Wiosna zawsze ubiega pod znakiem egzaminów radcowskich i adwokackich, które stanowią przepustkę do prawniczego świata dla tysięcy młodych specjalistów. Są one zwieńczeniem 5-letnich studiów i 3-letniej aplikacji. Uzyskanie uprawnionego tytułu radcy prawnego lub adwokata jest też momentem, w którym prawnicy muszą podjąć decyzję o wyborze konkretnej ścieżki kariery – czy chcą swoją przyszłość związać z pracą w kancelarii, dziale prawnym korporacji czy może chcą pracować pod swoim nazwiskiem i stworzyć kancelarię zupełnie od zera. Możliwości jest wiele i jak zawsze, każda z nich ma swoje plusy i minusy.
Rozwój w strukturach kancelarii prawniczej
Duża ilość świeżo upieczonych prawników tuż po uzyskaniu uprawnień zawodowych trafia do kancelarii prawnych, gdzie ma możliwość rozwoju oraz może liczyć na stabilne zatrudnienie. Z kancelarią wiąże ich umowa o pracę lub kontrakt B2B. Zatrudnieni prawnicy na ogół nie muszą martwić się pozyskiwaniem nowych klientów – odpowiadają za to głównie partnerzy i wspólnicy, dzięki czemu adwokaci i radcy prawni mogą skupić się na pracy merytorycznej. Kancelarie prawne często oferują konkurencyjne wynagrodzenie i atrakcyjne pakiety świadczeń socjalnych dla swoich pracowników. Dla wielu prawników, szczególnie tych na początku swojej kariery, to istotny czynnik motywacyjny.
Praca w kancelarii prawnej zapewnia niezrównane możliwości rozwoju zawodowego. Pracując pod skrzydłami doświadczonych prawników, można zdobywać cenne doświadczenie praktyczne, ucząc się jak rozwiązywać złożone problemy prawne i obsługiwać różnorodnych klientów. Kolejną niewątpliwą zaletą jest możliwość obsługi różnych klientów, z różnych branż, dzięki czemu praca może być pełna wyzwań.
Jakie kancelarie wybierają młodzi prawnicy?
Część z nich pozostaje w kancelariach, w których pracowali jako aplikanci – nie muszą przechodzić kilku etapów rekrutacji, znają już zespół, klientów, zwyczaje panujące w miejscu pracy, wymagania swoich przełożonych. Uzyskanie tytułu radcy prawnego lub adwokata staje się okazją do renegocjacji dotychczasowych warunków zatrudnienia i uzyskania podwyżki oraz awansu na nowe stanowisko. Jednak nie jest to regułą – w wielu kancelariach moment zdobycia uprawnień przez dotychczasowych aplikantów jest czasem ich rozstania z dotychczasowym pracodawcą – nowy tytuł to przecież nowe możliwości.
Prawnicy chcący związać swoją przyszłość z pracą w kancelarii adwokackiej lub radcowskiej muszą zdecydować o profilu kancelarii, w jakiej chcą się rozwijać. Mogą aplikować do kancelarii butikowych, realizujących się najczęściej w jednej wąskiej specjalizacji. Sprawdzą się tam przede wszystkim osoby, które są pewne, jaką dziedziną prawa chcą zajmować się przez najbliższe lata. Kolejną możliwością jest szukanie zatrudnienia w kancelarii oferującej szeroki zakres usług – mnogość specjalizacji pozwala zdobywać doświadczenie w kilku obszarach jednocześnie.
Przy wyborze kancelarii warto przyjrzeć się jej strukturze organizacyjnej: liczbie zatrudnionych prawników, partnerów i wspólników, a także podziałowi na konkretne działy/zespoły i stanowiska. Rozbudowana hierarchia komórek organizacyjnych podpowie, czy w danej firmie prawniczej nowozatrudniony prawnik ma szansę na awans – zarówno ten poziomy jak i pionowy. Poziomy umożliwia zmianę danego departamentu czy zespołu bez zmiany pozycji, a pionowy pozwoli piąć się w górę na wyższe stanowiska. Realna możliwość rozwijania swojej kariery w danej kancelarii może być jednym z decydujących powodów, które przekonają młodego prawnika do wyboru danej kancelarii. Perspektywy rozwoju dają najczęściej duże kancelarie zatrudniające kilkadziesiąt osób. W mniejszych kancelariach (zatrudniających do kilkunastu prawników) awans jest oczywiście również możliwy, jednak może on zająć o wiele więcej czasu. Małe podmioty najczęściej nie mają rozbudowanej listy stanowisk – jest się tam aplikantem, później adwokatem/radcą prawnym, a na końcu partnerem. W dużych kancelariach dochodzą jeszcze szefowie poszczególnych działów, ich zastępcy, starsi prawnicy. Warto pamiętać, że na polskim rynku nie brakuje kancelarii, w których niejednokrotnie realizowały się historię „od stażysty do wspólnika”.
