Funkcjonowanie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – refleksje na tle zmian Kodeksu spółek handlowychdr hab. Marta Litwińska-Werner
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8545-7311).
Funkcjonowanie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – refleksje na tle zmian Kodeksu spółek handlowych
Niniejszy artykuł jest efektem kolejnego etapu badań dotyczących ostatnich, obszernych zmian Kodeksu spółek handlowych w zakresie funkcjonowania organów spółek kapitałowych. Tym razem analizie poddane zostały nowe regulacje obejmujące funkcjonowanie zarządu w spółce z o.o. Badanie obejmowało dwie zasadnicze kwestie. Pierwsza to problematyka nowych sposobów uczestniczenia członków zarządu w głosowaniu (uczestnictwo zdalne oraz oddanie głosu na piśmie za pośrednictwem innego członka zarządu) oraz nowych trybów podejmowania uchwał (pisemnego i za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość). Analiza obejmowała przede wszystkim zagadnienia kontrowersyjne i mogące wzbudzać zasadnicze wątpliwości, zarówno na gruncie teoretycznym, jak i przede wszystkim praktycznym. Szczególnie wnikliwa refleksja dotyczy kwestii relacji pomiędzy uczestnictwem w głosowaniu za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość a podjęciem uchwały w trybie zdalnym. Drugi obszar badań odnosił się do obowiązku protokołowania decyzji podejmowanych przez zarząd. Analiza obejmuje tutaj zarówno kwestie techniczne związane z samym sporządzaniem protokołu (treść, podpisywanie, zdania odrębne), jak i ściśle jurydyczne, odnoszące się do formy protokołu oraz znaczenia faktu umieszczenia uchwały w protokole dla jej istnienia i ważności formalnej. W toku badania zastosowano metodę formalno-dogmatyczną, opartą przede wszystkim na analizie językowo-logicznej poszczególnych przepisów. Szeroko uwzględniony został kontekst funkcjonalny, integralnie związany z ratio wprowadzonych regulacji. Dokumentacja obejmuje odwołania do wypowiedzi doktrynalnych odnoszących się do badanego obszaru oraz do relewantnego orzecznictwa sądowego.
Słowa kluczowe: zarząd, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, protokół, głosowanie, środki bezpośredniego porozumiewania się na odległość, oddanie głosu na piśmie, forma czynności prawnej
dr hab. Marta Litwińska-Werner
The author is an assistant professor at the Department of Commercial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8545-7311).
Functioning of a Limited Liability Company’s Management Board. Reflections Against the Background of Amendments to the Code of Commercial Partnerships and Companies
This article is a result of yet another stage of research on the recent extensive amendments to the Code of Commercial Partnerships and Companies relating to the functioning of company governing bodies. This time, the analysis covers two new regulations concerning the functioning of a limited liability company’s management board. The research focused on two main areas. The first one was the new ways in which management board members can participate in voting (remote participation and casting a vote in writing via another management board member) and the new procedures of adopting resolutions (in writing or using means of direct communication at a distance). The analysis concerned mainly issues that are either controversial or likely to give rise to fundamental doubts, including theoretical and – first and foremost – practical doubts. Particularly thorough reflection focuses on the question of relation between participation in voting via means of direct communication at a distance and remote adoption of a resolution. The second area of research concerned the duty to keep minutes of decisions made by the management board. This strand of analysis covers technical issues relating to the preparation of minutes as such (contents, signatures, dissenting opinions) and strictly juristic issues, relating to the form of minutes and the importance of the fact that a resolution is included in the minutes for the existence and formal validity of such a resolution. The formal-dogmatic method, based mainly on a linguistic and logical analysis of individual provisions, was applied in the research. The functional context, integrally linked with the justification for the new regulations, was taken into account to a large extent. Documentation includes references to statements of legal scholars on the area covered by research and to relevant court judgments.
