O uzasadnieniach wyroków sądowych w sprawach karnych i ich standaryzacji w ujęciu art. 99a k.p.k.
Tomasz Kaczmarek
profesor doktor habilitowany, Uniwersytet Wrocławski, b. Dyrektor Instytutu Prawa Karnego i Kryminologii, członek Komitetu Nauk Prawnych PAN w latach 1982–1997; członek Komisji Kodyfikacyjnej przy Ministrze Sprawiedliwości (1980–1981, 1987–1997); członek Komitetu Redakcyjnego „Państwa i Prawa” (2005–2021), Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2779-4376
O uzasadnieniach wyroków sądowych w sprawach karnych i ich standaryzacji w ujęciu art. 99a k.p.k.
W artykule podjęto krytyczną analizę zmian procedury karnej dokonanych w lipcu 2019 r. w zakresie formy uzasadnienia wyroków sądowych w sprawach karnych. Przyjęte w noweli obligatoryjnie obowiązujące jednolite wzory uzasadnień, odrzucając z tego dokumentu elementy związane z dyskursem interpretacyjnym i autorefleksyjnością sędziego, w tej części nawiązują do XIX-wiecznego pozytywizmu prawniczego, który sprowadzał sędziego do roli bezosobowego wykonawcy aktów normatywnych, postrzeganego jako „pasmo transmisyjne” między prawodawcą a odbiorcą normy prawnej. Ten zwrot ustawodawcy do tekstowej koncepcji prawa i lingwistycznie pojmowanej normy, wolnej od aksjologicznego wartościowania, nie jest przypadkowy, jeśli zważyć, że przyjęta w tym zakresie nowelizacja nastąpiła w czasie trwania kryzysu konstytucyjnego w Polsce. Aktualna wówczas władza polityczna, kwestionując aksjologię demokratycznego państwa prawnego, przedstawiła się jako podmiot uprawniony do monologicznego definiowania problemów wymiaru sprawiedliwości oraz ich rozwiązywania, co łączy się nieuchronnie z tendencją do ograniczania sędziowskiej ekspresji wolności.
Słowa kluczowe: modele uzasadnień wyroków sądowych, subsumpcyjny (sylogistyczny) model stosowania prawa, argumentacyjny, dyskursywny sposób uzasadniania wyroków sądowych w sprawach karnych, niezawisłość sędziego, prawo strony do rzetelnego procesu, legitymizacja władzy sędziowskiej
Artykuł po raz pierwszy ukazał się w publikacji: Współczesne oblicza prawa karnego, prawa wykroczeń, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Violetcie Konarskiej-Wrzosek, red. nauk. J.Cz. Bojarski, N. Daśko, J. Lachowski, T. Oczkowski, A. Ziółkowska, Warszawa 2023.
Professor Tomasz Kaczmarek
University of Wrocław, former Director of the Institute of Criminal Law and Criminology, member of the Committee of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences in 1982–1997; member of the Codification Commission at the Minister of Justice (1980–1981, 1987–1997); member of the Editorial Committee of ‘State and Law’ (2005–2021), Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2779-4376
Justifications of court rulings in criminal cases and their standardization in terms of Article 99a of the Criminal Procedures Code
The article presents a critical analysis of the changes made to the criminal procedure in July 2019 regarding the form of justification of court judgments in criminal cases. After the elements related to the interpretative discourse and self-reflection of the judge were rejected from this document, the obligatory uniform templates of justifications adopted in the amendment refer here to 19th-century legal positivism, which reduced the judge to the role of an impersonal executor of normative deeds, perceived as a ‘transmission channel’ between the legislator and the recipient of the legal norm. This turn of the legislator to the textual concept of law and a linguistically understood norm, being free of axiological evaluation, is not accidental, considering that this amendment was adopted during the constitutional crisis in Poland. By contesting the axiology of a democratic state governed by the rule of law, the political authority of that time presented itself as the entity that is entitled to monologically define and solve the problems of the justice administration, which is inevitably linked to the tendency to limit judicial expression of freedom.
Keywords: templates of justifications of court judgments, subsumptive (syllogistic) model of applying the law, argumentative, discursive method of justifying court judgments in criminal cases, judicial independence, a party’s right to a fair trial, legitimization of judicial authority
The article was first published in: Contemporary faces of criminal law, misdemeanour law, criminology and criminal policy. Jubilee book dedicated to Professor Violeta Konarska-Wrzosek, academic ed. J.Cz. Bojarski, N. Daśko, J. Lachowski, T. Oczkowski, A. Ziółkowska, Warsaw 2023.
Bibliografia / References
Buchała K., Uzasadnienie wyroku w części dotyczącej kary, „Nowe Prawo” 1967/7–8.
Drajewicz D., Gensikowski P., Stosowanie formularzy uzasadnień wyroków w postępowaniu karnym przed sądem I instancji oraz w postępowaniu odwoławczym. Komentarz praktyczny wraz z formularzami uzasadnień i orzecznictwem, Warszawa 2020.
Hofmański P., Zabłocki S., Standaryzacja uzasadnień wyroków sądów pierwszej instancji [w:] Artes serviunt vitae sapientia imperat. Proces karny sensu largo. Rzeczywistość i wyzwania. Księga jubileuszowa Profesora Tomasza Grzegorczyka, red. J. Kasiński [i in.], Warszawa 2019.
Jabłoński P., Kaczmarek P., Wojtanowski M., Wolność ekspresji sędziego. Próba konceptualizacji, „Państwo i Prawo” 2023/1.
Kaczmarek T., Ogólne dyrektywy wymiaru kary w teorii i praktyce sądowej, Wrocław 1989.
Kaczmarek T., Znaczenie uzasadnienia wyroku w części dotyczącej wymiaru kary [w:] System Prawa Karnego, t. 5, Nauka o karze. Sędziowski wymiar kary, red. T. Kaczmarek, Warszawa 2017.
