Eindejaarspremie: 5 cruciale vragen en antwoorden

1. Voorwaarden eindejaarspremie: Is een eindejaarspremie verplicht?

Er is geen wet die zegt dat de werknemer recht heeft op een eindejaarspremie. Toch kan de werkgever verplicht zijn om zo’n premie toe te kennen, namelijk wanneer een eindejaarspremie is vastgelegd in:

• een collectieve arbeidsovereenkomst in de sector of de onderneming (zie overzicht);
• een clausule in de individuele arbeidsovereenkomst;
• een bepaling in het arbeidsreglement;

óf als het een gebruik is in de onderneming (zie verder).

2. Voorwaarden eindejaarspremie: wat als er schriftelijk niets vastgelegd is?

Een eindejaarspremie moet dus verplicht worden toegekend wanneer de werkgever zich er schriftelijk of mondeling heeft toe verbonden.

Is er schriftelijk niets vastgelegd? Dan kan de werknemer enkel een recht doen gelden als de uitbetaling van de premie voldoet aan drie voorwaarden tegelijk. Ze moet:

• permanent zijn: de toelage werd in het verleden constant in de tijd uitbetaald, gedurende een lange periode;
• vast zijn: Het bedrag van de premie mag variëren, de regels voor de berekening ervan niet. De berekeningsbasis voor de toelage moet met andere woorden constant zijn.
• algemeen zijn: voor alle werknemers, of alle werknemers van de categorie waartoe de werknemer behoort.

Wordt niet aan die voorwaarden voldaan? Dan kan de werkgever beslissen dit jaar geen premie uit te keren.

3. Is een eindejaarspremie deelbaar?

Meestal wordt de "dertiende maand" als deelbaar beschouwd. De werknemer ontvangt dus een bedrag dat in verhouding staat tot de duur van de tewerkstelling in het bedrijf. Was de medewerker tijdens het jaar afwezig door arbeidsongeschiktheid, tijdelijke werkloosheid, moederschapsrust, een arbeidsongeval of tijdskrediet? Dan worden die periodes mogelijks gelijkgesteld met effectieve arbeid – maar dat hangt af van de sector of onderneming.

4. Eindejaarspremie berekenen: hoeveel bedraagt de eindejaarpremie?

De collectieve arbeidsovereenkomsten (in de sector of de onderneming), de arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement bepalen in principe het bedrag van de eindejaarstoelage en de regels voor de berekening en de toekenning. Bekijk hier het overzicht van sectorale bepalingen.

Over het algemeen is de eindejaarspremie een forfaitair bedrag dat gelijk is aan een volledig maandloon van de werknemer of een deel ervan. Voor veel bedienden is dat het geval. In sommige gevallen wordt echter een minimum- of een maximumbedrag vastgesteld.

De premie kan ook een bepaald percentage zijn dat berekend wordt op alle vaste en/of veranderlijke lonen die de werknemer heeft verdiend.

Voor werknemers die per uur worden betaald, kan de eindejaarpremie ook berekend worden door het uurloon met een bepaald coëfficiënt te vermenigvuldigen. Dat is vaak zo bij arbeiders.

5. Samengevat: waarop moet u letten om de eindejaarspremie te berekenen in uw organisatie?

Het bedrag van de eindejaarspremie wordt meestal bepaald door collectieve arbeidsovereenkomsten, de individuele arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement. Het kan een forfaitair bedrag zijn of een percentage van het salaris. Het is belangrijk om rekening te houden met afwezigheidsperiodes die mogelijk worden gelijkgesteld met effectieve arbeid. Hou er ook rekening mee dat de eindejaarspremie invloed kan hebben op de toepassing van andere sociale wetgeving, zoals de loongrenzen, de ontslagvergoeding of het vakantiegeld!

Blijf bij: lees meer over de eindejaarspremie!

Wanneer moet de premie uitbetaald worden? Wat is de sociale en fiscale behandeling van de eindejaarspremie? Welke invloed heeft de eindejaarspremie op het vakantiegeld? Lees meer over eindejaarspremies en -toelagen in SocialEye.

Zie ook gerelateerde info in Socaleye, de betrouwbare databank voor uw hr-beleid:

Eindejaarspremies en -toelagen

Eindejaarspremies: overzicht sectorale afwijkingen