Wybierając zawód prawnika większość osób dokładnie wie, jaką ma obrać ścieżkę, które studia wybrać i jakie będą kolejne kroki.
Przyszli mecenasi mają ułożony plan, który konsekwentnie realizują: wiedzą, czy iść na aplikację, doktorat, a może wybrać się na studia podyplomowe uzupełniające ich wiedzę z konkretnej specjalizacji. Już w trakcie studiów sumiennie zbierają dodatkowe certyfikaty i dokumenty potwierdzające znajomość języków obcych. Bardzo wielu młodych prawników rozpoczyna praktyki w kancelariach i działach prawnych już na początku swoich studiów, co pozwala im na uzupełnienie wiedzy teoretycznej o umiejętności praktyczne. To wszystko potwierdza, jak dużą wagę przykłada się do kompetencji twardych, czyli zawodowych, które są niezbędne do wykonywania określonego zawodu.
Poza wiedzą specjalistyczną i znajomością języka obcego zaliczmy tutaj: obsługę Microsoft Office, LEX, Legalis, prawo jazdy, ukończone kursy Worda, Adobe, czy też sprawne poruszanie się po internecie. A co z tymi miękkimi?
W pracy headhuntera działającego na rynku prawnym widzę, że prawnikom łatwo jest rozmawiać o tym, w którym kierunku chcą zdobywać wiedzę i do jakiego pracodawcy dołączyć. Bardzo szybko wiedzą, czy wybrać dużą kancelarię, średnia czy może związać się z mniejszą, butikową strukturą. Schody zaczynają się w momencie, kiedy prawnicy mają napisać CV oraz odbyć rozmowę rekrutacyjną, gdzie muszą udzielić odpowiedzi doświadczonemu headhunterowi, czy rekruterowi na pytania o swoje umiejętności miękkie, które nie będą mijały się z prawdą.
Pytania weryfikujące i obserwacja zachowania na rozmowie o pracę, często pokazują, jak zapisy w CV kandydata odbiegają od rzeczywistości i jak bardzo różnią się od profilu osoby poszukiwanej na dane stanowisko. Dotyczy to nie tylko młodych prawników, (bo w tej grupie osób zauważyć można dużą otwartość na ludzi, innowacje oraz uważność na samego siebie), ale też osób z wieloletnim doświadczeniem na rynku usług prawnych.
Prawnicy, nastawieni na poszerzanie swojej wiedzy z zakresu ciągle zmieniającego się prawa, zapominają o doskonaleniu umiejętności miękkich, które są kluczowe przy zdobywaniu kolejnych szczebli kariery, pozyskiwaniu klientów, utrzymaniu pracowników, rozwoju zespołu i tworzeniu kultury kancelarii. Badania BKL (Bilans Kapitału Ludzkiego) wskazują, że dobrze wykształcone osoby są najbardziej gotowe na zdobywanie nowej wiedzy i poszerzanie kompetencji. Jednak mało optymistyczny jest fakt, że ponad połowa prawników nie uczestniczy w szkoleniach, nigdy nie pracowała z coachem/mentorem. W swojej ponad 16 letniej praktyce i codziennych rozmowach z kandydatami – słyszę, że ich studia, a potem aplikacja są już tak ciężkie, że o dodatkowych szkoleniach nie chcą nawet myśleć.
Powody, które podają najczęściej to: brak czasu, brak należytej wiedzy do rozwoju siebie lub błędne przekonanie, że szkolenia nie są dostosowane do potrzeb prawników.
Potwierdza się często, że często ta codzienna gonitwa, brak otwartości na nowe, po latach pokazuje, że brak zadbania o kluczowe umiejętności powoduje frustrację, stres, odpływ klientów oraz odejścia pracowników z kancelarii.
Czym są w takim razie te umiejętności miękkie?
Jak podaje Wikipedia (ang.) "Umiejętności miękkie, zwane również umiejętnościami władzy, umiejętnościami powszechnymi lub umiejętnościami podstawowymi, to umiejętności mające zastosowanie we wszystkich zawodach. Umiejętności miękkie to zbiór cech jaki posiada dany kandydat poza doświadczeniem zawodowym. Negocjacje, logiczne myślenie, kreatywność, motywacja do pracy, zarządzanie czasem, komunikatywność, asertywność, dążenie do celu, komunikacja niewerbalna, elastyczność, czy aktywne słuchanie to tylko kilka przykładów takich umiejętności.
