Praktyka tworzenia prawa na podstawie istotnych założeń projektowanej ustawy o biegłych sądowych. Dylematy prawne i praktyczne
Paweł Falenta – doktor nauk ekonomicznych, wykładowca, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Wrocławski, Polska
ORCID: 0000-0002-7484-3604
Od wielu lat prowadzone są prace mające na celu wprowadzenie zmian w systemie funkcjonowania biegłych sądowych. Zmiany te mają z jednej strony uregulować nieprecyzyjne i rozproszone dotychczasowe przepisy w tym zakresie, z drugiej zaś mają wpłynąć na efektywność i polepszenie jakości opinii przygotowywanych przez biegłych sądowych zarówno w postępowaniu karnym, jak i cywilnym. Naprzeciw tym postulatom przygotowano projekt ustawy o biegłych sądowych. Przedmiotem analizy w niniejszym artykule będą, z uwagi na kompleksowy charakter reformy przepisów w tym zakresie, tylko wybrane zmiany i skutki związane z trzema istotnymi instytucjami przewidzianymi w tymże projekcie: informowania o nieprawidłowościach w pracy biegłego (art. 6 projektu), powoływania komisji w toku ustanawiania biegłym do oceny jego kwalifikacji (art. 9 projektu) oraz oceny kwalifikacji przy ponownym ubieganiu się o funkcję biegłego (art. 12 projektu). W projekcie znajduje się jeszcze wiele istotnych zapisów, które budzą liczne wątpliwości, jednak z uwagi na ograniczoną możliwość ich zaprezentowania w artykule autor skupił się na wyżej wybranych, starając się wyjaśnić i jednocześnie postawić tezy odnośnie do racjonalności ustawodawcy przy konstruowaniu tego aktu prawnego. Odrębne uwagi poświęcone zostaną korzyściom oraz kosztom analizowanej regulacji oraz poszczególnym etapom działań ustawodawcy.
Słowa kluczowe: biegły sądowy, powołanie, nieprawidłowości w pracy biegłego, ocena kwalifikacji biegłego
dr Paweł Falenta – Assistant Professor at the University of Wroclaw, Poland
ORCID: 0000-0002-7484-3604
The practice of creating law on the basis of the essential assumptions of the draft law on expert witnesses. Legal and practical dilemmas
Work has been underway for many years to introduce changes to the system of functioning of expert witnesses. On the one hand, these changes are to regulate the imprecise and dispersed regulations in this area, and on the other hand, they are to benefit the effectiveness and improvement of the quality of opinions prepared by expert witnesses in both criminal and civil proceedings. Against these postulates, a draft law on expert witnesses has been prepared. The subject of the analysis in this article will be, due to the comprehensive nature of the reform of regulations in this area, only selected changes and effects related to the three important institutions envisaged in this draft: informing about irregularities in the work of an expert witness (Article 6 of the draft); appointing committees in the course of appointing expert witnesses to assess their qualifications (Article 9 of the draft); and assessing qualifications when re-applying for the function of an expert witness (Article 12 of the draft). There are still many important provisions in the draft, which raise numerous doubts, but due to the limited possibility of presenting them in the article, the author focused on the above-selected ones, trying to explain and at the same time put forward theses regarding the rationality of the legislator in the construction of this legal act. Additional comments will be dedicated to the benefits and costs of the analysed regulation and the respective stages of the legislator's activities.
Keywords: expert witness, appointment, irregularities in the work of an expert witness, assessment of the qualifications of an expert witness
Bibliografia/References
Falenta P., Zamówienia publiczne a opinia biegłego – doświadczenia praktyczne [w:] Postępowanie dowodowe w procesie karnym – zagadnienia wybrane, red. J. Żylińska, M. Filipowska-Tuthill, Wrocław 2016.
Falenta P., Dowody elektroniczne w procesie karnym – założenia i kierunki zmian [w:] Postępowanie dowodowe w procesie karnym – zagadnienia wybrane, red. J. Żylińska, M. Filipowska-Tuthill, Wrocław 2016.
