Spory cywilne przed polską Komisją Prawa Autorskiego to „dysonans”? Glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2022 r., I ACz 524/21Janusz Piotr Kolczyński
radca prawny, partner w kancelarii C.R.O.P.A. w Warszawie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4124-7029
Spory cywilne przed polską Komisją Prawa Autorskiego to „dysonans”? Glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 marca 2022 r., I ACz 524/21
Prezentowana glosa dotyczy nowego, precedensowego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Warszawie, w którym po raz pierwszy na gruncie zmienionych w 2018 r. przepisów z dziedziny prawa autorskiego, odniesiono się do charakteru postępowania mediacyjnego prowadzonego przed polską Komisją Prawa Autorskiego. Spór dotyczył zapisu na sąd polubowny, którym to sądem miała zostać w tej sprawie Komisja, jednak sąd nie odrzucił pozwu z uwagi wspomniany zapis, wskazując na wyłącznie mediacyjne kompetencje ustawowe Komisji. Sąd nazwał postępowanie mediacyjne przed Komisją i jej kompetencje ustawowe „dysonansem” oraz „błędem”. Zdaniem autora glosy sąd zajął w tym względzie nietrafnie stanowisko. O ile z wynikiem rozstrzygnięcia można by się częściowo zgodzić, to z przeprowadzoną w celu jego uzasadnienia argumentacją, już nie. Zdaniem autora glosy w sprawie nie chodzi o dysonans lub błąd, lecz o celowe działanie ustawodawcy racjonalnego, który nadał Komisji prawo do ugodowego rozwiązania sporu, co jest synonimem jego zakończenia.
Słowa kluczowe: prawo autorskie, Komisja Prawa Autorskiego, postępowanie cywilne, spór, mediacje, sąd arbitrażowy, zapis na sąd polubowny, klauzula arbitrażowa
Janusz Piotr Kolczyński
attorney at law, partner at C.R.O.P.A. law office in Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4124-7029
Are Civil Disputes Before the Polish Copyright Commission a ‘Dissonance’? Commentary on Resolution of the Court of Appeal in Warsaw of 3 March 2022, I ACz 524/21
The presented case concerns a new, precedent-setting decision of the Court of Appeal in Warsaw, in which the court, for the first time on the basis of provisions from the field of copyright law amended in 2018, referred to the legal nature of the mediation proceedings before the Polish Copyright Commission. The dispute concerned an arbitration clause upon which the Commission was to be the arbitration tribunal in the case, but the court did not dismiss the claim due to the aforementioned clause, pointing to the statutory powers of the Commission to solely mediate. The court called the mediation proceedings before the Commission and its statutory powers a ‘dissonance’ and an ‘error’. According to the commentator, the court took an incorrect position in this respect. While one could partially agree with the determination of the case, the reasoning used by the court to justify the decision seems incorrect. In the opinion of the commentator, it is not about a dissonance or error, but about a deliberate action by the rational legislator, who gave the Commission the right to amicably resolve the dispute, which is synonymous with ending it.
Keywords: copyright law, Copyright Commission, civil procedure, dispute, mediation, arbitration tribunal, arbitration clause
Bibliografia / References
Budniak A., Treść zapisu na sąd polubowny w świetle przepisów polskiego i niemieckiego postępowania cywilnego – wybrane zagadnienia, „Kwartalnik ADR” 2009/3 (7).
Dalka S., Postępowanie cywilne: postępowanie nieprocesowe, sąd polubowny, postępowania pomocnicze, sądowe postępowanie egzekucyjne, międzynarodowe postępowanie cywilne, Gdańsk 1994.
Jankowski J. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, t. II, Komentarz, Warszawa 2019.
Kolczyński J.P., Spory związane z zawarciem umowy na reemisję kablową – nowe zapytanie Sądu Okręgowego w Rzeszowie do Trybunału Konstytucyjnego, PrawoAutorskie.pl z 25.10.2010 r. (dostęp 31.08.2022 r.).
Marciniak A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, t. V, Warszawa 2020.
Markiewicz R. (red.), Komentarz do ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi. Ustawy autorskie. Komentarze, t. II, Warszawa 2021.
Morek R., Mediacja i arbitraż, Warszawa 2006.
Weitz K., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. VI, Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy), red. T. Ereciński, Warszawa 2017.
Zieliński A., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2022.
