Do 15 sierpnia placówki medyczne, do których uczęszczają (albo w których przebywają lub mogą przebywać) małoletni; a także organizatorzy działalności medycznej muszą wdrożyć tzw. standardy ochrony małoletnich (tzw. SOM-y). Jakie dokumenty tworzą wspomniane standardy, jak zaangażować personel w ich wdrożenie oraz na czym polega obowiązek weryfikacji personelu we właściwych rejestrach – to tylko niektóre wątpliwości, jakie wiążą się z wdrożeniem SOM-ów.
Osoby zaangażowane we wdrażanie standardów w placówce medycznej
Na wstępie trzeba jasno zaznaczyć, że ustawa nie określa wprost, jak powinien wyglądać podział zadań związanych z wdrożeniem standardów. Dobrą praktyką jest jednak powołanie dedykowanej grupy roboczej (oczywiście na miarę możliwości personalnych i organizacyjnych placówki), najlepiej składającej się z pracowników różnych działów. Efektem jej prac powinien być realistyczny plan pracy i zasady pracy (w szczególności określający częstotliwość i formę spotkań czy zasady konsultowania efektów pracy z zarządem/kierownictwem).
W ramach swojej pracy grupa dokonuje analizy i oceny ryzyka, mając na względzie różne „gałęzie” prowadzonej działalności (np. przychodnia rehabilitacyjna i oddział), jak i różne stanowiska w swojej strukturze (salowi, personel medyczny, rejestracja, szatnia), oraz osoby wyłamujące się z tego podziału (np. osoba odbierająca próbki do badań).
Ważny jest odpowiedni podział zadań pomiędzy poszczególnych członków grupy, ale także powołanie lidera, który będzie koordynował jej pracę. Dzięki zaangażowaniu przedstawicieli różnych stanowisk w pracach zespołu opracowane dokumenty powinny uwzględniać specyfikę pracy i doświadczeniach różnych osób mających kontakt z dziećmi w podmiocie leczniczym.
Pobierz bezpłatne szkolenie "Standardy ochrony małoletnich w placówce medycznej".
Jakie dokumenty składają się na standardy ochrony małoletnich w placówce medycznej?
W świetle art. 22c. Ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, w ramach standardów ochrony małoletnich określa się w szczególności:
- zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem placówki lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
- zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
- procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury "Niebieskie Karty";
- zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
- zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;
- zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;
- osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;
- sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych, lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
Ponadto ust. 2 tego przepisu wskazuje, że w standardach wprowadzanych w placówce należy określić także:
- wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;
- zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;
- procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;
- zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
Pobierz bezpłatne szkolenie "Standardy ochrony małoletnich w placówce medycznej".
Obowiązek sprawdzenia zatrudnianego personelu w Rejestrach
Dotychczas istniał obowiązek sprawdzania konkretnej osoby dopuszczanej do pracy/innej działalności w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym. Po 15 lutego 2024 r. osoba dopuszczona do z dziećmi w placówce medycznej musi (w świetle art. 21 ust. 2 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich):
- zostać zweryfikowana – czy dane tej osoby znajdują się w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
- przedłożyć informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV, w art. 189a i 207 ustawy z 6.06.1997 r. – Kodeks karny – oraz w ustawie z 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego. Otrzymaną informację pracodawca dołącza do akt osobowych.
Kandydat składa oświadczenie o krajach zamieszkania oraz informację z rejestru karnego RP, rejestru kraju pochodzenia i rejestrów państw trzecich (jeśli danej osoby to dotyczy).
Norbert Bonin
Product manager LEX Ochrona Zdrowia oraz LEX Medica