Kardas P., Dyscyplinowanie sędziów. Model odpowiedzialności dyscyplinarnej a zagrożenia dla sędziowskiej niezawisłości, Kraków 2000.
Kardas P., Prawo karne w świetle standardów konstytucyjnych, „Państwo i Prawo” 2022/10.
Konarska-Wrzosek V., Dyrektywy wyboru kary w polskim ustawodawstwie karnym, Toruń 2002.
Koncewicz T., Jak interpretować prawo w XXI wieku. Perspektywa europejska i polska [w:] Wymiar sprawiedliwości w dobie oczekiwań społecznych, cz. 1, Prawo, red. P. Banasik, Warszawa 2015.
Koncewicz T., (Nie)ludzki polski sąd, „In Gremio” 2013/5.
Koncewicz T., Po co ludziom procedury? („Myślenie proceduralne” jako stan umysłu”), „Gazeta Wyborcza”, 23.07.2013 r.
Koncewicz T., Po co ludziom sądy, „Gazeta Wyborcza”, 8.09.2011 r.
Koncewicz T., Polskich sędziów trzeba dziś uczyć, „In Gremio” 2013/3–4.
Koncewicz T., Prawo i niesprawiedliwość. Wszystkie grzechy polskich sędziów, „Gazeta Wyborcza”, 8–9.09.2012 r.
Koncewicz T., Żeby sędzia dobrze sądził, „Polityka” 2012/50 (2887).
Kotowski A., O formularzach uzasadnień w sprawach karnych, „Prokuratura i Prawo” 2020/7–8.
Kotowski A., Teoretyczna analiza pojęcia uzasadnienia [w:] Uzasadnienie decyzji stosowania prawa, red. I. Rzucidło-Grochowska, M. Grochowski, Warszawa 2015.
Łętowska A., Kilka uwag o praktyce wykładni, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2002/1.
Łętowska E., Boska sztuka interpretacji [w:] Prawo, społeczeństwo, jednostka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Kubickiemu, red. S. Kiewlicz, A. Łopatka, B. Kunicka-Michalska, Warszawa 2003.
Łętowska E., Paprocka A., Rzucidło-Grochowska I., Podstawy uzasadniania w prawie konstytucyjnym i międzynarodowym [w:] Uzasadnienie decyzji stosowania prawa, red. I. Rzucidło-Grochowska, M. Grochowski, Warszawa 2015.
Łętowska E., Pozaprocesowe znaczenie uzasadnienia, „Państwo i Prawo” 1997/5.
Łętowska E., Sądy wobec prawa europejskiego (tezy) [w:] Konstytucja dla rozszerzającej się Europy, red. E. Popławska, Warszawa 2000.
Mańko R., W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja, Łódź 2018.
Matczak M., Summa iniuria, O błędzie formalizmu w stosowaniu prawa, Warszawa 2007.
Matczak M., Tajne państwo z kartonu. Rozważania o Polsce, bezprawiu i niesprawiedliwości, Warszawa 2022.
Mazur E., Problematyka relatywizacji modelu sądowego wymiaru kary w praktyce sądowej w kontekście prowadzonych badań empirycznych, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2006/1.
Niemcewicz J., Sąd nad sędziami. Niedouczeni, niedojrzali, niepunktualni, wyniośli, „Gazeta Wyborcza” („Duży Format”), 23.10.2014 r., nr 43/101.
Paluszkiewicz H., Glosa do wyroku SN z 11.08.2020 r., I KA 1/20, „Dyskurs Prawniczy i Administracyjny” 2020/1.
Paluszkiewicz H., Glosa do wyroku SN z 11.08.2020 r., I KA 1/20, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2021/5.
Rojek-Socha P., Będzie batalia o formularze uzasadnień, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/formularze-uzasadnien-utrudnia-apelacje-i-kasacje-uwazaja,488366.html.
Rojek-Socha P., Formularze uzasadnień jak sudoku dla sędziów – problemy aż do kasacji, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/formularze-uzasadnien-w-sprawach-karnych-sedziowie-nie-chca,503692.html.
Rojek-Socha P., Formularze uzasadnień źle oceniane przez karnistów, wielu sędziów nie chce ich stosować, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/formularze-uzasadnien-w-sprawach-karnych-sedziowie-za,510786.html.
Rzucidło-Grochowska I., Strategie i techniki formułowania uzasadnień orzeczeń sądowych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny” 2017/2.
Sadurski W., Polski kryzys konstytucyjny, Łódź 2020.
Safjan M., Wyzwanie dla państwa prawa, Warszawa 2007.
Smolak M., Uzasadnienie sądowe jako argumentacja z moralności politycznej. O legitymizacji władzy sędziowskiej, Kraków 2003.
Wiliński P., Proces karny w świetle Konstytucji, Warszawa 2011.
Wiliński P., Sprawiedliwość proceduralna a proces karny [w:] Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy, red. J. Skorupka, Warszawa 2009.
Wojciechowski J., W poszukiwaniu straconego czasu, „Rzeczpospolita”, 22.04.1993 r., nr 93.
Wronkowska S., O woluntaryzmie, instrumentalizacji i odpowiedzialności za prawo, „Przegląd Konstytucyjny” 2019/1.
Wróbel W., Granice racjonalizacji sądowego wymiaru kary [w:] Dyrektywy sądowego wymiaru kary. Pokłosie X Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, red. J. Majewski, Warszawa 2014.
Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1972.
Wróblewski J., Wartości a decyzja sądowa, Ossolineum 1973.
