Samorząd Terytorialny 1-2/2024

Nowelizacja planowania przestrzennego. Czy ciąg dalszy „dróg i bezdroży regulacji ustawowych”?dr hab. Maciej J. Nowak, prof. ZUT
jest kierownikiem Katedry Nieruchomości na Wydziale Ekonomicznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8149-8995
prof. dr hab. Przemysław Śleszyński
jest profesorem w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1369-6129
dr hab. Anna Brzezińska-Rawa, prof. UMK
jest profesorem w Katedrze Prawa Ochrony Środowiska i Publicznego Prawa Gospodarczego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3865-9823
dr Michał Ciesielski
jest urbanistą w Biurze Strategii Miasta we Wrocławiu.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7169-0104
dr hab. Marcin Feltynowski, prof. UŁ
jest profesorem Uniwersytetu Łódzkiego w Katedrze Gospodarki Samorządu Terytorialnego na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4919-2851
dr Anna Fogel
jest pracownikiem Narodowego Instytutu Dziedzictwa.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8378-727X
dr Justyna Goździewicz-Biechońska
jest adiunktem w Zakładzie Prawa Rolnego, Żywnościowego i Ochrony Środowiska na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5046-037X
dr inż. Anita Kukulska-Kozieł, prof. URK
jest pracownikiem Katedry Gospodarki Przestrzennej i Architektury Krajobrazu na Wydziale Inżynierii Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6446-6887
Michał Leszczyński
jest starszym prawnikiem w Polskim Związku Firm Deweloperskich.  
dr Karolina Rokicka-Murszewska
jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5402-4137
dr inż. arch. Anna Aneta Tomczak
jest adiunktem w Instytucie Architektury i Urbanistyki na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7436-5027
dr inż arch. Robert Warsza
jest adiunktem w Instytucie Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9813-8232
dr Małgorzata Blaszke
jest adiunktem w Katedrze Nieruchomości na Wydziale Ekonomicznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7806-6710

Nowelizacja planowania przestrzennego. Czy ciąg dalszy „dróg i bezdroży regulacji ustawowych”?

Tytuł artykułu nawiązuje do monografii Andrzeja Jędraszko, Zagospodarowanie przestrzenne w Polsce. Drogi i bezdroża regulacji ustawowych (2005), która swego czasu wzbudziła szeroką dyskusję środowiskową, a z perspektywy prawie 20 lat od daty wydania jest oceniana jako ostrzegawcza (by nie powiedzieć – alarmistyczna) i niestety jako ta, która sprawdziła się. Artykuł zawiera charakterystykę głównych wyzwań i problemów prawnych występujących po nowelizacji przepisów z zakresu planowania przestrzennego, które weszły w życie 24.09.2023 r. Zdiagnozowano w szczególności kwestie dotyczące powiązania strategicznego i regulacyjnego planowania przestrzennego, strefowania w planowaniu przestrzennym, roli zagadnień sektorowych w planowaniu przestrzennym, roli planów specjalnych i standardów urbanistycznych, a także finansowych uwarunkowań planowania przestrzennego. Zwrócono również uwagę na specyfikę przepisów przejściowych wprowadzonych w życie w ramach nowelizacji. Omawiane kwestie odniesiono do szerszej dyskusji dotyczącej roli prawa w planowaniu przestrzennym.

Słowa kluczowe: prawo planowania przestrzennego, nowelizacja, ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, plan ogólny, bilans terenów, strefowanie planistyczne, standardy urbanistyczne

Dr Hab. Maciej J. Nowak, professor of the West Pomeranian University of Technology
is the head of the Real Property Department at the Faculty of Economics of the West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8149-8995
Professor Dr Hab. Przemysław Śleszyński
is a professor of the Stanisław Leszczycki Institute of Geography and Spatial Organization of the Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1369-6129
Dr Hab. Anna Brzezińska-Rawa, professor of the Nicolaus Copernicus University
is a professor at the Department of Environmental Law and Public Economic Law at the Faculty of Law and Administration of the Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3865-9823
Dr Michał Ciesielski
is an urban planner at the City Strategy Office in Wrocław, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7169-0104
Dr Hab. Marcin Feltynowski, professor of the University of Łódź
is a professor of the University of Łódź in the Territorial Self-Government Management Department at the Faculty of Economics and Sociology, Łódź, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4919-2851
Dr Anna Fogel
is an employee of the National Institute of Cultural Heritage of Poland, Warsaw, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8378-727X
Dr Justyna Goździewicz-Biechońska
is an assistant professor at the Department of Agricultural, Food and Environmental Law at the Faculty of Law and Administration of the Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5046-037X
Dr Inż. Anita Kukulska-Kozieł, professor of the University of Agriculture in Kraków
is an employee of the Department of Spatial Management and Landscape Architecture at the Faculty of Environmental Engineering and Geodesy of the University of Agriculture in Kraków, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6446-6887
Michał Leszczyński
is a senior lawyer at the Polish Association of Property Developers, Poland.  
Dr Karolina Rokicka-Murszewska
is an assistant professor at the Department of Administrative Law of the Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5402-4137
Dr Inż. Arch. Anna Aneta Tomczak
is an assistant professor at the Institute of Architecture and Urban Planning at the Faculty of Civil Engineering, Architecture and Environmental Engineering of the Łódź University of Technology, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7436-5027
Dr Inż. Arch. Robert Warsza
is an assistant professor at the Institute of Architecture and Urban Planning of the Łódź University of Technology, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9813-8232
Dr Małgorzata Blaszke
is an assistant professor of the Department of Real Estate at the Faculty of Economics of the West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Poland. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7806-6710

The spatial planning amendment. Or the continuation of the ‘roads and wilderness of statutory regulations’?

The title of the article refers to the monograph by A. Jędraszko Spatial development in Poland. Roads and wilderness of statutory regulations (2005), which once aroused an extensive environmental discussion and, from the perspective of almost twenty years, is assessed as cautionary (if not to say alarmist) and, unfortunately, as the one that worked. The article describes the key legal challenges and problems arising after the amendment of the spatial planning legislation, which entered into force on 24 September 2023. In particular, it diagnoses the issues regarding the strategic and regulatory link between spatial planning, zoning in spatial planning, the role of sectoral issues in spatial planning, the role of special plans and urban planning standards, as well as the financial considerations of spatial planning.  Attention has also been paid to the specifics of the transitional provisions introduced in the amendment.  The issues discussed were referred to a broader discussion on the role of law in spatial planning.

Keywords: spatial planning law, amendment, Act on spatial planning and development, general plan, site balance, zoning, urban planning standards

Bibliografia / References
Cotella G., Spatial planning in Poland [w:] Spatial planning systems and practice in Europe. A comparative perspective of continuity and changes, red. M. Reimer, P. Getimis, H. Blotevogel, London–New York 2014
Churski P., Trzy dekady kształtowania polskiej polityki regionalnej – refleksje, wnioski i rekomendacje, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” 2023/65
Feltynowski M., Urban green spaces in land-use policy – types of data, sources of data and staff – the case of Poland, „Land Use Policy” 2023/127
Feltynowski M., Kronenberg J., Bergier T., Kabisch N., Łaszkiewicz E., Strohbach M.W., Challenges of urban green space management in the face of using inadequate data, „Urban Forestry & Urban Greening” 2018/31
Izdebski H., Prawo w systemie gospodarowania przestrzenią – rola i granice [w:] Rola prawa w systemie gospodarki przestrzennej, red. M. Nowak, Warszawa 2021
Jędraszko A., Zagospodarowanie przestrzenne w Polsce – drogi i bezdroża regulacji ustawowych, Warszawa 2005
Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P., Raport o ekonomicznych stratach i społecznych kosztach niekontrolowanej urbanizacji w Polsce, Warszawa 2013
Markowski T., Funkcjonowanie gospodarki przestrzennej – założenia budowy modelu zintegrowanego planowania i zarządzania rozwojem [w:] System planowania przestrzennego i jego rola w strategicznym zarządzaniu rozwojem kraju, red. T. Markowski, P. Żuber, Warszawa 2011
Nowak M., Śleszyński P., Brzezińska-Rawa A., Ciesielski M., Felyntowski M., Fogel A., Goździewicz-Biechońska J., Kukulska-Kozieł A., Leszczyński M., Rokicka-Murszewska K., Tomczak A.A., Warsza R., Blaszke M., Kluczowe wyzwania wynikające z nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw z dnia 24 lipca 2023 r., „Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk” 2023/280
Nowak M., Mitrea A., Lukstina G., Petrisor A., Filepne Kovacs K., Simeonova V., Yanchev P., Jurgenson E., Podra K., Rezac V., Mikalauskaite K., Praneviciene B., Ladzianska Z., Baloga M., Spatial Planning Systems in Central and Eastern European Countries. Reviev and Comparision Selected Issuer, Cham 2023
Nowak M., Śleszyński P., Standardy urbanistyczne w polityce przestrzennej. Analiza wybranych doświadczeń i propozycje, „Samorząd Terytorialny” 2021/7–8
Studia nad chaosem przestrzennym, t. 1–3, red. A. Kowalewski, T. Markowski, P. Śleszyński, Warszawa 2018
Śleszyński P., Syntetyczny Wskaźnik Jakości Życia w gminach Polski na początku trzeciej dekady XXI wieku, „Czasopismo Geograficzne” 2021/2
Tomczak A.A., Warsza R., Lipińska D., Monitoring Ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących, Warszawa 2023, maszynopis
Zachariasz I., Nowelizacja prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego [w:] Sprawne państwo. Propozycje zmian w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, red. P. Kopyciński, Kraków 2015
Zelewski D., Standardy urbanistyczne według specustawy mieszkaniowej w ujęciu teoretycznym, historycznym i funkcjonalnym [w:] Specustawa mieszkaniowa a samodzielność planistyczna gminy. Dylematy prawników i urbanistów, red. J.H. Szlachetko, Gdańsk 2019

dr hab. Jakub H. Szlachetko, prof. UG
jest adwokatem, pracownikiem naukowo-dydaktycznym na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, przewodniczącym Rady Instytutu Metropolitalnego. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4152-5394
dr Katarzyna Szlachetko
jest radcą prawnym, partnerem zarządzającym w „SZLACHETKO konsulting”; pracownikiem Katedry Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4667-3756
Kamil Olzacki
jest aplikantem adwokackim, prawnikiem w „SZLACHETKO konsulting”; doktorantem w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego; Prezesem Zarządu Instytutu Metropolitalnego.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4180-9001

