Codificatie van het familiaal vermogensrecht

Op 1 juli 2022 zijn Boek 2, Titel 3 “Relatievermogensrecht” en Boek 4, “Nalatenschappen, Schenkingen en Testamenten” van het Burgerlijk Wetboek in werking getreden. De codificatie heeft tot doel om het familiaal vermogensrecht te actualiseren, te verduidelijken en logischer te structureren. Op deze manier wordt het geheel op een coherente manier ingelast in het Burgerlijk Wetboek, in navolging van het reeds in werking getreden Boek 3: Goederen en Boek 8: Bewijs. In de bijdrage wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste wijzigingen betreffende het huwelijksvermogensrecht, nalatenschappen, schenkingen en testamenten.

In deze bijdrage geven de auteurs een kernachtig overzicht van deze codificatie van het familiaal vermogensrecht, waarbij zij ingaan op de belangrijkste terminologische, structurele en inhoudelijke wijzigingen.

Algemene aanpassingen

De codificatie voorziet vooreerst in enkele algemene aanpassingen. Het gaat hierbij in de eerste plaats om terminologische wijzigingen. De terminologie is nu met name in lijn met de andere boekdelen van het Burgerlijk Wetboek, en wordt gekenmerkt door een actueler juridisch taalgebruik. In de tweede plaats worden de bepalingen betreffende het centraal register van huwelijksovereenkomsten, het centraal erfrechtregister en het centraal register van testamenten overgenomen en aangepast conform de aanbevelingen van de Gegevensbeschermingsautoriteit.

Boek 2, Titel 3: Relatievermogensrecht

De codificatie voert daarnaast enkele aanpassingen en verduidelijkingen door in het relatievermogensrecht, met name in het wettelijk stelsel en de conventionele gemeenschaps- en scheidingsstelsels. Zo worden onder meer de vergoedingsrekeningen onderworpen aan enkele vernieuwingen, en bevat ook de regeling inzake inbreng in het gemeenschappelijk vermogen vernieuwende elementen. Hoewel Boek 2, Titel 3 gecodificeerd werd onder de titel “Relatievermogensrecht”, bevat het Burgerlijk Wetboek vooralsnog enkel de regels betreffende het huwelijksvermogensrecht. Het samenwoningsrecht blijft voorlopig onaangetast, in afwachting van een grondigere hervorming.

Boek 4: Nalatenschappen, schenkingen en testamenten

Ook wat betreft de nalatenschappen, schenkingen en testamenten zorgt de codificatie voor een modernisering. Naast een logischere structuur en terminologische duidelijkheid, zijn ook hier enkele wijzigingen van meer inhoudelijke aard te bemerken. Zo wordt onder meer voorzien in een duidelijkere opsomming van de verschillende erfrechtelijke situaties of ordes, en wordt bijvoorbeeld ook de bepaling betreffende ontbinding en herroeping van schenkingen in lijn gebracht met de heersende opvattingen.

Met Boek 2, Titel 3 “Relatievermogensrecht” en Boek 4 “Nalatenschappen, schenkingen en testamenten” wordt het actuele recht zonder ingrijpende inhoudelijke wijzigingen maar met noodzakelijke herstructureringen en actualiseringen opgenomen in het Burgerlijk Wetboek. In deze bijdrage worden de belangrijkste hernieuwingen in meer detail besproken, met de nodige aandacht voor de achterliggende beweegredenen en de praktische gevolgen van de verschillende aanpassingen.