Granice związania zasadą prymatu planu miejscowego nad decyzją o warunkach zabudowydr hab. Tadeusz Kiełkowski
jest pracownikiem naukowym w Katedrze Postępowania Administracyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, sędzią Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8897-8334
Granice związania zasadą prymatu planu miejscowego nad decyzją o warunkach zabudowy
Obowiązujące przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym statuują zasadę, w myśl której decyzja o warunkach zabudowy może być wzorcem dla oceny inwestycji z punktu widzenia ładu przestrzennego tylko w przypadku braku planu miejscowego. Celem niniejszego opracowania jest zidentyfikowanie granic związania tą zasadą zarówno w typowym postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę, jak i w innych postępowaniach, w których wspomniana ocena inwestycji z punktu widzenia ładu przestrzennego jest dokonywana. Dotyczy to w szczególności postępowania wznowionego w sprawie pozwolenia na budowę, postępowania prowadzonego po uchyleniu decyzji ostatecznej przez sąd administracyjny, postępowania związanego z antycypowanymi odstępstwami od zatwierdzonego projektu oraz postępowania naprawczego. Konieczność uwzględnienia w tych postępowaniach decyzji o warunkach zabudowy, mimo obowiązywania planu miejscowego, może być determinowana ochroną słusznie nabytego prawa zabudowy, a także innymi wartościami o randze konstytucyjnej.
Słowa kluczowe: ład przestrzenny, warunki zabudowy terenu, prawo słusznie nabyte, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, pozwolenie na budowę
Dr Hab. Tadeusz Kiełkowski
is a researcher at the Administrative Procedures Department, Jagiellonian University in Kraków, and a judge of the Voivodship Administrative Court in Kraków, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8897-8334
The limits of the principle of primacy of the land use plan over the decision regarding planning permission
The current regulations on spatial planning and development stipulate that the decision regarding the conditions of land development can only serve as a model for evaluating the investment in terms of spatial order in the absence of a land use plan. The objective of this article is to identify the limits of this principle, both in typical building permission proceedings and in other proceedings in which the investment project is evaluated in terms of spatial order. This applies, in particular, to reopened building permission proceedings, proceedings conducted after the cancellation of a final decision by an administrative court, proceedings related to anticipated derogations from an approved project, and recovery proceedings. The need to include the decision on the land development conditions in these proceedings, despite the existence of a land use plan, may be determined by the protection of the lawfully acquired development right, as well as by other constitutional values.
Keywords: spatial order, land development conditions, lawfully acquired rights, land use plan, building permission
Bibliografia / References
Damasiewicz A., Wznowienie postępowania administracyjnego w sprawie pozwolenia na budowę, Warszawa 2022
Filipiuk K., Sprzeczność miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z wydanymi decyzjami o pozwoleniu na budowę, „Samorząd Terytorialny” 2016/10Jackowski M., Ochrona praw nabytych w polskim systemie konstytucyjnym, Warszawa 2008
Jaworski J., Komentarz do art. 65 [w:] Buczyński K., Dziedzic-Bukowska J., Jaworski J., Sosnowski P., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, LEX 2014
Kiełkowski T., Rozstrzygnięcie sprawy co do istoty w postępowaniu administracyjnym wznowionym z przyczyn formalnych a ochrona prawa słusznie nabytego na mocy ostatecznej decyzji administracyjnej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021/7–8
Kiełkowski T., Wygaśnięcie decyzji o warunkach zabudowy w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2022/2
Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Sudyka, Warszawa 2019
Krawczyk M., Zasada aktualności a stosowanie prawa administracyjnego, Kraków 2013
Leoński Z., Szewczyk M., Kruś M., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Warszawa 2019
Małysa-Sulińska K., Administracyjnoprawne aspekty inwestycji budowlanych, Warszawa 2012
Niżnik-Dobosz I., Uwagi nad mechanizmem nabywania praw podmiotowych [w:] Środki ochrony praw słusznie nabytych w świetle Konstytucji RP i prawa Unii Europejskiej, red. P. Chmielnicki, H. Zięba-Załucka, Warszawa 2012