Michał Igor Ulasiewicz – doktor nauk prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki, Polska
ORCID: 0000 0001 9647 219X
Zasada jawności w planowaniu przestrzennym
Artykuł stanowi próbę wskazania i oceny wybranych regulacji prawnych kształtujących zasadę jawności oraz dostęp do informacji w obszarze planowania przestrzennego. W ocenie autora opracowanie odnosi się do najważniejszych dla tej problematyki zagadnień, takich jak: jawność procedur, dostęp do dokumentów planistycznych (w tym zwłaszcza do planu miejscowego), sposoby dostępu do informacji oraz podmioty zobowiązane do jej udostępnienia. W artykule podjęto także próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie o wzajemną relację przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Słowa kluczowe: planowanie przestrzenne, plan miejscowy, jawność, dostęp do informacji
dr Michał Igor Ulasiewicz – Faculty of Law and Administration, University of Lodz, Poland
ORCID: 0000 0001 9647 219X
The principle of transparency in spatial planning
This paper is trying to outline and evaluate selected legal regulations shaping the principle of transparency and access to information in the area of spatial planning. In the author's opinion, the paper addresses issues of great importance for this particular sphere, such as: transparency in planning procedures, access to planning documents (especially to the local plan), forms of access to information and entities being obliged to disclose information. The article also attempts to answer the question about the mutual relation between the provisions of the Act on spatial planning and development and the Act on access to public information.
Keywords: spatial planning, local plan, transparency, access to information
Bibliografia/References
Augustyniak M., Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji. Studium administracyjnoprawne na tle porównawczym, Warszawa 2017.
Bąkowski T., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Kraków 2004.
Buczyński K., Dziedzic-Bukowska J., Jaworski J., Sosnowski P., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Warszawa 2014.
Damurski Ł., Dyskusja (nie)publiczna. Problem dostępności dokumentów planistycznych na poziomie gminy, „Samorząd Terytorialny” 2014/4.
Duniewska Z., Ignorantia iuris w prawie administracyjnym, Łódź 1998.
Izdebski H., Zachariasz I., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Warszawa 2013.
Karpiuk M., Udział czynnika społecznego w procesie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, „Samorząd Terytorialny” 2017/1–2.
Michalska A., Wronkowska S., Zasady tworzenia prawa, Poznań 1983.
Nowak H., Ramy prawne zaufania do organów administracji publicznej w gospodarce przestrzennej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/5.
Plucińska-Filipowicz A., Wierzbowski M. (red.), Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz aktualizowany, LEX 2019.
Plucińska-Filipowicz A., Wierzbowski M. (red.), Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Warszawa 2018.
Reśko D., Wołowiec T., Plan zagospodarowania przestrzennego jako instrument planowania przestrzennego, „Finanse Komunalne” 2014/9.
Rozmaryn S., Podpisanie i ogłoszenie ustawy w PRL, „Państwo i Prawo” 1959/1.
Stahl M., Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne [w:] Prawo administracyjne materialne, red. Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, E. Olejniczak-Szałowska, M. Stahl, Warszawa 2020.
Supernat J., O rządach prawa [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011.
Wierczyński G., Urzędowe ogłoszenie aktu normatywnego, Warszawa 2008.
Mariusz Śladkowski – doktor nauk prawnych, adiunkt w Zespole Prawa Konstytucyjnego i Badań nad Współczesnym Konstytucjonalizmem, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Śląski w Katowicach; przewodniczący Wydziału VIII Cywilnego w Sądzie Rejonowym w Zabrzu, Polska
ORCID: 0000-0001-6487-3933
Zmiany w zakresie przeprowadzania postępowań cywilnych dokonane ustawą z 4.07.2019 r. jako przejaw odpowiedzialności państwa za realizację konstytucyjnej zasady prawa do sądu
Jedną z najważniejszych zmian w przepisach prawnych w 2019 r. była reforma postępowania cywilnego dokonana ustawą z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Jako jeden z najważniejszych celów tej reformy wskazuje się przy tym poprawę realizacji obywatelskiego prawa do sądu. Zdaniem autorów reformy dotychczasowe rozwiązania w zakresie sposobu przeprowadzania postępowań cywilnych zdawały egzamin w warunkach relatywnie niewielkiego obciążenia sądów cywilnych. Współcześnie, kiedy liczba spraw cywilnych sukcesywnie wzrasta, wymagane są takie zabiegi ustawodawcy, które w sposób realny uproszczą i przyspieszą procedowanie w tych sprawach. W kolejnych częściach autor przybliża zmiany mające na celu wzmocnienie poszczególnych „części składowych” prawa do sądu, to jest sprawiedliwości (rzetelności), jawności i szybkości postępowania cywilnego oraz właściwości i bezstronności sądu cywilnego.
