Modernisering van de burgerlijke stand

Bevoegdheden van de ambtenaar van de burgerlijke stand

De wet van 13 september 2023 wijzigt verscheidene bepalingen van het oud Burgerlijk Wetboek betreffende bevoegdheden van de ambtenaar van de burgerlijke stand.
Enkele bevoegdheden van de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn:

• Wanneer een persoon overlijdt tijdens een militaire operatie buiten het Belgische grondgebied, kunnen de door de minister van Defensie aangeduide officieren een proces-verbaal van overlijden opmaken. De ambtenaar van de burgerlijke stand ontvangt dit proces-verbaal en stelt op basis van de ontvangen informatie een overlijdensakte op.
• Op basis van de laatste plaats van inschrijving in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister van de betrokkene kan ook de ambtenaar van de burgerlijke stand worden aangewezen die bevoegd is om de verschillende taken van de burgerlijke stand uit te voeren.
• De procureur des Konings die bevoegd is in het gerechtelijk arrondissement waartoe de gemeente van de ambtenaar van de burgerlijke stand behoort, moet nagaan of de bepalingen betreffende de akten van de burgerlijke stand worden nageleefd. De ambtenaren van de burgerlijke stand hebben de plicht om de procureur des Konings onverwijld op de hoogte te brengen van elke vastgestelde fout/onregelmatigheid. Als dat niet gebeurt, kan de procureur des Konings de door de ambtenaar van de burgerlijke stand in de uitoefening van zijn functie begane inbreuken vervolgen.
• De ambtenaar van de burgerlijke stand moet de geboorteakte wijzigen door het geslacht van het kind toe te voegen als dat nog niet is gebeurd. Wanneer de vaststelling van het geslacht van het kind dubbelzinnig is, kunnen de ouders binnen 3 maanden het geslacht aangeven aan de hand van een medisch attest.
• Inzake adoptie is de ambtenaar van de burgerlijke stand voortaan bevoegd om een akte van adoptie op te maken naar aanleiding van een in België uitgesproken/erkende adoptiebeslissing, een akte van herroeping/herziening naar aanleiding van een in België uitgesproken beslissing, alsook een akte van geboorte van het geadopteerde kind op basis van een buitenlandse geboorteakte indien de adoptie in België is uitgesproken/erkend.
  

Verbetering van een akte van de burgerlijke stand

• Voortaan bepaalt het oud Burgerlijk Wetboek dat als een persoon een akte wil laten verbeteren, een akte wil laten nietig verklaren of een ontbrekende akte wil laten vervangen, de griffier:
• het verzoek niet langer moet doorsturen naar het openbaar ministerie;de verzoeker niet meer hoeft op te roepen om op een door de voorzitter van de kamer vastgelegde zitting te verschijnen.
  

Opdrachten en inhoud van de databank voor de akten van burgerlijke stand (DABS)

De opdrachten van de DABS zijn duidelijk omschreven. De DABS maakt het onder andere mogelijk om:

• ambtenaren van de burgerlijke stand en consulaire ambtenaren bij te staan bij de uitvoering van hun taken op het gebied van de burgerlijke stand;
• de bewaring, het behoud en de beschikbaarheid van alle akten van de burgerlijke stand te waarborgen;
• administratieve procedures te vereenvoudigen door het hergebruik van de akten en gegevens in de DABS verplicht te stellen,
• de rechterlijke macht bij te staan bij de uitvoering van haar taken.
  Daartoe worden verschillende documenten in de DABS geregistreerd, zoals:
• alle akten van de burgerlijke stand die in gedematerialiseerde vorm zijn opgemaakt;
• wijzigingen van en vermeldingen in akten van de burgerlijke stand;
• de door de wet vereiste bijlagen;
• metadata en gedematerialiseerde kopieën van akten van de burgerlijke stand geregistreerd door Belgische gemeenten en consulaten die voorheen op papier werden opgemaakt;
• metadata en gedematerialiseerde kopieën van buitenlandse akten van de burgerlijke stand;
• gerechtelijke beslissingen over de burgerlijke stand; administratieve beslissingen over echtscheiding en wijzigingen van geregistreerde of geweigerde vreemde namen.

Mededeling en rechtvaardiging van de verwerkingen van de DABS

De DABS is geen openbaar register. Bijgevolg kunnen de gegevens van de DABS alleen...

Verderlezen over de modernisering van de burgerlijke stand? Lees het volledige artikel op Jura.