Rola strategii rozwoju w zreformowanym systemie planowania przestrzennego. Analiza prawna

Dnia 24.09.2023 r. weszła w życie reforma systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego. Nowelizacja ustawy planistycznej – gdyż w sensie technicznoprawnym tym właśnie wskazana reforma była – wywołała wiele naturalnych pytań o wykładnię i stosowanie nowych przepisów lub starych przepisów w zmienionym brzmieniu. W przedmiotowym tekście autorzy odnoszą się do jednego z problemów – dotyczącego roli strategii rozwoju gminnego w zreformowanym systemie.

Słowa kluczowe: reforma planistyczna, planowanie przestrzenne, strategia rozwoju

Dr Hab. Jakub H. Szlachetko, professor of the University of Gdańsk
is an attorney-at-law, a researcher and lecturer at the Faculty of Law and Administration of the University of Gdańsk, chair of the Council of the Metropolitan Institute, Gdańsk, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4152-5394
Dr Katarzyna Szlachetko
is a legal counsel, managing partner at ‘SZLACHETKO consulting’, employee of the Department of Administrative Law at the Faculty of Law and Administration of the University of Gdańsk, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4667-3756
Kamil Olzacki
is a trainee attorney-at-law, a lawyer at ‘SZLACHETKO consulting’ a doctoral student at the Doctoral School of Humanities and Social Sciences, University of Gdańsk, president of the Management Board of the Metropolitan Institute, Gdańsk, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4180-9001

The role of the development strategy in the reformed spatial planning system. Legal analysis

The reform of the spatial planning and development system entered into force on 24 September 2023. The amendment of the Planning Act – because in the technical and legal sense that is precisely what the reform was – raised a number of natural questions about the interpretation and application of new regulations or old regulations in their amended wording. In this article, the authors refer to one of the problems, namely the problem regarding the role of the municipal development strategy in the reformed system.

Keywords: planning reform, spatial planning, development strategy

Bartosz Kasperek
Radca prawny w Kancelarii Cherka i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni sp. p.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0009-3087-698X
Andrzej Zabojski
Aplikant radcowski w Kancelarii Prof. Wierzbowski i Partnerzy – Adwokaci i Radcowie Prawni sp. p.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0006-9283-7853

Zmiana pozwolenia na budowę wydanego na podstawie decyzji o warunkach zabudowy po wejściu w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Zaawansowany charakter procesu inwestycyjno-budowlanego niejednokrotnie wymaga wprowadzania zmian oraz korekt do parametrów realizowanej inwestycji. Modyfikowanie inwestycji odbywać się może poprzez uprzednie uzyskanie decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Ten tryb może się jednak znacznie skomplikować, gdy pierwotnie realizacja inwestycji odbywała się na podstawie pozwolenia na budowę wydanego w oparciu o decyzję o warunkach zabudowy bądź decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, a następnie gmina podjęła uchwałę w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Wówczas powstaje pytanie, ustalenia którego aktu – decyzji lokalizacyjnej czy planu miejscowego – winny być wzorcem kontroli do wydania zamiennego pozwolenia na budowę.

Słowa kluczowe: pozwolenie na budowę, zmiana pozwolenia na budowę, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, procedura planistyczna, plan miejscowy, decyzja o warunkach zabudowy

Bartosz Kasperek
Legal counsel at the Cherka i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni sp.p. law firm.
ORCID: https://orcid.org/0009-0009-3087-698X
Trainee legal counsel at the Prof. Wierzbowski i Partnerzy – Adwokaci i Radcowie Prawni sp. p. law firm.
ORCID: https://orcid.org/0009-0006-9283-7853

Change of planning permission issued on the basis of the outline planning permission after the land use plan becomes effective

The advanced nature of the investment and construction process frequently requires changes and adjustments to be made to the parameters of the investment being pursued. The project may be modified by previously obtaining a decision amending the planning permission. However, this procedure may start to become very complicated if the project was initially being implemented on the basis of an outline planning permission or a decision setting the location of a public service project, after which the municipality passed a resolution on the land use plan. The question then arises as to the arrangements of which act, the location decision or the land use plan, should be the model of control for issuing the amended planning permission.

Keywords: planning permission, change of planning permission, spatial planning and development, planning procedure, land use plan, outline planning permission

Bibiografia / References
Buczyński K., Dziedzic-Bukowska J., Jaworski J., Sosnowski P., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, LEX 2014
Kosicki A., Komentarz do art. 36a [w:] Prawo budowlane. Komentarz aktualizowany, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, LEX 2023
Parchomiuk J., Nadużycie władztwa planistycznego gminy, „Samorząd Terytorialny” 2014/2
Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Gliniecki, Warszawa 2014
Wszołek J., Deszczka E., Decyzja o zmianie pozwolenia na budowę – charakter prawny i wybrane zagadnienia praktyczne, „Monitor Prawniczy” 2016/1

Maciej Górski
jest adwokatem, partnerem i założycielem kancelarii GPLF (Górski & Partners Law Firm), wyspecjalizowanej w obsłudze rynku nieruchomości, współprzewodniczącym Sekcji Prawa Nieruchomości przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Warszawie, ekspert Komitetu ds. Nieruchomości Krajowej Izby Gospodarczej.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0005-5120-8615
Marcin Wierciński
jest adwokatem, starszym prawnikiem w kancelarii GPLF (Górski & Partners Law Firm), specjalistą w zakresie planowania przestrzennego i prawa budowlanego.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0008-3879-2548

Decyzje o warunkach zabudowy na obszarach, na których dopuszczono w studium lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m² według stanu prawnego przed 24.09.2023 r.

Decyzja o warunkach zabudowy jest jednym z najważniejszych elementów procesu inwestycyjno-budowlanego w przypadku braku planu miejscowego. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, uchwalona w 2003 r., ukształtowała polski system planistyczny z decyzją o warunkach zabudowy stanowiącą uzupełniające narzędzie zagospodarowania przestrzeni względem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Decyzja o warunkach zabudowy, w odróżnieniu od planów miejscowych, co do zasady nie wymaga badania pod kątem ewentualnej sprzeczności ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Jednakże realizacja niektórych rodzajów inwestycji, takich jak wielkopowierzchniowe obiekty handlowe, może odbywać się tylko na podstawie planów miejscowych. W praktyce organów administracji publicznej pojawiła się kontrowersja, czy decyzja o warunkach zabudowy dla innych typów inwestycji powinna być wydana na obszarach przeznaczonych w studium na obiekty handlowe o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2. Celem artykułu jest przedstawienie szczegółowej argumentacji prawnej za dopuszczeniem takiej możliwości.

Słowa kluczowe: decyzja o warunkach zabudowy, obiekty handlu wielkopowierzchniowego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, zawieszenie postępowania administracyjnego

Maciej Górski
is an attorney-at-law, partner and founder of GPLF (Górski & Partners Law Firm), specializing in real property support services, co-chairman of the Real Property Law Section of the Regional Bar Council in Warsaw, expert of the Real Property Committee of the Polish Chamber of Commerce.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0005-5120-8615
Marcin Wierciński
is an attorney-at-law, senior lawyer of GPLF (Górski & Partners Law Firm), specializing in spatial planning and construction law.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0008-3879-2548

Outline planning permission in areas in which a plan for locating retail buildings with retail space of over 2000 m2 was admitted as at the legal situation from before 24 September 2023

The outline planning permission is one of the most important elements of the investment and construction process if there is no land use plan. The Spatial Planning and Development Act adopted in 2003 established the Polish planning system with the outline planning permission constituting a tool for spatial development as an alternative to lands use plans. In contrast with land use plans, the outline planning permission does not essentially require analysis for a possible conflict with the structure plan. However, certain types of project, such as large floor space retail buildings can still only be implemented on the basis of land use plans. A controversy has recently appeared in the practice of the bodies of public administration as to whether outline planning permission should be issued for other types of project in areas designated in the structure plan as large floor space retail buildings with retail space of over 2,000 m2. The objective of this article is to present the detailed legal arguments in support of such a possibility.

