Przegląd Prawa Publicznego 6/2023

Instytucja otwartego dostępu jako forma realizacji komercyjnych pasażerskich przewozów kolejowych w Polsce. Analiza administracyjnoprawnaKarol Lange 
słuchacz seminarium doktorskiego w dyscyplinie nauki prawne, Uniwersytet Humanitas w Sosnowcu, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4677-3642

Instytucja otwartego dostępu jako forma realizacji komercyjnych pasażerskich przewozów kolejowych w Polsce. Analiza administracyjnoprawna

Instytucja otwartego dostępu stanowi ważne narzędzie regulacyjne w procesie liberalizacji rynku pasażerskich przewozów kolejowych w Europie. W artykule dokonano próby scharakteryzowania przedmiotowej instytucji oraz trybu wydawania aktów administracyjnych w tym zakresie wraz z przedstawieniem rodzajów rozstrzygnięć, jakie przyjęto w krajowym i międzynarodowym porządku prawnym. Artykuł zawiera analizę zakresu przeprowadzania procedury badania równowagi ekonomicznej, mającej na celu wskazanie, w jakim stopniu uruchomienie nowej usługi wpłynie na rentowość funkcjonujących wcześniej przewozów użyteczności publicznej. Poruszono też zagadnienia związane z zagrożeniami, które mogą istotnie ograniczyć realizację przewozów w omawianym trybie zarówno w toku stanowienia, jak i stosowania prawa, z uwzględnieniem charakterystyki funkcjonowania rynku przewozów kolejowych. 

Słowa kluczowe: otwarty dostęp, prawo konkurencji, prawo administracyjne, prawo transportowe, transport kolejowy, prawo Unii Europejskiej

Karol Lange 
PhD in Law Student, Humanitas University in Sosnowiec, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4677-3642

The institution of open access as a form of implementation of commercial passenger rail transport in Poland. Administrative and legal analysis

The institution of open access is an important regulatory tool in the process of liberalisation of the rail passenger transport market in Europe. The article attempts to characterise the institution in question and the procedure for issuing administrative acts in this area, together with a presentation of the types of resolutions adopted in the national and international legal order. The article contains an analysis of the scope of the economic equilibrium test procedure, aimed at indicating the extent to which the launch of a new service will affect the profitability of the previously operating public service transport. It also addresses issues related to the risks that may significantly limit the implementation of transport in this mode both in the course of establishing and applying the law, taking into account the characteristics of the functioning of the rail transport market. 

Keywords: open access, competition law, administrative law, transport law, rail transport, European Union law

Bibliografia / References
Kalkowski K., Nie będzie pociągu do Pragi w najbliższym czasie. Znamy przyczyny, „Puls Gdańska”, 9.08.2022 r., https://pulsgdanska.pl/artykul/nie-bedzie-pociagu/1339300 (dostęp: 9.11.2022 r.).
Kierunki rozwoju konkurencji i ochrony konsumentów na rynkach przewozów kolejowych w Polsce, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Warszawa 2010.
Kraśniewski M., Otwarty dostęp w świetle decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2017/4 (6).
Otwarty dostęp. Powiadomienie aplikanta oraz metodyka badania równowagi ekonomicznej. Postępowania prowadzone na podstawie rozporządzenia wykonawczego Komisji UE 2018/1795, Urząd Transportu Kolejowego, 23.06.2021 r., modyfikacja: 6.02.2023 r., https://utk.gov.pl/pl/dokumenty-i-formularze/opracowania-urzedu-tran/17515,Otwarty-dostep-Powiadamianie-aplikanta-oraz-metodyka-badania-rownowagi-ekonomicz.html (dostęp: 7.02.2023 r.).
Przybylska M., Decyzja o przyznaniu otwartego dostępu jako forma działania Prezesa UTK, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2014/368.
Rosa G., Konkurencja na rynku usług transportowych, Warszawa 2013.
Serlikowska A., Opłaty i inne należności ustalane lub pobierane przez organy urzędowej kontroli żywności, Warszawa 2020.
Sprawozdanie z funkcjonowania rynku transportu kolejowego 2021, Urząd Transportu Kolejowego, Warszawa 2022.
Trammer K., Ostre cięcie. Jak niszczono polską kolej, Warszawa 2019.
Ustawa o transporcie kolejowym. Komentarz, red. M. Wierzbowski, P. Wajda, M. Trela, Warszawa 2022.
Wilczewska-Karczewska M., Rozwój kolei na ziemiach polskich w ujęciu historycznoprawnym, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2015/1 (4).
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2012.
Zmysłowska M., UTK hamuje zapał Czechów. RegioJet wyjedzie na polskie tory, ale rozkład okrojony, „Śląski Biznes”, 8.08.2022 r., https://www.slaskibiznes.pl/wiadomosci,utk-hamuje-zapal-czechow-regiojet-wyjedzie-na-polskie-tory-ale-rozklad-okrojony,wia5-1-7076.html (dostęp: 9.11.2022 r.).

