Ministerstwo Sprawiedliwości bierze też pełną odpowiedzialność za aktualność ksiąg, jakie można oglądać w Internecie. Za aktualność wzmianek o złożonych wnioskach o wpis odpowiadają Wydziały Ksiąg Wieczystych Sądów Rejonowych.
Jaki jest cel prowadzenia ksiąg wieczystych?
Księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Księgi wieczyste mogą być także prowadzone w celu ustalenia stanu prawnego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
Funkcjonowanie ksiąg wieczystych ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa prawnego w obrocie nieruchomościami.
Zasadą jest dokonywanie wpisów w księdze wieczystej jedynie na wniosek i w jego granicach, a wyjątkiem - dokonywanie wpisów z urzędu, gdy przepis szczególny na to pozwala.
Wniosek wieczystoksięgowy - co to jest?
Wniosek o wpis w księdze wieczystej kieruje się do sądu rejonowego (sądu wieczystoksięgowego), na obszarze właściwości którego położona jest nieruchomość.
Wniosek do sądu wieczystoksięgowego, tak w księdze papierowej, jak i elektronicznej, powinien spełniać wszelkie wymagania przewidziane dla pisma procesowego, a więc wymieniać uczestników postępowania określonych w art. 6261 § 2 k.p.c. i być należycie opłacony.
Jeżeli wniosek do sądu wieczystoksięgowego zawiera braki formalne, bądź nie jest złożony na urzędowym formularzu albo gdy formularz jest nieprawidłowo wypełniony, przewodniczący wzywa wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku, a po bezskutecznym upływie tego terminu zarządza zwrot.
Do wniosku wieczystoksięgowego dołączone muszą zostać dokumenty mające stanowić podstawę wpisu. Wskazywanie podstawy prawnej wpisu nie jest konieczne, gdyż sąd wieczystoksięgowy obowiązany jest wziąć ją pod uwagę z urzędu.
Dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w księdze wieczystej, jakie powinny być dołączone do wniosku o dokonanie wpisu są:
- akty notarialne,
- decyzje administracyjne,
- orzeczenia sądowe,
- dokumenty bankowe,
- inne dokumenty, np. akt małżeństwa lub akt zgonu.
Pojęciem elektronicznych wniosków wieczystoksięgowych (e-wniosków) określa się wnioski składane przez uprawnione podmioty, w tym przez notariuszy, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Wniosek inicjujący elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe (e.p.w.) ma postać interaktywnego formularza z bezpiecznym podpisem elektronicznym. Inicjowanie e.p.w. jest możliwe wyłącznie w odniesieniu do ksiąg wieczystych prowadzonych już w systemie teleinformatycznym oraz w przedmiocie wniosków o założenie księgi wieczystej w tym systemie.
Jaka jest rola notariuszy w składaniu wniosków wieczystoksięgowych?
Jedną z czynności dokonywanych przez notariuszy jest właśnie składanie wniosków o wpis w księdze wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu w księdze wieczystej.
Dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej niesporządzone w postaci elektronicznej notariusz przesyła sądowi wieczystoksięgowemu w terminie trzech dni od dnia złożenia wniosku o wpis.
Dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej, jeżeli zostały sporządzone w postaci elektronicznej dołącza się jednocześnie z wnioskiem składanym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Zgodnie z obowiązującym prawem, jeżeli akt notarialny zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa, które może być ujawnione w księdze wieczystej bądź obejmuje czynność przenoszącą własność nieruchomości, chociażby dla tej nieruchomości nie była prowadzona księga wieczysta, notariusz sporządzający akt notarialny, nie później niż w dniu jego sporządzenia, składa wniosek o wpis w księdze wieczystej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe. Na żądanie strony czynności notarialnej, wniosek wieczystoksięgowy zawiera żądanie dokonania w księdze wieczystej także innego wpisu związanego z czynnością notarialną.
W elektronicznym postępowaniu wieczystoksięgowym są rozpoznawane wnioski o założenie księgi wieczystej dla:
- nieruchomości, które dotychczas nie miały założonych ksiąg wieczystych oraz
- nieruchomości odłączonych z istniejącej księgi wieczystej.
Można również składać wnioski o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, o założenie której wniosek w systemie teleinformatycznym został już złożony, ale nie jest jeszcze rozpoznany, tzn. że jeszcze nie założono nowej (odrębnej) księgi wieczystej.
Złożenie wniosku wieczystoksięgowego przez notariusza za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe uważa się za złożenie wniosku przez stronę czynności notarialnej.
