Według danych GUS w 2023 r. liczba nieletnich, wobec których zachodziło podejrzenie demoralizacji lub popełnienia czynu zabronionego wyniosła ogółem 71137 osób (rok wcześniej było to 71569, a w 2021 r. 58565). Kradzieże, posiadanie niebezpiecznych przedmiotów lub niedozwolonych substancji, bójki i wandalizm to czyny zabronione, których najczęściej dopuszczają się uczniowie w szkole. Jak należy postępować, gdy do takiej sytuacji dojdzie?
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2025/2
Ustawy, po które sięga się w pierwszej kolejności, mając do czynienia z czynem zabronionym, to kodeks karny i kodeks wykroczeń. Obie jednak – co istotne w przypadku szkół – zastrzegają, że na ich podstawie odpowiadać może osoba, która ukończyła 17. rok życia. Ustawodawca doszedł do wniosku, że młodszy sprawca zwykle nie rozumie konsekwencji swoich czynów, a kara, która z założenia ma doprowadzić do resocjalizacji skazanych, w jego przypadku będzie nieskuteczna i zbyt surowa.
O ile w przypadku Kodeksu wykroczeń sprawa jest prosta, Kodeks karny przewiduje sytuację, w których odpowiadać na określonych w nim zasadach może osoba młodsza – 15-, a nawet 14-latek (wiek w momencie popełnienia przestępstwa). W pierwszym przypadku należy sięgnąć do art. 10 § 2 k.k., który określa katalog przestępstw, za które 15-latek będzie odpowiadał jak dorosły. To m.in. zabójstwo (art. 148 k.k.), zgwałcenie (197 § 1, 3, 4 i 5 k.k.), napaść na funkcjonariusza publicznego, gdy skutkiem jest ciężki uszczerbek na zdrowiu (223 § 2 k.k.) oraz rozbój (art. 280 k.k.). Przepis art. 10 § 2 k.k. stosuje się jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.
Zamów prenumeratę: www.profinfo.pl/sklep/dyrektor-szkoly,7340.html