Jerzy Duży
doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prokurator Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3270-2790
O „zagubionych” znamionach typu czynu zabronionego w czynie przypisanym wyrokiem skazującym – głos w polemice
Artykuł jest głosem w toczonej polemice Konrada Lipińskiego z Pawłem Pratkowieckim dotyczącej możliwości (lub nie) pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej w sytuacji niepełnego, w kontekście zgodności z kompletem znamion typu czynu zabronionego, opisania czynu przypisanego w wyroku skazującym, który został zaskarżony wyłącznie na korzyść oskarżonego. Autor uważa, że źródło problemu leży w tym, jak postrzegamy opis czynu przypisanego wyrokiem i w jakiej relacji opis ten pozostaje do typu czynu zabronionego, w związku z wypełnieniem znamion którego sąd określa w wyroku skazującym odpowiedzialność karną. Zdaniem Autora nawet „zagubienie” jednego ze znamion w opisie czynu przypisanego wyrokiem skazującym, a niezaskarżonego przez prokuratora, nie musi być przeszkodą dla sądu odwoławczego do utrzymania w mocy skazującego wyroku lub ponownego skazania dla sądu orzekającego w postępowaniu ponownym, ponieważ czyn, o którym mowa w art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. to czyn w ujęciu ontologicznym, a nie czyn zabroniony, o którym mowa w art. 115 § 1 k.k.
Słowa kluczowe: czyn przypisany wyrokiem skazującym, czyn zabroniony, zagubienie znamienia w czynie przypisanym wyrokiem
Dr Hab. Jerzy Duży, professor of Collegium Medicum in Bydgoszcz, Nicolaus Copernicus University in Toruń
prosecutor of the Regional Prosecutor’s Office in Bydgoszcz, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3270-2790
The ‘lost’ features of the type of prohibited act in the act attributed to a conviction – a voice in the polemics
The article is a voice in the discussion between Konrad Lipiński and Paweł Pratkowiecki about whether (or not) it is possible to hold the perpetrator criminally liable in a situation of an incomplete – in terms of compliance with the set of features of the type of a prohibited act – description of the act ascribed in the convicting sentence, which was only appealed in favour of the accused. The author believes that the root of the problem lies in how the description of the act ascribed in the sentence is perceived and in the relationship of that description to the type of prohibited act in connection with satisfying the features that the court refers to as criminal liability in the convicting sentence. According to the author, even a ‘loss’ of one of the features in the description of the act ascribed in the convicting sentence, which is not challenged by the public prosecutor, does not have to be an obstacle for the court of appeal to uphold the convicting sentence or for re-conviction by the court adjudicating in the re-conviction proceedings, because the act referred to in Article 413 § 2, item 1 of the Criminal Procedures Code is an act in ontological terms and not a prohibited act referred to in Article 115 § 1 of the Penal Code.
Keywords: act ascribed in the convicting sentence, prohibited act, loss of a feature in an act ascribed in the sentence
Bibliografia / References
Duży J., Pośredni zakaz reformationis in peius a podstawowy cel procesu karnego, „Państwo i Prawo” 2016/5.
Duży J., Pośredni zakaz reformationis in peius a prawo sądu do modyfikacji opisu znamion czynu przypisanego wyrokiem w postępowaniu ponownym – uwagi na tle wykładni art. 443 kpk, „Prokuratura i Prawo”2021/5.
Kardas P., Zbieg przepisów ustawy w prawie karnym. Analiza teoretyczna, Warszawa 2011.
Kociubiński W., Konsekwencje prawne niewłaściwego opisu czynu przypisanego w wyroku skazującym. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2019 roku, II KK 179/18, „Przegląd Sądowy” 2019/10.
Kubicki L., Przestępstwo popełnione przez zaniechanie, Warszawa 1975.
Lachowski J. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2020.
Lipiński K., O niemożności pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej wynikłej z wadliwego opisania czynu w wyroku skazującym, „Przegląd Sądowy”2023/6.
Marek A., Prawo karne. Zagadnienia teorii i praktyki, Warszawa 1997.
Morawski W., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2002.
Pratkowiecki P., O możliwości pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej pomimo wadliwego opisania czynu w wyroku skazującym, „Przegląd Sądowy” 2020/11–12.
Rusinek M., Przedmiot procesu [w:] System prawa karnego procesowego. Zagadnienia Ogólne, cz. 1, red. P. Hofmański, Warszawa 2013.
Śliwiński S., Proces karny. Zasady ogólne, Warszawa 1948.
Waltoś S., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2009.
Aneta Kaźmierczyk
doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kierownik Katedry Prawa Nieruchomości i Prawa Podatkowego,
Instytut Prawa, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; radca prawny, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6137-6605
Pojęcie i skutki „długotrwałego zalegania z zapłatą należnych opłat” przez właściciela lokalu – rozważania na tle art. 16 ustawy o własności lokali i art. 9521 Kodeksu postępowania cywilnego
Podstawowy środek ochrony interesu majątkowego wspólnoty mieszkaniowej uregulowany został w art. 16 ustawy o własności lokali. Stanowi on podstawę żądania przymusowego zbycia lokalu właściciela, który długotrwale zalega z zapłatą opłat umożliwiających zarządzanie nieruchomością wspólną, a koszt utrzymania nieruchomości wspólnej przerzucony zostaje na innych właścicieli lokali. Problematyka ochrony interesu majątkowego wspólnoty mieszkaniowej to zarówno kwestia istnienia odpowiednio ukształtowanych środków prawnych, jak też i realnej możliwości ich zastosowania. W artykule omówione zostały dwa zagadnienia. Po pierwsze analizie poddano treść przesłanki zastosowania środka z art. 16 ustawy o własności lokali wyrażonej poprzez sformułowanie „długotrwale zalega z zapłatą należnych opłat”. Po drugie przedstawiono regulacje, które to utrudniają lub uniemożliwiają realne zastosowanie tego środka ochrony interesu wspólnoty mieszkaniowej. Zwrócono też uwagę na przepisy ustawy o własności lokali, jak też dokonano tu analizy treści art. 9521 Kodeksu postępowania cywilnego, wykazując, że regulacja ta nie ma zastosowania w sytuacji realizacji środka prawnego z art. 16 ustawy o własności lokali.