Keywords: management board, limited liability company, minutes, voting, means of direct communication at a distance, casting a vote in writing, form of a juridical act
Bibliografia / References
Bocheńczak A., Sporządzanie aktów notarialnych z wykorzystaniem elektronicznych środków porozumiewania się na odległość – głos w dyskusji, „Studia Prawnicze” 2022/2.
Grzesiok-Horosz A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Legalis 2024.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do art. 301–633 k.s.h., Warszawa 2013.
Kocot W., Zawieranie umów sprzedaży według Konwencji Wiedeńskiej, Warszawa 1998.
Kupryjańczyk D. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Legalis 2024.
Litwińska-Werner M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2007.
Mikłaszewicz P. [w:] Komentarz cywilny. Komentarz, red. serii K. Osajda, red. tomu W. Borysiak, Legalis 2024.
Namitkiewicz J., Kodeks handlowy. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, reprint, Łódź 1994.
Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 2, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 1, Komentarz. Art. 151–226 KSH, Legalis 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2a, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Legalis 2018.
Osajda K., Zarząd spółki kapitałowej (nowelizacja Kodeksu spółek handlowych w związku z pandemią), „Przegląd Prawa Handlowego” 2020/6.
Ostrowski F., Nowa regulacja posiedzeń zarządów i rad nadzorczych odbywanych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2020/5.
Pabis R. [w:] J. Bieniak, M. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2024.
Polański P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Legalis 2024.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Strugała R. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2023.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. P. Pinior, J.A. Strzępka, Legalis 2024.
Strzępka J.A., Zielińska E., Żaba M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. P. Pinior, J.A. Strzępka, Legalis 2024.
Szczurowski T., Nowelizacja kodeksu spółek handlowych w dobie COVID-19, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2020/11.
Szyszko R., Grupa spółek. Zmiany towarzyszące (corporate governance, business judgement rule). Komentarz, Legalis 2023.
dr hab. Aleksander Kappes, prof. UŁ
Autor jest kierownikiem Katedry Prawa Handlowego, Ubezpieczeń i Własności Przemysłowej na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego oraz adwokatem
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2261-093X).
Odpowiedzialność członków organów spółek kapitałowych za szkodę wyrządzoną spółce
Odpowiedzialność funkcjonariuszy spółki za wyrządzoną jej szkodę nabiera w ostatnich miesiącach szczególnego znaczenia. Po trwających audytach w wielu spółkach z udziałem Skarbu Państwa (tudzież w spółkach zależnych od tych spółek) ujawniają się szkody wielkiej wartości wyrządzane im przez zarządy, najczęściej przy zgodzie rad nadzorczych. Szkody te mają często charakter aferalny, a ich skala jest bezprecedensowa w perspektywie ostatnich 35 lat. Dlatego stosunkowo rzadko stosowane przepisy Kodeksu spółek handlowych o odpowiedzialności funkcjonariuszy za szkodę wyrządzoną spółce (art. 293, 300125, 483 k.s.h.) nabierają szczególnego znaczenia. Analiza wskazuje jednak, że stosowanie tych przepisów może napotykać rozmaite problemy. W artykule podniesiono zasadnicze wątpliwości co do charakteru tej odpowiedzialności i konieczności wskazania konkretnego przepisu, z którym zachowanie funkcjonariuszy spółki ma być sprzeczne. Wskazano także na odmienność regulacji analogicznej odpowiedzialności w prostej spółce akcyjnej. Autor wskazuje również na alternatywną podstawę roszczeń odszkodowawczych spółki, w postaci art. 415 k.c. Opisuje wprowadzoną w 2022 r. do Kodeksu spółek handlowych klauzulę business judgement rule, która zdaniem autora jest zbędna i nie ma wpływu na odpowiedzialność funkcjonariuszy spółki. Odnosi się także do problemu przedawnienia roszczeń na podstawie obydwu analizowanych podstaw odpowiedzialności. Przedstawia zagadnienie roli i skutków absolutorium udzielonego członkom organów, uznając, że zwalnia ono z odpowiedzialności, ale może być w przyszłości uchylone. Autor krytykuje też przesłankę odpowiedzialności funkcjonariuszy w postaci uchwały o wystąpieniu z roszczeniem, uznając ją za zbędną i dysfunkcjonalną. Przedstawia wreszcie konkretne postulaty de lege ferenda.