Prawo budowalne. Komentarz, red. A. Gliniecki, Warszawa 2016
Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2018, 2021
Smarż J., Zakres dopuszczalnych zmian decyzji o pozwoleniu na budowę w świetle aktualnego orzecznictwa, „Studia Prawnicze KUL” 2019/3
Sobieralski K., Weryfikacja decyzji i postanowień w trybie wznowienia postępowania [w:] System Prawa Administracyjnego Procesowego, t. 2, cz. 5, Weryfikacja rozstrzygnięć w postępowaniu administracyjnym ogólnym, red. G. Łaszczyca, A. Matan, Warszawa 2019
Tarno J.P., Uprawnienia decyzyjne organu odwoławczego w świetle znowelizowanego art. 138 k.p.a. [w:] Analiza i ocena zmian kodeksu postępowania administracyjnego w latach 2010–2011, red. M. Błachucki, T. Górzyńska, G. Sibiga, Warszawa 2012
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2018
Woś T., Kysiak-Sudyka H., Romańska M., Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2015
Woś T., Zimmermann J., Glosa do uchwały SN z 23 IX 1986, III AZP 11/86, „Państwo i Prawo” 1989/8
Wróbel A., Jaśkowska M., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018
Zimmermann J., Aksjomaty postępowania administracyjnego, Warszawa 2017 Zimmermann J., Problem „beneficium novorum” w postępowaniu administracyjnym, „Państwo i Prawo” 1987/5
dr hab. Kazimierz Bandarzewski
jest adiunktem w Katedrze Prawa Samorządu Terytorialnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8783-8820
Problematyka ustalania wysokości diet radnych i sołtysów
Radni powinni brać udział w sesjach rady gminy, w posiedzeniach jej komisji oraz wykonywać inne obowiązki pozwalające na utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami. Wykonywanie przez radnego mandatu wiąże się z potrzebą poświęcenia czasu, a tym samym ograniczeniem możliwości zarobkowania. Ustawodawca dostrzegł taką zależność i wprowadził do ustawy o samorządzie gminnym obowiązek podjęcia uchwały w przedmiocie diet dla radnych. Dieta radnego nie jest formą wynagrodzenia wynikającego ze stosunku pracy. Taka dieta stanowi wynagrodzenie za koszty ponoszone przez radnego w związku z wykonywaniem mandatu. Problematyczne wydaje się być ograniczenie możliwości pobierania przez radnych diet tylko za udział w sesji rady gminy lub w posiedzeniu jej komisji. Wprawdzie taki pogląd niepodzielnie panuje tak w doktrynie, jak i w orzecznictwie, tym niemniej dieta powinna być tak skonstruowana, aby obejmowała wszystkie koszty ponoszone przez radnego związane z wykonywaniem mandatu. Dieta sołtysa oparta jest na odmiennych zasadach niż dieta radnego, a podstawowa różnica wynika stąd, że sama rada gminy decyduje, czy w ogóle jakakolwiek dieta będzie przysługiwała sołtysom.
Słowa kluczowe: rada gminy, dieta, uchwała, radny, sołtys
Dr Hab. Kazimierz Bandarzewski
is an assistant professor in the Department of Territorial Self-Government Law at the Faculty of Law and Administration of the Jagiellonian University in Kraków, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8783-8820
Problems of setting the amount of per diems of councillors and heads of villages
Councillors should take part in sessions of the municipal council, as well as in meetings of its committees, and perform other duties enabling them to maintain permanent relations with the residents. The exercise of a mandate by a councillor is related to the need to devote time, and therefore restricts the ability to earn an income. The legislator noticed such a dependence and introduced an obligation to pass a resolution on per diems for councillors into the Act on the municipal self-government. A councillor’s per diems are not a form of remuneration arising from employment. Such per diems are compensation for the costs incurred by the councillor in connection with the fulfilment of his duties. It seems problematic to limit the ability of councillors to collect per diems only for participating in a session of the municipal council or in a meeting of its committees. Although such a view prevails both in the doctrine and in the line of judgments, per diems should be designed in such a way that they cover all costs incurred by the councillor related to the fulfilment of his duties. The per diems of the head of the village is based on principles that differ from the per diems of a councillor, while the basic difference arises from the fact that the municipal council itself decides on whether the head of the village will be entitled to any per diems at all.
