Nieuwe technologische innovaties zetten de wereld regelmatig op zijn kop en het lijkt alsof deze ontwikkelingen elkaar steeds sneller opvolgen. Jammer genoeg kan onze wetgeving dat tempo niet volgen. Dat brengt u als juridische professional soms in een lastig parket. Want u wordt steeds meer geconfronteerd met juridische vraagstukken of zaken waar technologische innovaties een rol spelen en uw advies van belang is, zonder dat er al een wetgevend kader voor bestaat.
In de praktijk betekent dit dat u vaak zelf invulling moet geven aan vage termen of dat u creatief moet omgaan met de bestaande wetgeving om uw cliënten een antwoord te geven. Maar hoe gaat u best met deze uitdaging om?
Nieuwe technologieën creëren juridische vraagstukken
Technologische innovaties maken in veel opzichten het leven makkelijker. Maar voor de wetgever is het best lastig om doorheen die nieuwigheden te navigeren. Enerzijds is het belangrijk om innovatie te stimuleren en daarvoor een kader te voorzien. Anderzijds moet de wet burgers en consumenten beschermen tegen de onbedoelde of zelfs disruptieve gevolgen van die innovatie.
Sinds de lancering van ChatGPT in 2022 duiken steeds meer vraagstukken op waarin AI een rol speelt. Zoals bijvoorbeeld de biografie van Regula Isewyn. Die stond te koop op Amazon zonder dat zij daar toestemming voor had gegeven of zelfs maar wist dat iemand een biografie over haar schreef. Door de manier waarop bepaalde stukken tekst geschreven zijn en de hevig bewerkte coverfoto, had ze het vermoeden dat de biografie door AI is gecreëerd. Dit werpt enkele juridische vragen op: kan Regula Isewyn hier juridische stappen tegen ondernemen? En hoe zit het met auteursrechten als de biografie effectief geschreven is door AI?
Navigeren door juridische uitdagingen
Ook al zorgt AI op dit moment voor heel wat opschudding, het is niet de enige technologische innovatie waarvoor nog geen juridisch kader bestaat. De lijst lijkt oneindig: Internet of Things (IoT), big data analytics, Software as a Medical Device (SaMD), cyberveiligheid, gezichtsherkenning, zelfrijdende voertuigen, enz. Deze technologieën zorgen allemaal voor juridische vragen waar de wetgever momenteel geen antwoord op heeft. Maar uw cliënten verwachten wel een antwoord van
Hoe staat u als juridisch professional klaar om deze vragen op te vangen? Ons advies is drieledig:
- Basisbegrip technologie
Het is essentieel om een diepgaand begrip te ontwikkelen van de technologische basisbegrippen en -processen die relevant zijn voor uw zaak of vraagstuk. Dit gaat verder dan oppervlakkige kennis. Het vereist een grondig inzicht in de onderliggende mechanismen en potentiële juridische implicaties van opkomende technologieën. Volg daarnaast gespecialiseerde cursussen en workshops of neem actief deel aan technologische conferenties en symposia. Deze evenementen bieden niet alleen de meest recente inzichten, maar ook waardevolle netwerkmogelijkheden met experts uit verschillende technologische domeinen.
Uw juridische expertise blijft uiteraard de kern van uw professionele identiteit. Door deze te combineren met een diepgaand technologisch inzicht, kunt u echter een unieke positie innemen. U kan niet alleen het vacuüm in de wetgeving met meer precisie en nuance in te vullen, maar u kan ook proactief adviseren over potentiële juridische uitdagingen die kunnen voortvloeien uit de implementatie van nieuwe technologieën. - Interdisciplinaire aanpak
Een nauwe band opbouwen met technologische experts kan een meerwaarde zijn wanneer u op een zaak stuit met een technologische component. Denk maar aan AI-ontwikkelaars, die inzicht kunnen bieden in de ethische en juridische dilemma's van machine learning, datawetenschappers, die de nuances van big data-analyse kunnen toelichten, of ethische hackers, die de complexiteit van cyberveiligheid kunnen verduidelijken/
Door een interdisciplinaire aanpak te hanteren, positioneert u zichzelf niet alleen als een juridisch expert, maar als een onmisbare adviseur die technologisch-juridische vraagstukken vanuit verschillende perspectieven te benaderen. Het helpt u bij het identificeren van potentiële juridische knelpunten die mogelijk over het hoofd worden gezien door niet-juridische technologie-experts, en vice versa. Dit stelt u in staat om uw cliënten te voorzien van vooruitstrevend, genuanceerd en praktisch juridisch advies in een snel evoluerende technologische landschap. - Interne kennis- en databeheer
Ook het opbouwen van een open communicatielijn met uw eigen IT- en data-afdelingen en collega-juristen is een meerwaarde. Uw collega's hebben mogelijk al ervaring met juridische vraagstukken waarin dezelfde technologie een rol speelt of geven waardevolle inzichten in de desbetreffende technologieën. Het zou zonde zijn om niet op hun kennis te steunen. Om dit adequaat en efficiënt te doen, is het belangrijk dat er binnen uw kantoor een goed uitgewerkt systeem van kennisbeheer aanwezig is.
Overweeg het gebruik van collaboratieve kennisbanken of geïntegreerd gegevensbeheersysteem, waarin collega’s niet alleen documenten en cliëntdossiers kunnen delen, maar ook opmerkingen, inzichten en suggesties kunnen achterlaten. Dit creëert een dynamische bron van informatie, voortdurend aangevuld en geoptimaliseerd door het team. U kan dit systeem altijd uitbreiden met legaltech-oplossingen, zoals AI-gestuurde contractanalyse en documentautomatisering, om juridische processen efficiënter te maken.
Actuele ondersteuning met Wolters Kluwer
Onze databases bieden u eenvoudig toegang tot alle nodige juridische informatie en ondersteunen u bij het navigeren door de complexiteit van juridische veranderingen. We vullen ze voortdurend aan met de nieuwste wetgeving en rechtspraak. Zo bent u altijd up-to-date met veranderingen in wet- en regelgeving en kan u uw cliënten met vertrouwen adviseren.
Door voortdurend te innoveren en onze tools te verfijnen, streven wij ernaar om u niet alleen te voorzien van betrouwbare en nauwkeurige informatie, maar ook om u te helpen efficiënter te werken en beter advies te verlenen. Met onze tools heeft u de zekerheid dat u altijd beschikt over de meest actuele en relevante informatie, essentieel voor uw juridische vraagstukken.