Słowa kluczowe: członek organu, spółka kapitałowa, odpowiedzialność odszkodowawcza, absolutorium
dr hab. Aleksander Kappes, prof. UŁ
The author is head of the Department of Commercial Law, Insurance Law and Intellectual Property Law, Faculty of Law and Administration, University of Lodz, Poland, and an advocate
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2261-093X).
Liability of Members of Company Corporate Bodies for Damage Caused to the Company
The liability of company officers for damage caused to the company has been gaining importance in recent months. Ongoing audits in many companies in which the State Treasury holds shares (and in their subsidiaries) have been revealing damage of substantive value caused to them by their management boards, usually with the approval of supervisory boards. The damage in a particular case often is of an affair-based nature and their scale is unprecedented in the perspective of the past 35 years. Therefore, the relatively rarely applied provisions of the Commercial Companies Code that deal with the liability of company officers for damage caused to the company (Articles 293, 300125, 483 of the Code) acquire special importance. But the analysis shows that applying these provisions may be connected with various obstacles. The articles discusses fundamental doubts as to the character of such liability and the need to identify a specific provision with which the officer’s behaviour is alleged to be inconsistent. Moreover, it finds that the regulation of this kind of liability in a simple joint-stock company is different. The author also indicates an alternative basis for companies’ claims for damages: article 415 of the Civil Code. He describes the business judgement rule clause, which was introduced into the Code of Commercial Companies in 2022 and which, in the author’s view, is redundant and which has no impact on the liability of company officers. In addition, he discusses the problem of limitation of claims based on both analysed grounds for liability. He presents the role and effects of discharge of duties granted to members of corporate bodies, acknowledging it as realising them from liability, but which may be subsequently revoked. The author also criticises the prerequisite for officers’ liability in the form of a resolution on submission of the claim, as an unnecessary and dysfunctional prerequisite. In conclusion, he presents specific ideas for legislative amendments.
Keywords: member of a governing body, company, liability in damages, discharge
Bibliografia / References
Błaszczyk P., Przesłanka bezprawności w ramach odpowiedzialności odszkodowawczej menedżerów spółek, „Monitor Prawniczy” 2012/1.
Kappes A., Naprawienie szkody wyrządzonej wspólnikom mniejszościowym. Majątkowa ochrona mniejszości w spółkach kapitałowych, Warszawa 2024.
Kappes A., Sprzedaż Rafinerii Gdańskiej. Jeżeli zarzuty się potwierdzą, winni nie wymigają się od odpowiedzialności, „Gazeta Wyborcza” z 24.01.2023 r.
Kidyba A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, Warszawa 2009.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 2, Komentarz. Art. 227–300 KSH, Warszawa 2021.
Opalski A., Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3b, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 393–490, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Pajor T., Odpowiedzialność dłużnika za niewykonanie zobowiązania, Warszawa 1982.
Popielarski B., Zwolnienie członków zarządu z odpowiedzialności wobec spółki, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/6.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. P. Pinior, J.A. Strzępka, Warszawa 2024.
Rachwał A. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2a, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Romanowski M., Znaczenie prawne absolutorium w spółce kapitałowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2002/4.
Siemiątkowski T., Odpowiedzialność cywilnoprawna w spółkach kapitałowych, Warszawa 2007.
Sołtysiński S., Przywrócić powagę instytucji absolutorium w spółce akcyjnej. Dyskusja redakcyjna, „Przegląd Corporate Governance” 2008/3.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. P. Pinior, J.A. Strzępka, Warszawa 2024.
Żok K., Sprzeczność z prawem jako przesłanka odpowiedzialności członka zarządu – analiza orzecznictwa, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2021/7.
prof. dr hab. Zbigniew Kuniewicz
Autor jest profesorem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0793-9937).
dr Maria Wysocka-Orlik
Autorka jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0592-6622).