Keywords: municipal council, per diems, resolution, councillor, head of the village
Bibliografia / References
Augustyniak M., Prawa i obowiązki radnego jednostki samorządu terytorialnego, Warszawa 2014
Bandarzewski K., O podmiotowości wspólnot samorządowych [w:] Podmiotowość samorządu terytorialnego – ustrojowe pytania i dylematy, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2020
Bandarzewski K., Kompetencje przewodniczącego rady gminy, „Acta Iuris Stetinensis” 2021/4
Bator M., Dieta dla osoby pełniącej jednocześnie funkcję sołtysa i radnego, „Nowe Zeszyty Samorządowe” 2011/2
Chuchla A., Dieta radnego rady gminy i sołtysa. Prawo do diety w przypadku zbiegu obu tytułów, „Administracja” 2012/4
Cyrankiewicz M., Dieta radnego nie wpływa na uprawnienia emerytalne, https://www.rp.pl/ praca-emerytury-i-renty/art7905951-dieta-radnego-nie-wplywa-na-uprawnienia-emerytalne
Cyrankiewicz M., Zasady wypłacania diety radnym, https://ksiegowosc-budzetowa.infor.pl/kadry-i-place/ wynagrodzenia/3609978,Zasady-wyplacania-diety-radnym.html
Galicki J., Charakterystyka prawna mandatu radnego (niepublikowana rozprawa doktorska), Białystok 2014
Grajewski K., Selina J., Uziębło P.J., Komentarz do ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, Warszawa 2014
Hać A. (red.), Rotkiewicz M., Wołoszyn-Kądziołka D., Vademecum radnego jednostki samorządu terytorialnego, Warszawa 2014
Hanusz A., Niezgoda A., Wydatki na diety i wynagrodzenia a samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego, „Przegląd Sądowy” 1999/7–8
Juchniewicz J., Status prawny radnego [w:] Status prawny rady gminy, red. M. Chmaj, Warszawa 2012
Matyjek S., Prawe i faktyczne warunki realizacji mandatu radnego gminy, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2015/97
Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013
Ustawy samorządowe, red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Warszawa 2018
Szewc A., Jyż G., Pławecki Z., Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2000
Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2018
Michał Hebda
jest Zastępcą Burmistrza Miasta i Gminy Niepołomice oraz absolwentem studiów na kierunku administracja na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, doktorantem w Szkole Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7469-4656
Wymiary odpowiedzialności zastępcy wójta
Zastępca wójta jest pracownikiem samorządowym zatrudnionym w urzędzie gminy na podstawie powołania. Stosunek pracy zastępcy charakteryzuje brak stabilności ze względu na możliwość odwołania przez wójta w każdej chwili w ramach posiadanej władzy dyskrecjonalnej. Ustawodawca wprowadził również liczne kryteria, jakie winien spełniać zastępca oraz określił katalog obowiązków (np. złożenie oświadczenia majątkowego) i zakazów (np. prowadzenia działalności gospodarczej) dotyczących zastępcy, których niespełnienie skutkować będzie poniesieniem odpowiedzialności w postaci obligatoryjnego odwołania go ze stanowiska. Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza wymiarów odpowiedzialności ponoszonej przez zastępcę wójta. Przedstawiona zostanie odpowiedzialność zastępcy wójta jako pracownika samorządowego, przeanalizowane będą wymiary odpowiedzialności zastępcy na gruncie ustaw szczególnych, zaś na zakończenie omówiona zostanie odpowiedzialność polityczna zastępcy wobec swojego bezpośredniego przełożonego – wójta.
Słowa kluczowe: wójt, zastępca wójta, powołanie, odpowiedzialność, mandat
Michał Hebda
is the deputy mayor of the Town and Municipality of Niepołomice and a graduate of administration at the Faculty of Law and Administration of the Jagiellonian University in Kraków, currently a PhD student at the Doctoral School of Social Sciences of the Jagiellonian University in Kraków, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7469-4656
Extent of liability of the deputy mayor
The deputy mayor is a self-government employee employed in the municipal hall on the basis of an appointment. The deputy’s employment is unstable because of the possibility of being dis missed by the mayor at any time within the framework of his discretionary power. The legislator has also introduced a number of criteria that the deputy should satisfy and has specified a list of obligations (e.g. the submission of an asset declaration) and prohibitions (e.g. running a business) for the deputy, the lack of compliance with which will result in liability in the form of the obligatory dismissal of the deputy. This article presents an analysis of the extent of liability borne by the deputy mayor. The responsibility of the deputy mayor as a self-government employee is presented, the extent of the deputy’s liability under special laws has been analysed, and finally the deputy’s political responsibility with respect to his immediate superior, namely the mayor, has been discussed.