dr Łukasz Nosarzewski 
adiunkt, Katedra Prawa Administracyjnego, Konstytucyjnego i Prawa Pracy, Wydział Prawa i Administracji, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, radca Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, radca prawny, Warszawa, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8769-6757

Ochrona danych osobowych w informacji publicznej

Ochrona danych osobowych w informacji publicznej jest szczególnie istotna w praktyce udostępniania informacji przez administrację publiczną. Wymaga ona poszanowania zarówno praw gwarantujących jawność życia publicznego, jak i prawa do prywatności. W artykule omówiono problematykę danych osobowych jako elementu informacji publicznej oraz zawarto analizę przepisów zapewniających ich ochronę na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz ustawy o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego. Poruszono zagadnienia współstosowania tych regulacji z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (RODO), pogodzenia praw informacyjnych z prawem ochrony danych osobowych oraz prawnych możliwości ochrony danych osobowych w informacji publicznej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych.

Słowa kluczowe: dane osobowe, ochrona danych osobowych, informacja, informacja publiczna, dostęp do informacji publicznej, ponowne wykorzystywanie, otwarte dane, informacja w administracji, jawność działań administracji

dr Łukasz Nosarzewski 
Assistant Professor, Department of Administrative, Constitutional and Labour Law, Faculty of Law and Administration, Lazarski University in Warsaw; Adviser to the General Prosecutor's Office of the Republic of Poland, Legal Adviser, Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8769-6757

Personal data protection in public information

The protection of personal data in public information is particularly important in the practice of information provision by public administrations. It requires respect for both the rights guaranteeing transparency of public life and the right to privacy. The article discusses the issue of personal data as an element of public information and provides an analysis of the provisions ensuring their protection on the basis of the Act on access to public information and the Act on open data and re-use of public sector information. It also addresses issues of the co-application of these regulations with Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council of 27 April 2016 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data and the repeal of Directive 95/46/EC (GDPR), the reconciliation of information rights with the personal data protection law and the legal possibilities for the protection of personal data in public information in the light of the jurisprudence of administrative courts.

Keywords: personal data, personal data protection, information, public information, access to public information, re-use, open data, information in administration, transparency of administration activities

Bibliografia / References
Barta P., Kawecki M., Litwiński P., Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) [w:] Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Wybrane przepisy sektorowe. Komentarz, red. P. Litwiński, Legalis 2021, komentarz do art. 4.
Błachucki M., Garstka M. [w:] Ustawa o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego. Komentarz, red. G. Sibiga, D. Sybilski, Legalis 2022, komentarz do art. 3, nb 19.
Drobny W., O pojęciu „osoba pełniąca funkcje publiczne” na tle dopuszczalnego ograniczenia prawa do informacji publicznej [w:] 20 lat ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podsumowanie i perspektywy ustawowej regulacji prawa do informacji publicznej, red. M. Błachucki, G. Sibiga, Warszawa 2022.
Fajgielski P. [w:] Komentarz do rozporządzenia nr 2016/679 w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) [w:] P. Fajgielski, Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz, LEX 2022.
Fischer B., Górski M., A Nerka., Sakowska-Baryła M., Wygoda K. [w:] Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Komentarz, red. M. Sakowska-Baryła, Legalis 2018.
Hughes K., The public figure doctrine and the right to privacy, „Cambridge Law Journal” 2019/78 (1).
Kovalenko Y., The right to privacy and protection of personal data: Emerging trends and implications for development in jurisprudence of European Court of Human Rights, „Masaryk University Journal of Law and Technology” 2022/16 (1).
Mance J., Human rights, privacy and the public interest: Who draws the line and where?, „Liverpool Law Review” 2009/30.
Naczelny Sąd Administracyjny, Sprawozdania roczne, https://www.nsa.gov.pl/sprawozdania-roczne.php (dostęp 3.04.2023 r.).
Nosarzewski Ł., Prawne ograniczenia ponownego wykorzystywania informacji publicznej, Warszawa 2022.
Sakowska-Baryła M., Ochrona danych osobowych a dostęp do informacji publicznej i ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego, Warszawa 2022.
Sakowska-Baryła M. [w:] Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Komentarz, red. M. Sakowska-Baryła, Legalis 2018.
Sibiga G., Małobęcka-Szwast I., Relacje prawa do informacji publicznej oraz prawa do ochrony danych osobowych w świetle ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO), „Monitor Prawniczy” 2019/22 (dodatek).
Sołek M., RODO w Polsce – bilans i nowe wyzwania [w:] Ocena i przegląd RODO po dwóch latach obowiązywania. Aktualne problemy prawnej ochrony danych osobowych 2020, red. G. Sibiga, „Monitor Prawniczy” 2020/23 (dodatek specjalny).
Sybilski D., Wpływ rozporządzenia o ochronie danych osobowych na otwarte dane i ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego, Warszawa 2021. 
Wincenciak M., Prawo do prywatności jako przesłanka ograniczająca dostęp do informacji publicznej [w:] Wolności i prawa człowieka i obywatela w orzecznictwie sądów administracyjnych. Księga jubileuszowa na 100-lecie utworzenia Najwyższego Trybunału Administracyjnego, red. J. Chlebny, Warszawa 2022. 