Udział w autorstwie tekstu:
Zbigniew Kuniewicz – 50%
Maria Wysocka-Orlik – 50%
Zakres umocowania prokurenta działającego łącznie z członkiem zarządu
Przedmiotem artykułu jest zagadnienie reprezentacji spółki kapitałowej, wykonywanej przez łącznie działających członka zarządu oraz prokurenta, czyli w ramach mieszanej reprezentacji łącznej. Na tle tego sposobu składania oświadczeń wyłania się kontrowersyjna kwestia, dotycząca zakresu możliwości działania wymienionych, łącznych reprezentantów. Problem ten sprowadza się do pytania, czy zakres umocowania prokurenta współdziałającego z członkiem zarządu ulega rozszerzeniu do zakresu umocowania zarządcy. Zgodnie z przyjętą w tekście główną tezą badawczą działanie w ramach mieszanej reprezentacji łącznej nie zmienia ani statusu prawnego prokurenta, ani zakresu jego umocowania. Współdziałający ze sobą członek zarządu oraz prokurent mogą dokonywać tylko takich czynności, jakie mieszczą się w zakresie umocowania prokury. Do czynności wymienionych w art. 1093 k.c. osoba będąca prokurentem potrzebuje szczególnego pełnomocnictwa i przy dokonywaniu tych czynności nie działa ona jako prokurent, lecz jako pełnomocnik.
Słowa kluczowe: spółki kapitałowe, reprezentacja, współdziałanie członka zarządu z prokurentem
prof. dr hab. Zbigniew Kuniewicz
The author is a professor at the Faculty of Law and Administration, University of Szczecin, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0793-9937).
dr Maria Wysocka-Orlik
The author is an assistant professor at the Faculty of Law and Administration, University of Szczecin, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0592-6622).
Authors’ contributions:
Zbigniew Kuniewicz – 50%
Maria Wysocka-Orlik – 50%
Scope of Authorization of an Authorized Signatory Acting Jointly with a Management Board Member
This article discusses the issue of representation of a company by a management board member and an authorized signatory acting jointly, that is, in the regime of mixed joint representation. In the context of this method of making declarations of intent, there arises a controversial issue of the scope within which the aforementioned joint representatives can act. This problem can be reduced to the question whether the scope of authorization of an authorized signatory acting jointly with a management board member is broadened to match the latter’s scope of authorization. In accordance with the main research thesis adopted in the article, actions within joint representation do not change the legal status or scope of authorization of the authorized signatory. So a management board member and an authorized signatory, when acting jointly, can only perform such acts which are within the scope of power of the authorized signatory. The acts listed in Article 1093 of the Civil Code require a special power of attorney granted to the authorized signatory, who, when performing such acts, no longer does it in the capacity of an authorized signatory, but as an attorney in fact.
Keywords: companies, representation, joint actions of a management board member and an authorized signatory
Bibliografia/References
Allerhand M., Kodeks handlowy. Komentarz, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Bielsko-Biała 1991.
Antoszek P., Prokura łączna niewłaściwa oraz reprezentacja mieszana w spółce kapitałowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2010/5.
Bielski P., Prokura. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2001 r., III CZP 6/01, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/12.
Dziurzyński T. [w:] T. Dziurzyński, Z. Fenichel, M. Honzatko, Kodeks handlowy. Komentarz, Łódź 1994.
Gierat A., Glosa do uchwały SN z 27.04.2001 r., III CZP 6/01, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001/12.
Grykiel J., Skutki wadliwej reprezentacji w ramach organu osoby prawnej. Glosa do uchwały SN z 14.09.2007 r., III CZP 31/07, „Prawo Spółek” 2008/11.
Jasiakiewicz M., Dopuszczalność udzielenia prokury jednej osobie. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2001 r., III CZP 6/01, „Przegląd Prawa Handlowego” 2002/3.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300 k.s.h., Warszawa 2015.
Kidyba A., Prawo handlowe, Warszawa 2018.