Jakub Żaczek
radca prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Radosław Tymiński, Warszawa, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4583-9104
Inkorporacja skutku przestępstwa stwierdzonego wyrokiem karnym w ramach procesu cywilnego. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 29 kwietnia 2021 r., I ACa 649/18
Przedmiotem glosy jest problematyka uznawania skutku przestępstwa stwierdzonego wyrokiem karnym w ramach postępowania przed sądem cywilnym. Zagadnienie to jest niezwykle doniosłe z punktu widzenia dowodzenia w ramach procedury cywilnej w szeroko pojętych procesach odszkodowawczych. W odniesieniu do lekarza przestępstwem najczęściej zarzucanym i wyrokowanym przez sądy karne jest przestępstwo z art. 160 Kodeksu karnego. Jego skutkiem jest narażenie człowieka na niebezpieczeństwo dla życia albo zdrowia. Uznanie przez sąd cywilny, w ramach normy zawartej w art. 11 Kodeksu postępowania cywilnego, wyroku sądu karnego skazującego lekarza z art. 160 Kodeksu karnego nie przesądza, że sąd cywilny związany jest skutkiem w postaci np. śmierci pacjenta. Związanie sądu cywilnego dotyczy jedynie skutku przestępstwa, za które lekarz został skazany, a więc stworzenia przez lekarza sytuacji niebezpiecznej dla zdrowia albo życia pacjenta. Skutek dalszy, w postaci np. śmierci pacjenta, musi zostać wykazany w ramach procesu cywilnego.
Słowa kluczowe: postępowanie cywilne, skutek przestępstwa, uznawanie wyroku karnego, narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu albo utraty życia, szkoda, krzywda
Jakub Żaczek
attorney at law, Law Office of Radosław Tymiński, Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4583-9104
Incorporation of the Effect of an Offence Confirmed by a Criminal Judgment in a Civil Trial. Commentary on Judgment of the Court of Appeal in Szczecin of 29 April 2021, I ACa 649/18
The subject of the article is the issue of recognizing the effect of an offence confirmed by a criminal judgment in proceedings before a civil court. This issue is important from the point of view of adducing evidence in civil procedure in proceedings relating to damages in the broad sense. In the case of physicians, the offence which they are most frequently accused of and in which judgments are issued by criminal courts is the offence defined in Article 160 of the Penal Code. Its effect is exposing a person to danger to their life or health. Recognition by a civil court, under the norm expressed by Article 11 of the Code of Civil Procedure, of a criminal court’s judgment convicting a physician for the offence defined in Article 160 of the Penal Code does not make that civil court bound by the effect, such as the death of a patient. A civil court is only bound only as to the effect of the crime for which the physician was sentenced, that is, the physician creating a situation which endangered the patient’s health or life. A further effect, such as the death of a patient, must be demonstrated in a civil trial.
Keywords: civil proceedings, the effect of a crime, recognition of a criminal judgment, exposure to immediate danger of serious damage to health or loss of life, loss, harm
Bibliografia / References
Bielski M., Obiektywne przypisanie skutku przestępnego w przypadku kolizji odpowiedzialności za skutek, „Państwo i Prawo” 2005/10.
Filar M., Krześ S., Marszałkowska-Krześ E., Zaborowski P., Odpowiedzialność lekarzy i zakładów opieki zdrowotnej, Warszawa 2004.
Fiutak A. [w:] Nowe medyczne prawo karne, red. T. Gardocka, D. Jagiełło, Warszawa 2021.
Jodłowski J., Resich Z., Lapierre J., Misuk-Jodłowska T., Weitz K., Postępowanie cywilne, Warszawa 2014.
Karnat J. [w:] M. Banaś-Grabek, B. Gadecki, A. Karnat, A. Łyżwa, R. Łyżwa, Kodeks karny. Część szczególna. Art. 148–251. Komentarz, Legalis 2019.
Kokot R. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2020.
Nesterowicz M., Prawo medyczne, Toruń 2016.
Pietrzkowski H., Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych, Warszawa 2017.
Sroka T., Odpowiedzialność karna za niewłaściwe leczenie. Problematyka obiektywnego przypisania skutku, Warszawa 2013.
Wąsik D., Błędy w sztuce lekarskiej w praktyce lekarza medycyny rodzinnej – aspekty prawnokarne i prawnomedyczne, „Prokuratura i Prawo” 2018/5.