Słowa kluczowe: zmiana, procedura, cywilny, sąd, Konstytucja
dr Mariusz Śladkowski – assistant professor at the Department of Constitutional Law and Research on Modern Constitutionalism, Faculty of Law and Administration, University of Silesia in Katowice, Chairman of the 8th Civil Department of the District Court in Zabrze, Poland
ORCID: 0000-0001-6487-3933
Changes in the conduct of civil proceedings introduced by the Act of the 4th of July 2019 as a manifestation of the State's responsibility for the implementation of the constitutional principle of the right to a fair trial
One of the most important changes to the legal provisions in 2019 was the reform of the civil procedure introduced by the Act of 4 July 2019 amending the Act – Code of Civil Procedure and certain other acts. One of the most important goals of this reform is the improvement of the implementation of the civil right to a fair trial. According to the authors of the reform, the existing solutions in terms of the manner of conducting civil proceedings have worked well under the conditions of a relatively low burden on civil courts. Nowadays, when the number of civil cases is gradually increasing, the legislator's efforts are required to simplify and accelerate the proceedings in these cases. In the following parts, the author describes the changes aimed at strengthening the individual "components" of the right to a fair trial, i.e. justice (fairness), transparency and speed of civil proceedings as well as the jurisdiction and impartiality of the civil court.
Keywords: change, procedure, civil court, Constitution
Bibliografia/References
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
Derlatka J., Wyłączenie sędziego z mocy art. 48 § 1 pkt 1 k.p.c., „Polski Proces Cywilny” 2012/3.
Dolecki H., Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 1, Warszawa 2011.
Dolecki H., Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1–366, Warszawa 2011.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2018.
Garlicki L. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2005.
Garlicki L., Zubik M. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. I. Wstęp, Art. 1–29, Warszawa 2016.
Jakubecki A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2012.
Łazarska A., Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012.
Łyda Z., Bezstronność arbitra a zakaz „zainteresowania w sprawie”, „Państwo i Prawo” 1996/2.
Miszewski W., Jawność w procesie cywilnym w związku z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, „Nowy Proces Cywilny” 1933/1.
Sarnecki P., Idee przewodnie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., „Przegląd Sejmowy” 1997/5 (22).
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
Sobczak J., Przepisy płacowe sędziów sądów powszechnych a wzorce konstytucyjne, „Państwo i Prawo” 2008/11.
Sylwestrzak A., Kontrola w demokratycznym państwie prawnym, „Studia Prawnoustrojowe” 2005/5.
Śladkowski M., Niezawisłość sędziego jako środek służący realizacji prawa do sądu w świetle Konstytucji RP [w:] Środki ochrony praw człowieka w państwach postsocjalistycznych. Zagadnienia wybrane, red. A. Frankiewicz-Bodynek, A. Pawlak, Kraków 2015.
Śladkowski M., Skarga na czynności komornika w praktyce sądowej, „Monitor Prawniczy” 2014/18.
Tobor Z., Bezstronność sędziego, „Przegląd Sądowy” 2005/6.
Zieliński A., Postępowanie cywilne. Kompendium, Warszawa 2010.
Michał Wosiński – magister prawa Uniwersytetu Warszawskiego, magister Studiów o Światowym Dziedzictwie Brandenburskiego Uniwersytetu Technicznego, konsultant do spraw dziedzictwa kulturowego w Urzędzie Kultury i Zabytków Królestwa Bahrajnu (BACA), asystent redakcji w Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, członek ICOMOS ICLAFI, Polska
ORCID: 0000-0002-9150-3089
Implementation of the 1972 World Heritage Convention in Bahrain – a case study [Implementacja Konwencji Światowego Dziedzictwa z 1972 r. w Bahrajnie – studium przypadku]
Ratyfikacja Konwencji Światowego Dziedzictwa z 1972 r. jest pierwszym z wielu kroków podejmowanych przez każde państwo – stronę w procesie wdrażania konwencji, zmierzającym, między innymi, do nominacji miejsc na liście światowego dziedzictwa UNESCO. To, co dzieje się po udanym wpisaniu na listę, jest równie ważne, lub nawet ważniejsze, dla ochrony dziedzictwa w długiej perspektywie. Ten artykuł ilustruje stopień wdrożenia konwencji z 1972 r. w Królestwie Bahrajnu, małym państwie wyspiarskim na Bliskim Wschodzie. Poniżej rozważane są różnorodne rozwiązania prawne, polityczne, administracyjne i dyplomatyczne podjęte od czasu wpisania pierwszego miejsca w Bahrajnie na listę światowego dziedzictwa w 2005 r. Celem artykułu jest zademonstrowanie, w jaki sposób różne środki wdrożeniowe pomagają budować wiarygodność państwa – strony i chronić miejsca dziedzictwa kulturowego, zarówno te charakteryzujące się wyjątkową uniwersalną wartością, jak i bez niej. Oczekuje się, że podobne procedury mogą zostać powtórzone przez inne państwa – strony konwencji, wspierając w ten sposób jej zrównoważone wdrożenie na całym świecie.