Kuniewicz Z., Doniosłość prawna uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni – glosa do uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 14.09.2007 r. (III CZP 31/07), „Glosa” 2008/3.
Kuniewicz Z., Glosa do uchwały SN z 27.04.2001 r., III CZP 6/01, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2002/4.
Kuniewicz Z., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 8.10.2004 r., V CK 76/04, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2006/7–8.
Kuniewicz Z., Reprezentacyjna funkcja zarządu spółki kapitałowej, Szczecin 2005.
Kuniewicz Z., Umocowanie prokurenta spółki kapitałowej do czynności prawnych dotyczących nieruchomości [w:] Z zagadnień prawa rolnego, cywilnego i samorządu terytorialnego. Księga jubileuszowa Profesora Stanisława Prutisa, red. J. Bieluk, A. Doliwa, A. Malarewicz-Jakubów, T. Mróz, Białystok 2012.
Kuniewicz Z., Współdziałanie prokurenta z członkiem zarządu spółki kapitałowej, „Przegląd Sądowy” 1998/6.
Kuniewicz Z., Malinowska-Woźniak K., Sposób reprezentacji spółki jawnej a ograniczenie prawa wspólnika do reprezentacji (glosa do uchwały SN z 30.05.2008, III CZP 43/08), „Prawo Spółek” 2010/7–8.
Naworski J.P., Ważność umowy zawartej przez zarząd spółdzielni. Glosa do uchwały SN z 14.09.2007 r., III CZP 31/07, „Monitor Prawniczy” 2008/2.
Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 2, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, red. R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, LEX 2011.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2A, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Legalis 2018.
Pabis R. [w:] J. Bieniak, M. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. M. Bieniak, Legalis 2024.
Pazdan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz do art. 1–4491, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2005.
Pazdan M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Płonka E., Mechanizm łączenia skutków działań prawnych z osobami prawnymi na przykładzie spółek kapitałowych, Wrocław 1994.
Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2021.
Sołtysiński S., Glosa do uchwały SN z 14.09.2007 r., III CZP 31/07, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2008/5.
Szajkowski A., Tarska M. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2014.
Tomkiewicz J., Bloch J., Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Kodeks handlowy. Art. 158–306 i 491–497. Komentarz wraz z uzasadnieniem Komisji Kodyfikacyjnej i orzecznictwem, Warszawa 1934.
Zbiegień-Turzańska A., Reprezentacja spółek kapitałowych i spółdzielni, Legalis 2018.
prof. dr hab. Konrad Osajda
Autor jest kierownikiem Katedry Prawa Handlowego oraz Centrum Prawa Firm Rodzinnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5877-694X).
Szczególne problemy z ustanowieniem fundacji rodzinnej w testamencie
Artykuł przedstawia istotne problemy prawne na tle interpretacji przepisów pozwalających na utworzenie fundacji rodzinnej w testamencie notarialnym. Analiza wskazanych kwestii dowodzi tezy, że z uwagi na specyfikę instytucji fundacji rodzinnej i jej skomplikowanie prawne należałoby uznać za dopuszczalne tworzenie takich fundacji wyłącznie mocą jednostronnych aktów założycielskich inter vivos.
Słowa kluczowe: fundacja rodzinna, fundacja prywatna, sukcesja, firma rodzinna, testament
Artykuł powstał w ramach realizacji projektu naukowego pt. „Niewidzialna ręka spadkodawcy. Fundacja prywatna jako narzędzie wielopokoleniowego decydowania o losach majątku po śmierci”, w programie Opus 21, finansowanego decyzją nr 2021/41/B/HS5/00857 przez Narodowe Centrum Nauki.
prof. dr hab. Konrad Osajda
The author is head of the Corporate and Commercial Law Chair and the Centre of Family Business Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5877-694X).
Establishing Family Foundation in the Last Will: Controversial Issues
The paper discusses controversial issues regarding establishing family (private) foundations in the last will (testament). According to Polish law, such a foundation can be established inter vivos or mortis causa (as a last will executed as a notarial deed). The analysis of some chosen complex issues regarding the establishment of a family (private) foundation in a last will (testament) proves that considering the very complex characteristics of this legal device, it should be abolished. The only proper way to set up such a foundation should be inter vivos.