Słowa kluczowe: wspólnota mieszkaniowa, sprzedaż licytacyjna lokalu, własność, współwłasność, ochrona interesu wspólnoty mieszkaniowej
Dr Hab. Aneta Kaźmierczyk, professor of the Kraków University of Economics
Head of the Department of Real Estate Law and Tax Law, Institute of Law, Kraków University of Economics, legal counsel, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6137-6605
The concept and consequences of ‘long-term arrears in the payment of due fees’ by the owner of the premises – considerations in the context of Article 16 of the Act on Ownership of Premises and Article 9521 of the Civil Procedures Code
The basic measure for protecting the property interest of a housing community is regulated in Article 16 of the Act on Ownership of Premises. It constitutes the basis of a demand for the compulsory sale of premises belonging to an owner who has long-term arrears with the payment of the fees which are to enable the management of the common property, while the cost of maintaining the common property is transferred to other owners of premises. The issue of protecting the financial interests of a housing community is both a matter of the existence of appropriately defined legal measures and the real possibility of applying them. The article discusses two issues. Firstly, the condition for applying the measure regulated in Article 16 of the Act on the Ownership of Premises expressed by the term ‘long-term arrears with the payment of due fees’ was analysed. Secondly, regulations are presented that make it difficult or impossible to actually apply this measure of protection of the interests of the housing community. Attention was also paid to the provisions of the Act on the Ownership of Premises and the wording of Article 9521 of the Civil Procedures Code, demonstrating that this regulation does not apply in the situation of implementing a legal remedy under Article 16 of the Act on the Ownership of Premises.
Keywords: housing community, auction sale of premises, ownership, co-ownership, protection of the interests of the housing community
Bibliografia / References
Adamczuk A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 478–1217, red. M. Manowska, LEX 2022.
Bidziński Z., Status prawny lokali i ich dysponentów, Warszawa 1998.
Bończak-Kucharczyk E., Własność lokali i wspólnota mieszkaniowa. Komentarz, Warszawa 2010.
Ciepła H. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730–1088, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021.
Dziczek R., Spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe jako zarządcy nieruchomości wielolokalowych, Warszawa 2009.
Ignatowicz J., Przyszłość odrębnej własności lokali [w:] Rozprawy z prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Witolda Czachórskiego, Warszawa 1985.
Jaceczko E. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie egzekucyjne. Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy). Komentarz aktualizowany, red. O.M. Piaskowska, LEX 2023.
Kaźmierczyk A., Problematyka uchwał wspólnot mieszkaniowych w przedmiocie najmu krótkoterminowego lokali – środki ochrony praw przysługujących właścicielom lokali sąsiednich (cz. II), „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2020/11.
Krzekotowska K., Eksmisja z lokali mieszkalnych, Bielsko-Biała 1999.
Liberman J., Własność mieszkania, „Nowe Prawo” 1961/4.
Nazar M., Własność lokali. Podstawowe zagadnienia cywilnoprawne, Lublin 1995.
Pietrzykowski K., Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz, Warszawa 2008.
Sadza A., Licytacja nieruchomości służącej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika po 15.04.2022 r., „Polski Proces Cywilny” 2023/1.
Skąpski J., Własność lokali w świetle ustawy z 24 czerwca 1994 r., „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1996/2.
Turlej A. [w:] R. Strzelczyk, A. Turlej, Własność lokali. Komentarz, Warszawa 2010.
Cezary Paweł Waldziński
doktor nauk prawnych, adiunkt, Katedra Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Akademia Łomżyńska, sędzia Sądu Okręgowego w Łomży, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4371-9691
Kilka uwag do wykładni art. 961 Kodeksu cywilnego
W artykule przedstawiono wskazówki wypracowane przez orzecznictwo Sądu Najwyższego na bazie indywidualnych przypadków, jakimi należy kierować się przy stosowaniu art. 961 Kodeksu cywilnego. W ocenie autora do tych wskazówek interpretacyjnych należy dodać kolejną, zgodnie z którą przy ocenie, czy przeznaczone oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe wyczerpują prawie cały spadek, nie powinny być brane pod uwagę prawa majątkowe podlegające dziedziczeniu, które wprawdzie należały do spadkodawcy w chwili sporządzenia testamentu, lecz wyszły z jego majątku po tym zdarzeniu w taki sposób, że w zamian za te prawa nie otrzymał on innych praw podlegających dziedziczeniu, co spadkodawca przewidywał i czego oczekiwał. Dotyczy to również praw, które miały wyjść z jego majątku po sporządzeniu testamentu w wyżej wskazany sposób, jednakże do tego nie doszło z uwagi na śmierć spadkodawcy. Przewidywania i oczekiwania spadkodawcy, o których mowa, powinny wynikać z samej treści testamentu.
Słowa kluczowe: testament, wykładnia testamentu, dziedziczenie
Dr Cezary Paweł Waldziński
assistant professor, Department of Legal Studies, Faculty of Law and Administration, University of Łomża, judge of the Regional Court in Łomża, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4371-9691
A few remarks on the interpretation of Article 961 of the Polish Civil Code
The article presents the guidelines developed by the jurisprudence of the Supreme Court on the basis of individual cases, which should be followed when applying Article 961 of the Polish Civil Code. According to the author, another interpretative rule should be added to these guidelines, whereby, when assessing whether individual items of property intended for a person named in the will apply to almost the entire estate, rights to property which is subject to inheritance should not be taken into account, even though that property belonged to the testator at the time of preparation of the will, but left the estate after it was prepared in such a way that he did not receive other inheritable rights that the testator had anticipated and expected, in exchange for these rights. This also applies to rights which were supposed to leave his estate after the will was prepared in the above manner, although this did not take place because the testator passed away. The testator’s above anticipations and expectations should arise from the content of the will itself.
Keywords: will, interpretation of the will, inheritance
Bibliografia / References
Księżak P., Szymura K., Wykładnia testamentu. Glosa do postanowienia SN z dnia 1 grudnia 2011 r., I CSK 419/10, „Przegląd Sądowy” 2013/3.