Wąsik D., Odpowiedzialność karna lekarza dentysty za błąd medyczny, „Prokuratura i Prawo” 2017/3.
dr Konrad Lipiński
adiunkt, Katedra Prawa Karnego Materialnego, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski; adwokat, Izba Adwokacka we Wrocławiu, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5342-4905
Konsekwencje wątpliwości co do instytucjonalnej bezstronności sędziego. Glosa do uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 2 czerwca 2022 r., I KZP 2/22
W glosie, co do zasady aprobującej dla rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego, skupiono się na tych konsekwencjach uchwały, które nie zostały w niej wprost wysłowione. Zdaniem autora Sąd Najwyższy opowiedział się za domniemaniem braku bezstronności sędziego powołanego w procedurze przewidującej rekomendację Krajowej Rady Sądownictwa znowelizowanej ustawą z 8.12.2017 r., co implikuje domniemanie kwalifikowanej wadliwości orzeczenia wydanego z jego udziałem. Kolejne założenia zawarte w uchwale powodują również, że środek zaskarżenia od orzeczenia wydanego przez sąd, w skład którego wchodził sędzia powołany w nowej procedurze, nie może zostać rozpoznawany przez sąd odwoławczy, w skład którego wchodzi osoba powołana w takiej procedurze. Wówczas bowiem dojdzie do złamania zasady nemo iudex in causa sua, a w konsekwencji – do zaistnienia uchybienia, o którym mowa w art. 439 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania karnego.
Słowa kluczowe: bezstronność sędziego, niezawisłość, Krajowa Rada Sądownictwa, należyta obsada sądu, nemo iudex in causa sua
dr Konrad Lipiński
associate professor, Department of Substantive Criminal Law, Faculty of Law, Administration and Economics, University of Wroclaw, Poland; advocate, District Bar Association in Wroclaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5342-4905
Consequences of Doubts as to Institutional Impartiality of a Judge. Commentary on Resolution of a Panel of Seven Judges of the Supreme Court of 2 June 2022, I KZP 2/22
The commentary, which in principle approves the decision of the Supreme Court, focuses on those consequences of the resolution that were not explicitly stated in it. According to the author, the Supreme Court supported the presumption of lack of impartiality of a judge appointed in the procedure providing for the recommendation of the National Council of the Judiciary, as amended by the Act of 8 December 2017, which implies the presumption of aggravated defectiveness of the judgment issued with his participation. Subsequent assumptions made in the resolution also mean that an appeal against a judgment issued by a court where a judge appointed in the new procedure sat must not be examined by an appellate court which includes a person appointed in such a procedure. Because then the nemo judex in causa sua principle will be breached, which would lead to the consequence, or defect, referred to in Article 439(1)(1) of the Code of Criminal Procedure.
Keywords: judge's impartiality, independence, National Council of the Judiciary, due appointment of judges, nemo judex in causa sua
Bibliografia / References
Garlicki L., Trybunał Strasburski a kryzys polskiego sądownictwa. Uwagi na tle wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 1.12.2020 r., Ástráðsson przeciwko Islandii, „Przegląd Sądowy” 2021/4.
Giezek J., Zarys modelowego ujęcia bezstronności sędziego w aspekcie instytucjonalnym [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Grzelak A., Sakowicz A., Wymóg niezależności sądu krajowego jako element skutecznej ochrony sądowej (uwagi na tle wyroku TS z 19.11.2019 r. dla polskiego wymiaru sprawiedliwości), „Państwo i Prawo” 2020/5.
Hermeliński W., Nita-Światłowska B., Orzeczenie sądowe wydane z udziałem sędziego powołanego wadliwie a naruszenie prawa do sądu gwarantowanego przez art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka – glosa do wyroku Wielkiej Izby Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 1.12.2020 r., 26374/18, Guðmundur Andri Ástráðsson przeciwko Islandii, „Europejski Przegląd Sądowy” 2021/5.
Jasiński W., Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym, Warszawa 2009.
Kappes A., Skrzydło J., Czy wyroki neo-sędziów są ważne? – rozważania na tle uchwały trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23.01.2020 r. (BSA I-4110-1/20), „Palestra” 2020/5.
Kardas P., Instytucjonalne aspekty bezstronności sędziego. O proceduralnych podstawach i sposobach rozpoznawania wniosków dotyczących wyłączenia sędziego z uwagi na brak instytucjonalnych gwarancji bezstronności [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Królikowski M., Powinności w czasie kryzysu uznawalności orzeczeń sądów [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Lipiński K., Ustawowy test niezawisłości i bezstronności sędziego w sprawach karnych, „Palestra” 2022/10.
