Przegląd Podatkowy 2/2019

Ujawnianie schematów podatkowych a tajemnica zawodowa doradcy podatkowego

dr Michał Wilk
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Podatkowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, doradcą podatkowym, radcą prawnym, partnerem w Wilk Latkowski Doradcy Podatkowi i Radcowie Prawni

Od 1.01.2019 r. szereg podmiotów świadczących usługi doradcze – w tym w szczególności doradcy podatkowi, adwokaci i radcowie prawni – zostało zobowiązanych do ujawniania tzw. schematów podatkowych udostępnianych podatnikom. Odpowiadając na postulaty zgłaszane w toku przygotowywania projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej w tym zakresie, ustawodawca wprowadził pewne instrumenty prawne chroniące tajemnicę zawodową doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych. Mimo to zakres ingerencji prawodawcy w tajemnicę zawodową tych podmiotów, przy słabości wprowadzonych mechanizmów gwarancyjnych, budzi wątpliwości co do zgodności z Konstytucją przyjętych rozwiązań.

Słowa kluczowe: schematy podatkowe, MDR, unikanie opodatkowania, uszczelnianie systemu podatkowego

Disclosing Tax Arrangements in the Context of Professional Privilege of Tax Advisers

On 1 January 2019, a number of entities providing consulting services – including in particular tax advisers, advocates and attorneys at law – were obligated to disclose the so-called tax arrangements made available to taxpayers. In response to requests made in the course of preparation of the bill to amend the Tax Ordinance to this extent, the legislator introduced certain legal instruments protecting the professional privilege of tax advisers, advocates and attorneys at law. Even so, the scope of legislative interference with the professional privilege of these professions in combination with the weakness of the introduced safeguards gives rise to doubts about the constitutionality of the adopted solutions.

Keywords:  tax arrangements, MDR, tax avoidance, closing loopholes in the tax system

Kalwas A., Ograniczenie tajemnicy zawodowej wolnych zawodów prawniczych w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, „Glosa” 2004/6, s. 5.
Sławiński M., Tajemnica zawodów zaufania publicznego a Konstytucja RP. Kilka uwag na kanwie dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego [w:] Etyka adwokacka a kontradyktoryjny proces karny, red. J. Giezek, P. Kardas, Warszawa 2015, s. 394.
Voje J., EU Implementation of BEPS Action 12 in Light of Human Rights Requirements, „European Taxation” 2017/5, s. 192.
Wieśniak-Wiśniewska A., Czerwiński M., Świat podatków po projekcie BEPS i jego wpływ na polskich podatników, „Przegląd Podatkowy” 2016/6, s. 22 i n.
Wiliński P., Konstytucyjne podstawy tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu adwokata i radcy prawnego [w:] Etyka adwokacka a kontradyktoryjny proces karny, red. J. Giezek, P. Kardas, Warszawa 2015, s. 183.

Filip Majdowski
Autor jest wicedyrektorem w Departamencie Systemu Podatkowego w Ministerstwie Finansów
dr Błażej Kuźniacki
Autor jest wicedyrektorem w Departamencie Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów; doktorem nauk prawnych (Uniwersytet Oslo), radcą prawnym
Udział autorów w publikacji po 50%

Nowelizacja polskich regulacji CFC – przegląd kluczowych zmian obowiązujących od 1.01.2019 r.

W listopadzie 2018 r., z mocą wiążącą od 1.01.2019 r., ustawodawca zdecydował się zmienić część postanowień dotyczących przepisów o zagranicznej spółce kontrolowanej (ang. controlled foreign companies, CFC) ustawą z 23.10.2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw – dalej ustawa nowelizująca. Zmiany mają istotne znaczenie dla podatników oraz dla praktyków prawa podatkowego, w szczególności dla doradców podatkowych oraz sądów administracyjnych. Autorzy niniejszego artykułu przeprowadzili analizę przedmiotowych nowych regulacji, ze szczególnym uwzględnieniem rozszerzenia definicji zagranicznej jednostki (wcześniej spółki) oraz rozbudowania i doprecyzowania przesłanek kontroli.