Kompetencje miękkie, w przeciwieństwie do tych twardych, wiążą się z osobowością danej osoby, warunkują jej zachowanie w relacjach interpersonalnych oraz wpływają na umiejętne zarządzanie zespołem, rozumienie klienta i jego potrzeb, czy też radzenie sobie w sytuacjach kryzysowych.
Warto uświadomić sobie, że każdy człowiek jest niepowtarzalny i dysponuje innym zestawem kompetencji oraz umiejętności. Nie da się „skopiować” pracownika, nawet jeśli dwie osoby skończyły dokładnie te same studia, pracowały w tej samej kancelarii, nawet w ramach jednej praktyki. Należy jednak pamiętać, że umiejętności miękkich, podobnie jak tych twardych, można się nauczyć, choć jest to trudniejsze i wymaga większej uważności.
Przez ostatnie lata można zauważyć, że kancelarie prawne i partnerzy szukający kandydatów często wspominają o coraz większych potrzebach znalezienia odpowiednich kandydatów, których oprócz wiedzy merytorycznej mają „to coś”. Pracodawcy, często nie umieją dokładnie nazwać tego wyróżniającego czynnika, ale mają na myśli właśnie szeroko rozwinięte umiejętności miękkie, które nie do końca możemy zmierzyć prostym testem i które wyczuwamy dopiero w bliższym kontakcie z daną osobą.
Połączenie i dbanie zarówno o rozwój umiejętności miękkich oraz twardych w środowisku prawnym jest potrzebne do zdobywania kolejnych szczebli kariery, klientów, utrzymania pracowników, rozwoju zespołów, tworzenia odpowiedniej kultury kancelarii.
Czy masz i rozwijasz kompetencje miękkie?
Kompetencji miękkich i zachowań społecznych uczymy się całe życie. Wpływa na nie kultura, w której żyjemy, środowisko, rodzina, dom, szkoła oraz praca. Chcąc zwiększyć swoją konkurencyjność i szansę w pozyskaniu nowych klientów lub na rynku pracy warto świadomie rozwijać swoje umiejętności interpersonalne za pomocą odpowiednich szkoleń, współpracy z coachem lub mentorem.
Analizując ten obszar warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań:
- Czy łatwo nawiązujesz kontakty z nowymi klientami?
- Czy lubisz i umiesz utrzymać dobrą atmosferę oraz relacje z pracownikami?
- Czy nie poddajesz się w trudnych chwilach?
- Czy jesteś pozytywnie nastawiony na ludzi?
- Czy umiesz zmotywować do działania siebie, zespół?
- Czy sprawnie delegujesz i egzekwujesz zadania?
- Czy masz mnóstwo pomysłów, a ludzie i zespół idą za tobą?
- Czy umiejętnie rozwiązujesz konflikty?
- Czy jesteś otwarty na zdobywanie nowej wiedzy?
- Czy czas jakim dysponujesz pozwala ci na terminową realizację projektów w życiu zawodowym i prywatnym?
Nawet jeśli na większość pytań odpowiedziałeś twierdząco, musisz pamiętać, że ciągle zmieniająca się rzeczywistość powoduje, że wiele procesów mocno przyśpiesza, co ma wpływ również na potrzeby zdobywania coraz nowych umiejętności miękkich.
Patrząc na inne branże, okazuje się, że firmy, które stosują strategię stawiania pracowników na pierwszym miejscu, ich dobrostan, zrozumienie i rozwój, jak np. branża IT, uzyskują znaczną przewagę konkurencyjną. W rezultacie firmy te mają zadowolone zespoły, oddanych klientów, prężnie się rozwijają.
Podsumowanie
Większe zainteresowanie nie tylko przez poszczególnych prawników, ale i kancelarie rozwojem szkoleń, kursów, sesjami z coachem czy współpracą z mentorami pozwoli budować wartościowe zespoły, które dalej należycie oraz z pełnym zaangażowaniem będą dbały o sukces kancelarii. Większa otwartość na poznanie siebie, rozwój empatii i pokonanie przekonań, pozwoli nie tylko bliżej poznać ludzi w naszym otoczeniu, a przede wszystkim klientów. Odpowiednie dopasowanie do kultury firmy, wartości jakimi się kieruje, ich spójność z poszukiwaniami danej osoby, decyduje nie tylko o sukcesie w procesie rekrutacji, ale i o świadomym rozwoju branży prawniczej.
Paulina Pistor-Buława
headhunter, mentor, coach
ILC Innovative Lawyers’ Consultants
PPB Recruitment Firm
