Model edukacji dla wszystkich, czyli reforma edukacji włączającej, przeszedł konsultacje społeczne i pod koniec października MEiN przedstawiło propozycje zmian zarówno instytucjonalnych, jak i tych, które zaowocują innymi metodami pracy z dziećmi mającymi problemy rozwojowe. Nadal jednak bez szczegółów i projektów aktów prawnych.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2021/12
Reforma edukacji włączającej konieczna jest z kilku powodów, m.in. braku skutecznej koordynacji pomocy dziecku i rodzinie udzielanej w różnych resortach/sektorach – rodzice nie mają prostego dostępu do wsparcia ze strony instytucji za nie odpowiedzialnych. Innym czynnikiem przesądzającym o niewydolności systemu są reguły finansowania. Co prawda subwencja na dzieci z problemami rozwojowymi (już 34% uczniów) rośnie szybciej niż subwencja oświatowa w ogóle, ale samorządy nie zawsze właściwie rozdzielają te pieniądze. Zmiana prawa teoretycznie obligująca do wydawania środków na uczniów z niepełnosprawnościami nie dała efektów, bo po pierwsze stoi w sprzeczności z prawem samorządów do swobodnego dysponowania każdą subwencją, a po drugie sam system pomocy z różnych względów pochłania pieniądze, niekoniecznie dając dziecku to, czego najbardziej potrzebuje.
Dlatego resort edukacji proponuje np. nowy system wczesnego wspomagania rozwoju, subwencję idącą dokładnie za dzieckiem wymagającym wsparcia, pomoc specjalistyczną dla ucznia dostępną już w szkole, standaryzację tej pomocy i monitorowanie realizacji standardów, a także wprowadzenie terminologii uwzględniającej współczesną wiedzę naukową i spójną z ICD-11 (nowa klasyfikacja chorób).
Nowy system to m.in.:
- utworzenie Krajowego Systemu Wspomagania Rozwoju Dzieci oraz Wsparcia Uczniów i Rodzin;
- nowe zadania poradni psychologiczno-pedagogicznych z oceną funkcjonalną jako podstawą dalszych działań;
- określenie standardów zatrudnienia nauczycieli specjalistów w ogólnodostępnych przedszkolach i szkołach;
- przebudowa systemu wczesnego wspomagania rozwoju dzieci i wsparcia rodziny (WWRiWR);
- nowa rola szkół i placówek specjalnych – specjalistyczne centra wspierające edukację włączającą;
- przygotowanie kadr: superwizje i zapewnienie dostępu do zasobów metodycznych;
- nadanie statusu ucznia dzieciom z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim;
- określenie standardów „dostępnej szkoły”.