Keywords: mayor, deputy mayor, appointment, responsibility, mandate
Bibliografia / References
Baran K.W., Komentarz do art. 1 [w:] Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2021
Cyrankiewicz M., Burmistrz prezesem stowarzyszenia, „Wspólnota” 2007/35
Cyrankiewicz M., Zastępca dzieli los wójta. Wygaśnięcia mandatu burmistrza przed upływem kadencji powoduje uruchomienie procedury odwołania zastępcy, „Rzeczpospolita” z 12.12.2012 r.
Dolnicki B., Monokratyczne organy samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2003/1–2
Drabik L., Sobol E., Słownik języka polskiego PWN, P–Ż, Warszawa 2007
Hebda M., Obligatoryjność powołania zastępcy wójta, „Przegląd Prawa Publicznego, 10/2022
Jaśkowski K., Rozwiązanie stosunku pracy pracownika zatrudnionego na podstawie powołania, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1976/1
Kisielewicz A., Rodzaje stosunków pracy pracowników samorządowych, „Prawo Pracy” 1999/5
Martysz C., Komentarz do art. 26a [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Martysz C., Wierzbica A., Komentarz do art. 33 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Nowak A., Odwołanie ze stanowisk w jednostkach samorządu terytorialnego obsadzanych na podstawie aktu powołania, „Z Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej” 1992/9
Płażek S., Sytuacja prawna zastępcy wójta jako pracownika, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2006/8 Sanetra W., Prawo pracy. Zarys wykładu, Białystok 1994
Ura E., Pozycja prawna pracowników terenowej administracji rządowej i samorządu terytorialnego, Lublin 1995 Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2010
Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Warszawa 2011
Wierzbica A., Komentarz do art. 24k [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Wierzbica A., Status prawny zastępcy wójta (burmistrza, prezydenta miasta), „Samorząd Terytorialny” 2014/5
Jakub Dorosz-Kruczyński
jest doktorantem w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5663-0392
Rządowe fundusze celowe a samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w latach 2018–2021
Przedmiotem artykułu jest przeanalizowanie konstrukcji prawnej w oparciu o którą działają tworzone w latach 2018–2021 przez rząd fundusze, z których środki dedykowane są samorządom. W artykule przedstawiono dogmatycznoprawną analizę przepisów prawa, na podstawie których działają takie podmioty. Zagadnienie to odniesiono do konstytucyjnych podstaw działalności samorządu terytorialnego. W szczególności do zasady samodzielności samorządu i konstytucyjnych podstaw jego finansowania. Autor uważa, że badane konstrukcje prawne służą ograniczeniu samodzielności finansowej samorządu terytorialnego. Ponadto krytycznie ocenia podstawę prawną na jakiej opiera się działalność tych funduszy. Analizując mechanizm udzielania dofinansowania, autor dochodzi do wniosku, że czynność polegająca na podziale środków finansowych w nich zgromadzonych jest czynnością prawną. Tymczasem w obecnym stanie prawnym traktowana jest ona przez rząd jako czynność w sferze właścicielskiej.
Słowa kluczowe: samodzielność jednostek samorządu terytorialnego, fundusze, finanse samorządów, dochody
Jakub Dorosz-Kruczyński
is a PhD student at the Doctoral School of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5663-0392
Government earmarked funds vs. self-governance of territorial self-government units in 2018–2021
The article presents an analysis of the legal structure on the basis of which the funds created by the government in 2018–2021, from which funds are dedicated to self-governments, operate. The article presents a dogmatic law analysis of the provisions of the law on the basis of which such entities operate. This issue was referred to the constitutional foundations of the activities of territorial self-government. Especially to the principle of independence of self-governments and the constitutional basis of their financing. The author believes that the legal structures examined serve the purpose of limiting the financial independence of territorial self-governments. Furthermore, he critically assesses the legal basis on which the activities of these funds are based. When analysing the mechanism of awarding co-financing, the author arrives at the conclusion that the act of distributing funds accumulated in them is a legal act. Meanwhile, in the current legal situation, it is treated by the government as an activity in the realms of ownership.
