Choć skutki hejtu w internecie wchodzą w interakcje z innymi czynnikami, nie można lekceważyć jego destrukcyjnej roli. W artykule przedstawiam psychologiczną analizę zjawiska cyberprzemocy, a także wskazówki dotyczące jej zapobiegania, reagowania w przypadku wykrycia oraz zwiększania odporności uczniów na wpływ hejtu.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2025/1
Powszechne jest przekonanie, że nękanie, uporczywe zastraszanie i stosowanie przemocy psychicznej może prowadzić do samobójstw. Sugeruje się również, że „słowa zabijają”, czyli mają podobnie destrukcyjny charakter jak fizyczna napaść zagrażająca życiu. Czy jednak rzeczywiście cyberbullying można traktować jako przyczynę decyzji o targnięciu się na własne życie? Analitycy niuansujący zależności między zmiennymi, dostrzegający różnorodność form i siły przemocy oraz uwzględniający niejednorodność ich skutków wyjaśniają, że cyberprzemoc nie jest główną zmienną wyjaśniającą podejmowanie prób samobójczych.
Dlaczego więc tak jest postrzegana? Widzimy tragiczny skutek i dostrzegamy to, co go poprzedzało, więc dopatrujemy się zależności przyczynowo–skutkowej. Tymczasem ważną, a niedocenioną rolę może odegrać jakiś istotny „trzeci czynnik” (pośredniczący, moderujący) lub sam hejt może być – aż i jedynie – takim „trzecim czynnikiem” (wyzwalającym):
a) czynnik pośredniczący, który w jakimś stopniu wyjaśnia zależność między doświadczaniem cyberprzemocy i próbami samobójczymi; może być nim zaburzenie depresyjno-lękowe, co oznacza, że jedynie uczniowie borykający się z tego rodzaju zaburzeniami (niekoniecznie zdiagnozowanymi) mogą nie poradzić sobie emocjonalnie i społecznie z hejtem i podjąć się próby samobójczej; albo
b) czynnik wpływający na wielkość i siłę związku między doświadczaniem cyberprzemocy i próbami samobójczymi; jest nim zazwyczaj pewna charakterystyka populacyjna (np. płeć żeńska, poważne skonfliktowanie rodziny lub choroba alkoholowa jej członków), która generalnie (statystycznie) częściej cechuje osoby podejmujące próby samobójcze; albo
c) wyzwalacz, który decyduje o wystąpieniu zjawiska w określonych warunkach.
Zamów prenumeratę: www.profinfo.pl/sklep/dyrektor-szkoly,7340.html
