Curved blue lights for futuristic internet and business concept, technology background. 3d illustration
Compliance16 april, 2024

Risico’s analyseren met de SARIER-methode: een inleiding

De SARIER-methode omvat een unieke en logische wijze om gevaren te identificeren. Hoe draagt deze methode bij aan uw preventiebeleid? Bron: Eric Van de Plas - De risicoanalyse met de SARIER-methode – senTRAL

Risicoanalyse in het kader van welzijn op het werk is een belangrijke opdracht. Het is de essentie van de ‘nieuwe aanpak’ die door de Europese kaderrichtlijn en de Belgische Welzijnswet in 1989 en 1996 werd ingevoerd. Naast de regelgestuurde preventie moet de problematiek van veiligheid en gezondheid op ondernemingsniveau aangepakt worden door een risicogestuurd beleid, met een dynamisch risicobeheersingssysteem. Een degelijke risicoanalyse (RIE) vormt de basis.

Risico’s en risicoanalyse zijn echter slecht begrepen en moeilijk. Het vergt een specifieke gedachtegang en kennis, een specifiek inzicht en referentiekader en een gepaste methode. Heel vaak is dat niet aanwezig in de onderneming. De opleiding van preventieadviseurs schiet op dat vlak schromelijk tekort. De misvattingen, spraakverwarring en misleiding door tal van ondersteunende diensten en prominente personen zijn onnoemelijk. In de praktijk worden er dus zelden doelgerichte en zinvolle risicoanalyses gemaakt. Het geloof in de nieuwe aanpak, de risicoanalyse en de preventiewereld is daardoor ver zoek.

Een eerste stap in de goede richting is het gebruik van correcte terminologie en klare taal. Stop dus met het gebruik van het begrip ‘risicoanalyse’ voor alles wat in werkelijkheid geen risicoanalyse is! Een conformiteitsnazicht, audit, personeelsbevraging, storingsanalyse enzovoort zijn geen risicoanalyses! Een risicoanalyse is een complementaire opdracht, naast de andere noodzakelijke opdrachten (conformiteitsnazichten, intredeprocedures, beheer van bedrijfselementen en onderzoek van schadegevallen).

Vooraleer risicoanalyse aan de orde is moet er een goede basiswerking inzake PBW georganiseerd en uitgevoerd worden. Die is overwegend gericht op de bedrijfselementen (werknemers, arbeidsmiddelen, beschermingsmiddelen, agentia, werkplaatsen, werkposten en organisatiestructuren). Dat zorgt voor veilige bedrijfselementen en de nodige input voor uitvoering van risicoanalyse. Het SAR-beheersysteem is daarbij een handig hulpmiddel om dat structureel aan te pakken.

Met de risicoanalyse worden de restrisico’s in de onderneming in kaart gebracht en geëvalueerd (art. 5 Welzijnswet). Dat laat toe om na ranking de grootste risico’s te onderscheiden en prioritair aan te pakken. Risicoanalyse vergt een systeembenadering. Naast gevaar en schade zijn het de omstandigheden die het risico bepalen. Een risico en de bepalende factoren zijn dimensieloze grootheden die alleen op een relatieve wijze kunnen worden bepaald.

De SARIER-methode omvat een logisch en goed uitgewerkt systeem om gevaren te identificeren en gezondheidsschade af te leiden. Zo is het mogelijk om de ernstfactor van een risico te bepalen. Door een analyse van omstandigheden en het onderscheiden van risicoverhogende en risicoverlagende factoren kan de kans van het risico worden ingeschat. De SARIER-o-graaf leidt de analist door het proces van risicobepaling en -evaluatie. SARIER doet niet meer of minder dan het in de praktijk toepassen van de algemene beginselen inzake risicoanalyse (art. I.2-6 Codex).

De SARIER-methode omvat een logisch en goed uitgewerkt systeem om gevaren te identificeren en gezondheidsschade af te leiden. 

Door het opstellen van het risicodossier van de onderneming beschikt men over een permanente (eerstelijns)risicoanalyse. Dat laat toe om doelgericht en efficiënt (tweedelijns)deskundigen in te zetten waar dat nodig is. Hun bevindingen kunnen teruggekoppeld en opgenomen worden in een geïntegreerd en samenhangend preventiebeleid.

De risicoanalyse laat toe om de risico’s voor gezondheid van de werknemers te bepalen en het gezondheidstoezicht gericht en verantwoord uit te voeren. Verdere risicobeheersing vergt een planmatig beleid neergeschreven in een globaal preventieplan en jaaractieplan, zoals de overheid bedoelt.

De risicoanalyse is het instrument van de preventieadviseur waarmee adviezen worden verantwoord en waarmee diverse obstakels kunnen worden omzeild. Zo kunnen blindelingse en niet-doelgerichte maatregelen, risicoverschuiving, risicohomeostase en vals veiligheidsgevoel vermeden worden.

De SARIER-methode kan door iedere preventieadviseur aangeleerd en uitgevoerd worden. De tools zijn vrij beschikbaar. Voor velen zal het echter een aanpassing vergen en het afleren en afzweren van diepgewortelde misvattingen en simplistische benaderingen van risicoanalyse.

Meer weten? Dit artikel is deel van een publicatie door Eric van de Plas. U leest de volledige bijdrage ook op senTRAL.

HSE

HSE Newsletter

Ontvang voortaan maandelijks waardevolle inzichten in uw mailbox.
Back To Top