Majewski J., Strukturalne uzależnienie obecnej Krajowej Rady Sądownictwa od władzy politycznej i wynikająca z tego wadliwość procedury powołań na urząd sędziego a wymóg niezależności i bezstronności sądu oraz instytucja wyłączenia iudex suspectus w postępowaniu karnym (art. 41 KPK). Uwagi wybrane [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Skorupka J., Domniemanie braku bezstronności sędziego sądu powszechnego rozpoznającego sprawę karną ze względu na wadliwość procedury nominowania na urząd sędziego lub objęcia wyższego stanowiska służbowego [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Świecki D. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, red. D. Świecki, Warszawa 2018.
Świecki D., Postępowanie w przedmiocie wyłączenia sędziego sądu powszechnego orzekającego w sprawach karnych z uwagi na wadliwość powołania na urząd sędziego [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Wróbel W., Skutki rozstrzygnięcia w sprawie K 3/21 w perspektywie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, „Europejski Przegląd Sądowy” 2021/12.
Wróbel W., Weryfikacja standardu niezależności i bezstronności sądu według uchwały połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23.1.2020 r. – wybrane problemy [w:] Bezstronność sędziego w sprawach karnych w świetle zarzutu wadliwości jego powołania, red. P. Wiliński, R. Zawłocki, Warszawa 2022.
Zagrodnik J., Metodyka pracy obrońcy i pełnomocnika w sprawach karnych i karnych skarbowych, Warszawa 2016.
dr Ariadna H. Ochnio
Instytut Nauk Prawnych, Polska Akademia Nauk, Warszawa, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1957-6942
Sposób ustalania wartości rzeczy ruchomej będącej przedmiotem przestępstwa przywłaszczenia. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 23 lutego 2022 r., II KK 439/21
Sąd Najwyższy w komentowanym wyroku trafnie wskazał, że dla ustalenia wartości rzeczy ruchomej będącej przedmiotem przywłaszczenia, co do którego ustawodawca zastosował konstrukcję przepołowionego typu czynu zabronionego, należy wziąć pod uwagę wartość obiektywną rzeczy ruchomej tempore criminis, a nie wartość szkody. „Wartość” rzeczy ruchomej i „szkoda” mają różne znaczenia w dokonywaniu ocen prawnokarnych w sprawach dotyczących przywłaszczenia. Wartość rzeczy ruchomej będącej przedmiotem przywłaszczenia stanowi kategorię obiektywną, niezależną od subiektywnych przekonań pokrzywdzonego lub sprawcy. Dla określenia wartości rzeczy ruchomej relewantna jest jej wartość rynkowa w czasie popełnienia czynu zabronionego, a nie wartość, za którą rzecz została faktycznie nabyta. Wyrok ten ma szczególne znaczenie dla rozpoznawania spraw karnych dotyczących przywłaszczenia telefonów komórkowych nabytych po cenie znacznie niższej niż rynkowa podczas zawierania umów o świadczeniu usług telekomunikacyjnych.
Słowa kluczowe: określenie wartości rzeczy ruchomej, przywłaszczenie, przedmiot przywłaszczenia, przepołowiony typ czynu zabronionego, wykroczenie
dr Ariadna H. Ochnio
Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1957-6942
The Method of Determining the Value of Misappropriated Movable Property. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 23 February 2022, II KK 439/21
In the commented judgment, the Supreme Court aptly indicated that in order to determine the value of misappropriated movable property, to which offence the legislator applied a structure of a hybrid prohibited act, the objective value of the movable property, tempore criminis, should be taken into account, and not the value of the loss. The ‘value’ of the movable property and the ‘loss’ have different meanings when cases of misappropriation are assessed under criminal law. The value of misappropriated movable property is an objective category, independent of the subjective beliefs of the aggrieved party or the perpetrator. In order to determine the value of the movable property, its market value at the time when the prohibited act was committed is relevant, and not the value for which the item was actually purchased. This judgment is of particular importance for hearing criminal cases concerning the misappropriation of mobile phones purchased at prices much lower than the market price at the time of entry into contracts for the provision of telecommunications services.
Keywords: determination of the value of movable property, misappropriation, object of misappropriation, hybrid prohibited act [classified as misdemeanour or offence depending on value of the object], misdemeanour
Bibliografia / References
Bojarski M. [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. M. Bojarski, Warszawa 2019.
Daniluk P. [w:] Kodeks wykroczeń. Komentarz, red. P. Daniluk, Warszawa 2019.
