Opracowanie wewnętrznej procedury przyjmowania, weryfikowania i reagowania na zgłaszanie naruszeń prawa, do których posiadania są zobowiązane szkoły i inne placówki oświatowe zatrudniające co najmniej 50 pracowników, to jedna strona zagadnienia. Drugą, wymykającą się regulacjom, jest dynamika interakcji społecznych, zwłaszcza emocje oraz zachowania osób uczestniczących bezpośrednio i pośrednio w załatwianiu zgłoszonej sprawy. Warto być tego świadomym i w miarę możliwości przygotować się na stawienie czoła różnym sytuacjom.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2024/9
Przeciętny Kowalski przed powzięciem decyzji o odegraniu roli sygnalisty pewnie nie przeczyta ustawy z 14.06.2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. poz. 928) – dalej u.o.s. (wejdzie w życie 25 września). A nawet jeśli to uczyni, może mieć trudności ze zrozumieniem treści napisanych specjalistycznym językiem prawniczym. Dotyczy to zwłaszcza takich określeń jak działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem oraz mające na celu obejście prawa (art. 3 ust. 1 u.o.s.), które kwalifikują się do zgłoszenia. Dodatkową trudnością może być niewskazanie szkolnictwa, oświaty czy edukacji w enumeratywnym wyliczeniu dziedzin, których powinno dotyczyć zgłoszenie (art. 3 ust. 1 pkt 1–17 u.o.s.).
W ocenie czynów osób trzecich wspomniany Kowalski będzie pewnie kierować się bardziej życiowym doświadczeniem, zdrowym rozsądkiem lub wiedzą potoczną niż prawem. Nie oznacza to, że zgłoszenie nieprawidłowości jest bezzasadne. Choć nie narusza czy nie obchodzi prawa, może być czynem nieetycznym (choć niekaralnym), niezgodnym z regulacjami wewnętrznymi bądź stanowić dysfunkcję organizacyjną. Z punktu widzenia sprawności i efektywności działania szkoły jest równie istotny. Dlatego warto poważnie potraktować każdą osobą sygnalizującą nieprawidłowości nawet wtedy, gdy zgłaszany czyn nie wyczerpuje znamion naruszenia lub obejścia prawa. Pozwala to bowiem uczyć się na błędach i dążyć do stworzenia w szkole kultury, w której błąd (naruszenie prawa) jest traktowany jako sytuacja uczenia się, natomiast informacja zwrotna od sygnalisty – podobnie jak w ocenianiu kształtującym – jako droga do poprawy i rozwoju.
Zamów prenumeratę: www.profinfo.pl/sklep/dyrektor-szkoly,7340.html