Keywords: outline planning permission, large retail space buildings, structure plan, suspension of administrative proceedings

Bibliografia / References
Dumin Ł., Kornecka A., Kornecki J., Komentarz do art. 10 [w:] G. Kuźma, Ł. Dumin, A. Kornecka, J. Kornecki, K. Sielicki, K. Pawlik, Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, Warszawa 2023
Nowak M.J., Wielkopowierzchniowe obiekty handlowe w planowaniu przestrzennym, LEX 2015
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2021
Plucińska-Filipowicz A., Kosicki A., Komentarz do art. 15 [w:] Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz aktualizowany, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, LEX 2021
Zaborowska I., Zaborowski T., Uwarunkowania prawne istnienia obowiązku sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszarów, na których mogą być lokalizowane wielkopowierzchniowe obiekty handlowe, oraz dla obszarów wymagających przeprowadzenia scalenia i podziału nieruchomości, „Samorząd Terytorialny” 2020/1–2

dr hab. Michał Bitner
Wydział Prawa i Administracji UW.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3856-5141

Charakter prawny aktu ustalenia ceny przez organ jednostki samorządu terytorialnego

Jednostki samorządu terytorialnego mogą uczestniczyć w obrocie gospodarczym jako podmioty oferujące towary i usługi na określonym rynku, konkurując w tym zakresie z przedsiębiorcami, z zastrzeżeniem działania na rynkach funkcjonujących w warunkach naturalnych monopoli. Mogą także, działając na podstawie odpowiednich przepisów, organizować procesy świadczenia niektórych usług. W pierwszym przypadku ustalanie cen oferowanych towarów i usług wydaje się prima facie składnikiem możności („uprawnień”) sprzedającego wynikających z treści stosunków cywilnoprawnych. W drugim – przepisy ustaw mogą upoważniać organy jednostek samorządu terytorialnego do ustalania cen określonych usług. Charakter prawny aktów ustalenia ceny przez organy nie przestaje być zagadnieniem kontrowersyjnym w orzecznictwie i piśmiennictwie. W artykule zajęto jednoznaczne stanowisko w tej kwestii, opierając się z jednej strony na rozróżnieniu dwóch sposobów rynkowych interwencji jednostek samorządu terytorialnego, z drugiej – na atrybutywnych cechach normy prawnej. Wykazano także, że wynikające z tych ustaleń zasady ogólne dotyczące rozgraniczenia cenotwórczych kompetencji organów jednostki w niektórych przypadkach modyfikowane są przez przepisy szczególne.

Słowa kluczowe: ustalanie cen, jednostka budżetowa, samorządowy zakład budżetowy, norma prawna, akt prawa miejscowego

dr hab. Michał Bitner
Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3856-5141

Legal nature of a territorial self-government unit’s price-setting act

Legal nature of a territorial self-government unit’s price-setting act Territorial self-government units may intervene on markets as providers of specific goods and services, competing with businesses, or operating as natural monopolists. They may also operate on the basis of relevant laws organizing the processes of providing certain services. In the former case, the setting of prices for the goods and services offered seems prima facie to be a component of the seller’s capabilities (‘rights’) arising from civil-law relations. In the latter case – the provisions of statutes may authorize the authorities of territorial self-government units to set prices for certain services. The legal nature of the acts of price-setting by the authorities has not ceased to be a controversial issue in judgments and the literature. The article takes a clear stance on this matter, on the one hand relying on the distinction between two methods of market intervention by territorial self-government units and, on the other, on the attributive features of the legal norm. It also shows that, in some cases, the resulting general principles of delimitation of the price-setting powers of the self-government authorities are modified by special provisions.

Keywords: setting the price, budget unit, self-government budget establishment, legal norm, act of local law

Bibliografia / References
Banasiński C., Jaroszyński K., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2017
Banasiński C., Kulesza M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2002
Bös D., Pricing and Price Regulation. An Economic Theory for Public Enterprises and Public Utilities, Amsterdam 1994
Brown T.L., Potoski M., Managing the Public Service Market, „Public Administration Review” 2004/64
Dudziak S., Status prawny uchwał podejmowanych na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce komunalnej. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16.01.2018 r., II OSK 2868/17, OSP 2019/2
Dudzik S., Charakter prawny opłat za wodę i odprowadzanie ścieków, „Samorząd Terytorialny” 1996/10
Grzybowski S., Wypowiedź normatywna oraz jej struktura formalna, Kraków 1961
Haffner R., Batura O., Bergen K. van den, Meindert L., Price K., Til H. van, Study on the financing models for public services in the EU and their impact on competition. Final report, Luxembourg 2016
Hauser R., Szustkiewicz M., Orzecznictwo sądów administracyjnych w sprawach niektórych uchwał samorządu terytorialnego na przykładzie regulaminu usług cmentarnych. Skutki dla konkurencji, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2018/2
Larenz K., Methodenlehre der Rechtswissenschaft, Berlin 1991
Szewczyk E., Szewczyk M., Generalny akt administracyjny. Między indywidualnym aktem administracyjnym a aktem normatywnym, Warszawa 2014
Szydło M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2008
Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001
Wróblewski J., Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego, Warszawa 1959
Zaborniak P., Zakres podmiotowy uchwał w sprawach cen i opłat za usługi komunalne oraz za korzystanie z obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2003/2
Zięty J.J., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2012

Radosław Łapszyński
jest doktorantem z zakresu nauk prawnych w Szkole Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0042-0665

Zarys charakterystyki lokalnej i regionalnej polityki mieszkaniowej w wybranych państwach Europy Zachodniej

Autor artykułu obrał dwa cele badawcze: poznawczy i praktyczny. Celem poznawczym jest zarysowanie charakterystycznych cech polityki mieszkaniowej realizowanej przez władze lokalne i regionalne w wybranych państwach Europy Zachodniej, tj. Szwecji, Niemczech, Francji, Belgii i Zjednoczonym Królestwie. Celem praktycznym jest dostarczenie lokalnej egzekutywie oraz krajowemu i samorządowemu prawodawcy przykładów mechanizmów programowania oraz instrumentów przedmiotowej polityki, które mogą zostać wykorzystane przy przeciwdziałaniu problemom polskiego mieszkalnictwa.

Słowa kluczowe: polityka mieszkaniowa, mieszkalnictwo, samorząd terytorialny, władze lokalne, władze regionalne, programowanie, implementacja, instrumenty, polityka publiczna

Radosław Łapszyński
is a doctoral student of law at the Doctoral School of Social Sciences, University of Warsaw, Poland.  
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0042-0665

Overview of the characteristics of the local and regional housing policy in selected Western European countries

The author set two research objectives: an exploratory one and a practical one. The exploratory objective is to outline the characteristic features of the housing policy pursued by local and regional authorities in selected Western European countries, i.e. Sweden, Germany, France, Belgium and the United Kingdom. The practical objective is to provide the local executive, as well as the central and local government legislature, with examples of instruments and policy programming mechanisms that can be used to mitigate the problems of the housing market.

Keywords: housing policy, housing, territorial self-government, local authorities, regional authorities, programming, implementation, instruments, public policy