Stabilne zatrudnienie jako in-house
Kolejną ścieżką kariery, jaką może obrać prawnik, jest praca jako prawnik wewnętrzny w przedsiębiorstwie lub instytucji. In-house jest integralną częścią zespołu, ściśle współpracuje ze wszystkimi działami firmy, dostosowując podejście prawno-organizacyjne firmy do jej celów biznesowych.
Prawnik wewnętrzny, z uwagi na to, że jest odpowiedzialny za wsparcie prawne jednego podmiotu, może liczyć na stałe i stabilne zatrudnienie. Ma zapewnioną stabilność zawodową i finansową. Nie musisz martwić się o ciągłość zatrudnienia, tak jak w przypadku pracy na zasadzie kontraktów czy zleceń. W większych firmach, w których funkcjonują całe działy prawne, in-house ma okazję powalczyć o awans.
Mimo tego, że in-house pracuje wewnątrz jednej firmy, to często ma do czynienia z różnorodnymi problemami prawno-biznesowymi, co sprawia, że praca jest dynamiczna i interesująca. Może być zaangażowany w różnorodne dziedziny prawa, w zależności od potrzeb i specyfiki działalności firmy.
W korporacjach zatrudniani są przede wszystkim radcowie prawni, gdyż ich samorząd zawodowy zezwala im na nawiązanie stosunku pracy z podmiotem innym niż tylko kancelaria prawna. Wewnętrzni prawnicy przedsiębiorstw najczęściej zatrudniani są na podstawie umowy o pracę oraz kontraktu B2B.
Obecnie duża część firm stawia nacisk na work life-balance, czyli zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym swoich pracowników. W porównaniu z praktyką w kancelariach prawnych, gdzie ciśnienie czasowe może być większe, praca in-house może oferować bardziej przewidywalne godziny pracy.
Na swoich zasadach Założenie własnej kancelarii
Kolejna ścieżka kariery prawniczej prowadzi do własnej kancelarii. Całkiem spora grupa prawników tuż po zdaniu egzaminów zawodowych postanawia wpłynąć na głęboką wodę i założyć własną kancelarię prawną – indywidualnie lub wspólnie ze znajomymi adwokatami czy radcami prawnymi. Takie posunięcie wymaga najwięcej pracy spośród wcześniej omówionych możliwości, ponieważ założyciel nowej kancelarii musi dzielić swój czas pomiędzy zadania merytoryczne i pracę menadżera.
Prowadzenie własnego biznesu, a takim przecież jest kancelaria prawna, jest fascynującym przedsięwzięciem, które oprócz satysfakcji przynosi również wiele wyzwań. Pierwszym z nich jest duża konkurencja na rynku – nowa firma prawnicza, która nie ma jeszcze dużego grona stałych klientów, wyrobionej renomy oraz bogatego portfolio, w proces pozyskiwania nowych zleceń musi włożyć więcej wysiłku niż podmiot, który działa od lat.
Właściciel lub wspólnicy kancelarii oprócz działań sprzedażowych muszą nadzorować także kwestie finansowe, takie jak budżetowanie, fakturowanie, windykację oraz płynność finansową, co może być skomplikowane i czasochłonne. W miarę rozwoju kancelarii konieczne może być zatrudnienie nowych pracowników, w tym prawników, asystentów prawnych i personelu administracyjnego. Rekrutacja, szkolenie i zarządzanie zespołem wymagają czasu, wysiłku i umiejętności interpersonalnych, a także dużego zaplecza finansowego. Kolejnym obszarem, o który trzeba zadbać zakładając własną kancelarią jest odpowiedni lokal oraz sprzęt i oprogramowanie, niezbędne do świadczenia usług prawnych. Obecnie ciężko jest wyobrazić sobie nowoczesną kancelarię prawną, która nie korzystałaby na co dzień z LEX Kancelaria Prawna.
Wprowadzenie na rynek nowej kancelarii jest dużym przedsięwzięciem marketingowym – należy zadbać o odpowiednią nazwę, logo i identyfikację wizualną, stronę internetową oraz social media, służące do komunikacji z rynkiem.
Prowadzenie własnej kancelarii może być bardzo wymagające pod względem czasu i obciążenia psychicznego. Właściciele kancelarii często muszą równoważyć pracę nad różnymi projektami i sprawami, radzić sobie z napiętymi terminami i stresującymi sytuacjami oraz ciążącą na nich odpowiedzialnością, zarówno wobec klientów jak i pracowników i partnerów biznesowych.
Pomimo tych wyzwań, prowadzenie własnej kancelarii prawnej może być niezwykle satysfakcjonujące. Dla wielu prawników jest to sposób na realizację własnych pasji, budowanie własnej marki oraz dostarczanie wartościowych usług prawnych swoim klientom. Odpowiednie planowanie, przygotowanie i zaangażowanie mogą pomóc w przezwyciężeniu wielu trudności związanych z prowadzeniem własnego przedsiębiorstwa prawniczego.
Autorzy:
Dorota Grzelińska - wspólnik Innovative Lawyers' Consultants
Marta Kurdek - Social Media Manager Innovative Lawyers' Consultants