Słowa kluczowe:  regulacje CFC, trust, fundacja, kontrola faktyczna, kredyt podatkowy

Amendments to Polish CFC Regulations: Overview of Key Amendments in Force Since 1 January 2019

In November 2018, with effect from 1 January 2019, the legislator decided to amend part of the provisions on controlled foreign companies (CFCs) by the Act of 23 October 2018 on Amendments to the Personal Income Tax Act, the Corporate Income Tax Act, the Tax Ordinance Act, and Certain Other Acts. These amendments are important for taxpayers and for tax law practitioners, in particular for tax advisers and administrative courts. The authors of this article conducted an analysis of the regulations in question, with special emphasis on broadening the definition of a foreign entity (previously: company), as well as expanding and clarifying the reasons for the control.

Keywords:  provisions on CFC, trust, foundation, actual control, tax credit

Arnold B.J., The Taxation of Controlled Foreign Companies: An International Comparison, Canadian Tax Paper no. 78, Toronto: Canadian Tax Foundation 1986
Baker P., Beneficiaries of trusts and foundations, „GITC Review” 2007/2
Burns L., Rethinking the design of Australia’s CFC rules in the global economy, „Bulletin for International Taxation” 2005/7
Burns L., Reform of Australia’s CFC rules, „Australian Tax Forum” 2006/21
Cooper G., Reforming the taxation of trusts: piecing together the mosaic, „Sydney Law Review” 2013/1
Da Camara F., The taxation of trusts in Portugal, „European Taxation” 2017/11
Dahlberg M., Wiman B., General Report: The taxation of foreign passive income for groups of companies”, „Cahiers de droit fiscal international”, Vol. 98a, IFA Congress in Copenhagen, 2013
Draye J., Nijs A., The Cayman tax: a game changer for the Belgian income tax treatment of trusts?, „Trusts & Trustees Oxford Journals” 2016/5
Dourado A., The role of CFC rules in the BEPS initiative and in the EU, „British Tax Review” 2015/3
Gajewski D., Wybrane konsekwencje podatkowe funkcjonowania instytucji trustu, „Rejent” 2013/8
Gajewski D., Prywatna fundacja jako instrument optymalizowania opodatkowania, cz. 1 i cz. 2, „Monitor Prawa Celnego i Podatkowego” 2013/9–10;
Gajewski D., Instrument międzynarodowej optymalizacji opodatkowania – trust, cz. 1 i cz. 2, „Monitor Prawa Celnego i Podatkowego” 2014/9–10
Gottlieb I., OECD Could Consider New Way to Tax Controlled Foreign Corporations, Bloomberg, 5.10.2018 r., https://www.bna.com/oecd-consider-new-n73014483064/
Gouthière B., Overview of the French CFC legislation, „European Taxation” 2008/2
Hill D., Kardach T., Trust i prywatna fundacja jako narzędzie planowania podatkowego – wybrane zagadnienia (2), „Przegląd Podatkowy” 2007/7
James G., The loophole–closing Revenue Act of 1937, „American Bar Association Journal” 1937/10
Kościelny P., Informacja prawna na temat funkcjonowania instytucji powiernictwa w wybranych systemach prawnych (Anglia, Szkocja, USA, Niemcy), „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2010/4
Kuźniacki B., Unikanie opodatkowania przez wykorzystanie kontrolowanych spółek zagranicznych, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2012/2
Kuźniacki B., Mechanizm unikania wielokrotnego opodatkowania dochodu CFC, „Przegląd Podatkowy" 2016/9
Kuźniacki B., Controlled Foreign Companies and Tax Avoidance: International and Comparative Perspectives with Specific Reference to Polish Tax and Constitutional Law, EU Law and Tax Treaties, rozprawa doktorska, Uniwersytet w Oslo, 2017, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3107382