Keywords: family trust (family foundation), private foundation, succession, family business, testament
The article was written as part of implementation of research project “The Dead Hand. Private foundation as a multigenerational estate planning tool”, in Opus 21 programme, financed by the National Science Centre by virtue of decision No. 2021/41/B/HS5/00857.
Bibliografia / References
Borysiak W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. serii K. Osajda, red. tomu W. Borysiak, Legalis 2024.
Rozenberg K. [w:] Fundacje rodzinne. Aspekty prawne i podatkowe, red. A. Mariański, Warszawa 2023.
dr hab. Monika Rejdak
Autorka jest adiunktem w Katedrze Postępowania Cywilnego i Międzynarodowego Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3294-3006).
Kilka uwag o unijnym charakterze środków egzekwowania praw własności intelektualnej
Niniejszy artykuł poświęcony jest unijnemu charakterowi akcesoryjnych środków egzekwowania praw własności intelektualnej, na podstawie których uprawniony z praw własności intelektualnej zdobywa informacje o naruszeniach jego prawa oraz środki dowodowe świadczące o tych naruszeniach. Z uwagi na fakt, że środki te mają charakter unijny, ustalenie ich znaczenia i treści wynika z dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29.04.2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej, dopełnionej przez orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości. Artykuł koncentruje się na trzech zagadnieniach. Po pierwsze, na zakresie ochrony prawnej udzielanej przez dyrektywę 2004/48/WE. Po drugie, na zagadnieniach ciężaru dowodzenia, który spoczywa na uprawnionym wnioskującym o zastosowanie środków egzekwowania praw własności intelektualnej. Po trzecie, na kwestii nadużycia w stosowaniu tych środków.
Słowa kluczowe: dyrektywa 2004/48/WE, naruszenie praw, postępowanie cywilne, odszkodowania, postępowanie dowodowe, ciężar dowodu, nadużycie prawa
dr hab. Monika Rejdak
The author is an assistant professor at the Division of Civil Procedure and International Trade Law, Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3294-3006).
A Few Remarks About the EU Dimension of Measures to Enforce Intellectual Property Rights
This article is devoted in full to the EU dimension of auxiliary measures for enforcing intellectual property rights by means of which the intellectual rights holder obtains information about infringements of their rights and evidence material to prove such infringements. Due to the fact that these measures have an EU dimension, their meaning and content is determined on the basis of Directive 2004/48/EC of the European Parliament and of the Council of 29 April 2004 on the enforcement of intellectual property rights and the case law of the Court of Justice which complements it. The article focuses on three issues. Firstly, on the scope of legal protection granted by Directive 2004/48/EC. Secondly, on the questions of burden of proof borne by the rightholder requesting the application of those measures for enforcing intellectual property rights. Thirdly, on the issue of abusive application of these measures.
Keywords: Directive 2004/48/EC, infringement of rights, civil procedure, damages, evidentiary proceedings, burden of proof, abuse of right
Bibliografia / References
Dziurda M. [w:] System Prawa Procesowego Cywilnego, red. nacz. T. Ereciński, t. 2, cz. 3, Postępowanie procesowe przed sądem pierwszej instancji, red. S. Cieślak, Warszawa 2023.
Kur A., The Enforcement Directive – Rough start, happy landing?, „The International Review of Intellectual Property and Competition Law” 2004/35.
Kur A., Dreier T., European intellectual property law: Text, case and materials, Cheltenham 2013.
Kurosz K., Środki pomocnicze w sprawach własności intelektualnej a pojęcie własności intelektualnej w prawie unijnym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2024/5.
Niewęgłowski A., Prawo autorskie. Komentarz, Warszawa 2021.
Podrecki P., Środki ochrony praw własności intelektualnej, Warszawa 2010.