dr Łukasz Kierznowski 
asystent, Katedra Prawa i Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa, Uniwersytet w Białymstoku, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5319-9330

Status prawny i tryb działania Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego

Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego jest w polskim porządku prawnym podmiotem stosunkowo nowym, powołanym w celu rozpatrywania odwołań od wyniku weryfikacji sumy punktów z egzaminu maturalnego i egzaminu zawodowego. Jest to jednocześnie organ odrębny od podmiotów odpowiedzialnych za przeprowadzanie i ocenianie tych egzaminów, tj. Centralnej Komisji Egzaminacyjnej oraz okręgowych komisji egzaminacyjnych. Mimo krótkiego okresu istnienia Kolegium uwidoczniły się już wątpliwości prawne związane z jego działaniem. Autor przedstawia genezę Kolegium na tle zjawiska nieprawidłowego oceniania egzaminów w Polsce, rolę tego organu w systemie oświaty, regulacje dotyczące składu, kompetencji i trybu działania, a także kontrowersje i problemy prawne związane z tymi zagadnieniami.

Słowa kluczowe: Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, egzaminy zewnętrzne, egzamin maturalny, egzamin zawodowy

dr Łukasz Kierznowski 
Assistant, Department of Law and Administrative Proceedings, Faculty of Law, University of Bialystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5319-9330

Legal status and mode of operation of the Examination Arbitration Committee

The Examination Arbitration Committee (KAE) is a relatively new entity in the Polish legal order, established in order to consider appeals against the result of the verification of the sum of points from the matriculation exam and the vocational exam. At the same time, it is a separate body from the entities responsible for conducting and grading these exams, i.e. the Central Examination Commission and the district examination commissions. Despite the short period of the Committee's existence, legal doubts about its operation have already become apparent. The author presents the origins of the Committee against the background of the phenomenon of incorrect grading of exams in Poland, the role of this body in the educational system, regulations concerning its composition, competences and mode of operation, as well as controversies and legal problems related to these issues.

Keywords: Examination Arbitration Committee, external exams, matriculation exam, vocational exam

Bibliografia / References
Administracja dóbr i usług publicznych, red. M. Woźniak, Warszawa 2013.
Bąkowski T., Kornberger-Sokołowska E., Opinia z 27.04.2016 r. o projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (RL-0303-11/16), „Przegląd Legislacyjny” 2017/2.
Dańczak P., Decyzja administracyjna w indywidualnych sprawach studentów i doktorantów, Warszawa 2015.
Do MEN ws. odwołania od wyników egzaminów maturalnych, Biuletyn Informacji Publicznej RPO, 18.02.2016 r., https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/do-men-ws-odwolania-od-wynikow-egzaminow-maturalnych (dostęp: 10.01.2023 r.).
Flisek K., Odwołanie od wyniku egzaminu maturalnego, „Roczniki Prawa i Administracji” 2017/XVII (zeszyt specjalny).
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2019.
Informacja o wynikach kontroli. System egzaminów zewnętrznych w oświacie, KNO-4101-002-00/2014, Najwyższa Izba Kontroli, Warszawa 2015.
Jakubowski A., Glosa do postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 28.07.2006 r., I SA/Wa 2027/05, „Przegląd Prawa Publicznego” 2011/6.
Kierznowski Ł., Egzamin maturalny w Polsce. Analiza prawna, Białystok 2016.
Kierznowski Ł., Egzaminy zewnętrzne w latach 2015–2018 w świetle zasady zaufania do państwa i prawa, Warszawa 2021.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.
Kurzyna-Chmiel D., Oświata jako zadanie publiczne, Warszawa 2013.
Łyszczarz M., Odwołanie od wyniku egzaminu, „Dyrektor Szkoły. Miesięcznik Kierowniczej Kadry Oświatowej” 2015/6.
Pilich M., Ustawa o systemie oświaty. Komentarz, LEX 2015.
Prus Ł., Ochrona uzasadnionych oczekiwań jednostki jako zasada ogólna europejskiego prawa administracyjnego, Wrocław 2018.
Stępień-Lampa N., Główne zmiany w oświacie w pierwszym roku rządów Prawa i Sprawiedliwości, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2017/18.

