"Ik wil het recht vertalen voor mensen met een technische achtergrond"

Waarom koos je voor de rechtenstudie?

‘Toen ik op de middelbare school zat, werd ons voorgehouden: ga iets doen wat je echt leuk vindt. Mijn ouders zeiden: kijk ook of je er iets mee kunt doen. Ik wist niet wat ik wilde doen. Opleidingen die me niet leuk leken, streepte ik weg en ik keek wat er overbleef. Geneeskunde leek me wel wat. Maar op school bij biologie was ik een paar keer flauwgevallen, dus dat was niet zo’n goed idee. Ik bleef wegstrepen en rechten bleef over.’

Was milieurecht wel een bewuste keuze?

‘Tijdens mijn studie in Leiden heb ik het vak omgevingsrecht gevolgd. Dat was heel breed, milieurecht, ruimtelijke ordening, water. Eigenlijk heb ik het milieurecht vooral in de praktijk geleerd. Ik ben er een beetje ingerold. Ik ging werken bij Stibbe en werd ingedeeld bij milieurecht. Achteraf was dat een goede zet, maar dat wist ik toen nog niet. Toen ik in 2017 overstapte naar Van der Feltz ging ik andere dingen doen. Daar kon ik allerlei rechtsgebieden proeven. Dat was leuk. Maar tot mijn verbazing miste ik het milieurecht. Nu sta ik als advocaat bedrijven en overheden bij. Onder andere omgevingsdiensten, want die voeren het milieurecht uit. Ook sta ik bedrijven bij, bijvoorbeeld bij gaswinning of industriële processen. Allemaal zaken met milieuimpact.’

Wat maakt milieurecht leuk?

‘Het allerleukste vind ik dat het gaat om dingen die je kunt zien. Het gaat om een fabriek waar je naartoe kunt rijden. Om windturbines die je ziet als op de snelweg rijdt. Verder vind ik de combinatie van techniek en het juridische leuk. Het gaat vaak om specifieke technische processen en deskundigen leggen mij uit hoe het werkt. Bijvoorbeeld over gaswinning en hoe een aardbeving of een bodemdaling tot stand komt. Dat vind ik heel interessant. Ik moet iets kunnen uitleggen aan de rechter. Daarvoor hoef ik geen technisch expert te zijn, maar ik moet wel op hoofdlijnen snappen hoe het zit om mijn werk goed te kunnen doen. Klanten hebben mij nodig vanwege mijn juridische kennis, maar zelf hebben zij zoveel technische kennis. Ze kunnen geniale dingen bedenken. Daar verbleekt de kennis van een jurist bij.’

Waar zie je jezelf over 10 jaar?

‘Dat is ver weg. Ik merk nu dat mensen op me af komen en dat ze me weten te vinden als het om milieurecht gaat. Daardoor krijg ik heel interessante zaken, zowel juridisch als technisch. Ik hoop dat dat zo blijft en dat ik steeds met nieuwe technische processen te maken blijf krijgen, want steeds hetzelfde is een beetje saai. Daarnaast wil ik ook blijven publiceren. Die wisselwerking vind ik leuk. Aan de ene kant praktisch bezig zijn en het recht zo vertalen dat mensen met een technische achtergrond het snappen en aan de andere kant de juridische inhoud helemaal uitvlooien.’

Wat maakt jou een goede jurist?

‘Het is lastig om dat over jezelf te zeggen. Maar wat mij geschikt maakt voor mijn vak is misschien dat ik complexe juridische vraagstukken relatief goed kan uitleggen aan mensen die geen juridische kennis hebben, maar technische expertise. Het is belangrijk dat je de ballast – de details die vooral voor juristen interessant zijn – eruit filtert en alleen vertelt wat relevant is voor de zaak. Juridische discussies kunnen heel interessant zijn, maar niet voor iedereen. De mensen met technische expertise die mij uitleg geven over technische processen doen op hun beurt natuurlijk hetzelfde als ik. Zij versimpelen het proces voor mij. Als ze mij alles vertellen wat ze weten, haak ik af.’

Is jouw vakgebied een niche?

‘Een jaar of tien geleden was milieurecht een beetje suffig. Het was iets kleins. Maar nu wordt het steeds complexer en er komt steeds meer aandacht voor. De bestuursrechtelijke onderwerpen die nu aandacht krijgen in de media zijn vooral milieurechtelijk. Het gaat om uitstoot van stikstof, om overlast van industrie. Ik vind het heel interessant om dat mee te maken. Niet alleen vanwege de techniek, maar ook omdat je de wet- en regelgeving moet doorgronden en moet omgaan met aandacht van de media. Er zit steeds vaker pers in de zaal. Het is maatschappelijk relevant geworden. Soms vragen mensen: wat doe je dan, ben je de wereld aan het helpen? Maar dat is het niet per definitie. Wat ik doe is soms gunstig voor het milieu, soms neutraal en soms weet ik het niet eens, omdat het zo complex is.’       

Wie heeft jou geïnspireerd?

‘Mijn vader. Hij is ook jurist. Door hem is het allemaal begonnen. Mijn vader was hoofd juridische zaken van de gemeente Leiden.

Hoe zie je de rol van de uitgever?

‘Ik denk dat een uitgever ruimte moet bieden aan auteurs en hen moet stimuleren om te schrijven over de juiste onderwerpen. De uitgever moet aangeven voor welk onderwerp meer of minder aandacht nodig is. Of een onderwerp een apart tijdschrift verdient of juist niet. Het recht verandert mee met de maatschappij en de uitgever moet daar op inspelen.’

Wat is jouw favoriete uitspraak of arrest?

‘Mag het ook iets zijn waar ik zelf bij betrokken was? Het is een uitspraak van afdeling bestuursrecht van de Raad van State van 3 mei 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:1179). Het ging over een last onder dwangsom die opgelegd was aan een bedrijf vanwege geuroverlast. De Raad van State heeft in deze uitspraak de eisen genuanceerd die worden gesteld aan een invorderingsbeschikking (de vraag of de dwangsom is verbeurd). Eigenlijk is dat een koerswijziging. Ik vind het interessant dat ze op basis van argumenten die wij hebben aangeleverd de rechtspraak hebben “getweakt”. Wij kregen ongelijk, dat dan weer wel. Maar zoals ik het begrijp, hadden we misschien wel gelijk gekregen als ze de eisen niet hadden aangepast.’    

Tekst: Wilma van Hoeflaken
Fotografie: Berly Damman