Bibliografia / References
Andrews D., Sánchez A.C., Drivers of Homeownership Rates in Selected OECD Countries, „OECD Economics Department Working Papers” 2011/849
Arnott R., Tenancy Rent Control, „Swedish Economic Policy Review” 2003/10
Basten C., Ehrlich M. von, Lassmann A., Income Taxes, Sorting, and the Costs of Housing: Evidence from Municipal Boundaries in Switzerland, „Center for Economic Studies – Ifo Institute Working Paper” 2014/4896
Burgess G., Crook T., Monk S., The changing delivery of planning gain through Section 106 and the Community Infrastructure Levy, Cambridge 2013
Cesarski M., Społeczna polityka mieszkaniowa w Europie – czy możliwa w rynkowym paradygmacie wzrostu?, „Problemy Polityki Społecznej” 2017/1
Cyran R., Mieszkalnictwo jako obszar interwencjonizmu publicznego, „Nieruchomości” 2005/9
Dąbska A., Szwedzka polityka mieszkaniowa, https://liberte.pl/zarys-polityki-mieszkaniowej-w-szwecji/Deschermeier P., Haas H., Hude M., Voigtländer M., A first analysis of the new German rent regulation, „International Journal of Housing Policy” 2016/3
Egner B., Housing Policy in Germany – A Best Practice Model?, „Friedrich Ebert Stiftung Briefing Paper” 2011/4
Fougère D., Kramarz F., Rathelot R., Safi M., Social Housing and Location Choices of Immigrants in France, „International Journal of Manpower” 2011/1
Garnett N.S., Ordering (and Order In) the City, „Stanford Law Review” 2004–2005/1
Ghékière L., Les politiques du logement dans l’Europe de demain, Paris 1992
Governa F., Saccomani S., A neo-liberal housing policy? Convergence and divergence between Italian local housing policy and European trends, https://core.ac.uk/download/pdf/11417871.pdf
Hackett P., Delivering the renaissance in council-built homes: the rise of local housing companies, The Smith Institute 2017
Hilber Ch., UK Housing and Planning Policies: the evidence from economic research, „CEP 2015 Election Analysis Series”
Hilber Ch.A.L., Schöni O., Housing Policies in the United Kingdom, Switzerland, and the United States: Lessons Learned, „Asian Development Bank Institute Working Paper Series” 2016/569
Housing in Sweden: An Overview, Terner Center for Housing Innovation, Berkeley 2017, https://ternercenter.berkeley.edu/wp-content/uploads/2020/11/Swedish_Housing_System_Memo.pdf
Kucharska-Stasiak E., Nieruchomość a rynek, Warszawa 2004
Lis P., Cele i instrumenty społecznej polityki mieszkaniowej, „Space – Society – Economy” 2011/10
Local Government Chronicle, Tenants vote to stay with Birmingham city council, https://www.lgcplus.com/tenants-vote-to-staywith-birmingham-city-council/1302641.article
Łapszyński R., Instrumenty prawne lokalnej i regionalnej polityki mieszkaniowej – przegląd i analiza rozwiązań zagranicznych, Warszawa 2022
Majchrzak M., Gospodarka i polityka mieszkaniowa w gminach [w:] Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, red. A. Zalewski, Warszawa 2007
Michalski M., Polityka mieszkaniowa na szczeblu lokalnym – doświadczenia angielskie, „Świat Nieruchomości” 2016/95
Minet J., Louer via une agence immobilière sociale, https://plusmagazine.levif.be/droit-et-argent/louer-via-une-agence-immobiliere-sociale/article-normal-462263.html
OECD, France: Regional Policy Profile , https://www.oecd.org/regional/regional-policy/profile-France.pdf
Piórecki K.J., Prawne instrumenty zarządzania przestrzenią a zjawisko urban sprawl. Wybrane przykłady z ustawodawstwa Niemiec, Anglii oraz Stanów Zjednoczonych, „Samorząd Terytorialny” 2010/6
Right to Buy: buying your council home, https://www.gov.uk/right-to-buy-buying-your-council-home, Söderholm K., Wihlborg E., Striving for Sustainable Development and the Coordinating Role of the Central Government: Lessons from Swedish Housing Policy, „Sustainability” 2016/8
Sześciło D., Mechanizmy rynkowe jako główna metoda zapewnienia usług publicznych [w:] Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, red. D. Sześciło, Warszawa 2014
Sześciło D., Polityka publiczna i rola administracji w jej tworzeniu [w:] Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, red. D. Sześciło, Warszawa 2014
Sześciło D., Łapszyński R., Zakroczymski S., Jakubowski P., Samorządowa wspólnota dobrobytu, czyli nowy ład w usługach publicznych [w:] Polska samorządów. Silna demokracja, skuteczne państwo, red. D. Sześciło, Warszawa 2019, https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/Polska%20samorzadow.pdf
TBS24, TBS – kopia francuskiego HLM, https://tbs24.pl/tbs-kopia-francuskiego-hlm/Twardoch A., Centralna, regionalna i lokalna polityka mieszkaniowa w kontekście prognozowanych zmian demograficznych. Wybrane skutki przestrzenne, społeczne i gospodarcze , „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015/223
Twardoch A., Problem dostępnego budownictwa mieszkaniowego na wybranych przykładach, rozprawa doktorska, Gliwice 2010, https://repolis.bg.polsl.pl/dlibra/publication/882/edition/874/content
Vogelpohl A., Buchholz T., Breaking With Neoliberalization by Restricting The Housing Market: Novel Urban Policies and the Case of Hamburg, „International Journal Of Urban And Regional Research” 2017/2
Waszczuk J., Wpływ regulacji na kształtowanie się relacji między rynkiem najmu a mieszkań własnościowych w wybranych krajach Unii Europejskiej [w:] Regulacje w optyce funkcjonowania przedsiębiorstw, red. T. Pakulska, Warszawa 2017
Weinrich M., The German housing finance system: does it offer lessons in stability to other markets?, „Housing Finance International” 2014/2
Wheeler B., A history of social housing, https://www.bbc.com/news/uk-14380936
Wlaźlak K., Rozwój regionalny jako zadanie administracji publicznej, Warszawa 2010
Yang Z., Chen J., Housing Affordability and Housing Policy in Urban China, Berlin 2014
Zańko P., Wynajem w Polsce jest niepopularny. Mieszkania lub domy wynajmuje tylko 15,8 proc. Polaków, https://regiodom.pl/wynajem-w-polsce-jest-niepopularny-mieszkania-lub-domy-wynajmuje-tylko-158-proc-polakow/ar/c9–15562856
Zubrzycka-Czarnecka A., Działalność związana ze społecznym pośrednictwem najmu we Francji – innowacja wzmacniająca spójność społeczną [w:] Społeczne agencje najmu jako instrument polityki mieszkaniowej. Przykłady europejskie i implementacja w Polsce, red. C. Żołędowski, M. Ołdak, R. Szarfenberg, Warszawa 2015
Zubrzycka-Czarnecka A., Polityka mieszkaniowa we Francji na przełomie XX i XXI w., Warszawa 2011
Zubrzycka-Czarnecka A., Społeczne agencje najmu (AIS/SVK) w Belgii – innowacja służąca przeciwdziałaniu „prekaryzacji mieszkaniowej” [w:] Społeczne agencje najmu jako instrument polityki mieszkaniowej. Przykłady europejskie i implementacja w Polsce, red. C. Żołędowski, M. Ołdak, R. Szarfenberg, Warszawa 2015

dr Rafał Cieślak
Zakład Nauki Administracji Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warszawski. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5595-9644

Ryzyko polityczne w projektach partnerstwa publiczno-prywatnego skutkujące zaniechaniem realizacji przedsięwzięcia

Koncepcja współpracy w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) opiera się na podziale zadań i ryzyk stron umowy o PPP. Jednym z takich ryzyk jest ryzyko polityczne, którego skutkiem może być m.in. zaniechanie realizacji przedsięwzięcia PPP. Ustawodawca nie definiuje pojęcia ryzyka politycznego ani też pojęcia ryzyka w ogóle. Przepisy prawa posługują się określeniem „ryzyko polityczne” w bardzo ograniczonym zakresie, pozostawiając stronom umowy o PPP uregulowanie tej kwestii. Ryzyko polityczne może być identyfikowane na różnych etapach wdrażania projektów PPP. W Polsce jego podstawowym przejawem jest zaniechanie realizacji przedsięwzięć. W artykule omówiono zagadnienie ryzyka politycznego z uwzględnieniem wybranych przykładów praktyki krajowej.

Słowa kluczowe: partnerstwo publiczno-prywatne, koncesja, ryzyko polityczne, PPP

dr Rafał Cieślak
Department of Administration Studies, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5595-9644

Political risk in public–private partnership projects resulting in the abandonment of the project

The concept of cooperation within the framework of public–private partnership (PPP) is based on the demarcation of tasks and risks of the parties to the PPP contract. One such risk is political risk, which can result, among other things, in abandoning a PPP project. The legislator does not define the concept of political risk or the concept of risk in general. The law uses the term ‘political risk’ to a very limited extent, leaving the parties to the PPP contract to regulate this matter. Political risk can be identified at various stages of implementation of PPP projects. Its basic manifestation in Poland is the abandonment of projects. The article discusses the matter of political risk, taking into account selected examples of domestic practice.

Keywords: public-private partnership, concession, political risk, PPP

Bibliografia / References
Bank Światowy, Public-private partnerships: reference guide version 2.0 (English), Waszyngton 2014
Bovis C.H., Risk and Public-Private Partnerships, „European Procurement & Public Private Partnership Law Review” 2012/1
Cunha Marques R., How should risk be evaluated and allocated in PPP contracts?, https://regulationbodyofknowledge.org/faq/private-public-partnerships-contracts-and-risks/how-should-risk-be-evaluated-and-allocated-in-ppp-contracts/
Global Infrastructure Hub, Risk Allocation Matrix, https://ppp-risk.gihub.org/
Hovy P., Risk Allocation in Public-Private Partnerships: Maximizing value for money, IISD Discussion Paper „Currency Risk in Project Finance” 2015
Komisja Europejska, Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego, Bruksela 2003
Knight F., Risk, Uncertainty and Profit, Boston–Nowy Jork 1921
Martinelli V., Political Risk in Public-Private Partnerships, 2014
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wytyczne PPP, t. 1, Przygotowanie projektów PPP, wersja 2:0, Warszawa 2021
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wytyczne PPP, t. 4, Zarządzanie Umową o PPP, Warszawa 2021
Odhiambo K.O., Rambo Ch.M., Okello S.L., Political Risk Factors on Performance of Public Private Partnership Renewable Energy Projects: The Case of Geothermal Renewable Energy Projects in Kenya, „International Journal of Econometrics and Financial Management” 2020/8(1)
OECD, Principles for Public Governance of Public-Private Partnerships, https://www.oecd.org/gov/budgeting/oecd-principles-for-public-governance-of-public-private-partnerships.htm
OECD, Public-Private Partnerships: In the Pursuit of Risk-Sharing and Value for Money, Paryż 2008
Panasiuk A., Koncesja na roboty budowlane lub usługi. Partnerstwo publiczno-prywatne. Komentarz, Warszawa 2009
Partnerstwo publiczno-prywatne: 100 pytań, wyjaśnień, interpretacji, red. R. Cieślak, Warszawa 2014
PPIAF, Toolkit for Public-Private Partnerships in roads & highways, 2009
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, red. H. Nowak, M. Winiarz, Warszawa 2021
Public-Private Partnerships. Reference Guide, version 3, Washington DC 2017
Sachs T., Tiong R., Wang S.Q., Analysis of political risks and opportunities in public private partnerships (PPP) in China and selected Asian countries: Survey results, „Chinese Management Studies” 2007/1(2)
Ronka-Chmielowiec W., Ryzyko i istota ubezpieczenia [w:] Ubezpieczenia, red.W. Ronka-Chmielowiec, Warszawa 2016
Smith N.J., Gannon M., Political risk in light rail transit PPP projects, „Management, Procurement and Law” 2008/161 (MP4)
Šmid W., Boss leksykon, Kraków 2012
UK Government, The Orange Book. Management of Risks – Principles and Concepts, 2023
Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym. Komentarz, red. M. Bejm, Legalis 2014
Zha T., Du Y., Risk Sharing of Political Force Majeure in PPP Projects in The Belt and Road, „IOP Conf. Series: Materials Science and Engineering” 2020/768

dr Julia Zdanukiewicz
jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, radcą prawnym.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7104-0868

Czy gmina powinna być spadkobiercą?