Kuźniacki B., Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC). Konieczność reformy, Warszawa 2017
Majdowski F., Stosowanie regulacji CFC w kontekście umów o unikaniu podwójnego opodatkowania – ocena stanowiska OECD, „Monitor Podatkowy” 2016/9
Majdowski F., Propozycje zmian do polskich regulacji CFC – uwagi do rządowego projektu z 6.07.2017 r. z uwzględnieniem wytycznych płynących z dyrektywy Rady UE 2016/1164, „Przegląd Podatkowy” 2017/11
Majdowski F., Czy stosowanie regulacji CFC stoi w sprzeczności z postanowieniami Dyrektywy o spółkach matkach i spółkach córkach?, „Monitor Podatkowy” 2018/6
Majdowski F., Sola scriptura czy w drodze wykładni – zasada rynkowości jako quasi-ogólna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania? (1), „Przegląd Podatkowy” 2018/7
Majdowski F., Sola scriptura czy w drodze wykładni – zasada rynkowości jako quasi-ogólna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania? (2), „Przegląd Podatkowy” 2018/8
Majdowski F., Konflikt pomiędzy klauzulą tax sparing, a regulacjami CFC na przykładzie Nowej Zelandii, „Monitor Prawa Celnego i Podatkowego” 2018/11
Mariański A., Żądło A., Opodatkowanie fundacji prywatnych, „Przegląd Podatkowy” 2018/8
Merkel S., Advanced Estate Planning: Using Trusts, Investopedia,
http://www.investopedia.com/university/estate-planning-guide/estate-planning5.asp
Moser T., Hentschel S., The shielding effect of EU/EEA foundations in multi-layer structures in the context of Section 15 of the German Foreign Transactions Tax Law, „European Taxation” 2015/10
Nawrot R., Fundacje prywatne a unikanie opodatkowania dziedziczenia i darowizn, „Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych” 2015/11
OECD, Tax havens: measures to prevent abuse by taxpayers [w:] International tax avoidance and evasion. Four related studies, Paryż 1987
OECD, Designing Effective Controlled Foreign Company Rules, Action 3 – Final Report, Paryż 2015
Pippin S., Income Tax Accounting for Trusts and Estates, „Journal of Accountancy” 2010/10, http://www.journalofaccountancy.com/issues/2010/oct/20102933.htm
Roth D., Thiede R., The Liechtenstein Foundation as a cross-border wealth planning instrument under the Liechtenstein Disclosure Facility and the Liechtenstein-UK Double Taxation Agreement, „Trust & Trustees” 2013/6
Rusek J., Wykorzystanie fundacji prywatnej (rodzinnej) w procesie planowania podatkowego, „Monitor Podatkowy” 2011/11
Schmidt P.K., Taxation of income in foreign trusts: Denmark introduces a new anti-avoidance rule targeting the use of foreign trusts, „Intertax” 2016/2
Schmidt P.K., Taxation of controlled foreign companies in context of the OECD/G20 project on Base Erosion and Profit Shifting as well as the EU proposal for the Anti-Tax Avoidance Directive – an interim Nordic assessment, „Nordic Tax Journal” 2016/2
Smet G., Derouck V., Belgium’s new CFC rule: the ‘Cayman tax’, „Tax Notes International” 2015/80
The Davis Tax Committee, Addressing Base Erosion and Profit Shifting in South Africa: Summary of DTC Report on OECD Action 3: Strengthening Controlled Foreign Company Rules, Aneks 3, 2016, http://www.taxcom.org.za/docs/New_Folder3/5%20BEPS%20Final%20Report%20-%20Action%203.pdf
Vermeulen H., The Tax Treatment of Collective Investment Vehicles and Real Estate Investment Trusts, Amsterdam 2014

Aleksandra Brach
Autorka jest starszym asystentem Sędziego w Izbie Finansowej w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, ma w swoim dorobku publikacje z zakresu prawa podatkowego oraz postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego

Projektowane kierunki zmiany dyrektywy 2006/112/WE mające na celu uszczelnienie systemu poboru podatku

Artykuł zawiera omówienie projektowanych przez Komisję Europejską kierunków zmian dyrektywy 2006/112/WE. Zmiany te, nakierowane głównie na zmniejszenie luki w VAT i walkę z oszustwami podatkowymi, mają fundamentalne znaczenie dla całego systemu podatku od wartości dodanej. Prezentowane przez Komisję Europejską założenia planowanej reformy z jednej strony mają wprowadzić ułatwienia dla podatników, czyniąc docelowy system VAT spójnym i mniej sformalizowanym, z drugiej zaś – zmieniają całkowicie dotychczasowy model poboru VAT. I chociaż na przeszkodzie wprowadzenia planowanych zmian może stanąć wymóg jednomyślności, to omówienie założeń jednolitego unijnego obszaru VAT należy uznać za niezbędne w dalszej dyskusji nad kształtem systemu VAT.

Słowa kluczowe: luka w VAT, jednolity unijny obszar, dostawy transgraniczne, wewnątrzunijna dostawa towarów, reforma systemu VAT

Planned Directions for Amendments to Directive 2006/112/EC to Close Tax Loopholes in Terms of the Collection System

The article contains a discussion of the directions for amendments to Directive 2006/112/EC, planned by the European Commission. These amendments, mainly aiming to decrease the VAT gap and combat tax fraud, have fundamental importance for the whole VAT system. The assumptions behind the reform planned by the European Commission may mean that, on the one hand, taxpayers may see some facilitating measures, which will make the target VAT system more coherent and less formalised, but on the other hand, the existing model of VAT collection will change completely. And though the planned changes may be impeded by the need to achieve unanimity, the assumptions for a single EU VAT area have to be discussed for the sake of further discussions on the shape of the VAT system.

Keywords:  VAT gap, single EU area, cross-border supplies, intra-community supply of goods, VAT system  reform

Gajewski D., Grzybowski T., Nadużycie prawa w podatku od wartości dodanej, ZNSA 2018/5

Iwona Georgijew
Autorka jest doradcą podatkowym, partnerem kierującym zespołem Cen Transferowych Deloitte w Polsce i Europie Środkowej

Recharakteryzacja i pominięcie transakcji dla celów cen transferowych – nowe instrumenty ostatniej szansy

Recharakteryzacja lub pominięcie transakcji są nowymi instrumentami wprowadzonymi do przepisów o cenach transferowych z dniem 1.01.2019 r. Zastosowanie tych mechanizmów powinno być dopuszczalne dopiero po przeprowadzeniu przez organ podatkowy szczegółowej analizy substancji transakcji kontrolowanej. Zasady wykonywania takiej analizy powinny być jasno określone i zapisane w przepisach prawa. Recharakteryzacja i pominięcie transakcji powinny być traktowane jako instrumenty wyjątkowe i stosowane do transakcji wykonanych po 31.12.2018 r. 

Słowa kluczowe:  ceny transferowe, recharakteryzacja transakcji, pominięcie transakcji, reklasyfikacja transakcji

Recharacterisation of a Transaction and Non-Recognition of Transactions for Transfer Pricing Purposes: New Last-Resort Instruments

Recharacterisation and non-recognition of transactions have been introduced as new instruments into the transfer pricing provisions as of 1 January 2019. The application of these mechanisms should be authorized only after the tax authority has performed a thorough analysis of the substance of the delineated controlled transaction. It is necessary for the principles of carrying out such analyses to be clearly defined and described in the provisions of law. Given their specifics, recharacterisation and non-recognition of transactions should be treated as exceptional instruments and applied as new mechanisms to transactions concluded after 31 December 2018.