prof. dr hab. Zbigniew R. Kmiecik 
Katedra Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1066-0075

Osoby bliskie w postępowaniu administracyjnym

W polskim ogólnym postępowaniu administracyjnym kwestia bliskości emocjonalnej wobec strony jest relewantna prawnie w trzech kontekstach proceduralnych, tzn. w kontekstach: wyłączenia pracownika organu od udziału w postępowaniu, tzw. domniemania pełnomocnictwa oraz przysługującego świadkowi prawa odmowy zeznań. W każdym z wymienionych przypadków Kodeks postępowania administracyjnego określa krąg osób najbliższych w inny sposób. Racjonalne wydaje się ujednolicenie sposobu unormowania tej kwestii bez względu na kontekst proceduralny, podobnie jak przyjęto w porządkach prawnych Austrii czy Niemiec. Jednocześnie wydaje się wskazane rozszerzenie w stosunku do obecnych regulacji relewantnego prawnie kręgu osób najbliższych strony. Warto przedtem przeprowadzić badania zmierzające do ustalenia rzeczywistej (tj. odpowiadającej przeciętnemu odczuciu społecznemu) hierarchii osób najbliższych.

Słowa kluczowe: osoby najbliższe, pokrewieństwo, powinowactwo, wyłączenie pracownika organu, wyłączenie sędziego, domniemanie pełnomocnictwa, prawo odmowy zeznań

prof. dr hab. Zbigniew R. Kmiecik 
Department of Administrative Procedure, Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1066-0075

Close relatives in administrative proceedings

In Polish general administrative proceedings, the issue of emotional proximity to a party is legally relevant in three procedural contexts, i.e. in the context of: the disqualification of an employee of the relevant authority from participation in the proceedings; the so-called presumption of proxy; and the witness's right to refuse to testify. In each of these cases, the Polish Code of Administrative Procedure defines the circle of close relatives in a different way. It seems rational to standardise the way in which this issue is regulated regardless of the procedural context, similarly to the approach adopted in the Austrian or German legal orders. At the same time, it seems advisable to expand the legally relevant circle of the party's close relatives in relation to the current regulations. Before doing so, it would be worthwhile to carry out research aimed at establishing the actual (i.e. corresponding to the average social perception) hierarchy of close relatives.

Keywords: close relatives, consanguinity, affinity, disqualification of an employee of the relevant authority, disqualification of a judge, presumption of proxy, right to refuse to testify

Bibliografia / References
Janowicz Z., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1999.
Maier T., Befangenheit im Verwaltungsverfahren. Die Regelungen der UE-Mitgliedstaaten im Rechtsvergleich, Berlin 2001.
Mała encyklopedia prawa, red. Z. Rybicki, Warszawa 1980.
Matan A., Zastępstwo procesowe w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Katowice 2001.
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2011.

dr Jan Kluza 
asesor sądowy w Sądzie Rejonowym w Kielcach, zastępca przewodniczącego II Wydziału Karnego, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0929-6093

Prowadzenie postępowania z urzędu mimo braku wniosku o ściganie w sprawie o przestępstwo z art. 190 § 1 k.k. na podstawie art. 12 § 4 k.p.k.

Autor omawia przepis art. 12 § 4 Kodeksu postępowania karnego po zmianach dokonanych przez nowelizację Kodeksu karnego z 7.07.2022 r., która wchodzi w życie 1.10.2023 r. Na podstawie tego przepisu możliwe będzie prowadzenie postępowania z urzędu mimo braku wniosku o ściganie przestępstwa gróźb karalnych w dwóch wymienionych w przepisie sytuacjach. Autor zauważa, że regulacja ta została wprowadzona pochopnie, bez konsultacji społecznych, jest nieuzasadniona, a praktyka jej stosowania może wywoływać wiele wątpliwości.