Niedośpiał M., Określenie czasu miarodajnego dla kwalifikacji rozrządzenia testamentowego, o którym mowa w art. 961 k.c. Glosa do postanowienia SN z dnia 29 marca 2007 r., I CSK 3/07, „Państwo i Prawo” 2011/5.
Niedośpiał M., Wykładnia testamentu. Glosa do postanowienia SN z dnia 28 października 1997 r., I CKN 276/97, „Państwo i Prawo” 1998/12.
Niezbecka E., Zapis, Lublin 1990.
Osajda K., Górniak K. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2023.
Perka M., Zasada favor testamenti w prawie spadkowym, „Palestra” 2017/5.
Radwański Z., Wykładnia testamentów, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 1993/1.
Rzewuski M., Wykładnia testamentu a okoliczności zewnętrzne towarzyszące testowaniu, „Przegląd Sądowy” 2015/1.
Skowrońska E., Glosa do uchwały SN z dnia 16 września 1993 r., III CZP 122/93, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1994/10, poz. 177.
Skowrońska-Bocian E., Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga czwarta. Spadki, Warszawa 2005.
Wójcik S., Zoll F. [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo spadkowe, t. 10, red. B. Kordasiewicz, Warszawa 2015.
Załucki M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Warszawa 2023.
Marcin Czechowski
doktor nauk prawnych, Instytut Prawa i Administracji, Uniwersytet Pomorski w Słupsku, radca prawny, Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0895-3768
Niewykonywanie zawodu przez adwokata, zawieszenie wykonywania zawodu radcy prawnego, rzecznika patentowego i doradcy podatkowego a możliwość występowania we własnej sprawie sądowej w przypadkach objętych przymusem adwokacko-radcowskim
Kwestia wyłączenia podmiotowego od zasady przymusu adwokacko-radcowskiego od lat wzbudza wątpliwości na gruncie toczących się spraw sądowych. Przepisy określające krąg uprawnionych do osobistego działania we własnej sprawie w przypadkach objętych przymusem adwokacko-radcowskim nie precyzują, by osoby te czynnie wykonywały swoje zawody. Należy stwierdzić, że omawiane zwolnienie następuje nie według kryterium statusu zawodowego, lecz według kwalifikacji zawodowych. Odmienny pogląd reprezentantów wymiaru sprawiedliwości nadmiernie utrudniałby uzyskanie ochrony sądowej stanowiącej element prawa dostępu do sądu. Prowadziłby też do zbytniego formalizmu procesowego, a w konsekwencji naruszenia zasady sprawiedliwości proceduralnej, stanowiącej jeden ze składowych elementów konstytucyjnego prawa do sądu. Celowe byłoby określenie przez ustawodawcę ram aktywności nieczynnych zawodowo adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego i rzecznika patentowego, w tym uściślenie, że każdy z przedstawicieli tych zawodów jest dopuszczony do działania we własnej sprawie, kiedy przepis przewiduje konieczność zastępstwa przez fachowego pełnomocnika.
Słowa kluczowe: adwokat, radca prawny, doradca podatkowy, rzecznik patentowy, przymus adwokacko-radcowski, niewykonywanie zawodu, zawieszenie prawa wykonywania zawodu, zawieszenie w czynnościach zawodowych
Dr Marcin Czechowski
Institute of Law and Administration, Pomeranian University in Słupsk, legal counsel, Regional Chamber of Legal Counsels in Poznań, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0895-3768
Non-practicing of the profession by an attorney-at-law, suspension of the right to practice the profession of legal counsel, patent attorney and tax adviser and the possibility of representing oneself in court in cases which require mandatory representation by an attorney-at-law or legal counsel
The matter of the subjective exemption from the principle of mandatory representation by an attorney-at-law or legal counsel has been giving rise to doubts in court cases for years. The laws specifying the group of people entitled to represent themselves in their own case, if mandatory representation by an attorney-at-law or legal counsel is required, do not specify that these people should actively practice the legal profession. It should be pointed out that the exemption in question is based not on the criterion of professional status, but on the basis of professional qualifications. A different view expressed by representatives of the justice system would make it excessively difficult to obtain judicial protection, which is part of the right of access to a trial in court. It would also lead to excessive procedural formalism and, consequently, a breach of the principle of procedural justice, which is one of the components of the constitutional right to a trial in court. It would be advisable for the legislator to specify the framework for the activities of attorneys-at-law, legal counsels, tax advisers and patent attorneys who are professionally inactive stipulating that every representative of these professions is allowed to represent himself in his own case when the regulation provides for the need to be represented by a professional attorney.
Keywords: attorney-at-law, legal counsel, tax adviser, patent attorney, mandatory representation by an attorney-at-law or legal counsel, non-practicing of the profession, suspension of the right to practice the profession, suspension from professional activities
Bibliografia / References
Ciepła H. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art. 1–205, red. A. Marciniak, Legalis 2019.
Eichstaedt K. [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX 2024.
Ereciński T. [w:] T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Tom I, Warszawa 2004.
Ereciński T., Apelacja i kasacja w procesie cywilnym (według ustawy z dnia 1 marca 1996 r.), Warszawa 1996.
Flaga-Gieruszyńska K., Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1997 r., III ZP 16/97, „Rejent” 1998/9.
Gajda K., Kilka uwag o przymusie adwokacko-radcowskim, „Ius Novum” 2021/3.
Gil I. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil, Legalis 2023.
Gudowski J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1–124, red. T. Ereciński, LEX 2023.
Jaślikowski M., Wyłączenia podmiotowe spod przymusu adwokacko-radcowskiego w postępowaniu cywilnym [w:] Aurea praxis, aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, t. 1, red. J. Gudowski, K. Weitz, Warszawa 2011.
Matras J. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, LEX 2023.
Mierzwińska-Lorencka J., Kodeks postępowania karnego. Komentarz do nowelizacji 2019, LEX 2020.
Misztal P., Przymus adwokacko-radcowski w polskim procesie karnym, Warszawa 2020.
Piątek W. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. A. Skoczylas, P. Szustakiewicz, Legalis 2023.