Artykuł porusza kwestię dziedziczenia ustawowego przez gminy w Polsce. Zaprezentowano w nim historyczne i współczesne rozwiązania prawne obowiązujące na gruncie krajowym. Rozważania prawne zostały poszerzone o aktualne dane finansowe pozyskane z raportu NIK. Ponadto zaproponowano wnioski de lege ferenda i omówiono rozwiązania obowiązujące w systemie prawa szwedzkiego.

Słowa kluczowe: dziedziczenie ustawowe, gmina jako spadkobierca, spadek nieobjęty, dochody gminy, fundusz spadkowy Allmänna arvsfonden, uśpione konta

Dr Julia Zdanukiewicz
legal counsel, assistant professor at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7104-0868

Should a municipality be an heir?

The article addresses the matter of statutory inheritance by municipalities in Poland. It presents historic and contemporary legal solutions which are in force domestically. Legal considerations have been expanded to include current financial data obtained from the Supreme Audit Office’s report. Furthermore, it proposes de lege ferenda conclusions and discusses solutions that are applicable in the Swedish legal system.

Keywords: statutory inheritance, the municipality as an heir, unclaimed inheritance, municipality’s income, Allmänna arvsfonden inheritance fund, dormant accounts

Bibliografia / References
Blicharz G., Udział Państwa w spadku. Rzymska Myśl Prawnicza w perspektywie porównawczej, Kraków 2016
Ebenroth C.T., Reiner G., Boizel R., Succession d’Etats et droit international privé, „Journal du Droit International” 1996/1
Górnicki L., Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939, Wrocław 2000
Koredczuk J., Dziedziczenie nieruchomości w świetle orzecznictwa sądów apelacji lwowskiej w okresie międzywojennym, Wrocław 2019
Libeskind A., Ustawy cywilne obowiązujące w Małopolsce i na Śląsku cieszyńskim, Kraków 1937
Sajdak J., Prawo spadkowe wraz z przepisami wprowadzającymi prawo spadkowe i postępowanie spadkowe, Poznań 1949
Stus M., Ewolucja zasad dziedziczenia ustawowego w prawie polskim (1918–1964), cz. 1 i 2, „Rejent” 2005/10 i 2005/11
Szer S., Projekt Prawa Spadkowego. Tezy społeczno-polityczne, „Demokratyczny Przegląd Prawniczy” 1946/3–4
Till E., Uwagi do projektu „Zasad dziedziczenia ab intestato” prof. St. Wróblewskiego, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1920/5–8
Wróblewski S., Zasady dziedziczenia ab intestato (referat dla komisji kodyfikacyjnej), „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1920/1–4
Zwoliński A., Kto położy rękę na „uśpionych” kontach? Batalia o miliardy, money.pl, https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/kto-polozy-reke-na-uspionych-kontach,37,0,1728037.html

dr Anna Albin
jest pracownikiem samorządowym, wykładowcą na studiach podyplomowych z zakresu prawa ochrony środowiska i gospodarki odpadami na Uniwersytecie Wrocławskim.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8521-6737

Gmina a związek międzygminny w obszarze gospodarowania odpadami komunalnymi

Odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowanie tych odpadów należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Są to zadania o charakterze użyteczności publicznej, mieszczące się w zakresie przedmiotowym gospodarki komunalnej. Zadania te mogą być realizowane przez związek międzygminny będący publicznoprawną formą współpracy gmin. Celem artykułu jest określenie wzajemnych zależności pomiędzy gminą a związkiem międzygminnym w obszarze gospodarowania odpadami komunalnymi, ze szczególnym uwzględnieniem sposobów przekazywania zadań na jego rzecz przez gminy – uczestników związku. Artykuł zawiera analizę regulacji prawnych dotyczących związku międzygminnego jako wykonawcy zadań w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, odnosząc przedmiotowe rozważania do ogólnych zasad prowadzenia gospodarki komunalnej i istoty związku międzygminnego. Autorka wskazuje na różnice pomiędzy realizacją przez związek międzygminny zadań, które zostały zapisane w jego statucie, a wykonywaniem przez związek międzygminny zadań zleconych mu na postawie umowy, w szczególności w formie zamówienia in-house.

Słowa kluczowe: gmina, związek międzygminny, odpady komunalne, zadanie publiczne, gospodarka, gospodarowanie

Dr Anna Albin
is a territorial self-government employee, a lecturer in postgraduate studies on environmental law and waste management at the University of Wrocław, Poland. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8521-6737

The municipality versus the inter-municipality association in the area of municipal waste management

One of the municipality’s obligatory tasks is to collect municipal waste from property owners and manage this waste. These are public utility tasks which fall within the scope of municipal management. These tasks can be performed by an inter-municipality association, which is a public law form of cooperation of municipalities. The objective of the article is to describe the mutual dependencies between the municipality and the inter-municipality association in the area of municipal waste management, with particular emphasis on the methods of delegating tasks to it by the municipalities, namely the members of the association. The article contains an analysis of the legal regulations regarding the inter-municipality association as the contractor of tasks in the area of municipal waste management, relating the considerations in question to the general principles of handling municipal management and the essence of the inter-municipality association. The author points out the differences between the performance by the inter-municipality association of tasks that are enshrined in its statutes and the performance by the inter-municipality association of tasks contracted to it, in particular in the form of an in-house order.

Keywords: municipality, inter-municipality association, municipal waste, public task, economy, management

Bibliografia / References
Albin A., Gmina w systemie gospodarowania odpadami komunalnymi, Wrocław 2018
Albin A., Racjonalne wykonanie zadań w zakresie użyteczności publicznej przez gminy w warunkach monopolu, „Samorząd Terytorialny” 2023/9
Banasiński C., Gronkiewicz-Waltz H., Pawłowicz K., Szafrański D., Wierzbowski M., Wyrzykowski M., Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2003
Dąbek D., Prawo miejscowe samorządu terytorialnego, Bydgoszcz–Kraków 2004
Dudzik S., Pomoc państwa dla przedsiębiorstw publicznych w prawie Wspólnoty Europejskiej. Między neutralnością a zaangażowaniem, Kraków 2002
Jagoda J., Porozumienie międzygminne a wykonywanie zadań w trybie zamówienia in-house, „Samorząd Terytorialny” 2019/6
Karciarz M., Kiełbus M., Statuty związków międzygminnych w rozstrzygnięciach organów nadzoru, „Samorząd Terytorialny” 2016/3
Kastelik-Fendryk J., Stanowienie aktów prawa miejscowego przez związek komunalny, „Przegląd Prawa Publicznego” 2022/11
Kieres L., Ustrój i zadania celowych związków gmin, „Samorząd Terytorialny” 1994/3
Kieres L., Związki i porozumienia komunalne, „Samorząd Terytorialny” 1991/10
Kuzior P., Utworzenie związku międzygminnego a działalność nadzorcza wojewody, „Samorząd Terytorialny” 2007/1–2
Leoński Z., Glosa do wyroku NSA z 27.09.1994 r., SA/Łd 1906/94, OSP 1996/3
Nowicki P., Romańska M., Smaga M., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2021
Ofiarska M., Formy publicznoprawne współdziałania jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2008
Pawelec J., Dyrektywa 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2015
Piątek S., Ustawowe podstawy związków komunalnych, „Samorząd Terytorialny” 1991/1–2
Pomoc państwa dla przedsiębiorców i jej nadzorowanie. Przepisy i komentarz, red. E. Modzelewska-Wąchal, Warszawa 2001
Rajca L., Upodmiotowienie publiczno-prawne (polityczne) i cywilnoprawne (gospodarcze) gminy a rozwój lokalny, „Przegląd Sądowy” 2001/2
Skrzydło-Niżnik I., Model ustroju samorządu terytorialnego w Polsce na tle zagadnień ustrojowego prawa administracyjnego, Kraków 2007
Sześciło D., Glosa do wyroku TS z 13.11.2008 r., C-324/07, „Samorząd Terytorialny” 2009/1–2
Szydło M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2008
Taraszkiewicz M., Odpowiedzialność związków międzygminnych występujących w roli zamawiającego na tle ustawy – Prawo zamówień publicznych, „Finanse Komunalne” 2017/9
Walczak P., Zamówienia wewnętrzne (in-house) jako forma powierzenia prowadzenia gospodarki komunalnej. Kompetencje nadzorcze wojewody i regionalnej izby obrachunkowej, „Finanse Komunalne” 2017/4
Wójtowicz-Dawid A., Zamówienia in-house udzielane spółkom komunalnym a występowanie pomocy publicznej, „Finanse Komunalne” 2021/3

dr Tymoteusz Marzec
jest radcą prawnym, koordynatorem Komisji Unii Metropolii Polskich ds. Środowiska.
ORCID: https://orcid.org/0009-0002-6287-577X

Własność infrastruktury oświetleniowej a zadanie finansowania oświetlenia w gminach wobec wyzwań transformacji energetycznej i wysokich cen energii

W artykule wskazano konsekwencje wynikające z własności infrastruktury oświetlenia ulicznego w kontekście realizacji zadania finansowania oświetlenia przez gminę. Struktura własnościowa oświetlenia ulicznego cechuje się dualizmem, w którym zdecydowana większość punktów świetlnych, około 70%, stanowi własność przedsiębiorstw energetycznych, a zdecydowana mniejszość pozostaje w rękach gmin. Pozycja ta doprowadziła przedsiębiorstwa energetyczne, niemające interesu w mniejszym zużyciu energii, do podejmowania działań ograniczających konkurencję oraz do blokowania inwestycji w energooszczędne źródła światła. Skutkiem powyższego jest nieoptymalne wydatkowanie środków publicznych. Występujące problemy potęgowane są brakiem legalnej definicji punktu świetlnego oraz sprzecznościami pomiędzy poszczególnymi dziedzinami prawa, tj. prawem energetycznym z jednej strony oraz prawem finansów publicznych i zamówień publicznych z drugiej. Zgodnie z prawem zamówień publicznych i finansów publicznych pomimo istnienia obowiązku finansowania oświetlenia ulicznego gminy nie mogą realizować inwestycji skutkujących przysporzeniem w majątku osób trzecich.