Słowa kluczowe: wniosek o ściganie, groźby karalne, interes społeczny, obawa przed odwetem

dr Jan Kluza 
court assessor at the District Court in Kielce, deputy presiding judge at the II Criminal Division, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0929-6093

Conducting proceedings ex officio despite the absence of a motion for prosecution in a case involving the offence of Article 190 § 1 of the Polish Penal Code pursuant to Article 12 § 4 of the Polish Code of Criminal Procedure

The author discusses the provision of Article 12 § 4 of the Polish Code of Criminal Procedure as amended by the amendment of the Polish Penal Code of 7.07.2022, which comes into force on 1.10.2023. On the basis of this provision, it will be possible to conduct proceedings ex officio despite the absence of a motion for prosecution of the offence of criminal threats in the two situations listed in the provision. The author notes that this regulation was introduced hastily, without public consultation, is unjustified, and the practice of its application may raise many doubts.

Keywords: motion for prosecution, criminal threats, public interest, fear of retaliation

Bibliografia / References
Bogacki P., Olężałek M., Kodeks karny. Komentarz do nowelizacji z 7.7.2022 r., Warszawa 2023.
Czekaj M., Ingerencja prokuratora w sprawach o przestępstwa prywatnoskargowe, „Prokuratura i Prawo” 1999/7–8.
Dudka K., M. Mozgawa, Ingerencja prokuratora w ściganie przestępstw prywatnoskargowych [w:] Stosowanie prawa. Księga jubileuszowa z okazji XX-lecia Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, red. A. Siemiaszko, Warszawa 2011.
Eichstaedt K. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Art. 1–424, red. D. Świecki, Warszawa 2020.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego, t. I, Artykuły 1–467, Warszawa 2014.
Grzegorczyk T., Tryby ścigania [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Zagadnienia ogólne, t. I, cz. 2, red. P. Hofmański, Warszawa 2013.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego, t. I, Komentarz do art. 1–296, red. P. Hofmański, Warszawa 2011.
Kluza J., Uprawnienie prokuratora do wszczęcia postępowania w sprawie przestępstwa ściganego na wniosek [w:] Pokrzywdzony jako uczestnik postępowań represyjnych. Czwarty wierzchołek trójkąta?, red. A. Światłowski, P. Czarnecki, Warszawa 2021.
Kluza J., Wniosek o ściganie przestępstwa w procesie karnym, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2018/2.
Kurowski M. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Art. 1–424, red. D. Świecki, Warszawa 2020.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Opinia Stowarzyszenia Lex Super Omnia do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk 762) – opracowana przez: Ewę Janczur, Grażynę Stanek, Aleksandrę Antoniak-Drożdż, Pawła Burzyńskiego, Alfreda Satszaka, Dominika Mrozowskiego, s. 21, Lex Super Omnia, 12.07.2022 r.
Skorupka J. [w:] Proces karny, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
Stefański R.A. [w:] Kodeks postępowania karnego, t. I, Komentarz do art. 1–166, red. R.A. Stefański, Z. Zabłocki, Warszawa 2017.
Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa 2020.

dr hab. Jan Chmielewski, profesor Akademii Leona Koźmińskiego 
Katedra Prawa Administracyjnego i Publicznego Gospodarczego, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5818-7339

Przyznawanie środków na finansowanie odnowienia i przebudowy drzewostanu w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa

W praktyce administracyjnej pojawiają się problemy związane z wydawaniem decyzji w sprawie przyznawania środków na finansowanie odnowienia i przebudowy drzewostanu w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa. Powoduje to potrzebę systematyzacji spornych zagadnień, jak również sformułowania konkretnych propozycji ich rozwiązania. Artykuł ten, mający charakter porządkujący i eksplanacyjny, stanowi głos w dyskusji poświęconej materialnym oraz proceduralnym zagadnieniom tytułowej decyzji. Zamierzonym celem analizy jest optymalizacja stosowania regulacji prawa leśnego poprzez możliwie efektywną konceptualizację jego instytucji.