Razowski T. [w:] P. Kardas, G. Łabuda, T. Razowski, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX 2017.
Sarnecki P. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Skorupka J., Komentarz do wybranych przepisów Kodeksu karnego skarbowego, LEX 2020.
Sychowicz M., Przymus adwokacko-radcowski w postępowaniu cywilnym, „Palestra” 1996/7–8.
Wiśniewski T., Apelacja i kasacja. Nowe środki odwoławcze w postępowaniu cywilnym, Warszawa 1996.
Zagrodnik J. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Zagrodnik, LEX 2023.
Zagrodnik J. [w:] L. Wilk, J. Zagrodnik, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Legalis 2020.
Zembrzuski T., Skarga kasacyjna. Dostępność w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2011.
Zieliński A., Flaga-Gieruszyńska K. [w:] A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Legalis 2022.
Lucyna Kaligowska
starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0009-0004-2963-4418
Podwyższenie wynagrodzenia pełnomocników z urzędu o stawkę podatku od towarów i usług
W artykule podjęto zagadnienie budzące ostatnio spore kontrowersje – czy wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu przyznane z zastosowaniem stawek jak za reprezentację z wyboru, należy powiększyć o podatek od towarów i usług, czy też kwota ta obejmuje już w sobie należny VAT. Impulsem do podjęcia tego tematu stały się najnowsze orzeczenia sądów administracyjnych.
Słowa kluczowe: pomoc prawna z urzędu, podatek od towarów i usług
Lucyna Kaligowska
senior court referendary at the Voivodship Administrative Court in Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0009-0004-2963-4418
Addition of VAT to attorneys’ fees ex officio
The article discusses an issue that has recently been the subject of considerable controversy, namely whether VAT should be added to a legal aid lawyer’s fee awarded at the same rate as for representation by choice or whether this amount already includes output VAT. The latest rulings of the administrative courts provided the impetus for taking up this issue.
Keywords: ex officio legal aid, VAT
Bibliografia / References
Gajewski D., Kontrowersje wokół opodatkowania podatkiem dochodowym i podatkiem VAT spraw urzędowych prowadzonych przez adwokatów, „Palestra” 2014/5–6.
Kaligowska L., Wynagrodzenie pełnomocników z urzędu w świetle najnowszego orzecznictwa sądów po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2020 r., SK 66/19, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2023/5.
Kowalczyk R., Orzekanie o kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 20.12.2022 r., SK 78/21, LEX 2023, komentarz praktyczny.
Marek Generowicz
aplikant adwokacki III roku przy Okręgowej Radzie Adwokackiej we Wrocławiu, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2798-1692
Dopuszczalność złożenia przez obowiązanego wniosku o obniżenie opłaty stosunkowej ustalonej w postępowaniu zabezpieczającym
Punktem wyjścia rozważań podjętych w artykule jest teza, iż obowiązany może złożyć wniosek o obniżenie opłaty stosunkowej ustalonej przez komornika sądowego w postępowaniu zabezpieczającym. Pogląd ten stanowi polemikę z dwugłosem istniejącym zarówno w piśmiennictwie, jak i w judykaturze oraz stanowi podsumowanie argumentacji pojawiającej się po obu stronach dyskursu prawniczego. Przede wszystkim poruszona została kwestia systematyki ustawy o kosztach komorniczych oraz semantycznych konotacji określeń tam użytych, co miało decydujący wpływ na prawidłowe odkodowanie normy z art. 48 tej ustawy. Analizie poddano także historię legislacyjną regulacji o kosztach komorniczych i praktyczny aspekt stosowania instytucji miarkowania opłaty stosunkowej. Niezależnie od tego niniejszy artykuł dał również asumpt do podjęcia refleksji na temat wpływu rozpoznania wniosku o obniżenie opłaty stosunkowej na rozpoczęcie biegu terminu do złożenia wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego.
Słowa kluczowe: obniżenie opłaty egzekucyjnej, miarkowanie, opłata stosunkowa w postępowaniu zabezpieczającym, koszty komornicze, obowiązany
Marek Generowicz
third year trainee attorney-at-law at the Regional Chamber of Legal Counsels in Wrocław, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2798-1692
Admissibility of the submission of a petition by an obligor to reduce the proportional fee set in interim injunction proceedings
The starting point of the considerations in this article is the thesis that the obligor may file a petition to reduce the proportional fee set by the court bailiff in interim injunction proceedings. This view is a polemic in the two lines of argument in both the literature and the judicature, and summarizes the arguments appearing on both sides of the legal discourse. The article primarily addresses the issue of the systematics of the Act on Bailiff Costs and the semantic connotations of the terms used therein, which had a decisive impact on the correct decoding of the norm of Article 48 of that Act. It also analyses the legislative history of the regulation on bailiff costs and the practical aspect of the application of the institution of the reduction of the proportional fee. Regardless of this, the article also gives rise to the reflection on the impact of the consideration of the petition for a reduction in the proportional fee on the start of the countdown to the deadline for submitting a petition for an award of the costs of the interim injunction proceedings.
Keywords: reduction of the enforcement fee, reduction, proportional fee in interim injunction proceedings, bailiff costs, obligor
Bibliografia / References
Grajdura W. [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Kodeks Etyki Zawodowej Komornika Sądowego. Komentarz, red. M. Świeczkowska-Wójcikowska, J. Świeczkowski, LEX 2020.
Kania M., Wniosek o obniżenie opłaty egzekucyjnej, Komentarz praktyczny, ABC, LEX.
Klonowski M. [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, red. R. Reiwer, Legalis 2021.
Kunicki I., Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, Legalis 2018.
Malczyk M. [w:] Komentarz do ustawy o kosztach komorniczych, red. A. Mendrek, Sopot 2021.
Merchel Z. [w:] Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, red. A. Antkiewicz, Z. Merchel, Sopot 2019.
Rystał D. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 506–1217. Tom II, red. T. Szanciło, Legalis 2023.