Dąbrowska-Kardas M., Kardas P. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278–363 k.k., red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2022.
Hryniewicz-Lach E., Utracone korzyści (lucrum cessans) jako szkoda w prawie karnym, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2015/12.
Oczkowski T. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2021.
Rogalski M., Przestępstwo kradzieży telefonu komórkowego, „Palestra” 2005/3–4.
Tarapata Sz., Dysputy wokół kompensacyjnych instrumentów prawa karnego, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2010/4.
dr Magdalena Kuba
Zakład Prawa Pracy, Kolegium Prawa, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie; Katedra Prawa Pracy, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9090-4737
Jednorazowe świadczenie związane z przeniesieniem urzędnika służby cywilnej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 maja 2021 r., III PSKP 35/21
W glosowanym wyroku Sąd Najwyższy dokonuje analizy przesłanek nabycia przez urzędnika służby cywilnej prawa do jednorazowego świadczenia związanego z przeniesieniem, określonych w art. 95 ust. 3 pkt 1 ustawy o służbie cywilnej, przyjmując stanowisko, iż świadczenie to przysługuje pracownikowi także wtedy, gdy przeniesieniu nie towarzyszy zmiana pracodawcy. Autor glosy podziela pogląd Sądu Najwyższego, prezentując argumenty przemawiające za słusznością tego stanowiska, w szczególności zaś wskazując, że pojęcie „urząd” nie jest zarezerwowane wyłącznie dla tych urzędów, które mają status pracodawcy.
Słowa kluczowe: służba cywilna, urząd, przeniesienie, miejsce wykonywania pracy
dr Magdalena Kuba
Division of Labour Law, College of Law, Kozminski Academy in Warsaw, Poland; Department of Labour Law, Faculty of Law and Administration, University of Lodz, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9090-4737
One-Off Relocation Allowance for a Civil Servant. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Security Chamber of 6 May 2021, III PSKP 35/21
In the commented judgement, the Supreme Court considers the conditions for the right to a one-off relocation allowance for a civil servant, which are set out in Article 95(3)(1) of the Act on Civil Service, taking the view that a change of employer is not required for the employee to be entitled to a one-off relocation allowance. The commentator shares the view of the Supreme Court, presenting arguments in the support of this view, in particular pointing out that the term ‘office’ is not limited only to offices having the status of an employer.
Keywords: civil service, office, relocation, workplace
Bibliografia / References
Bakalarz T., Uprawnienia związane z delegowaniem i przeniesieniem [w:] System Prawa Pracy. Tom XI. Pragmatyki pracownicze, red. K.W. Baran, Z. Góral, LEX 2021.
Ciecierski M. [w:] Krajowa Administracja Skarbowa. Komentarz, red. A. Melezini, K. Teszner, LEX 2018.
Dubowik A. [w:] Ustawa o służbie cywilnej. Komentarz, red. K.W. Baran, LEX 2021.
Jagielski J., Rączka K., Ustawa o służbie cywilnej. Komentarz, LEX 2010.
Sanetra W., Strony stosunku pracy w służbie cywilnej i w samorządzie terytorialnym [w:] Stosunki pracy w służbie cywilnej i samorządzie terytorialnym, red. W. Sanetra, Białystok 2001.
dr hab. Krzysztof Stefański, prof. UŁ
Katedra Prawa Pracy, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6313-7387
Pojęcie czasu pracy. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 stycznia 2022 r., I PSKP 45/21
Autor zgadza się z rozstrzygnięciem Sądu Najwyższego dokonanym w glosowanym wyroku. Uznaje, że sąd dokonał przekonującej analizy pojęcia czasu pracy i pracy nadliczbowej w odniesieniu do zadaniowego systemu czasu pracy. Autor dostrzega jednocześnie argumenty, które mogłyby stanowić uzupełnienie rozważań Sądu, a które można wywodzić z konstrukcji stosunku pracy. Zauważa także, że pewne kwestie, które podniósł Sąd dotyczące zwłaszcza pracy ponadwymiarowej personelu kierowniczego, nie mają większego znaczenia dla analizy tego konkretnego przypadku i wydają się nie znajdować właściwego oparcia w materiale normatywnym.