Słowa kluczowe: prawo leśne, gospodarka leśna, leśnictwo wielofunkcyjne, klęska żywiołowa, siła wyższa, odpowiedzialność za szkody, współdziałanie organów, decyzja starosty

dr hab. Jan Chmielewski, professor at the Kozminski University 
Department of Administrative and Public Economic Law, Kozminski University in Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5818-7339

Granting funds for financing the renewal and reconstruction of stands in forests not owned by the State Treasury

Keywords: forest law, forest management, multifunctional forestry, natural disaster, force majeure, liability for damage, cooperation of authorities, district governor's decision

Bibliografia / References
Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2018.
Bieluk J., Leśkiewicz K., Ustawa o lasach. Komentarz, Legalis 2017.
Biernat S., Działania wspólne w administracji państwowej, Wrocław 1979.
Bojanowski E., Utrwalona linia orzecznictwa (kilka uwag na marginesie orzecznictwa sądów administracyjnych) [w:] Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, red. J. Supernat, Wrocław 2009.
Chmielewski J., Prawo leśne w praktyce, Warszawa 2020.
Danecka D., Radecki W., Ustawa o lasach. Komentarz, Warszawa 2021.
Dyl M. [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2021.
Encyklopedia leśna, hasło: K. Okla, Enklawa, https://www.encyklopedialesna.pl/haslo/enklawa (dostęp: 5.05.2023 r.). 
Geszprych M., Specyfika nadzoru i sfera wartości w prawie leśnym, „Studia Lubuskie” 2009/V.
Gil W., Zagospodarowanie lasu [w:] Poradnik dla właścicieli lasów prywatnych, red. P. Gołos, Sękocin Stary 2009.
Habdas M., Publiczna własność nieruchomości, Warszawa 2012.
Jaszczak R., Funkcje lasów [w:] W. Kusiak, R. Jaszczak, Propedeutyka leśnictwa, Poznań 2015.
Jaworski A., Hodowla lasu, t. I, Sposoby zagospodarowania, odnawianie lasu, przebudowa i przemiana drzewostanów, Warszawa 2018.
Podstawy gospodarki leśnej, red. B. Ważyński, Poznań 2018.
Radecki W., Odpowiedzialność w prawie leśnym [w:] D. Danecka, A. Habuda, W. Radecki, J. Rotko, Polskie prawo leśne, red. A. Habuda, Warszawa 2016.
Rakoczy B., Odpowiedzialność cywilna w ustawie o lasach [w:] Wybrane problemy prawa leśnego, red. B. Rakoczy, Warszawa 2011.
Rakoczy B., Ustawa o lasach. Komentarz, Warszawa 2011.
Staniszewska L., Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31.01.2019 r., II GSK 5178/16, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2021/11.
Staniszewska L., Instytucja zajęcia stanowiska jako forma współdziałania w stanowieniu i stosowaniu prawa, Poznań 2022.
Staniszewska L., Materialne współdziałanie organów administracji publicznej na przykładach wybranych państw (Polska i Austria), „Przegląd Prawa Publicznego” 2021/4.
Wróbel A. [w:] W. Wróbel, M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Zachara T., Problem szkód w lasach powodowanych przez śnieg i wiatr oraz sposoby przeciwdziałania im, „Sylwan” 2006/10.
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2020.

Sara Pacholec 
studentka V roku prawa, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8433-8444
udział w autorstwie tekstu – 50%
Piotr Solka 
uczestnik Prawniczego Seminarium Doktorskiego, Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, aplikant radcowski, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1592-5930
udział w autorstwie tekstu –50%

Możliwość zdalnego trybu obradowania samorządowych organów kolegialnych w kontekście nowelizacji art. 15zzx ust. 2 ustawy covidowej

Artykuł przedstawia możliwość odbycia posiedzenia organów kolegialnych jednostek samorządu terytorialnego w trybie zdalnym po wejściu w życie ustawy z 7.10.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Przeniesienie kompetencji do decydowania o trybie odbycia posiedzenia na rzecz organu kolegialnego oraz wprowadzenie przejściowej regulacji dotyczącej możliwości zmiany decyzji przewodniczącego o zmianie trybu odbycia posiedzenia znacząco ograniczyły przepisy ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tzw. ustawy covidowej) uprawniającej organy samorządu do odbywania posiedzeń w formie wideokonferencji. Ustawodawca zdaje się zmierzać do eliminacji z porządku prawnego przepisów dopuszczających odbywanie posiedzeń zarządu oraz sesji i posiedzeń komisji rady i sejmiku bez zachowania jedności miejsca i czasu. Decyzję ustawodawcy zdaje się potwierdzać orzecznictwo sądów administracyjnych, które w ostatnim czasie utwierdziło pogląd o braku możliwości regulacji zdalnego trybu obradowania w statucie jednostki samorządu terytorialnego.