Słowa kluczowe: światowe dziedzictwo, Bahrajn, prawo ochrony dziedzictwa, ocena oddziaływania na dziedzictwo
Michał Wosiński – Master of Law (University of Warsaw), Master of Science in World Heritage Studies (Brandenburg Technical University), consultant for cultural heritage for the Bahrain Authority for Culture and Antiquities (BACA), editorial assistant for the Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development, member of ICOMOS ICLAFI, Poland
ORCID: 0000-0002-9150-3089
Implementation of the 1972 World Heritage Convention in Bahrain – a case study
The ratification of the 1972 World Heritage Convention is a first step out of many taken by each State Party in the Convention implementation process leading to, among other things, the nomination of the sites on the UNESCO World Heritage List. What happens after a successful inscription on the List, however, is equally, if not more important for the long term preservation of the heritage sites. This article illustrates the degree of implementation of the 1972 Convention in the Kingdom of Bahrain, a small island state in the Middle East. Consideration is given to a variety of legal, policy, administrative and diplomatic measures taken since the inscription of the first site in Bahrain on the World Heritage List in 2005. The paper aims to demonstrate how different implementation measures help building the credibility of a State Party and protecting cultural heritage sites with and without the Outstanding Universal Value. It is hoped that similar good practices could be replicated by the other States Parties to the Convention, thus supporting its sustainable implementation worldwide.
Keywords: World Heritage, Bahrain, heritage law, heritage impact assessment
Bibliografia/References
Arab Regional Centre for World Heritage, Who We Are, http://arcwh.org/who-we-are/.
Association of Critical Heritage Studies, 2012 Manifesto. History, https://www.criticalheritagestudies.org/history.
Francioni F., Lanzerini F., The Future of the World Heritage Convention: Problems and Prospects [in:] The 1972 World Heritage Convention. A Commentary, eds. F. Francioni, F. Lanzerini, New York 2008.
Hasaltun Wosinski M., Influence of World Heritage Status on the Decision Making and Project Implementation [in:] World Heritage Theory, Policy and Practice, ed. O. Vileikis, BTU Cottbus–Senftenberg 2017.
Macdonald S., Heritage Traces, Differences and Futures: New Research Approaches to Heritage and Society [in:] Heritage and Society, eds. R. Kusek, J. Purchla, Kraków 2019.
Tunbridge J., Changing the Guard: The Heritage Perspective Through Time [in:] Heritage and Society, eds. R. Kusek, J. Purchla, Kraków 2019.
UNESCO, World Heritage List, http://whc.unesco.org/en/list/.
UNESCO, Tentative World Heritage List of the State Party of Bahrain, http://whc.unesco.org/en/tentativelists/state=bh.
Wosiński M., Protection of Cultural Heritage in the Kingdom of Bahrain: Practice and Challenges [in:] Cultural Heritage Law and Ethics: Mapping Recent Developments, eds. A. Chechi, M.A. Renold, Geneve 2017.
Lucyna Staniszewska – doktor nauk prawnych, adiunkt w Zakładzie Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; adwokat, Polska
ORCID: 0000-0003-3457-0901
Materialne współdziałanie organów administracji publicznej na przykładach wybranych państw (Polska i Austria)
Problematyka zawarta w artykule koncentruje się na porównaniu w Polsce oraz w Austrii charakteru prawnego i sposobu funkcjonowania materialnego współdziałania organów administracji publicznej. Współdziałanie stanowi przede wszystkim prawny obowiązek w zakresie wskazanym w normie materialnoprawnej, a organ współdziałający obowiązany jest to działanie podjąć we właściwej formie. W omawianych porządkach prawnych: polskim i austriackim wyróżnia się wiele form i gradacji współdziałania. Sprowadza się ono do udzielenia przez organ posiadający wiedzę, w określonym wycinku sprawy, organowi głównemu pomocy niezbędnej do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego. Oznacza to przede wszystkim, że organ prowadzący postępowanie jest obowiązany zwrócić się do innego właściwego organu o podjęcie stosownego działania. Artykuł koncentruje się na omówieniu form współdziałania, ale także uprawnień stron postępowania głównego w zakresie kwestionowania ustaleń organu współdziałającego. Konkluzja artykułu sprowadza się do tezy o konieczności przemyślenia przez ustawodawcę polskiego modelu współdziałania, ale także poprawy praktyki jego stosowania.