Keywords: autonomy of territorial self-government units, funds, self-government finance, income
Bibliografia / References
Augustyniak M., Organizacja i funkcjonowanie rady gminy, Warszawa 2012.
Babczuk A., Kierunki ewolucji samodzielności finansowej samorządu lokalnego w Polsce, „Finanse Komunalne” 2009/6, s. 7–16.
Bogucka-Felczak M., Sądowa ochrona praw jednostek samorządu terytorialnego do dochodów, „Finanse Komunalne” 2012/3
Gonet W., Przedańska J., Prawo do zaskarżenia aktu Prezesa Rady Ministrów dotyczącego zatwierdzenia ostatecznej listy zadań dofinansowanych z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg.
Glosa do postanowienia NSA z 14.07.2020 r., I GSK 486/20, „Samorząd Terytorialny” 2021/7–8. red.
Hanusz A., System dochodów Źródła finansowania samorządu terytorialnego, Warszawa 2015.
Jagoda J., Granice samodzielności finansowej jednostek samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2014/1–2.
Kubicka-Żach K., Samorządy chcą ujawnienia ocen wniosków odrzuconych w Rządowym Funduszu Inwestycji Lokalnych, Prawo.pl, https://www.prawo.pl/samorzad/rzadowy-fundusz-inwestycji-lokalnych-podzial- -pieniedzy-niejasny,505254.html (dostęp: 25.07.2021 r.).
Kubicka-Żach K., Dodatkowe zadania, brak pieniędzy i odbierane kompetencje – to główne problemy samorządów, Prawo.pl, https://www.prawo.pl/samorzad/brak-srodkow-finansowych-na-zadania-samorzadow- -i-luki-w-prawie,420821.html (dostęp: 25.09.2021 r.).
Kucia-Guściora B., Status prawny funduszy celowych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 2004/66, z. 4, s. 5.
Małecki J., Założenia funduszów celowych rad narodowych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 1974/1, s. 89–91.
Niezgoda A., Podział zasobów publicznych między administrację rządową i samorządową, Warszawa 2012.
Ofiarska M., Ofiarski Z., Kryteria oraz formy podziału dotacji i subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2014/1–2.
Ofiarska M., Ofiarski Z., Fundusz Dróg Samorządowych. Komentarz, Warszawa 2020.
Rembowski A., Gospodarstwo publiczne gminy, Niwa, T. X, R. V, s. 1–2.
K. Marszał, Pojęcie i zakres samodzielności jednostek samorządu terytorialnego [w:] Samorząd terytorialny w Polsce a sądowa kontrola administracji, red. B. Dolnicki, J.P. Tarno, Warszawa 2012.
red. Safjan M., Bosek L., Konstytucja RP, t. 2, Komentarz do art. 87–243, Legalis 2016.
Surówka K., Źródła dochodów a samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” 2008/788, s. 58.
Surówka K., Winiarz M., Kierunki zmian ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2014,
Swianiewicz P., Wpływ polityki partyjnej na rozdział dotacji celowych na przykładzie Funduszu Dróg Samorządowych, „Wspólnota” z 11.02.2020 r., https://wspolnota.org.pl/fileadmin/Raport_FDS.pdf (dostęp: 25.09.2021 r.).
dr Dawid Daniluk
jest radcą prawnym, współpracuje z Katedrą Prawa Finansowego i Prawa Podatkowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3901-8764
Finasowanie zadań publicznych polegających na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczeniu nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej
Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz prowadzenie edukacji prawnej stanowi zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej finansowane z budżetu państwa z części będącej do dyspozycji wojewodów przez udzielanie dotacji celowej powiatom. W realizację zadania publicznego zaangażowane są również gminy, samorządy prawnicze oraz organizacje pozarządowe. Na tym tle autor przedstawia w artykule problemy badawcze i stara się znaleźć ich rozwiązania.
Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, nieodpłatna pomoc prawna, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, organizacja pozarządowa, edukacji
Dr Dawid Daniluk
is a legal counsel and works with the Department of Financial Law and Tax Law at the Faculty of Law and Administration of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3901-8764
Financing of public tasks of providing free legal aid, free civic counselling and legal education
The award of free legal aid, the provision of free civic counselling and the provision of legal education is a commissioned government administration task financed by the state budget, from the part which is at the disposal of the voivods through the award of earmarked grants to counties. Municipalities, self-government bodies of lawyers and non-governmental organizations are also involved in the implementation of this public task. In this light, the author presents research problems in the article and tries to find their solutions.
Keywords: territorial self-government, free legal aid, free civic advice, non-governmental organization, legal education, earmarked grant
Bibliografia / References
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012
Bandarzewski K., Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej jako zadanie zlecone powiatowi [w:] Charakter i konstrukcja zadań samorządu terytorialnego, red. M. Stec, S. Płażek, Warszawa 2017
Budziarek M., Sądowa ochrona prawa jednostki samorządu terytorialnego do dotacji celowej na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej (wybrane zagadnienia), „Finanse Komunalne” 2019/10
Kornberger-Sokołowska E., O potrzebie instytucjonalnego wzmocnienia idei samorządności – aspekt finansowo-prawny, „Samorząd Terytorialny” 2020/4
Lach D.E., Nieodpłatna pomoc prawna jako instrument zabezpieczenia społecznego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016/3
Malinowska-Misiąg E., Finansowanie zadań zlecanych jednostkom samorządu terytorialnego, „Studia BAS” 2017/4
Ofiarska M., Formy publicznoprawne współdziałania jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2008
Ostrowska A., Dotacje celowe z budżetu państwa na zadania samorządu terytorialnego a konstytucyjna zasada adekwatności, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2014/2
Płażek S., Nowe usługi powiatu w zakresie nieodpłatnej pomocy prawnej [w:] Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego. Dopuszczalność i granice prowadzenia, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2016
Rogacka-Łukasik A., Zakres zastosowania regulacji prawnej o nieodpłatnej pomocy prawnej, „Roczniki Administracji i Prawa” 2016/16
Walczak P., Finasowanie zadań publicznych samorządu terytorialnego w zakresie infrastruktury drogowej – wybrane zagadnienia, „Finanse Komunalne” 2019/3
Wasylkowska-Michór M., Komentarz do art. 20 [w:] B. Paxford, R. Rynkun-Werner, M. Wasylkowska-Michór, Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Komentarz, Warszawa 2016
Wrona T., Doświadczenia 20 lat samorządu terytorialnego – stan finansów samorządowych, „Samorząd Terytorialny” 2011/7–8
Wójtowicz K., Przejawy naruszeń zasady adekwatności w procesie decentralizacji zadań publicznych w Polsce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015/391
dr Łukasz K. Bugowski
jest doktorem nauk ekonomicznych, pracownikiem badawczo-dydaktyczny w Zakładzie Rozwoju Lokalnego i Gospodarki Przestrzennej na Wydziale Ekonomii i Finansów Uniwersytetu w Białymstoku. ORCID: https://orcid.org/0000-002-8347-0723
udział w autorstwie tekstu – 50%
dr Marta Czech
jest doktorem nauk społecznych w dyscyplinie nauki prawne, pracownikiem badawczo-dydaktyczny w Zakładzie Finansów Samorządu Terytorialnego na Wydziale Ekonomii i Finansów Uniwersytetu w Białymstoku. ORCID: https://orcid.org/0000-001-8926-9126
udział w autorstwie tekstu – 50%
Zapewnianie dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w urzędach gmin w województwie podlaskim – aspekty finansowe i prawne
Ponad dwuletni okres stosowania ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami skłonił do zbadania tej problematyki w urzędach gmin w województwie podlaskim. W artykule zostaną przedstawione wyniki i wnioski z przeprowadzonych badań ankietowych, wskazane będą również problemy na gruncie finansów i prawa, z jakimi spotykają się podmioty publiczne na etapie realizowania wymogów ustawy o zapewnianiu dostępności.
