Jednym z elementów definiujących stosunek pracy jest wynagrodzenie. To, które otrzymują nauczyciele, poza wynagrodzeniem zasadniczym obejmuje także kilka innych składników, w szczególności dodatki za wysługę lat, motywacyjny, funkcyjny, za warunki pracy, wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, nagrody oraz inne świadczenia związane ze stosunkiem pracy, jak odprawy, nagrody jubileuszowe, dodatkowe wynagrodzenie roczne, świadczenie na start.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2021/12
Nauczycielska pensja to temat bardzo obszerny, obejmujący wiele składników i świadczeń, dlatego w niniejszym opracowaniu omawiam tylko zasady ustalania wysokości oraz warunki przyznania wynagrodzenia zasadniczego, a także dodatków: stażowego, funkcyjnego, motywacyjnego i za warunki pracy. Prawo do niektórych składników wynagrodzenia i świadczeń nauczyciel uzyskuje z mocy prawa, do innych – po spełnieniu określonych w przepisach warunków.
Na podstawie art. 30 ust. 6 KN do organu prowadzącego szkołę będącego jednostką samorządu terytorialnego należy określenie wysokości stawek dodatków do wynagrodzenia i wysokości innych jego składników w taki sposób, aby średnie wynagrodzenie nauczycieli odpowiadało co najmniej średnim wynagrodzeniom nauczycieli określonym jako procent kwoty bazowej (wyrok Sądu Najwyższego z 14.10.2004 r., I PZP 7/04). W tym roku wynosi ona 3537,80 zł.
Średnie wynagrodzenie nie jest kwotą, która trafia do nauczyciela. Średnim wynagrodzeniom nauczycieli powinny odpowiadać średnie wynagrodzenia nauczycieli określone przez JST na obszarze jej działania, a nie indywidualne wynagrodzenie konkretnej osoby (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29.05.2009 r., I OSK 180/09). Jest to zatem wskazówka, że średnie wynagrodzenie nie powinno być niższe, a gdyby takie było, nauczyciel ma prawo do jednorazowego dodatku uzupełniającego ustalanego proporcjonalnie do okresu zatrudnienia oraz osobistej stawki wynagrodzenia zasadniczego (art. 30a ust. 3 KN).