Rejdak M., Wydobycie dowodów od pozwanego w postępowaniu cywilnym o naruszenie praw własności przemysłowej (w świetle art. 6 dyrektywy 2004/48/WE i prawa polskiego), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2012/4.
Rejdak M., Zabezpieczenie dowodów w sprawach o naruszenia praw własności intelektualnej, Warszawa 2019.
Rejdak M. [w:] System Prawa Procesowego Cywilnego, red. nacz. T. Ereciński, t. 2, cz. 3, Postępowanie procesowe przed sądem pierwszej instancji, red. S. Cieślak, Warszawa 2023.
Schneider J., Die EU – Enforcementrichtlinie 2004/48/EG und deren Umsetzung in das deutsche Markenrecht, Hamburg 2009.
Skubisz R., Roszczenie o udzielenie informacji w prawie własności przemysłowej (w świetle dyrektywy nr 2004/48 i prawa polskiego [w:] Aurea praxis, aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, t. 2, red. J. Gudowski, K. Weitz, Warszawa 2011.
Szpunar M., Odpowiedzialność podmiotu prywatnego z tytułu naruszenia prawa wspólnotowego, Warszawa 2008.
Targosz T. [w:] Ustawy autorskie. Komentarze, t. 2, Prawo autorskie i prawa pokrewne. Ochrona baz danych. Zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi, red. R. Markiewicz, Warszawa 2021.
Wołodkiewicz B., Obce prawo procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2024.
dr Dariusz Bucior
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5474-836X).
Zakres czasowy zasady jawności negatywnej Krajowego Rejestru Sądowego
Przepisy ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym chronią zaufanie uczestników obrotu co do kompletności danych ujawnionych w rejestrze (art. 14 i art. 15 ust. 1 zd. 2 u.KRS). Ochrona ta nazywana jest zasadą jawności materialnej w znaczeniu negatywnym (zasadą jawności negatywnej). Celem artykułu jest zbadanie zakresu czasowego tej zasady w kontekście przepisów prawa europejskiego implementowanych przez ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym.
Słowa kluczowe: Krajowy Rejestr Sądowy, zasada jawności materialnej, ochrona zaufania, dyrektywa 2017/1132, harmonizacja pełna
dr Dariusz Bucior
The author is an assistant professor at the Department of Commercial law, Faculty of Law, Canon Law, and Administration, John Paul II Catholic University of Lublin, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5474-836X).
Temporal Scope of the Principle of Negative Disclosure of the National Court Register
Provisions of the Act on the National Court Register protect the trust of parties to transactions in the completeness of data disclosed in the register (Article 14 and Article 15(1) second sentence of the Act). This protection is called the principle of substantive publicity in the negative sense (principle of negative publicity). This article examines the temporal scope of this principle in the context of provisions of EU law implemented by the Act on the National Court Register.
Keywords: National Court Register, principle of substantive publicity, protection of trust, Directive 2017/1132, full harmonization
Bibliografia / References
Bachmann G., ECLR. Grundtendenzen der Reform geschlossener Gesellschaften in Europa. Dargestellt am Beispiel des britischen Reformprozesses und der Europäischen Privatgesellschaft, „Zeitschrift für Unternehmens-und Gesellschaftsrecht” 2001/3.
Dąbrowska J., Obowiązek publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym podmiotów podlegających KrRejSU, „Monitor Prawa Handlowego” 2019/1.
Grykiel J., Skutki wpisu prokury do rejestru przedsiębiorców, „Studia Prawnicze” 2007/4.
Koch J., Harnos R. [w:] Handelsgesetzbuch. Großkommentar, t. 1, cz. 1, Einleitung: §§ 1–16, 104a, red. S. Grundmann, M. Habersack, C. Schäfer, Berlin–Boston 2023.
Komenda A. [w:] Krajowy Rejestr Sądowy i postępowanie rejestrowe, red. A. Komenda, Warszawa 2021.
Marszałkowska-Krześ E., Wpisy w rejestrze przedsiębiorców dotyczące spółek handlowych, Warszawa 2004.
