Kiedy wzywać do wyjaśnień?
Zamawiający żąda od wykonawcy złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, gdy zaoferowana cena lub koszt lub ich istotne
części składowe:
- wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia
- budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów.
Ponadto, Prawo zamówień publicznych wskazuje kolejną przesłankę, która każe zamawiającemu przyjąć, że takie wątpliwości
zachodzą. Dzieje się tak, jeżeli cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od:
1. wartości zamówienia powiększonej o należny podatek VAT, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej
cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu z powodu:
- złożenia po upływie terminu składania ofert (art. 226 ust. 1 pkt 1 p.z.p.),
- treści niezgodnej z warunkami zamówienia (art. 226 ust. 1 pkt 5 p.z.p.),
- zawierania błędów w obliczeniu ceny lub kosztu -innych niż oczywista omyłka- (art. 226 ust. 1 pkt 10 p.z.p.).
2. wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem
okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych.
W pierwszym z wyżej wymienionych punktów zamawiający obligatoryjnie zwraca się o udzielenie wyjaśnień, chyba że
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia (np. gdy jedna z cen złożonych ofert jest
rażąco wysoka i wygenerowała tę różnicę 30%). Natomiast w drugim przypadku wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień
zostało pozostawione decyzji zamawiającego.
Wezwanie do złożenia wyjaśnień i co dalej?
To na wykonawcach spoczywa obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu. Zamawiający, badając złożone przez
wykonawcę wyjaśnienia, w tym złożone dowody, bierze pod uwagę przede wszystkim obiektywne czynniki, mogące mieć wpływ na wysokość
zaoferowanej ceny lub kosztu, będące rzecz jasna zgodne z prawem i nie naruszające zasad uczciwej konkurencji.
Konsekwencją braku złożenia wyjaśnień przez wykonawcę jest odrzucenie jego ofert, tak samo dzieje się, gdy przedłożone wyjaśnienia wraz
z dowodami potwierdzą, że zaoferowana cena lub koszt są rażąco niskie.