Słowa kluczowe: czas pracy, zadaniowy system czasu pracy, godziny nadliczbowe
dr hab. Krzysztof Stefański, professor of the University of Lodz
Department of Labour Law, Faculty of Law and Administration, University of Lodz, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6313-7387
The Concept of Working Time. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour and Social Security Law Chamber of 12.01.2022, I PSKP 45/21
The author agrees with the Supreme Court's determination made in the commented judgment. He acknowledges that the Court made a convincing analysis of the concepts of working time and overtime work in relation to the task-based working time system. At the same time, the author takes note of arguments that could complement the court's considerations, which arguments can be derived from the construction of the employment relationship. The author also notes that there are certain issues raised by the Court concerning, in particular, overtime work of management staff, which are of little relevance to the analysis of this particular case and which do not seem to be adequately supported by the normative material.
Keywords: working time, task-based working time system, overtime work
Bibliografia / References
Nałęcz M. [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. W. Muszalski, Warszawa 2007.
Stefański K., Czas pracy, Warszawa 2013.
Uziak W. [w:] Kodeks pracy Komentarz, red. U. Jackowiak, LEX 2004.
dr Adam Bródka
Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu; Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7199-0011
Cesja uprawnienia do odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 marca 2022 r., I OSK 809/19
W glosowanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) jednoznacznie opowiedział się za dopuszczalnością dokonania cesji uprawnienia do odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości, na podstawie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego. Zagadnienie to nie było jednak na dzień podjęcia glosowanego wyroku postrzegane w jednolity sposób w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz w doktrynie prawa administracyjnego. Warto przy tym zauważyć, że w „bliźniaczych” okolicznościach faktycznych i prawnych względem tych, które występowały w sprawie zakończonej glosowanym wyrokiem, inny skład orzekający przedstawił do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów NSA zagadnienie prawne dotyczące dopuszczalności dokonania cesji wzmiankowanego uprawnienia, w następstwie czego została podjęta uchwała NSA z 30.06.2022 r. (I OPS 1/22), wykluczająca taką możliwość. Abstrahując od powyższego, trudno było zgodzić się z przytaczanymi w glosowanym wyroku argumentami, które stały w opozycji względem założenia o racjonalności prawodawcy. O ile więc sformułowana przez Sąd teza sama w sobie nie budziła kontrowersji, o tyle zastrzeżenia należało skierować względem jej kategorycznego wydźwięku oraz sposobu uzasadnienia zajętego stanowiska.
Słowa kluczowe: postępowanie administracyjne, wywłaszczenie, odszkodowanie za wywłaszczenie, cesja uprawnienia do odszkodowania, gospodarka nieruchomościami, nabywca nieruchomości, interes prawny
dr Adam Bródka
Self-Government Board of Appeal in Wroclaw; Dolnoslaskie Province Office in Wroclaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7199-0011
Assignment of the Right to Compensation for Expropriation of Real Estate. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 1 March 2022, I OSK 809/19
In the commented judgment, the Supreme Administrative Court (SAC) unequivocally supported the admissibility of assignment of the right to compensation for expropriation of real estate, pursuant to Article 509(1) of the Civil Code. However, this issue was not perceived in a uniform manner in the case law of administrative courts and in administrative law scholarship at the time the judgment was issued. It is worth noting that in identical factual and legal circumstances as those in the case ended with the commented judgment, a different adjudicating bench presented to a panel of seven judges of the SAC the legal issue concerning the admissibility of assignment of such a right, as a result of which the SAC adopted the resolution of 30 June 2022 (I OPS 1/22), where it excluded such a possibility. Apart from the above, it is difficult to agree with the arguments used in the commented judgment, which stood in opposition to the assumption of the rational legislator. Thus, while the thesis formulated by the Court was not controversial in itself, objections may be raised against its categorical tone and the manner of justifying the position taken.
Keywords: administrative procedure, expropriation, compensation for expropriation, assignment of the right to compensation, real estate management, acquirer of real estate, legal interest
Bibliografia / References
Cebera A., Charakter prawny odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości, „Przegląd Prawa Publicznego” 2013/9.
Gdesz M., Wywłaszczenie planistyczne, „Samorząd Terytorialny” 2014/4.
Jeżewski J., Prawo stosowane jako kryterium rozgraniczenia drogi administracyjnej i drogi sądowej [w:] Kryzys prawa administracyjnego? Tom III: Wypieranie prawa administracyjnego przez prawo cywilne, red. A. Doliwa, D.R. Kijowski, S. Prutis, P.J. Suwaj, LEX 2012.
Kiełkowski T., Przelew wierzytelności z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości, „Przegląd Sądowy” 2016/10.