Słowa kluczowe: zdalne posiedzenie, artykuł 15zzx ustawy covidowej, samorząd, sesja

Sara Pacholec 
5th year law student, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Cracow, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8433-8444
Contribution to the authorship of the text – 50%
Piotr Solka 
participant of the Doctoral Seminar in Law, Institute of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences, trainee solicitor, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1592-5930
Contribution to the authorship of the text – 50%

The possibility of remote meetings of local government collegial bodies in the context of the amendment of Article 15zzx (2) of the Covid Act

The article presents the possibility of holding a meeting of the collegial bodies of local self-government units in a remote mode after the entry into force of the Act of 7.10.2022 on amending certain laws to simplify administrative procedures for citizens and entrepreneurs. The transfer of the competence to decide on the mode of holding a meeting to the collegial body and the introduction of a transitional regulation on the possibility of amending the chairman's decision to change the mode of holding a meeting have significantly limited the provisions of the Act of 2.03.2020 on special solutions related to the prevention, prevention and combating of COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them (the so-called Covid Act) authorising local government bodies to hold meetings by video conference. The legislator seems to be aiming at eliminating from the legal order provisions allowing to hold board meetings and sessions and meetings of council and assembly committees without unity of place and time. The legislator's decision seems to be confirmed by the jurisprudence of the administrative courts, which has recently reinforced the view that it is not possible to regulate remote meetings in the statutes of a local government unit.

Keywords: remote meeting, Article 15zzx of the Covid Act, local government, session

Bibliografia / References
Alexy R., Theorie der Grundrechte, Baden‐Baden 1985.
Augustyniak M., Zakres zadań i kompetencji przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady/sejmiku [w:] Prawa i obowiązki radnego jednostki samorządu terytorialnego, red. M. Augustyniak, Warszawa 2014.
Filipczyk H., Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 15zzs(4) ust. 3 specustawy w świetle zasady jawności postępowania sądowego, „Przegląd Podatkowy” 2021/5.
Jaworski L., Zdalne sesje rad gmin i powiatów uregulowane w tarczy prawnej. Czy przestaną być wreszcie nadużywane?, „Dziennik Gazeta Prawna” z 23.11.2022 r., https://serwisy.gazetaprawna.pl/samorzad/artykuly/8593039,rada-gminy-powiatu-sesja-zdalna-online-tarcza-prawna.html (dostęp: 11.01.2023 r.).
Koralewski M., Zasady intertemporalnego prawa administracyjnego, LEX 2022.
Kowalewski K.P., Rodzaje wykładni prawa, ich zastosowanie i wzajemne relacje w teorii oraz w orzecznictwie sądowo-administracyjnym (na przykładzie wybranych orzeczeń NSA), „Przegląd Prawa Publicznego” 2015/1.
Kręcisz W., Glosa do postanowienia NSA z dnia 30.12.2014 r., II OSK 3070/14, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2016/1.
Lewandowska K., Lewandowski T., Wykładnia celowościowa i językowa w prawie administracyjnym. Wytyczne doktryny i praktyczny przykład ich zastosowania, „Samorząd Terytorialny” 2010/9.
Martysz C. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021.
Moll T., Skuteczność prawa bez sankcji w świetle art. 20 ustawy o samorządzie gminnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2015/7–8.
MSWiA o zdalnych sesjach: rada zdecyduje o trybie obradowania, ale to przewodniczący zwoła sesję, Serwis Samorządowy PAP, 19.12.2022 r., https://samorzad.pap.pl/kategoria/prawo/mswia-o-zdalnych-sesjach-rada-zdecyduje-o-trybie-obradowania-ale-przewodniczacy (dostęp: 11.01.2023 r.).
Pacholec S., Solka P., Realizacja konstytucyjnego prawa wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów w czasie pandemii, „Samorząd Terytorialny” 2022/5.
Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce, Ministerstwo Zdrowia, 4.03.2020 r., https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwszy-przypadek-koronawirusa-w-polsce (dostęp: 11.01.2023 r.).
Słownik języka polskiego, WN PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/wstep;2538149.html (dostęp 14.01.2022 r.).
Tobor Z., Wykładnia językowa [w:] J. Nowacki, Z. Tobor, Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2016.
Tuleja P. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019.

