Carla Sieburgh: "Het auteurschap is een wezenlijk onderdeel van mijn identiteit"

Hoe ben je in het vak van auteur gerold?

‘Als je je proefschrift schrijft ben je auteur. Daarvoor had ik een paar artikelen voor uitgaven van Wolters Kluwer geschreven, zoals het Nederlands Juristenblad. Na de afronding van mijn proefschrift ben ik vrij snel betrokken geraakt bij de bewerking van de Asser-delen op het gebied van het verbintenissenrecht. Ik ben auteur van vier delen, ieder deel verschijnt eens in de vier jaar als een nieuwe druk, dus elk jaar verschijnt er van mijn hand een nieuwe druk van een Asser-deel.’

Wat betekent het auteurschap voor jou?

‘Het schrijven is een creatieve bezigheid en een wezenlijk onderdeel van mijn identiteit. Ik probeer van informatie iets te maken waar een lezer iets mee kan. De Asser-delen vereisen dat dit op een bondige manier gebeurt, dus je moet goed nadenken over de boodschap die je wilt brengen. Je kookt het eigenlijk helemaal in. Dat is een proces waaraan ik veel plezier beleef. Je bent daarmee continu in training voor het vak dat je dagelijks uitoefent. Ik ben dag in dag uit bezig met vermogensrecht en als auteur kan ik het materiaal op een andere manier verwerken dan ik als rechter doe. En ik probeer het voor de lezers in een breed kader te plaatsen. In die combinatie van de beoefening van mijn vak heb ik veel plezier. Ik streef voor de gebruiker iets lezenswaardigs na, en haal uit het schrijven zelf ook veel voldoening. Het is als het ware of ik kunst creëer met het recht als materiaal. Je moet er zo goed mogelijk de vinger op leggen, je moet het bijna kunnen pakken om het te doorgronden. Dat probeer ik in publicaties te bewerkstelligen en die creërende bezigheid geeft een heel gelukkig gevoel.’ 

Ben je ook betrokken bij het auteurschap van anderen?

‘Zeker. En ook dat betekent veel voor mij. Als lid en sinds kort voorzitter van de Asser-adviesraad denk ik met anderen na over nieuwe auteurs. Ook voeren we gesprekken met hen. Dat gaat in samenwerking met de uitgever. Het is een intensief traject waar ik veel plezier in heb. Als promotor begeleid ik anderen bij hun onderzoeken en publicaties. Andere auteurs helpen en met hen meedenken vind ik ontzettend fijn.’

Hoe combineer je het auteurschap met je werk en privéleven?

‘De Asser-delen bewerk ik in de vakanties. Het werk voor de Asser-adviesraad doe ik vaak in de avonduren. Toch is het niet zo dat ik de hele dag als een gek achter mezelf aan ren. Met mijn dochter breng ik ook veel tijd door. Eigenlijk gaat het min of meer geruisloos en vanzelf. Mijn dochter is bijna 16, maar ik deed dit ook toen ze baby was. Zij weet niet beter en ze geniet van de ruimte die ze heeft om zelfstandig te functioneren. Toen een van mijn promovendi hier thuis kwam, liet zij het huis zien. Toen zei ze, wijzend naar de boeken in mijn werkkamer: En dáár zijn de Assers. De Asser-serie is een vast gegeven in mijn leven, maar met dat korte zinnetje was duidelijk dat Assers ook voor haar een referentiepunt zijn.’

Dat klinkt alsof je het allemaal moeiteloos combineert.

‘Relatief moeiteloos, denk ik. Ik vind mijn werk ook wel eens heel zwaar, maar het auteurschap voelt nooit als een last. Als ik in rust en concentratie aan de Assers werk, krijg ik een heel rustig gevoel. Ik haal er geluk uit en het geeft energie. En ook uit de gesprekken met auteurs en collega’s put ik energie.’  

Wat maakt iemand een goede auteur?

‘Wat ik prettig vind is als een auteur de moeite neemt de stof zo te doorgronden dat hij niet het hele zoekproces nog moet opschrijven. Dan wordt het te veel. Het kost veel tijd om goed na te denken en dat schiet er misschien het snelst bij in. Veel mensen vinden het fijn om te schrijven en te publiceren, maar hebben daar niet voldoende tijd voor. Dan lees je het zoekproces terug in de tekst. Dat is op zich logisch, maar voor een lezer niet altijd boeiend. Ik denk dat het iets te maken heeft met het niveau dat je nastreeft. De een heeft er plezier in het zoekproces onder woorden te brengen, terwijl een ander er meer tijd aan besteedt, maar minder woorden schrijft. Dan gaat het schrijven niet om de zoektocht, maar om net dat stapje verder. Als je mensen daarop attendeert herkennen ze het vaak en als ze er hetzelfde over denken, voelen ze zich gesteund. Ik denk dat het bemoedigend is als auteurs merken dat de tijd die ze aan hun publicatie hebben besteed op prijs wordt gesteld.’

Is dat onzichtbare tijd?

‘Ik vergelijk het wel eens met ballet. Als je naar een fantastisch ballet gaat, ziet dat er moeiteloos uit. Maar er zitten veel uren in van training en oefening. Dat geldt ook voor mooi uitgevoerde muziek of sportbeoefening op hoog niveau. Het vereist een enorme tijdsinvestering die je niet altijd terugziet. Maar die tijdsinvestering maakt het verschil. Voor teksten geldt dat ook. Mensen die ervan houden zien het. Mijn advies aan jonge auteurs is dan ook: wees kernachtig, schrijf niet te veel.’

Als je geen raadsheer, staatsraad, hoogleraar en auteur was, wat zou je dan graag zijn?

‘Boswachter. Dat lijkt me heerlijk, omdat ik graag in de natuur ben. Bij boswachterschap denk ik aan zelf iets bijdragen aan de natuur. In mijn werk zitten eindeloos veel uren voordat het resultaat oplevert. In het bos kun je zo een bijdrage leveren. Het is meteen winst. Misschien ga ik dat nog eens doen.’

Wat verwacht je van online publiceren?

‘De Asser-delen worden al online gepubliceerd en vanuit de online omgeving worden ze tot een boek gemaakt. Maar mijn indruk is dat gedrukte publicaties altijd hun waarde blijven behouden. Zelf werk ik met boeken en ik lees veel wetenschappelijke publicaties over wat het aanraken en lezen van papier en het tactiele van schrijven met een pen betekent voor het menselijke brein. Dat verandert niet, hoewel we nu minder papier gebruiken. De extra dimensie die het lezen en voelen van papier geeft, zal niet verdwijnen. Maar ik ontken natuurlijk niet dat het heel makkelijk is dat je alles online kunt opzoeken.’

Welke rol zie je voor Wolters Kluwer als uitgever?

‘Ik denk dat het belangrijk is dat opgelet wordt wie de uitgevers zijn. Dat moeten mensen zijn die houden van het product. Dat is ook het enige waarmee je auteurs kunt overtuigen. Auteurs zijn niet geïnteresseerd in marketingstrategieën. Die zijn belangrijk, maar daarmee houd je geen auteurs vast. Auteurs zijn inhoudsgedreven, dus het is belangrijk dat de uitgever een groot enthousiasme heeft voor de inhoud. Dat zorgt ervoor dat je plezierig kunt samenwerken met de uitgever en de bureauredactie. Ook op de lange termijn. Dat is ook iets waar een uitgever oog voor moet hebben. Relaties met auteurs zijn niet eenmalig. Auteurs willen hetzelfde gezicht terug zien. Een persoonlijke benadering is essentieel.’