Łaszczyca G., Matan A., Następstwo w prawie administracyjnym [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego, red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.
dr Paweł Dąbrowski
adiunkt, Katedra Administracji i Prawa Administracyjnego, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8068-5799
Dopuszczalność powołania się na polską narodowość rodzica uznanego za osobę polskiego pochodzenia w celu uzyskania zezwolenia na pobyt stały na podstawie art. 195 ust. 1 pkt 3 ustawy o cudzoziemcach. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 sierpnia 2021 r., II OSK 3133/20
Glosowany wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) dotyczy zasadności udzielenia zezwolenia na pobyt stały małoletniemu dziecku cudzoziemca, który uzyskał to samo zezwolenie jako osoba pochodzenia polskiego. Obowiązujące przepisy nie przewidują żadnych uproszczeń względem małoletnich, co formalnie oznacza konieczność przeprowadzenia względem nich takiego samego postępowania, jak wobec rodzica, a więc także powtórnego stwierdzenia pochodzenia polskiego, w tym udowodnienia posiadania przodków polskiej narodowości najdalej w pokoleniu pradziadków (art. 5 ust. 1 ustawy o repatriacji). W komentowanym wyroku NSA odrzucił koncepcję, wedle której stwierdzenie polskiego pochodzenia rodzica oznacza spełnienie wymogu posiadania przodka polskiej narodowości, odnosząc to do sytuacji, gdy sam rodzic uzyskał zezwolenie na pobyt stały z powołaniem przodka w ostatnim pokoleniu, które dopuszcza powyższy przepis. Stanowisko Sądu wynika z obawy, że łańcuch pokoleń, brany pod uwagę w tej procedurze zostałby w takim wypadku wydłużony, co wypaczałoby sens jego obowiązywania i prowadziło do nadużyć. Stanowisko NSA należy ocenić krytycznie, z uwagi na nieuwzględnienie celów stojących za art. 52 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ze względu na nieuprawnione odejście od wykładni art. 5 ust. 1 ustawy o repatriacji metodą językową i w konsekwencji – jej wadliwe zawężenie.
Słowa kluczowe: postępowanie administracyjne, ustawa o cudzoziemcach, uznanie polskiego pochodzenia, polska narodowość, zezwolenie na pobyt stały, ustawa o repatriacji
dr Paweł Dąbrowski
assistant professor, Department of Administration and Administrative Law, Kozminski University, Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8068-5799
Admissibility of Invoking the Polish Nationality of a Parent Who Was Recognized as a Person of Polish Origin in Order to Obtain Permanent Residence Permit on the Basis of Article 195(1)(3) of the Foreigners Act. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 24 August 2021, II OSK 3133/20
This judgment of the Supreme Administrative Court concerns the legitimacy of granting a permanent residence permit to the minor child of a foreigner who has obtained such a permit as a person of Polish origin. The current legislation does not provide for any simplification with regard to minors, which means that the same procedure must be applied to minors and their parents. This, therefore, means establishing the Polish origin for the second time, including demonstrating having ancestors of Polish nationality in the generation of great-grandparents at the furthest (Article 5(1) of the Repatriation Act). In the commented judgment, the SAC rejected the claim that a situation where it is found that a minor’s parent is of Polish origin implies the fulfilment of the requirement of having an ancestor of Polish nationality, referring this to a situation where the parent has obtained a residence permit on the basis of having a Polish ancestor in the last generation allowed by the above provision. The Court’s point of view arises from the concern that the chain of generations taken into account in this procedure would be extended in such a case, which would in turn question its legal validity and legitimacy and lead to abuse. The SAC’s line of reasoning should be criticized for failure to take into account the objectives behind Article 52(5) of the Polish Constitution, as well as for an illegitimate departure from the linguistic interpretation of Article 5(1) of the Repatriation Act, with the consequence of narrowing it down in a defective manner.
Keywords: administrative proceedings, Act on Foreigners, recognition of Polish origin, Polish nationality, permanent residence permit, Repatriation Act
Bibliografia / References
Chlebny J. [w:] J. Chlebny, W. Chrościelewski, P. Dańczak, P. Dąbrowski, A. Liszewska, R. Rogala, Prawo o cudzoziemcach. Komentarz, red. J. Chlebny, Warszawa 2020.
Jagielski J., Pudzianowska D., Ustawa o Karcie Polaka. Komentarz, Warszawa 2008.