Aleksander Kwaśniak 
asystent, Instytut Nauk Prawnych, Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9275-279X

Swoboda wypowiedzi versus wolność religijna. Glosa aprobująca do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 15.09.2022 r., 8257/13, Rabczewska v. Polska

Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził naruszenie przez Rzeczpospolitą Polską art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności poprzez skazanie piosenkarki Dody Rabczewskiej na grzywnę za obrazę uczuć religijnych. Jak wskazał Trybunał, skarżąca korzystała z przysługującej jej wolności słowa. W przypadku kolizji swobody wypowiedzi z wolnością sumienia i wyznania pierwszeństwo tej ostatniej należy przyznać tylko wtedy, gdyby negatywna wobec przekonań religijnych wypowiedź nakłaniała do nienawiści na tle wyznaniowym. W przeciwnym przypadku należy przyjąć, że grupy religijne muszą tolerować wypowiedzi wrogie względem ich przekonań. Wyrok ten zasługuje na aprobatę, gdyż wychodzi naprzeciw wolności słowa i wolności przekonań w dzisiejszym rozumieniu tych wartości.

Słowa kluczowe: Europejska Konwencja Praw Człowieka, wolność sumienia i wyznania, wolność słowa, swoboda wypowiedzi, obraza uczuć religijnych

mgr Aleksander Kwaśniak 
assistant, Institute of Legal Sciences, Humanitas University in Sosnowiec, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9275-279X

Freedom of expression versus religious freedom. Approving gloss to the judgment of the European Court of Human Rights of 15.09.2022, 8257/13, Rabczewska v. Poland

The European Court of Human Rights found that the Republic of Poland had violated Article 10 of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms by sentencing singer Doda Rabczewska to a fine for insulting religious feelings. As the Court pointed out, the applicant was exercising her freedom of expression. In the event of a collision between freedom of expression and freedom of conscience and religion, the latter must be given precedence only if the speech, which is negative towards religious beliefs, incites hatred on religious grounds. Otherwise, it must be assumed that religious groups must tolerate speech hostile to their beliefs. This judgment deserves to be applauded, as it addresses freedom of speech and freedom of belief as these values are understood today.

Keywords: European Convention on Human Rights, freedom of conscience and religion, freedom of expression, freedom of speech, insulting religious feelings

Bibliografia / References
Bem K., Glosa do wyroku ETPC z dnia 15.06.2010 r., 7710/02, LEX 2010.
Borecki P., Umieszczanie oceny z przedmiotu „religia/etyka” na świadectwie szkolnym. Glosa do wyroku ETPC z dnia 15.06.2010 r., 7710/02, „Państwo i Prawo” 2012/3.
Demenko A., Wypowiedź jako czynność sprawcza – na przykładzie znieważenia przedmiotu czci religijnej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016/4.
Derlatka M., Zasadność kryminalizacji obrazy uczuć religijnych, „Prokuratura i Prawo” 2015/10.
Falski J., Glosa do wyroku ETPC z dnia 25.10.2018 r., 38450/12, „Przegląd Sejmowy” 2020/4.
Gronowska B., Glosa do wyroku ETPC z dnia 25.10.2018 r., 38450/12, „Ius Novum” 2019/2.
Humanists International, https://fot.humanists.international/ (dostęp: 30.12.2022 r.).
Kulesza J., Mrowicki M., Od dawnego bohatera narodowego do „Dziadka Mroza”: granice wolności wypowiedzi. Glosa do wyroku ETPC z dnia 6.04.2021 r., 10783/14, „Europejski Przegląd Sądowy” 2022/6.
Kwaśniak A., Stwierdzenie nieważności uchwały rady gminy w przedmiocie „strefy wolnej od LGBT”. Glosa do wyroku WSA z dnia 14.07.2020 r., III SA/Gl 15/20, „Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych” 2020/4.
Maroń G., Religijny cel procesu prawotwórczego a konstytucyjność aktu normatywnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2019/9.
Matusiak-Frącczak M., Swoboda wyznania: kryteria oceny naruszenia przez państwo. Glosa do wyroku ETPC z dnia 15.06.2010 r., 7710/02, LEX 2010.
Olszówka M., [w:] Konstytucja RP, t. I, Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Roszkiewicz J., Prawo do poszanowania uczuć religijnych w świetle Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2020/2.
Słownik języka polskiego, hasło: Bluźnierstwo, WN PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/bluznierstwo;2445244.html (dostęp: 23.12.2022 r.).

Zamów prenumeratę: https://www.profinfo.pl/czasopisma