Słowa kluczowe: współdziałanie organów administracji publicznej, więzi prawne, współpraca organów administracji publicznej, wielopoziomowe akty administracyjne
dr Lucyna Staniszewska – Assistant Professor at the Department of Administrative Law and Administrative Sciences, the Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan; attorney, Poland
ORCID: 0000-0003-3457-0901
Material cooperation of public administration bodies based on selected examples of legal orders (Poland and Austria)
The subject matter of the article focuses on a comparison of the legal nature and functioning of the material cooperation of public administration bodies in Poland and Austria. Cooperation constitutes primarily a legal obligation within the extent specified in the substantive legal norm and the cooperating body is obliged to undertake this action in an appropriate form. In the discussed legal orders: Polish and Austrian, many forms and gradations of cooperation are distinguished. This cooperation entails that the authority that has knowledge in a specific area of the case provides help to the main authority, i.e. the assistance necessary to accurately clarify the factual and legal status. This means, above all, that the authority conducting the proceedings is obliged to request another competent authority to take appropriate actions. The article focuses on discussing the forms of cooperation but also the rights of the parties to the main proceedings to challenge the findings of the cooperating authority. The conclusion of the article formulates a thesis on the need for the legislator to rethink the Polish model of cooperation and to streamline its application.
Keywords: cooperation of public administration authorities, legal ties, multi-level administrative acts
Bibliografia/References
Adamiak B. [w:] Komentarz do kodeksu postępowania administracyjnego, red. B. Adamiak, J. Borkowski, Warszawa 2019.
Biernat S., Działania wspólne w administracji państwowej, Warszawa 1979.
Błachucki M., Ponadnarodowe sieci organów administracji publicznej oraz ich wpływ na krajowy porządek prawny, Warszawa 2019.
Borkowski J., Współdziałanie organów administracji państwowej przy wydawaniu indywidualnych decyzji administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego” 1963, seria I, z. 31.
Chlebny J., Pomocniczy charakter postępowania przed organem obowiązanym do zajęcia stanowiska [w:] System prawa administracyjnego procesowego. Zakres przedmiotowy i podmiotowy postępowania administracyjnego ogólnego, tom II, część 1, red. G. Łaszczyca, A. Matan, Warszawa 2019.
Człowiekowska J., O współdziałaniu organów administracji publicznej na przykładzie postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, „Casus” 2005/3.
Człowiekowska J., Zasada współdziałania organów administracji publicznej jako nowa zasada ogólna Kodeksu postępowania administracyjnego [w:] Cywilizacja administracji publicznej. Księga jubileuszowa z okazji 80 tych urodzin Prof. nadz. UWr dr hab. Jana Jeżewskiego, red. J. Korczak, J. Szreniawski, Wrocław 2018.
Engelhard G., Der mehrstufige Vervaltungsakt und seine prozessuale Behandlung, Munchen 1974.
Frischmann J., Weingart R., Zur selbständigen Anfechtbarkeit behördlicher Mitwirkungsakt, DÖV 1962.
Heinl A., Das österreichische Recht, Wien 1948.
Kmieciak Z. [w:] Kodeks postępowania administracyjnego Komentarz, red. W. Chróścielewski, Z. Kmieciak, A. Krawczyk, J. Wegner, Warszawa 2019.
Koja F., Das Verfassungsrecht der österreichischen Bundesländer Handbuch, Wien 1967.
Kulesza M., „Źródła prawa” i przepisy administracyjne w świetle nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” 1998/2.
Leoński Z., Szewczyk M., Kruś M., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2019.
Muzak G., Die Aufenthaltsberechtigung im österreichischen Fremdenrecht, Wien 1995.
news,27,313.php?p=9.
Niewiadomski Z., Prawo administracyjne, Warszawa 2011.
Pawłowski, S., Staniszewska, L., Konstrukcja milczącego współdziałania między organami administracji publicznej w świetle przepisów prawa materialnego [w:] Milczące załatwienie sprawy przez organy administracji publicznej, red. Z. Kmieciak, M. Gajda-Durlik, Warszawa 2018.
Reforma prawa o postępowaniu administracyjnym. Raport zespołu eksperckiego, Warszawa 2016, http://
Ringhofer K., Die österreichische Bundesverfassung: das Bundes-Verfassungsgesetz mit Kommentar, die wichtigsten verfassungsrechtl. Nebengesetze u. Staatsverträge sowie einfachgesetzl. Durchführungsvorschriften des Bundes, Wien 1977.
Stahl, M., Szczególne prawne formy działania administracji [w:] Prawne formy działania administracji, red. Hauser, A. Wróbel, Z. Niewiadomski, M. Stahl, Warszawa 2013.
Szewczyk E., Szewczyk M., Generalny akt administracyjny, Warszawa 2014.
Szewczyk E., Współdziałanie organów administracji publicznej a decyzje zależne na przykładzie unormowań dotyczących planu ruchu zakładu górniczego, „Studia Prawa Publicznego” 2019/2 (26).
Talani M., La Conferenza di servizi, Milano 2008.
Thienel, R., Der mehrstufige Verwaltungsakt, Wien 1996.