Słowa kluczowe: zadania własne gminy, oświetlenie miejskie, energetyka, transformacja energetyczna

Dr Tymoteusz Marzec
is a legal counsel, coordinator of the Commission of the Union of Polish Metropolises for the Environment. 
ORCID: https://orcid.org/0009-0002-6287-577X

Ownership of the lighting infrastructure and the task of financing lighting in municipalities in the face of the challenges of energy transition and high energy prices

The article indicates the consequences arising from the ownership of street lighting infrastructure in the context of the municipality’s performance of the task of financing lighting. The ownership structure of street lighting features its duality, in which the decided majority of lighting points, approximately 70%, are the property of the electricity companies, while the decided minority remain in the hands of the municipalities. This position has led electricity companies, which have no interest in reducing energy consumption, to take steps to restrict competition and block investments in energy-saving light sources. The result of this is the suboptimal spending of public funds. The existing problems are compounded by the lack of a legal definition of a lighting point and contradictions between individual areas of law, i.e. energy law on the one hand and public finance and public procurement law on the other. According to the public procurement and public finance law, despite the obligation to finance street lighting, municipalities cannot conduct investments resulting in an increase in third party assets.

Keywords: the municipality’s own tasks, urban lighting, energy, energy transition

Bibliografia / References
Andrzejewski W., Finansowanie oświetlenia przez gminy czy współfinansowanie działalności dystrybucyjnej?, https://biuletyn.piszcz.pl/finansowanie-oswietlenia-przez-gminy-czy-wspolfinansowanie-dzialalnosci-dystrybucyjnej/
Bembnista B., 14 tysięcy latarni do wymiany. Na jakim etapie jest modernizacja bydgoskiego oświetlenia ulicznego?, https://metropoliabydgoska.pl/oswietlenie-uliczne-bydgoszcz-modernizacja/Centrum Informacji o Rynku Energii, Oświetlenie uliczne – dylematy prawne, https://www.cire.pl/artykuly/odbiorcy-na-rynku-energii-materialy-problemowe/oswietlenie-uliczne-dylematy-prawne
Frąckowiak J., O konieczności dalszych zmian prawa cywilnego szczególnie w odniesieniu do podmiotów i umów w obrocie gospodarczym, „Przegląd Prawa Handlowego” 1999/3
Glumińska-Pawlic J., Obowiązek finansowania oświetlenia dróg publicznych przez gminy, cz. 2, „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2008/4
Herbst I., Feldo K., Mysiorski B., Sobiech-Grabka K., Sektor efektywności energetycznej – oświetlenie uliczne. Dobre praktyki PPP, https://www.ppp.gov.pl/file.php?i=przegladarka-plikow/Sektor-efektywnos-ci-energetycznej.pdf
Kasprzyk B., Zasady finansowania oświetlenia ulicznego , „Wokół Energetyki” 2004/4, https://www.cire.pl/pliki/2/oswietlenieuliczne.pdf
Kępiński M., Glosa do wyroku SN z 27.05.1998 r., I CKN 702/97, OSP 1999/7–8, poz. 139
Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, Stanowisko z dnia 25 kwietnia 2008 roku w sprawie finansowania oświetlenia dróg publicznych przez gminy , https://archiwum.rio.gov.pl/modules/Uploader/upload/stanowisko_krrio_z_dnia_25.04.2008_ws_oswietlenia.pdf
Krüger J., Przeciwdziałanie praktykom ograniczającym konkurencję w sektorze energetycznym w orzecznictwie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, https://uokik.gov.pl/download.php?plik=5378
Krzyszczak M., Własność urządzeń, o których mowa w art. 49 KC, „Monitor Prawniczy” 2000/10
Krzyżak K., Dysfunkcje w wykonywaniu usług publicznych – przykład budowy i eksploatacji oświetlenia miejsc publicznych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016/418
Kukla P., Motyl A., Polakowski Ł., Szyja A., Wysocka D., Plan działań na rzecz zrównoważonej energii i klimatu dla miasta Katowice, https://www.katowice.eu/SiteAssets/dla-mieszka%C5%84ca/miejskie-centrum-energii/energia/plan-na-rzecz-zr%C3%B3wnowa%C5%BConej-energii-i-klimatu/konsultacje-secap/2022–03–21%20SECAP_KTW.pdf
Łuczak-Sosińska E., Realizacja zadań gminy w zakresie oświetlenia dróg a prawo do wyboru sprzedawcy, https://biuletyn.piszcz.pl/realizacja-zadan-gminy-w-zakresie-oswietlenia-drog-a-prawo-do-wyboru-sprzedawcy/
Mąka W., Tysiąc ulicznych lamp w Bydgoszczy było fikcyjnych. Jest nowy przetarg , https://expressbydgoski.pl/tysiac-ulicznych-lamp-w-bydgoszczy-bylo-fikcyjnych-jest-nowy-przetarg/ar/c1–15180830
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli: Modernizacja oświetlenia miejsc publicznych, dróg i ulic w wybranych miejscowościach województwa dolnośląskiego, https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/pobierz,lwr~p_21_099_202101271237231611747443~01,typ,kk.pdf
Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli: Planowanie i realizacja przez gminy zadań w zakresie oświetlenia przestrzeni publicznej, https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/pobierz,nik-r-12–001-oswietlenie-przestrzeni-publicznej,typ,kk.pdf
Nowacki T.R., Od nacjonalizacji do regulacji. Prawodawstwo energetyczne w Polsce w latach 1945–1997, „Studia Iuridica Toruniensia” 2022/31
Nowicki D., Polska musi zmodernizować około 3 miliony lamp ulicznych, https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/Smart-City-modernizacja-oswietlenie-uliczne-LED-12709.html
Tauron Polska Energia S.A., Tauron instaluje nowoczesne oświetlenie w kolejnych miastach, https://media.tauron.pl/pr/741706/tauron-instaluje-nowoczesne-oswietlenie-w-kolejnych-miastach
Urząd Zamówień Publicznych, Właściciel instalacji oświetleniowej służącej do wykonywania zadań gminy określonych w art. 18 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo energetyczne, nie może ograniczać praw gminy do wyboru dostawcy energii elektrycznej, https://www.uzp.gov.pl/baza-wiedzy/interpretacja-przepisow/opinie-archiwalne/opinie-dotyczace-ustawy-pzp/inne/wlasciciel-instalacji-oswietleniowej-sluzacej-do-wykonywania-zadan-gminy-okreslonych-w-art.-18-ust.-1-pkt-2-ustawy-prawo-energetyczne,-nie-moze-ograniczac-praw-gminy-do-wyboru-dostawcy-energii-elektrycznej
Zarząd Dróg Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy, Modernizacja oświetlenia ulicznego w Bydgoszczy w ramach programu SOWA, https://docplayer.pl/1204902-Modernizacja-oswietlenia-ulicznego-w-bydgoszczy-w-ramach-programu-sowa.html
Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie, ZDM zmodernizuje oświetlenie na ulicach w całej Warszawie. Również na drogach gminnych, https://zdm.waw.pl/aktualnosci/zdm-zmodernizuje-oswietlenie-na-ulicach-w-calej-war-szawie-rowniez-na-drogach-gminnych/

dr Andrzej Springer
jest dyrektorem biura związku międzygminnego, prawnikiem w kancelarii prawnej oraz doradcą restrukturyzacyjnym.
ORCID: https://orcid.org/0009-0002-2704-9691

Utrata statusu właściciela nieruchomości w świetle ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Artykuł w sposób syntetyczny prezentuje wnioski płynące z orzecznictwa sądów administracyjnych w zakresie wygaśnięcia obowiązków związanych z opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Obecnie wielu właścicieli nieruchomości po ich zbyciu jest przez organy gmin obciążanych opłatą, aż do momentu złożenia tzw. deklaracji wygaszającej. W opracowaniu wykazane zostało, że brak jest podstaw do takiego postępowania, a wraz z utratą statusu właściciela w rozumieniu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ustają obowiązki byłego właściciela nieruchomości. W konsekwencji brak jest podstaw do składania przez niego tzw. deklaracji wygaszającej lub zerowej. Analiza ma charakter polemiki ze stanowiskami przedstawicieli samorządu, wnioski z niej płynące powinny jednak znaleźć zastosowanie w praktyce organów gmin i związków międzygminnych.

