O uczeniu się poprzez obserwację działania firmy oraz jej bardziej doświadczonych pracowników wykonujących zadania z Aldoną Skubiszewską, dyrektorką Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących nr 2 w Katowicach, nominowaną do tytułu Super Dyrektor Szkoły 2020, rozmawia dr Danuta Elsner, członkini kolegium redakcyjnego „Dyrektora Szkoły”.Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2021 /2
Aldona Skubiszewska: Nie jest łatwo, stąd przyjęło się używać nazwy angielskiej. W dowolnym tłumaczeniu oznacza to podążanie za kimś jak cień. Niekiedy poszukuje się też w języku polskim nazwy własnej dla tej metody stosowanej w kształceniu i doskonaleniu zawodowym, np. „staż towarzyszący” lub obserwacja „trop w trop” (J. MacBeath, M. Schratz, D. Meuret, L. Jakobsen, Czy nasza szkoła jest dobra?, Warszawa 2003, s. 156). My przyjęliśmy nazywać to w naszej szkole praktyką obserwacyjną.
Czym job shadowing różni się od innych metod obserwacji?
Jest to obserwacja ciągła, trwająca przez wyznaczony, dłuższy czas, np. cały dzień lub kilka dni. Obserwator zamiast skupić się na jednostkowej sprawie bądź wąskim wycinku pracy instytucji, grupy osób czy osoby (jak w przypadku obserwacji lekcji przez dyrektora albo obserwacji koleżeńskich) towarzyszy obserwowanemu w wykonywanych czynnościach. Zachowuje się jednak biernie, nie uczestniczy w nich. Dłuższy czas trwania obserwacji sprawia, że możliwe jest dostrzeżenie, jak przebiega praca w różnych warunkach, wniknięcie w powtarzalne schematy działania, wejście w szczegóły, dostrzeżenie braków, trudności czy niepowodzeń. W konsekwencji uzyskuje się podłużny przekrój pracy instytucji lub osoby zamiast fotograficznego obrazu jedynie jakiegoś fragmentu.
Kiedy i jak zapoznali się Państwo z tą metodą?
W 2017 r. przystąpiliśmy do projektu „Nauczyciele i uczniowie ZSTiO nr 2 w Katowicach – zawodowcy z pasją!”. W jego ramach nasi nauczyciele uczestniczyli w dwóch wyjazdach szkoleniowych do szkoły Salesianos Santisima Trinidad w Sevilli. Pierwsza grupa obejmowała dyrekcję oraz nauczycieli uczących przedmiotów ekonomicznych, a druga – nauczycieli uczących przedmiotów informatycznych i elektrycznych. W sumie w wyjazdach wzięło udział 16 nauczycieli kształcenia zawodowego (na 63 zatrudnionych w placówce), w tym 2 osoby kadry zarządzającej. Obie grupy zapoznały się z systemem edukacji w Hiszpanii, metodami pracy w szkole Salesianos Santisima Trinidad, systemem wsparcia w zakresie kształtowania ścieżki zawodowej uczniów, metodami stosowanymi w nauczaniu, a także sposobami rozwiązywania problemów wychowawczych.
Aldona Skubiszewska: Nie jest łatwo, stąd przyjęło się używać nazwy angielskiej. W dowolnym tłumaczeniu oznacza to podążanie za kimś jak cień. Niekiedy poszukuje się też w języku polskim nazwy własnej dla tej metody stosowanej w kształceniu i doskonaleniu zawodowym, np. „staż towarzyszący” lub obserwacja „trop w trop” (J. MacBeath, M. Schratz, D. Meuret, L. Jakobsen, Czy nasza szkoła jest dobra?, Warszawa 2003, s. 156). My przyjęliśmy nazywać to w naszej szkole praktyką obserwacyjną.
Czym job shadowing różni się od innych metod obserwacji?
Jest to obserwacja ciągła, trwająca przez wyznaczony, dłuższy czas, np. cały dzień lub kilka dni. Obserwator zamiast skupić się na jednostkowej sprawie bądź wąskim wycinku pracy instytucji, grupy osób czy osoby (jak w przypadku obserwacji lekcji przez dyrektora albo obserwacji koleżeńskich) towarzyszy obserwowanemu w wykonywanych czynnościach. Zachowuje się jednak biernie, nie uczestniczy w nich. Dłuższy czas trwania obserwacji sprawia, że możliwe jest dostrzeżenie, jak przebiega praca w różnych warunkach, wniknięcie w powtarzalne schematy działania, wejście w szczegóły, dostrzeżenie braków, trudności czy niepowodzeń. W konsekwencji uzyskuje się podłużny przekrój pracy instytucji lub osoby zamiast fotograficznego obrazu jedynie jakiegoś fragmentu.
Kiedy i jak zapoznali się Państwo z tą metodą?
W 2017 r. przystąpiliśmy do projektu „Nauczyciele i uczniowie ZSTiO nr 2 w Katowicach – zawodowcy z pasją!”. W jego ramach nasi nauczyciele uczestniczyli w dwóch wyjazdach szkoleniowych do szkoły Salesianos Santisima Trinidad w Sevilli. Pierwsza grupa obejmowała dyrekcję oraz nauczycieli uczących przedmiotów ekonomicznych, a druga – nauczycieli uczących przedmiotów informatycznych i elektrycznych. W sumie w wyjazdach wzięło udział 16 nauczycieli kształcenia zawodowego (na 63 zatrudnionych w placówce), w tym 2 osoby kadry zarządzającej. Obie grupy zapoznały się z systemem edukacji w Hiszpanii, metodami pracy w szkole Salesianos Santisima Trinidad, systemem wsparcia w zakresie kształtowania ścieżki zawodowej uczniów, metodami stosowanymi w nauczaniu, a także sposobami rozwiązywania problemów wychowawczych.