Keywords:  transfer pricing, recharacterisation of transactions, non-recognition of transactions, reclassification of transactions

Wytyczne  OECD  w  sprawie  cen  transferowych  dla  przedsiębiorstw  międzynarodowych  i  administracji  podatkowych,  http://www.oecd.org/tax/transfer-pricing/oecd-transfer-pricing-guidelines-for-multinational-enterprises-and-tax-administrations-20769717.htm, wersja z 10.07.2017 r.

dr Katarzyna Bronżewska
Autorka jest Legal Trust Officer w firmie z sektora usług finansowych w Amsterdamie
dr Alicja Majdańska
Autorka jest tax managerem w międzynarodowej korporacji z branży FMCG z siedzibą w Niemczech

Udział autorek w autorstwie publikacji po 50%

Program Współdziałania z Dużymi Podatnikami – polski odpowiednik co-operative compliance. Czy warto?

Artykuł przedstawia co-operative compliance w świetle modelu międzynarodowego, jaki został wykształcony w ramach prac oraz analizuje jak ten sam model CC został implementowany w różnych krajach: w Holandii, Wielkiej Brytanii i Austrii. Wskazuje także jak na tym tle prezentują się rozwiązania zaproponowane w projekcie nowej Ordynacji podatkowej.

Słowa kluczowe:  Polska, UE, OECD, cooperative compliance, współpraca, administracja podatkowa, duzi podatnicy, program współdziałania

Large Taxpayer Cooperation Programme. The Polish Equivalent of Cooperative Compliance. Is it Worth Trying?

The article presents cooperative compliance in the light of the international model that emerged in the course of work and analyses how the same CC model was implemented in various countries: the Netherlands, the UK, and Austria. It also indicates how the solutions suggested in the new Tax Ordinance Bill fare against this background.

Keywords:  Poland, EU, OECD, cooperative compliance, cooperation, tax administration, large taxpayers, cooperation programme

Bronżewska K., Cooperative compliance: A New Approach to Managing Taxpayers Relations, IBFD 2016

van der Enden E., Bronżewska K., Tax Control Framework – A Conceptual Approach: The Six Nuances of Good Tax Governance, Bulletin for International Taxation 2014/68

Evans C., Lang M., Rust A., Schuch J., Staringer J., Pistone P., Improving Tax Compliance in a Globalized World, IBFD 2018

Komisja Europejska, Wytyczne dotyczące wzoru Kodeksu Podatników Unii Europejskiej, 2016

Leigh Pemberton J., Majdańska A., Can Cooperative Compliance Help Developing Countries Address the Chal­lenges of the OECD/G20 Base Erosion and Profit Shif­ting Initiative?, „Bulletin for Inter­na­tional Taxa­tion”, 2016/70

Ng F., Vella J., Freedman J., Cooperative Compliance and the Litigation and Settlement Strategy; Results from a Survey, 2014,

OECD, Study into the Role of Tax Intermediaries, Paris 2008

OECD, Co-operative Compliance: A Framework: From Enhanced Relationship to Co-operative Compliance, OECD Publishing, 2013

OECD, Co-operative Tax Compliance: Building Better Tax Control Frameworks, OECD Publishing, 2016

Okello A., Managing Income Tax Compliance through Self-Assessment, IMF Working Paper, 2014

Soler Roch M.T., Tax Administration versus Taxpayer — A New Deal? „World Tax Journal” 2012/4

Tyler j., Improving Large Business Tax Compliance (a Stock Take on Cooperative Compliance in the UK) [in:] Cooperative Compliance: Breaking the Barriers, Vienna, 2016

Dariusz M. Malinowski
Autor jest doradcą podatkowym

Wykorzystywanie przepisów z innych gałęzi prawa w uzasadnieniach decyzji podatkowych na przykładzie tzw. outsourcingu pracowniczego

Application of Provisions from Other Branches of Law in Statements of Reasons for Tax Decisions on the Example of Staff Outsourcing

Szczegółowy spis treści