Szkolne strategie wychowawcze powinny być konkretną odpowiedzią na potrzeby i problemy występujące w danej społeczności szkolnej oraz na kontekst współczesnych wyzwań, z jakimi mierzą się młodzi ludzie. Dlatego do tworzenia i realizacji programu wychowawczo-profilaktycznego warto zapraszać nie tylko wychowawców klas czy zespół pedagogiczno-psychologiczny, ale wszystkich nauczycieli, uczniów i rodziców.Fragment artykułu z miesięcznika "Dyrektor Szkoły" 2021/1
Równolegle prowadzona w szkole działalność edukacyjna i wychowawcza określona jest przez zestaw programów nauczania oraz program wychowawczo-profilaktyczny. Mają one tworzyć spójną całość i uwzględniać obowiązujące przepisy prawne, ale także elastycznie reagować na aktualne wyzwania cywilizacyjne czy społeczne dotyczące uczniów i ich otoczenia oraz uwzględniać dobrze rozpoznane potrzeby i możliwości naszych podopiecznych.
O ile zestaw programów nauczania może być wspólny dla różnych szkół, o tyle program profilaktyczno-wychowawczy to indywidualny plan działania, którego celem jest dedykowane wsparcie osadzonych w konkretnych relacjach rówieśniczych oraz otoczeniu społecznym dzieci czy nastolatków w osiągnięciu pełni dojrzałości fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.
Rekomendowane ogólne treści wychowawcze i profilaktyczne można odnaleźć wprost w zapisach podstaw programowych kształcenia ogólnego, specjalnego oraz zawodowego, zarówno w tych dotyczących celów ogólnych i zadań szkoły, jak i dla poszczególnych przedmiotów. Ale przystępując do tworzenia programu wychowawczo-profilaktycznego, warto sięgać również do aktualnych diagnoz i badań odwołujących się do bieżącej sytuacji, wyzwań, rekomendacji oraz dobrych praktyk.
Niniejszy artykuł powstał w oparciu o doświadczenia Centrum Edukacji Obywatelskiej oraz publikację Ośrodka Rozwoju Edukacji Opracowujemy i ewaluujemy program profilaktyczno-wychowawczy autorstwa Zbigniewa Gasia i Wiesława Poleszaka (Warszawa 2017, www.ore.edu.pl/2017/05/program-wychowawczo-profilaktyczny/).