Sadomski J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 506–1217. Tom II, red. T. Szanciło, Legalis 2023.
Simbierowicz M., Skoczylas T. [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, red. M. Świtkowski, LEX 2023.
Szachta J., Miarkowanie opłaty egzekucyjnej za egzekucję świadczeń pieniężnych – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2022/1.
Uliasz M. [w:] Komentarz do ustawy: Koszty komornicze, tj. z dnia 22-11-2019 (Dz.U. 2019, poz. 2363). Opracowanie redakcyjne na podstawie: Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Tom 8, red. K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2021.
Uliasz M. [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Kodeks Etyki Zawodowej Komornika Sądowego. Komentarz, red. M. Świeczkowska-Wójcikowska, J. Świeczkowski, LEX 2020.
Dominik Hincz
doktor nauk prawnych, radca prawny w kancelarii Bird & Bird, Polska
ORCID: https://orcid.org/0009-0006-7449-5730
Wykładnia art. 1112 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece a postępowanie w przedmiocie stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego
Zgodnie z art. 1112 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wniosek o zmianę podstawy wpisu hipoteki przymusowej opartej na postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia należy złożyć w terminie dwóch miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia uwzględniającego zabezpieczone roszczenie. Wszystko wskazuje na to, że jest to termin prekluzyjny, niepodlegający przedłużeniu. Powołany przepis nie uwzględnia zatem specyfiki postępowania o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego, które zazwyczaj trwa dłużej niż dwa miesiące. Przyjęcie prostej interpretacji, wedle której taki wyrok jest „orzeczeniem” prawomocnym z chwilą jego wydania bądź doręczenia, prowadziłoby do niemal całkowitego wyłączenia możliwości dokonania zmiany podstawy wpisu hipoteki przymusowej zabezpieczającej roszczenie objęte zapisem na sąd polubowny. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie prawidłowej wykładni art. 1112 ust. 1 u.k.w.h., która pozwala zrealizować jego cele poprzez uwzględnienie specyfiki postępowania homologacyjnego.
Słowa kluczowe: zabezpieczenie, zmiana podstawy wpisu hipoteki przymusowej, wyrok sądu polubownego, tytuł egzekucyjny, tytuł wykonawczy
Dr Dominik Hincz
legal counsel at the Bird & Bird Law Firm, Poland
ORCID: https://orcid.org/0009-0006-7449-5730
Interpretation of Article 1112, para. 1 of the Act on the Land and Mortgage Register and the Mortgage in the light of proceedings regarding confirmation of the enforcement of an arbitral award
Pursuant to Article 1112, para. 1 of the Act on the Land and Mortgage Register and the Mortgage, a petition to amend the basis for registering a compulsory mortgage based on an interim injunction must be filed within two months of the date on which the judgment securing the claim becomes final. All the indications are that this is a preclusive deadline which cannot be extended. Therefore, the said provision does not take into account the specificity of proceedings for a declaration of enforceability of an arbitral award, which usually last longer than two months. The adoption of a straightforward interpretation, according to which such a judgment is a final ‘judgment’ from the moment it is issued or served, would lead to an almost complete exclusion of the possibility to change the basis for registering a compulsory mortgage securing a claim that is encompassed by an arbitration clause. The objective of this article is to present the correct interpretation of Article 1112, para. 1 of the said Act, which enables its objectives to be achieved by taking into account the specifics of the proceedings for a declaration of enforceability of an arbitral award.
Keywords: interim injunction, changing the basis for registering a compulsory mortgage, arbitral award, enforcement order, enforceable title
Bibliografia / References
Błaszczak Ł., Wyrok sądu polubownego w postępowaniu cywilnym, LEX 2010.
Broniewicz W., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 1998.
Czech T., Iluzoryczne zabezpieczenie? Trwałość hipoteki przymusowej ustanowionej w sądowym postępowaniu zabezpieczającym, „Temidium” 2022/1.
Czech T., Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz. Tom II. Hipoteka, LEX 2022.
Dobrzański B., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I, Warszawa 1969.
Ereciński T., Pietrzkowski H. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom V. Postępowanie egzekucyjne, red. T. Ereciński, LEX 2016.
Heropolitańska I. [w:] I. Heropolitańska, A. Tułodziecka, K. Hryćków-Mycka, P. Kuglarz, Ustawa o księgach wieczystych i hipotece oraz przepisy związane. Komentarz, Legalis 2021.
Jaceczko E. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie egzekucyjne. Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy). Komentarz aktualizowany, red. O.M. Piaskowska, LEX 2023.
Jagieła J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom IV. Komentarz do art. 730–1095(1), red. A. Marciniak, Legalis 2020.
Jantowski L. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX 2023.
Jędrzejewska M., Glosa do orzeczenia. Sądu Najwyższego z 20 II 1974 r., III CZP 2/74, „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1976/1.
Kostecki S. [w:] Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz, red. W. Borysiak, Legalis 2021.
Kućka M., Upadek zabezpieczenia w postaci hipoteki przymusowej czyli o interpretacji art. 7541 k.p.c., „Transformacje Prawa Prywatnego” 2019/1.
Kulski R., Zapis na sąd polubowny, art. 698 § 1 k.p.c. Glosa do wyroku SN z dnia 11 lipca 2001 r., V CKN 379/00, „Państwo i Prawo” 2002/11.
Lipowicz Ł. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. P. Filipiak, A. Hrycaj, LEX 2023.
Łaszczuk M., Szpara J. [w:] System prawa handlowego. Tom 8. Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, Warszawa 2015.
Łazarska A., Górski K. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 1–45816. Tom I, red. A. Marciniak, Legalis 2023.
Marciniak A., Sądowe postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych, Warszawa 2019.
Muliński M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom II. Komentarz. Art. 730–1217, red. J. Jankowski, Legalis 2019.
Pisuliński J., Gniewek E. [w:] Prawo rzeczowe. System Prawa Prywatnego. Tom 4, red. E. Gniewek, Warszawa 2021.