Marszałkowska-Krześ E. [w:] System Prawa Handlowego, t. 1, Prawo handlowe – część ogólna, red. S. Włodyka, Warszawa 2009.
Napierała J., Wykładnia prawa spółek Unii Europejskiej, Warszawa 2020.
Norek E., Krajowy Rejestr Sądowy i postępowanie rejestrowe, Warszawa 2001.
Opalski A., Europejskie prawo spółek. Zasady prawa europejskiego i ich wpływ na polskie prawo spółek, Warszawa 2010.
Popardowski P. [w:] Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2023.
Preuß N. [w:] Kommentar zum Handelsgesetzbuch (HGB), red. H. Oetker, München 2011.
Schall A., Günther D., Lamsa M. [w:] European Corporate Law. Article-by-Article Commentary, red. P. Kindler, J. Lieder, Baden-Baden–München–Oxford 2021.
Sołtys A., Relacja zasady bezpośredniego skutku i zasady pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, „Europejski Przegląd Sądowy” 2022/6.
Sołtys A. [w:] System Prawa Unii Europejskiej, t. 3, Wykładnia prawa Unii Europejskiej, red. L. Leszczyński, Warszawa 2019.
Szczurowski T. [w:] Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2023.
Tarska M. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 5, Pozakodeksowe prawo handlowe. Komentarz, Warszawa 2015.
Tarska M., Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, Warszawa 2009.
Zamojski Ł., Krajowy Rejestr Sądowy. Komentarz, Warszawa 2022.
Kamil Jurkowski
Autor jest radcą prawnym
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6204-7619).
Dopuszczalność oraz ewentualne podstawy zaskarżenia uchwały zatwierdzającej sprawozdanie finansowe spółki
W artykule omówiona została kwestia dopuszczalności oraz ewentualnych podstaw zaskarżenia uchwały zatwierdzającej sprawozdanie finansowe spółki kapitałowej. W orzecznictwie oraz doktrynie dopuszczalność zaskarżenia uchwały zatwierdzającej sprawozdanie finansowe nie budzi wątpliwości, w przypadku gdy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone niezgodnie z przepisami prawa, w tym gdy zawiera ono błędy rachunkowe. Należałoby się jednak zastanowić, czy rzeczywiście stanowisko to będzie w każdej sytuacji słuszne, w szczególności uwzględniając wskazany przez ustawodawcę sposób korekty błędów popełnionych w sprawozdaniu finansowym.
Słowa kluczowe: spółki kapitałowe, sprawozdanie finansowe, zaskarżenie uchwały, błędy rachunkowe, księgi rachunkowe
Kamil Jurkowski
The author is an attorney at law in Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6204-7619).
It is Permissible to Challenge a Resolution Approving a Company’s Financial Statements and, if so, on What Grounds?
This article discusses the issue of permissibility and grounds – if there are any – for challenging a resolution in the matter of approval of a company’s financial statements. In case law and legal scholarship, there are no doubts as to the permissibility of challenging a resolution in the matter of approval of financial statements if the statements have been prepared at variance with the provisions of law, including when they contain accounting errors. However, one should consider whether indeed this opinion will be correct in every situation, especially considering the manner of correcting errors in financial statements prescribed by statutory law.
Keywords: companies, financial statements, challenging a resolution, accounting errors, accounting books
Bibliografia / References
Dumkiewicz M., Odpowiedzialność odszkodowawcza za podejmowanie wadliwych uchwał zgromadzeń spółek kapitałowych, Warszawa 2016.
Kidyba A. [w:] M. Dumkiewicz, A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych, LEX 2023.
Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2B, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 227–300, red. A. Opalski, Legalis 2018.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, LEX 2018.
Staszel A. [w:] Podatkowe i bilansowe zamknięcie roku 2021, red. A. Hołda, Legalis 2021.
Wencel A. [w:] Ustawa o rachunkowości. Komentarz, red. E. Walińska, Warszawa 2018.
Wiśniewski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2B, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 227–300, red. A. Opalski, Legalis 2018.