Jagielski J., Prawo Polaka do osiedlenia się w Polsce. Kilka refleksji na tle art. 52 ust. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej [w:] O prawie administracyjnym i administracji. Refleksje. Księga jubileuszowa, dedykowana Profesor Małgorzacie Stahl, red. B. Jaworska-Dębska, Łódź 2017.
Kozłowski K., Konstytucyjne i ustawowe podstawy nabycia obywatelstwa polskiego w drodze repatriacji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018/11.
Reszczyński J., Kulturowe przesłanki nabycia obywatelstwa, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021/12.
dr Konrad Łuczak
Katedra Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3631-8390
Odstępstwo od obowiązku dołączenia odpisu do zażalenia wniesionego w postaci papierowej na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 maja 2022 r., II OZ 266/22
Glosa analizuje stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przedstawiające wykładnię art. 47 § 1 w związku z art. 74a § 10 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z nim strona nie ma obowiązku dołączenia odpisu do zażalenia wniesionego w postaci papierowej na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wtedy, gdy odpis ten miałby zostać doręczony organowi administracji publicznej. Zdaniem autora glosy NSA sformułował trafny pogląd, bowiem znajduje on oparcie przede wszystkim w pierwszeństwie zastosowania art. 74a § 10 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, który nakazuje doręczać organowi administracji publicznej pisma w postaci dokumentów elektronicznych na elektroniczną skrzynkę podawczą oraz pozwala uniknąć negatywnych konsekwencji praktycznych, tj. gromadzenia zbędnych dokumentów w aktach sądowych. Ustawodawca powinien wziąć pod uwagę stanowisko NSA i dokonać niezwłocznej zmiany art. 47 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Słowa kluczowe: postępowanie sądowoadministracyjne, odpis pisma, pismo wniesione do sądu administracyjnego w formie tradycyjnej, dokument elektroniczny, doręczenie elektroniczne odpisu pisma organowi administracji publicznej
dr Konrad Łuczak
Department of Administrative Procedure, Faculty of Law and Administration, Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3631-8390
Departing from the Duty to Provide a Copy with an Appeal Lodged in Hard Copy Against Decision of the Provincial Administrative Court. Commentary on Decision of the Supreme Administrative Court of 11 May 2022, II OZ 266/22
The commentary analyses the position of the Supreme Administrative Court (SAC) where the Court interprets Article 47(1) in conjunction with Article 74a(10) of the Law on Proceedings Before Administrative Courts. Pursuant to this position, a party is not obliged to attach a copy of the appeal against a decision of the provincial administrative court, which appeal was submitted in hard copy, if the copy were to be delivered to a public administration authority. The author believes that the position of the SAC is correct. It is based primarily on priority of application of Article 74a(10) of the Law on Proceedings Before Administrative Courts. This regulation requires service of documents to the public administration authority as electronic documents via a special electronic postbox. Moreover, it enables avoiding some negative practical consequences, that is, collecting superfluous paper documents in court records. The legislature should take into account SAC's position and Article 47(1) of the Law on Proceedings before Administrative Courts should be amended without delay.
Keywords: proceedings before administrative courts, copy of a document, document submitted to an administrative court in traditional form, electronic document, electronic service of a copy of a document to a public administration authority
Bibliografia / References
Feteris E.T., Fundamentals of Legal Argumentation, Dordrecht 2017.
Gołaczyński J., Tomaszewska K., Informatyzacja postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego [w:] Prawo nowych technologii, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, Warszawa 2021.
Kiełbowski M., Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 grudnia 2013 r., I OPS 13/13, „Palestra” 2014/7–8.
Kwietko-Bębnowski M., Informatyzacja sądów administracyjnych – próba oceny i poradnik praktyczny, „Przegląd Podatkowy” 2020/6.
Langrod J.S., O tzw. prawie sędziowskim, „Państwo i Prawo” 1946/8.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2006.
Pietrasz P., Informatyzacja polskiego postępowania przed sądami administracyjnymi a jego zasady ogólne, Warszawa 2020.
Skoczylas A., Wpływ kontroli orzeczeń na skutek zaskarżenia na jednolitość orzecznictwa sądów administracyjnych [w:] System prawa administracyjnego, t. 10, Sądowa kontrola administracji publicznej, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2016.
Wilbrandt-Gotowicz M., Instytucja pytań prawnych w sprawach sądowoadministracyjnych, Warszawa 2010.
Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 2001.
Zieliński M., Wybrane zagadnienia wykładni prawa, „Państwo i Prawo” 2009/6.