Siedlecki W., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 1972.
Strumiłło T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom II. Komentarz. Art. 730–1217, red. J. Jankowski, Legalis 2019.
Studzińska J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian. Tom I i II, red. T. Zembrzuski, LEX 2020.
Tomaszewski M., Skutki prawne wyroku sądu polubownego [w:] Aurea praxis aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci profesora Tadeusza Erecińskiego, t. 2, red. J. Gudowski, K. Weitz, Warszawa 2011.
Wiśniewski T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom. II. Artykuły 367–505(39), red. T. Wiśniewski, LEX 2021.
Wolak G., Wpływ umorzenia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości na podstawie art. 985 § 1 KPC na udzielone wierzycielowi zabezpieczenie w postaci obciążenia nieruchomości dłużnika hipoteką przymusową, „Przegląd Postępowania Egzekucyjnego” 2021/12.
Zawistowski D. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730–1088, red. T. Wiśniewski, LEX 2021.
Marcin Świerk
sędzia Sądu Okręgowego w Rzeszowie, Polska
Możliwość wznowienia przewodu sądowego na posiedzeniu. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 29.12.2023 r., III KS 64/23
Glosa dotyczy możliwości wznowienia przewodu sądowego na posiedzeniu pomiędzy terminem rozprawy, na którym zamknięto przewód sądowy, a terminem rozprawy, na którym ma być ogłoszony wyrok. Przepisy Kodeksu postępowania karnego uprawniają sąd do takiego postąpienia, ponieważ okres pomiędzy wskazanymi terminami rozpraw jest przerwą w rozprawie. W czasie przerwy sąd może na posiedzeniu postanowić o wznowieniu przewodu sądowego, przy czym może to uczynić w takim samym (a nie koniecznie tym samym) składzie. Zapobiegnie to konieczności prowadzenia rozprawy od początku.
Słowa kluczowe: odroczenie wydania wyroku, zamknięcie przewodu sądowego, wznowienie przewodu sądowego, rozprawa, przewód sądowy, przerwa w rozprawie, posiedzenie, skład sądu na posiedzeniu
Marcin Świerk
judge of the Regional Court in Rzeszów, Poland
Possibility of resuming a trial at a session. Commentary on the decision of the Supreme Court of 29 December 2023, III KS 64/23
The commentary applies to the possibility of resuming judicial proceedings at a session between the date of the hearing at which the judicial proceedings were closed and the date of the hearing at which the judgment is to be announced. The provisions of the Criminal Procedures Code authorize the court to do so because the period between the said hearing dates is a break in the trial. During the break, the court may decide to resume the trial during a session, whereby it may do so with the same (but not necessarily the same) membership of the bench. This will prevent having to conduct the hearing from the beginning.
Keywords: deferral of issuing a judgment, close of a trial, resumption of a trial, hearing, court proceedings, break in the hearing, session, bench of the court at the session
Bibliografia / References
Błoński M., Odroczenie wydania wyroku (art.411 kpk), „Przegląd Sądowy” 2019/2.
Eichstaedt K. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX 2004.
Gensikowski P. [w:] PRAXIS. Prawo karne procesowe dla sędziów, prokuratorów, obrońców i pełnomocników, red. M. Olężałek, Warszawa 2024.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym, Warszawa 2008.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Tom I. Artykuły 1-467. Komentarz, Warszawa 2014.
Kala D., Klubińska M., Postępowania przed sądem pierwszej instancji po nowelizacji z 2016 roku. Komentarz praktyczny, Kraków 2016.
Kalinowski S. [w:] J. Bafia, J. Bednarzak, M. Flemming, S. Kalinowski, H. Kempisty, M. Siewierski, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 1976.
Klejnowska M. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Zagrodnik, LEX 2023.
Kryże A. [w:] A. Kryże, P. Niedzielak, K. Petryna, T.E. Wirzman, Kodeks postępowania karnego. Praktyczny komentarz z orzecznictwem, Warszawa 2001.
Kudrelek J., Odroczenie wydania wyroku – terminy ogłoszenia i uzasadnienia, „Ius et Administratio, Facultas Iuridica Universitatis Ressoviensis” 2004/21.
Kudrelek J., Zasada ciągłości w postępowaniu karnym, Szczytno 2008.
Kulesza C. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. naukowa K. Dudka, Warszawa 2020.
Paprzycki L.K. [w:] J. Grajewski, L.K. Paprzycki, S. Steinborn, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2013.
Paprzycki L.K. [w:] J. Grajewski, S. Steinborn, L.K. Paprzycki, Komentarz aktualizowany do art. 1–424 Kodeksu postępowania karnego, LEX 2015.
Prusak F., Komentarz do Kodeksu postępowania karnego, Warszawa 1999.
Rogoziński P., Kodeks postępowania karnego. Objaśnienia dla studentów, Kraków 2005.
Rogoziński P. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. S. Steinborn, LEX 2016.
Sakowicz A. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz 2023, red. A. Sakowicz, K.T. Boratyńska, P. Czarnecki, A. Górski, R. Koper, M. Królikowski, A. Lach, A. Ważny, Legalis 2023.
Skrętowicz E., Wyrok sądu karnego pierwszej instancji, Lublin 1989.
Skrętowicz E. [w:] J. Grajewski, E. Skrętowicz, Podręczny komentarz do kodeksu postępowania karnego, Gdańsk 1993.
Stefański R.A. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 2, red. Z. Gostyński, red. 2 wydania R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2004.
Stefański R.A. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. naukowa R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2021.
Tuleya I. [w:] W. Cieślak, K.J. Pawelec, I. Tuleya, M. Gabriel-Węglowski, Praktyczny komentarz do zmian procedury karnej, Warszawa 2017.
Zagrodnik J. [w:] M. Burdzik, S. Głogowska, J. Karaźniewicz, M. Klejnowska, N. Majda, I. Palka, K. Sychta, K. Żyła, J. Zagrodnik, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, LEX 2023.