Wróbel A.[w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, Warszawa 2020.
www.nsa.gov.pl/archiwum-aktualnosci/raport-ekspercki-nt-reforma-prawa-o-postepowaniuadministracyjnym,
Zimmermann J., Nowe rodzaje postanowień w k.p.a., „Państwo i Prawo” 1983/1.
Paweł Izdebski – doktor nauk prawnych, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: 0000-0002-5794-3224
Akty prawa miękkiego jako współczesny instrument nadzoru nad rynkiem finansowym – rola oraz charakter prawny. Część 2
Soft law, jako instrument administracyjnoprawny, odgrywa fundamentalną rolę w strukturze nadzoru nad współczesnym rynkiem finansowym. Stanowi ono istotne wsparcie dla podstawowych narzędzi, jakimi dysponuje Komisja Nadzoru Finansowego, umożliwiając jej szybką reakcję na niepokojące zjawiska zachodzące wewnątrz rynku. Celem niniejszego artykułu jest omówienie oraz analiza charakteru prawnego aktów prawa miękkiego wydawanych prze organ nadzoru, ich miejsca w systemie źródeł prawa, charakteru związania adresatów takimi aktami oraz uprawnień kompetencyjnych do ich wydawania przez regulatora.
Słowa kluczowe: Komisja Nadzoru Finansowego, soft law, organ nadzoru, rynek finansowy, instrument administracyjnoprawny
dr Paweł Izdebski – University of Warsaw, Poland
ORCID: 0000-0002-5794-3224
Soft law acts as a modern instrument for financial market supervision – role and legal nature. Part 2
Soft law, as an administrative and legal instrument, plays a fundamental role in the structure of supervision over the contemporary financial market. It constitutes an important support for the basic tools at the disposal of the Polish Financial Supervision Authority, enabling it to react quickly to disturbing phenomena occurring within the market. The purpose of this article is to discuss and analyse the legal nature of soft law acts issued by the supervisory authority, their place in the system of legal sources, the nature of binding the addressees with such acts and the competence of the regulator to issue them.
Keywords: Polish Financial Supervision Authority, soft law, supervisory authority, financial market, administrative and legal instrument
Bibliografia/References
Adamska A., Projekt Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych – między regulacją prawną a inicjatywą samoregulacyjną, „Bank” 2014/7–8.
Bąkowski T., Prawotwórstwo organów administracji publicznej w świetle prawa do dobrej administracji (wybrane zagadnienia) [w:] Prawo do dobrej administracji. Materiały ze Zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego, red. Z. Niewiadomski, Z. Cieślak, Warszawa 2003.
Bień-Kacała A., Źródła prawa wewnętrznego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 2013.
Blicharz J. [w:] Administracja. Prawo administracyjne. Część ogólna, red. J. Blicharz, L. Zacharko, Katowice 2008.
Blicharz R., Nadzór Komisji Nadzoru Finansowego nad rynkiem kapitałowym w Polsce, Bydgoszcz–Katowice 2009.
Bukowska J., Prawne formy działania administracji [w:] Nauka administracji, red. Z. Cieślak, Warszawa 2016.
Chlebny J., Źródła administracyjnego prawa procesowego [w:] System Prawa Administracyjnego Procesowego. Zagadnienia ogólne, red. G. Łaszczyca, t. 1, Warszawa 2017.
Chochowski K., Istota władztwa administracyjnego (imperium) jako szczególnej postaci władztwa państwowego [w:] Władztwo administracyjne. Administracja publiczna w sferze imperium i w sferze dominium, red. J. Łukasiewicz, Rzeszów 2012.
Chróścielewski W., Imperium a gestia w działaniach administracji publicznej (w świetle doktryny i zmian ustawodawczych lat 90), „Państwo i Prawo” 1995/6.
Czech T., Miejsce uchwał Komisji Nadzoru Finansowego w systemie źródeł prawa polskiego, „Monitor Prawa Bankowego” 2013/7–8.
Czech T., Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych – status prawny, „Monitor Prawa Bankowego” 2015/2.
Dawidowicz W., Założenia badań nad administracją państwową oraz nad podstawami jej funkcjonowania w społeczeństwie, „Państwo i Prawo” 1975/6.
Dąbek D., Tworzenie prawa administracyjnego [w:] Przewodnik po prawie administracyjnym, red. W. Jakimowicz, Warszawa 2016.
Dyl M., Środki nadzoru na rynku kapitałowym, Warszawa 2012.
Filipek J., Elementy strukturalne norm prawa administracyjnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 1999, DCXXVII.
Garlicki L., Konstytucyjne źródła prawa administracyjnego [w:] Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej. System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, t. 2, Warszawa 2012.
