Funkcja dyrektora placówki oświatowej jest dla wielu zwieńczeniem pedagogicznej kariery. W artykule, który dedykuję przede wszystkim osobom rozpoczynającym pierwszą kadencję, prezentuję dylematy, bariery oraz potencjalne pułapki, jakie na swojej drodze może napotkać dyrektor chcący być autentycznym liderem, proponuję też rozwiązania. Swoje doświadczenia i refleksje opatruję komentarzami z lektur na temat przywództwa edukacyjnego.Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2021/2
Wyzwaniem, z jakim musi się zmierzyć dyrektor rozpoczynający karierę, jest konieczność zmiany perspektywy i zakresu odpowiedzialności łączących się z nową funkcją. Ta pułapka dotyczy głównie osób wywodzących się z grona, których do udziału w konkursie motywowała chęć modyfikacji warunków funkcjonowania placówki dostrzegalnych z poziomu nauczyciela. Jeśli kandydata w procedurze konkursowej wspierała grupa zaprzyjaźnionych pedagogów, należy liczyć się z oczekiwaniem spełnienia (przed)konkursowych obietnic, a niekiedy także swoiście pojmowanej wdzięczności. Może pojawić się pokusa zachowania wątpliwego etycznie, np. odwdzięczenia się za głos poparcia w komisji stanowiskiem wicedyrektora, zwiększonym przydziałem godzin, dodatkiem motywacyjnym czy nagrodą.
Po zapoznaniu się z szeregiem potrzeb i ograniczeń (finansowych, prawnych, kompetencyjnych) nieuświadamianych z poziomu nauczyciela, może się okazać, że kolejność realizowania deklarowanych w koncepcji działań musi być inna, a powiedzenie „punkt widzenia zależy od punktu siedzenia” ma sens. Lider musi widzieć więcej, szerzej, powinien przewidywać, planować, decydować na podstawie analizy sytuacji całej społeczności szkolnej. Nie da się dogodzić wszystkim, spełnić każdego oczekiwania i prośby. Czasem to trudne do zaakceptowania przez nauczycielskie środowisko, z którego się wywodzimy. Pamiętam, jak na starcie mojego dyrektorowania w hierarchii niezbędnych inwestycji zmiana wystroju biblioteki przegrała z remontem łazienek, a zaprzyjaźniona koleżanka długo nie mogła mi tego wybaczyć.