Słowa kluczowe: utrzymanie czystości i porządku w gminach, właściciel nieruchomości, deklaracja

Dr Andrzej Springer
is the director of the office of an inter-municipality association, a lawyer at a law firm and restructuring consultant, Poznań, Poland. 
ORCID: https://orcid.org/0009-0002-2704-9691

Loss of the status of a property owner in the light of the Act on maintaining cleanliness and order in municipalities

The article summarizes the conclusions from the judgments of the administrative courts on the expiry of the obligations related to the fee for municipal waste management. After disposing of real property the municipal authorities still charge the fee to many property owners until they file a so-called expiry declaration. The article demonstrates that there are no grounds for such conduct and the former property owner’s obligations end when he loses the status of owner in the meaning of the Act on maintaining cleanliness and order in municipalities. Consequently, there are no grounds for the owner to file a so-called expiry or zero declaration. The analysis is of the nature of a discussion with the positions of the self-government representatives, while the conclusions drawn from it should be applicable to the authorities of municipalities and inter-municipality associations.

Keywords: maintaining cleanliness and order in municipalities, property owner, declaration

Bibliografia / References
Adamiak B., Borkowski J., Mastalski R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa, Komentarz 2013, Wrocław 2013
Burchard T., Jaką należy przyjąć datę dokonując odpisu należności z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w sytuacji opisanej w pytaniu?, LEX QA 1927646, 4.04.2022 r.
Ćwiek P., Czy w przypadku zmiany właściciela nieruchomości w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi należy złożyć dwie deklaracje?, LEX QA 1321661, 15.11.2019 r.
Dudar G., Spółka cywilna w podatku od nieruchomości w świetle definicji podatnika z art. 7 § 1 i 2 ordynacji podatkowej (na tle orzecznictwa sądów administracyjnych) [w:] Ordynacja podatkowa. Stan obecny i kierunki zmian, red. R. Dowgier, Białystok 2015
Dzwonkowski H., O potrzebie zmian w ordynacji podatkowej [w:] Ordynacja podatkowa. Stan obecny i kierunki zmian, red. R. Dowgier, Białystok 2015
Kosikowski C., Komentarz do art. 4 [w:] J. Brolik, R. Dowgier, L. Etel, C. Kosikowski, P. Pietrasz, M. Popławski, S. Presnarowicz, W. Stachurski, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2013
Lecińska M., Czy naliczanie opłaty za odbiór odpadów komunalnych na podstawie deklaracji w sytuacji, w której osoba ją składająca nie jest już właścicielem nieruchomości i na niej nie zamieszkuje jest zgodne z obowiązującym prawem?, LEX QA 1677084, 31.03.2021 r.
Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa 2013
Posański K., Czy w przypadku sprzedaży nieruchomości oraz niezłożenia deklaracji przez sprzedających oraz kupujących, na sprzedającym ciąży obowiązek uiszczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi?, LEX QA 2101338, 21.11.2022 r.
Słodkowski M., Co z odpadami komunalnymi w przypadku sprzedaży nieruchomości?, https://www.jastkow.pl/co-w-przypadku-sprzedazy-nieruchomosci-w-odpady-komunalne/co-w-przypadku-sprzedazy-nieruchomosci.htm

prof. dr hab. Hubert Izdebski
jest członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Nauk, kierownikiem Katedry Prawa Publicznego i Międzynarodowego Uniwersytetu SWPS w Warszawie oraz radcą prawnym w Spółce Prawniczej I&Z. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3390-4167

Słowo wstępne do Zagadnienia samorządu Maurycego Jaroszyńskiego
Maurycy Jaroszyński
Zagadnienie samorządu, cz. I: Założenia samorządu

Foreword to The Issue of Self-Government by Maurycy Jaroszyński
Maurycy Jaroszyński
The Issue of Self-Government, part I: Assumptions to Self-Government

dr hab. Maciej J. Nowak, prof. ZUT
jest kierownikiem Katedry Nieruchomości na Wydziale Ekonomicznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8149-8995

Recenzja monografii Michała Kudłacza, Miasto – idea. Nowe podejście do gospodarowania zasobami miasta, CeDeWu, Warszawa 2021, s. 220

Dr Hab. Maciej J. Nowak, professor of the West Pomeranian University of Technology 
is the head of the Department of Real Property in the Faculty of Economics of the West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8149-8995

Review of Michał Kudłacz’s monograph, The City – idea. A new approach to managing urban resources, CeDeWu, Warsaw 2021, p. 220

Ustalenie lokalizacji inwestycji mieszkaniowej na terenie, który w przeszłości był wykorzystywane jako teren kolejowy, wojskowy, produkcyjny lub usług pocztowych, a obecnie funkcje te nie są na tym terenie realizowane. Glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 lipca 2023 r. (II OSK 500/23)

Przedmiotem niniejszej glosy jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19.07.2023 r., II OSK 500/23. Oceniane krytycznie rozstrzygnięcie prezentuje – w opinii autora glosy – błędne w świetle reguł wykładni prawa oraz wadliwe w kontekście celu przepisu (nieobowiązującego już) art. 5 ust. 4 ustawy z 5.07.2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (tzw. specustawy mieszkaniowej) rozumienie sformułowania „teren, który w przeszłości był wykorzystywany jako teren kolejowy, wojskowy, produkcyjny lub usług pocztowych, a obecnie funkcje te nie są na tych terenach realizowane”. Autor glosy relacjonuje stan faktyczny sprawy oraz argumentację przedstawioną przez Naczelny Sąd Administracyjny, prezentuje charakter przepisu art. 5 ust. 4 specustawy mieszkaniowej jako tzw. przepisu szczególnego (lex specialis), a nawet regulacji „podwójnie wyjątkowej” na tle obowiązujących innych przepisów odnoszących się do zagospodarowania przestrzennego (leges generales), dowodząc konieczności szczególnie restrykcyjnego interpretowania oraz wąskiego stosowania tej regulacji ustawowej. Inaczej zatem niż przyjął Naczelny Sąd Administracyjny w glosowanym rozstrzygnięciu – jedynie pozornie poprawnie odwołując się do dyrektywy exceptiones non sunt extendendae, lecz de facto pariodując ją oraz prowadząc do rozszerzającego stosowania przepisu art. 5 ust. 4 specustawy mieszkaniowej – jego zdaniem powinna kształtować się relacja pomiędzy inwestycją mieszkaniową a studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Przedstawia więc jak finalnie zatem, odmiennie od tezy orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, rozumiany powinien być przepis art. 5 ust. 4 specustawy mieszkaniowej, a w konsekwencji relacja zasad i wartości, które rywalizują w procesie inwestycyjnym.

Słowa kluczowe: zagospodarowanie przestrzenne, specustawa mieszkaniowa, ustalenie lokalizacji inwestycji mieszkaniowej, orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, tereny przemysłowe, lex specialis, wykładnia prawa, exceptiones non sunt extendendae

Dr hab. Krzysztof Koźmiński
is the head of the Department of Economic Analysis of Law, head of the Centre for Regulatory Impact Assessment and head of Postgraduate Studies in Legislative Issues at the Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, as wellas a legal counsel and managing partner of the Jabłoński Koźmiński law firm, Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4126-9992

Setting the location of a housing project in an area that was used in the past as railway, military, production or postal service land, while these functions are not currently performed in this area. Critical commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 19 July 2023 (II OSK 500/23)

This commentary applies to the ruling of the Supreme Administrative Court of 19 July 2023, II OSK 500/23. In the opinion of the author of the commentary, the decision that is critically assessed is incorrect in the light of the rules of legal interpretation and defective in the context of the objective of the provision (which is no longer in force) of Article 5, para. 4 of the Act on facilitating the preparation and implementation of housing projects and accompanying investments of 5 July 2018 (the so-called Special Housing Act), the meaning of the term ‘area that was used in the past as railway, military, production or postal service land, but these functions are not currently performed in these areas.’ The author of the commentary presents the facts of the case and the arguments presented by the Supreme Administrative Court; he also presents the nature of the provision of Article 5, para. 4 of the Special Housing Act as a so-called special regulation (lex specialis), or even a ‘doubly exceptional’ regulation in the light of other applicable regulations regarding spatial development (leges generales), proving there is a need for a particularly restrictive interpretation and narrow application of this statutory regulation. Therefore, in contrast with what the Supreme Administrative Court accepted in the decision in question – only seemingly correctly referring to the exceptiones non sunt extendendae directive, but actually parodying it and bringing about an extended application of the provision of Article 5, para. 4 of the Special Housing Act – a relationship should form between the housing project and the municipality’s structure plan. Ultimately, therefore, the provision of Article 5, para. 4 of the Special Housing Act and, consequently, the relationship of the principles and values that compete in the investment process should be construed differently from the line of judgments of the Supreme Administrative Court.