Góralczyk W., Podstawy prawa i administracji, Warszawa 2014.
Hauser R. [w:] Instytucje prawa administracyjnego. System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, t. 1, Warszawa 2010.
Hauser R., Stosunek administracyjnoprawny [w:] Instytucje prawa administracyjnego. System Prawa Administracyjnego, red. Z. Duniewska i in., t. 1, Warszawa 2010.
Iserzon E., Prawotwórcza działalność organów administracji państwowej, „Państwo i Prawo” 1963/5–6.
Iwanicz-Drozdowska M., Nadzór nad rynkiem finansowym w Unii Europejskiej [w:] Nauka finansów publicznych i prawa finansowego w Polsce. Księga jubileuszowa profesor Alicji Pomorskiej, red. J. Głuchowski, C. Kosikowski, J. Szołno-Koguc, Lublin 2008.
Jaroszyński J., Wierzbowski M., Organy regulacyjne [w:] System Prawa Administracyjnego. Podmioty administrujące, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, t. 6, Warszawa 2011.
Jaśkowska M., Związanie administracji publicznej prawem [w:] Księga pamiątkowa profesora Eugeniusza Ochendowskiego,Toruń 1999.
Jurga R. [w:] Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Komentarz, red. L. Sobolewski, Warszawa 1999.
Kłosowska K., Czynności faktyczne jako prawna forma działania administracji, Rzeszów 2009.
Kłosowska-Lasek K., Pojęcie działań nieformalnych administracji publicznej w kontekście władztwa administracyjnego [w:] Władztwo administracyjne. Administracja publiczna w sferze imperium i w sferze dominium, red. J. Łukasiewicz, Rzeszów 2012.
Kusiak-Winter A.R., Aksjologia w świetle konstytucjonalizacji prawa administracyjnego [w:] Aksjologia prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa 2017.
Kuta T., Zagadnienia prawne niewładczych działań administracji, Wrocław 1961.
Lang J. , Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2017,
Lipowicz I., Pojęcie sfery wewnętrznej w administracji państwowej, Katowice 1991.
Maurer H., Ogólne prawo administracyjne, Wrocław 2003.
Mroczkowski R., Nadzór nad funduszami inwestycyjnymi, Warszawa 2011.
Niżnik-Dobosz I., Ranga czynności niewładczych administracji publicznej, w tym materialno-technicznych i społeczno-organizatorskich, i znaczenie ich kontroli w realizacji normatywnych wartości i dóbr na przykładzie studium przypadków [w:] Dobra chronione w prawie administracyjnym, red. Z. Duniewska, Łódź 2014.
Ochwat M., Status prawny Komisji Nadzoru Finansowego, „Monitor Prawa Bankowego” 2015/7–8.
Ofiarski Z., Rola soft law w regulacji rynku finansowego na przykładzie rekomendacji i wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego [w:] Prawo rynku finansowego. Doktryna, instytucje, praktyka, red. A. Jurkowska-Zeidler, M. Olszak, Warszawa 2016.
Olejniczak-Szałowska E., Prawne formy działania administracji [w:] Zasady organizacji i działania terenowej administracji publicznej. Wstęp do prawa administracyjnego, red. M. Stahl, Warszawa 1991.
Paśnik J. [w:] Administracja publiczna i prawo administracyjne w zarysie, red. M. Karpiuk, J. Kowalski, Warszawa–Poznań 2013.
Płowiec W., Koncepcja aktu prawa wewnętrznego Konstytucji RP, Poznań 2006.
Rabska T., Działania administracji publicznej w świetle współczesnej koncepcji publicznego prawa gospodarczego [w:] Instrumenty i formy prawne działania administracji gospodarczej, red. B. Popowska, K. Kokocińska, Poznań 2009.
Romanowski M., Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Komentarz, Warszawa 2003.
Safjan M. [w:] Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Starościak J., Prawne formy działania administracji, Warszawa 1957.
Strzyczkowski K., Uwagi o zadaniach nauki o prawnych formach działania administracji gospodarczej [w:] Instrumenty i formy prawne działania administracji gospodarczej, red. B. Popowska, K. Kokocińska, Poznań 2009.
Szczęch N., Administracja publiczna i prawo administracyjne [w:] Administracja publiczna i prawo administracyjne w zarysie, red. M. Karpiuk, J. Kowalski, Warszawa–Poznań 2013.
Szewczyk E., Szewczyk M., Generalny akt administracyjny. Między indywidualnym aktem administracyjnym a aktem normatywnym, Warszawa 2014.
Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2015.
Wajda P., Przyjęte praktyki rynkowe – status prawny, „Monitor Prawa Bankowego” 2014/7–8.
