Kiedy media nagłaśniają kolejny incydent z udziałem uczniów, powraca temat wychowawczej roli szkoły. Tym bardziej, że jej obowiązkiem jest wypracowanie i posiadanie programu wychowawczo-profilaktycznego mającego na celu m.in. kształtowanie postaw społecznych i promowanie bezpiecznego postępowania.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2024/7-8
Zakłada się, że program wychowawczo-profilaktyczny jest opisem przyjętej przez szkołę koncepcji wychowania, obejmującej zestaw celów, zadań oraz sposobów ich realizacji i zmierzającej do kształtowania przy współudziale nauczyciela osobowości ucznia. Tymczasem bywa z tym różnie.
Podstawą faktycznego uznania ważności wychowawczej roli szkoły powinna być przeprowadzona przez radę pedagogiczną dyskusja o wychowaniu uczniów i roli w nim nauczyciela. Odnoszę jednak wrażenie, że spotkania szkoleniowe na ten temat nie są priorytetem (dominują zagadnienia interwencji w trudnych sytuacjach wychowawczych). Często w szkołach pojawia się też problem ze sformułowaniem definicji wychowania i rozbieżności w podejściu do pracy z dzieci. Różnorodność postaw w zespole oczywiście jest potrzebna, ale jeśli przekłada się na sprzeczne postępowania, skuteczność w osiąganiu celów wychowawczych będzie daleka od założeń.
Czym jest wychowanie – przystosowaniem, formatowaniem, rozwojem? Dla kogo mamy wychowywać – dla szkoły, społeczeństwa, władzy, pracodawców, a może dziecka? Odpowiedzi na te pytania przekładają się na sformułowanie celów i treści programu wychowawczo-profilaktycznego. Jeśli wychowujemy dla szkoły, najważniejsze będzie przestrzeganie regulaminu. Jeśli dla władzy – posłuszeństwo i lojalność. Jeśli dla ucznia, wychowanie stanie się procesem jego autonomicznego rozwoju osobistego. O ile przyjmiemy, że wychowanie jest procesem stawania się osobą w trakcie spotkań z ludźmi i rozwijania swoich potrzeb w harmonii z interesami innych. A to zakłada podmiotowy udział ucznia we wszelkich działaniach, jego akceptację, wsparcie, przyznanie prawa do błędu, dialog i współdziałanie.
Zamów prenumeratę: www.profinfo.pl/sklep/dyrektor-szkoly,7340.html