Keywords: spatial development, special housing act, setting the location of a housing project, case law of the Supreme Administrative Court, industrial lands, lex specialis, interpretation of the law, exceptiones non sunt extendendae

Bibliografia / References
Anioł W., Bezplanowość i nieład w polskiej przestrzeni – uwarunkowania politycznoprawne, historyczne i kulturowe, „Studia z Polityki Publicznej” 2019/1
Bielecki C., Chaos i zgiełk, „Rzeczpospolita” z 14–15.01.2012 r.
Bielecki C., Banaszewski K., Polityka miejska, Warszawa 2011
Bródka A., Zarys ewolucji prawa wywłaszczeniowego w Polsce [w:] Skuteczność w prawie administracyjnym, red. C. Martysz, LEX 2022
Czekiel-Świtalska E., Ład przestrzenny a prawo, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury PAN Oddział w Krakowie” 2019/47
Dekodyfikacja prawa prywatnego , red. F. Longchamps de Bérier, Warszawa 2017
Domańska A., Zasady planowania i zagospodarowania przestrzennego w kontekście zmian legislacyjnych [w:] Przekształcenia współczesnych miast. Wybrane nurty i instrumenty, red. E. Boryczka, Łódź 2022
Gdesz M., Zasada korzyści w prawie wywłaszczeniowym, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2022/1 (100)
Genner S., Dekodifikation. Zur Auflösung der kodifikatorischen Einheit im schweizerischen Zivilrecht , Basel–Genf–München 2006
Gorzym-Wilkowski W., „Lex Deweloper” a ład przestrzenny, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2021/76
Grabowski A., Latacz M., Michalczak R., Exceptiones non sunt extendendae [w:] Argumenty i rozumowania prawnicze w konstytucyjnym państwie prawa. Komentarz, red. M. Florczak-Wątor, A. Grabowski, Kraków 2021
Hadel M., Prawo administracyjne jako nauka o sterowaniu w świetle kryzysu prawa administracyjnego i dylematów badawczych – aktualne tendencje w metodologii badań nad prawem administracyjnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/6
Izdebski H., Ideologia i zagospodarowanie przestrzeni. Doktrynalne prawno-polityczne uwarunkowania urbanistyki i architektury, Warszawa 2013
Jaśkowska M., Atomizacja procedury administracyjne a tworzenie specustaw inwestycyjnych [w:] Źródła prawa administracyjnego a ochrona wolności i praw obywateli, red. M. Błachucki, T. Górzyńska, Warszawa 2014
Jędraszko A., Europeizacja gospodarki przestrzennej w Polsce: zarys propozycji założeń nowej ustawy, „Problemy Rozwoju Miast” 2007/1–2
Jędraszko A., Billert A., Polska przestrzeń – polskie miasta. Sodoma i Gomora w sercu Europy, https://www.poznan.pl/mim/studia/-,doc,1017,6226/-,10807.html
Kaczor J., Koniec ery kodeksów?, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2020/1
Kafar D., Specustawa mieszkaniowa. Nowe zasady realizacji inwestycji, Legalis 2018
Kmieciak Z., Zarys teorii postępowania administracyjnego, Warszawa 2014
Koźmiński K., Rudnicki J., The COVID Crisis as a Sample Tube with Contemporary Legal Phenomena, „Central European Journal of Comparative Law” 2020/2
Król M., On the Normative Paradigm of Sworn Translation in the Realm of Law, „Research in Language” 2020/18 (3)
Kruś M., Akty planistyczne gminy a uchwała lokalizacyjna [w:] Specustawa mieszkaniowa a samodzielność planistyczna gminy. Dylematy prawników i urbanistów, red. J.H. Szlachetko, Gdańsk 2019
Lechowska E., Planowanie przestrzenne na poziomie lokalnym – powiązania teorii z praktyką, Warszawa 2022
Lewińska-Karwecka A., Komentarz do art. 5 [w:] Specustawa mieszkaniowa. Komentarz, red. A. Jakubowski, Legalis 2019
Liżewski B., System prawa a porządek prawny. Między konstrukcją normatywną a prawem w działaniu, Legalis 2021
Longchamps de Bérier F., Dekodyfikacja prawa prywatnego , Warszawa 2017
Maćkiewicz B., Andrzejewski A., Kacprzak E., Koszty bezładu przestrzennego na rynku nieruchomości, „Studia nad Chaosem Przestrzennym” 2018/182
Moras M., Kroczek P., Nowelizacja „Zasad techniki prawodawczej”: przepisy epizodyczne, „Forum Prawnicze” 2016/2
Mularski K., Faza rekonstrukcyjna derywacyjnej koncepcji wykładni – próba krytycznej analizy, „Studia Prawnicze” 2017/3
Murillo M., The evolution of codification in the civil law legal systems: Towards decodification and recodification , „Journal of Transnational Law and Policy” 2001/1
Nowak M.J., Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz do ustawy i przepisów powiązanych, Legalis 2020
Nowak M.J., Specustawa mieszkaniowa, cz. II, Uchwała o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej, „Nieruchomości” 2018/11
Olzacki K., Raport w sprawie stosowania ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. poz. 1496) w miastach wojewódzkich oraz na obszarach metropolitalnych, „Metropolitan. Przegląd Naukowy” 2019/1 (11)
Pawłowski S., Lex deweloper – analiza porównawcza projektu pierwotnego specustawy mieszkaniowej z ostatecznie uchwaloną ustawą, „Studia z Prawa Publicznego” 2020/2 (30)
Pawłowski S., Modyfikacje klasycznej koncepcji wywłaszczenia a gwarancje praw jednostki, Warszawa 2018
Pawłowski S., Zasada trójpodziału władzy a tak zwane specustawy inwestycyjne konkretnego celu – refleksje w przedmiocie granic pomiędzy stanowieniem a stosowaniem prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2021/83(3)
Plucińska-Filipowicz A., Komentarz do art. 5 [w:] Specustawa mieszkaniowa. Komentarz. Ułatwienia w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych, red. T. Filipowicz, LEX 2019
Ruczkowski P., Zasady ogólne w postępowaniu w sprawie wydania zezwolenia na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego [w:] Wzorce i zasady działania współczesnej administracji publicznej, red. B. Jaworska-Dębska, P. Kledzik, LEX 2020
Rudnicki J., Dekodyfikacja prawa cywilnego w Polsce, Bielsko-Biała 2018
Skorczyńska E., Zakres związania inwestora i rady gminy ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy w świetle art. 5 ust. 3 i 4 oraz art. 7 ust. 4 ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących [w:] Specustawa mieszkaniowa a samodzielność planistyczna gminy. Dylematy prawników i urbanistów, red. J.H. Szlachetko, Gdańsk 2019
Skorupka J., Dowody nielegalne w procesie karnym. Glosa do uchwały SN z dnia 28 czerwca 2018 r., I KZP 4/18, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2019/1
Staśkiewicz W., Stanowienie prawa w pierwszym okresie rządów PO-PSL [w:] Demokracja w Polsce 2007–2009, red. L. Kolarska-Bobińska, J. Kucharczyk, Warszawa 2009
Stępień-Załucka B., Konstytucyjne prawo własności – sposoby naruszenia i środki ochrony. Constitutional right to property – methods of violation and means of protection, Legalis 2021
Strugała R., Perspektywa zmian regulacji dużej klauzuli rebus sic stantibus (art. 357 1  k.c.). Uwagi na tle projektu przygotowanego na zlecenie Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego , „Transformacje Prawa Prywatnego” 2012/1
Szewczyk M., Aksjologia prawa zagospodarowania przestrzeni [w:] Aksjologia prawa administracyjnego, t. 1, red. J. Zimmermann, Warszawa 2017
Szlachetko K., Skorczyńska E., Szlachetko J.H., Ustawa o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących. Komentarz, Gdańsk 2021
Śledzińska-Simon A., Analiza proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności. Teoria i praktyka, Wrocław 2019
Woźniak M., Ład przestrzenny jako paradygmat zrównoważonego gospodarowania przestrzenią, „Białostockie Studia Prawnicze” 2015/18
Wronkowska S., Na czym polega dobra legislacja? [w:] Legislacja w praktyce: materiały z konferencji zorganizowanej przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich 21 lutego 2002, Warszawa 2002
Wróblewski J., The Judicial Application of Law, Dordrecht 2013
Zelewski D., Standardy urbanistyczne według specustawy mieszkaniowej w ujęciu teoretycznym, historycznym i funkcjonalnym [w:] Specustawa mieszkaniowa a samodzielność planistyczna gminy. Dylematy prawników i urbanistów, red. J.H. Szlachetko, Gdańsk 2019
Zimmermann J., Aksjomaty prawa administracyjnego, Warszawa 2013
Zimmermann R., Codification: History and present significance of an idea , „European Review of Private Law” 1995/3
Zrównoważone miasto. Stan faktyczny i wyzwania prawne realizacji Agendy 2030, red. M. Stębelski, A. Szafrański, P. Wojciechowski, Legalis 2022

Paulina Kot
Uniwersytet Wrocławski.  
ORCID: https://orcid.org/0009-0005-9812-1699
Paulina Pietkun
Uniwersytet Wrocławski. 
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2967-0935

Sprawozdanie z IX Letniego Fakultetu Administratywistów „Demokracja i Europa”, Miśnia, 21–26 sierpnia 2023 r.

Paulina Kot
University of Wrocław, Poland 
ORCID: https://orcid.org/0009-0005-9812-1699
Paulina Pietkun 
University of Wrocław, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2967-0935

Report on the 9th Summer School for Administrative Law Students ‘Democracy and Europe’ (Meissen, 21–26 August 2023)

Sprawozdanie z V Ogólnopolskiej konferencji naukowej „Zrównoważony system energetyczny na rzecz powstrzymania kryzysu klimatycznego”, Wrocław, 23 listopada 2023 r.