Wierzbowski M. [w:] Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne, red. M. Wierzbowski, M. Wyrzykowski, Warszawa 2003.
Wierzbowski M., Wiktorowska A., Prawo administracyjne,Warszawa 2017.
Wojtczak D., Soft law i mechanizmy nielegislacyjnie jako instrumenty integracji rynku usług bankowych Unii Europejskiej, „Monitor Prawa Bankowego” 2012/1.
Wróbel A. [w:] A. Wróbel, M. Jaśkowska, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2013.
Wrzosek S., Źródła prawa administracyjnego [w:] Prawo administracyjne, red. S. Wrzosek, M. Kruszewska-Gagoś, Lublin 2016.
Wyporska-Frankiewicz J., Publicznoprawne formy działania administracji o charakterze dwustronnym, Warszawa 2010.
Zapadka P., Dobre Praktyki Rynku Finansowego – wybrane aspekty, „Prawo Bankowe” 2007/7–8.
Zawadzka P., Nadzór rynku finansowego w Unii Europejskiej. Krajowe organy regulacyjne i kontrola sądowa, Warszawa 2016.
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2012.
Hubert Taładaj – student V roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, członek Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem jako przedstawiciel młodzieżowych rad gmin, Polska
ORCID: 0000-0001-7998-0803
Rozważania de lege lata i de lege ferenda na bazie pierwszych doświadczeń z funkcjonowania Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem
Celem opracowania jest przedstawienie najważniejszych regulacji dotyczących Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem – pierwszego ustawowego organu działającego w ramach administracji rządowej z udziałem przedstawicieli młodzieży. Autor analizuje wybrane przepisy w zakresie funkcjonowania Rady oraz prezentuje uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda w celu wykorzystania pełnego potencjału tego organu. Szczególną uwagę poświęca wadze pluralizmu poglądów w ramach prac Rady. W konkluzjach zaznacza się kluczową rolę dialogu z perspektywy społecznej i konstytucyjnej. Refleksje wieńczy propozycja dyskusji ponad podziałami nad ewentualnymi zmianami przepisów w tym przedmiocie.
Słowa kluczowe: Rada Dialogu z Młodym Pokoleniem, polityka młodzieżowa, reprezentacja dzieci i młodzieży, dialog obywatelski, organ doradczy
Hubert Taładaj – Fifth year student at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw, member of the Council for Dialogue with the Young Generation as a representative of youth municipal councils, Poland
ORCID: 0000-0001-7998-0803
De lege lata and de lege ferenda reflections based on the first experiences of the Council for Dialogue with the Young Generation
The main objective of the article is to present the most significant regulations concerning the Council for Dialogue with the Young Generation – the first statutory body operating within the government administration with the participation of youth representatives. The author analyses selected provisions in the scope of the functioning of the Council and presents de lege lata remarks and de lege ferenda postulates in order to use the full potential of this body. Particular attention is paid to the importance of the pluralism of views in the work of the Council. The conclusions highlight the key role of dialogue from a social and constitutional perspective. The reflections end with a proposal of a discussion across all boundaries on possible changes to the regulations in this matter.
Keywords: Council for Dialogue with the Young Generation, youth policy, representation of children and youth, civil dialogue, advisory body
Bibliografia/References
Garlicki L., Zubik M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, M. Zubik, t. 1, Warszawa 2016.
Górski F., Zamiast upolitycznionego Sejmu Dzieci i Młodzieży potrzebujemy sektorowych rad doradczych, Klub Jagielloński, https://klubjagiellonski.pl/2020/06/01/zamiast-upolitycznionego-sejmu-dzieci-i-mlodziezy-potrzebujemy-sektorowych-rad-doradczych/.
Moll T. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2018.
Płonka-Bielenin K., Młodzieżowe rady gmin – 13 lat doświadczeń, „Samorząd Terytorialny” 2015/11.
Rossmanith A., Dialogiczna koncepcja prawa, Warszawa 2019.
Stych M., Czy istnieje zasadność funkcjonowania młodzieżowych rad gminy?, „Przegląd Prawa Publicznego” 2016/7–8.
Tuleja P. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
Tykwińska-Rutkowska D., Młodzieżowe rady gmin i gminne rady seniorów jako forma partycypacji mieszkańców gminy (społeczności lokalnych) w samorządzie terytorialnym, „Samorząd Terytorialny” 2017/9.
Więcławski Ł., Ziółkowski D., Status prawny członka młodzieżowej rady gminy, „Samorząd Terytorialny” 2018/9.
Artykuł powstał w ramach stażu naukowego sfinansowanego ze środków statutowych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.The article was written as part of a research internship financed by the statutory funds of the Faculty of Law and Administration of the Adam Mickiewicz University in Poznan.
