Postępowania prawne, czyli uregulowane przepisami prawnymi ciągi czynności podejmowanych przez wskazane prawem podmioty (np. sądy, czy organy administracji), to zagadnienie szerokie, jak cały system prawa obowiązującego w Polsce. Z reguły bowiem jest tak, że o ile prawo materialne koncentruje się na prawach i obowiązkach różnych podmiotów prawa, to prawo proceduralne zajmuje się ich realizacją, w ramach odpowiednio dostosowanych do tego procedur prawnych. Postępowania prawne różnią się między sobą, bo też różne cele realizują. Podobnie jest z etapami postępowań prawnych.
I tak, opierając się tylko na podstawowych gałęziach prawa, mamy np.:
- postępowanie cywilne,
- postępowanie karne,
- postępowanie administracyjne,
- postępowanie sądowoadministracyjne.
Niezależne od tego, w obrocie prawnym funkcjonuje wiele innych, bardziej wyspecjalizowanych postępowań prawnych, jak np.
- postępowanie w sprawach zamówień publicznych,
- postępowanie upadłościowe,
- postępowanie karno-skarbowe,
- postępowanie podatkowe.
Co postępowanie, to różne przykłady etapów postępowania
Każde ze wskazanych wyżej postępowań dzieli się z kolei na poszczególne etapy, te z kolei dzielą się na jeszcze krótsze fragmenty. Specyfika poszczególnych obszarów prawa powoduje zaś, że poszczególne etapy, stadia, tryby tych postępowań znacząco różnią się od siebie.
Przykładowo, w postępowaniu cywilnym można wyróżnić etap postępowania rozpoznawczego, etap postępowania zabezpieczającego, czy etap postępowania egzekucyjnego. Każdy z etapów dzieli się na liczne mniejsze fragmenty. Część z nich ma zawsze miejsce, a część tylko gdy jest to uzasadnione okolicznościami sprawy.
W wypadku procedury karnej, kodeks postępowania karnego wyróżnia przykładowo etap postępowania przygotowawczego, etap postępowania przed sądem pierwszej instancji, etap postępowania odwoławczego, czy etap postępowania po uprawomocnieniu się orzeczenia.
Powyższe dwa przykłady dobrze ilustrują wspomniane różnice pomiędzy postępowaniami i ich etapami.
Każdy etap postępowania wymaga wiedzy i doświadczenia
W efekcie, postępowania prawne, a dokładnie uczestnictwo w przedmiotowych postępowaniach, wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia, których niejednokrotnie brakuje ich uczestnikom. Ryzyko popełnienia błędu jest zatem bardzo duże. Nawet prawnicy-praktycy nie są jednocześnie specjalistami we wszystkich rodzajach postępowań, więc im również "grozi" ryzyko popełniania błędów.
Celem minimalizacji ryzyka popełnienia błędu na danym etapie postępowania, które może doprowadzić nawet do przegrania sprawy (o ryzykach związanych z prowadzeniem postępowań zobacz w: Ryzyka związane z prowadzeniem postępowań przed sądami i organami administracji - jak je ograniczyć?), ale również celem pogłębienia posiadanej wiedzy, czy jej zweryfikowania z wiedzą i doświadczeniami innych specjalistów, stworzona została rodzina produktów LEX Navigator, zawierająca łącznie ponad 6200 procedur prawnych pokazanych w formie interaktywnych schematów.
LEX Navigator to rodzina 8 produktów, obejmujących kluczowe obszary prawa:
- Prawo cywilne i handlowe,
- Postępowanie administracyjne,
- Prawo pracy,
- Procedury podatkowe,
- Postępowanie karne,
- Budownictwo i Ochrona Środowiska,
- Ochrona Zdrowia,
- Zamówienia publiczne.
W każdym LEX Navigator znajdują się, rozpisane na etapy, poszczególne rodzaje postępowań. Każda z procedur jest jednocześnie swego rodzaju portalem, prowadzącym do innych kategorii publikacji autorskich oraz orzecznictwa i aktów prawnych, powiązanych z zagadnieniem, opisanym w procedurze.
W rezultacie, użytkownik otrzymuje olbrzymi zasób wiedzy, opracowany przez prawników-praktyków oraz przedstawicieli nauki, dedykowany poszczególnym procedurom prawnym.
Wojciech Kowalski
product manager Działu Legal