Słowa kluczowe: dostępność, osoby ze szczególnymi potrzebami, urząd gminy, finansowanie w gminach
Dr Łukasz K. Bugowski
is a doctor of economic studies, a researcher and teaching fellow at the Department of Local Development and Spatial Management at the Faculty of Economics and Finance of the University of Białystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-002-8347-0723
commitment to the preparation of the article – 50%
Dr Marta Czech
is a doctor of social sciences in the discipline of legal studies, a researcher and teaching fellow at the Department of Territorial Self-Government Finance at the Faculty of Economics and Finance of the University of Białystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-001-8926-9126
commitment to the preparation of the article – 50%
Assurance of accessibility for people with special needs in municipalities of the Podlaskie voivodship – financial and legal aspects
More than two years of applying the Act on ensuring accessibility for people with special needs has prompted an examination of this issue in municipal offices in the Podlaskie Voivodship. The article presents the results and conclusions of the research conducted and points out the financial and legal problems faced by public entities at the stage of implementing the requirements of the Act on Ensuring Accessibility.
Keywords: accessibility, people with special needs, municipality, financing in municipalities
Bibliografia / References
Filipiak B., Strategie finansowe jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2008
Ganowicz E., Zasada subsydiarności w organizacji i funkcjonowaniu samorządu terytorialnego w III Rzeczypospolitej Polskiej, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2016/20
Kogut-Jaworska M., Źródła finansowania rozwoju lokalnego i regionalnego [w:] A. Szewczuk, M. Kogut- -Jaworska, M. Zioło, Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka, Warszawa 2011
Mazur J., Kuć M., Marginalizacja, ujęcie wielowymiarowe. Przejawy, skutki, przeciwdziałanie, Warszawa 2019
Mędrzycki R., Komentarz do art. 7 [w:] Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Komentarz, red. K. Roszewska, LEX 2021
Roszewska K., Mędrzycki R., Wysocki M., Komentarz do art. 6 [w:] Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami. Komentarz, red. K. Roszewska, LEX 2021
Sobolewska A., Wilk B., Zapewnianie i finansowanie dostępności. Praktyczny poradnik dla sektora publicznego, Legalis 2021
Swianiewicz P., Łukomska J., W jaki sposób pogarszanie się sytuacji finansowej wpływa na zmiany w realizowanych politykach lokalnych?, https://publicystyka.ngo.pl/w-jaki-sposob-pogarszanie-sie-sytuacji-finansowej-wplywa-na-zmiany-w-realizowanych-politykach-lokalnych
Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Komentarz, red. P. Polański, Legalis 2021
Żółciak T. „Dostępność plus” albo wysokie kary. Trzeba dostosować budynki do potrzeb niepełnosprawnych, „Dziennik Gazeta Prawna” z 28.11.2018 r., https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1368540,program- -dostepnosc-plus-beda-wysokie-kary.html
dr inż. Jacek Krystek
jest profesorem uczelni w Instytucie Chemii Ogólnej i Ekologicznej Politechniki Łódzkiej. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7251-9675
Wystąpienia kontrolne organów dyrekcji ochrony środowiska w procedurze oceny oddziaływania na środowisko
Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochro nie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko wprowadza mechanizm kontroli w sprawach wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Regionalny dyrektor ochrony środowiska ma prawo skierować wystąpienie, którego treścią może być w szczególności wniosek o stwierdzanie nieważności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Na przestrzeni lat narzędzie to nie działało skutecznie. Sądy administracyjne nie zawsze uznawały, że organy dyrekcji ochrony środowiska mają uprawnienia do składania takich wniosków. W artykule prze analizowano zagadnienie wystąpień kontrolnych oraz linię orzeczniczą sądów administracyjnych, która w tych sprawach ewoluowała. Po analizie procedury oceny oddziaływania uznano, że opinia, którą regionalny dyrektor ochrony środowiska składa w toku postępowania administracyjnego, może być uznana za wystąpienie, o którym mowa w art. 76 ust. 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Słowa kluczowe: ocena oddziaływania na środowisko, regionalny dyrektor ochrony środowiska, wystąpienie, decyzja środowiskowa, stwierdzenie nieważności decyzji
Dr Inż. Jacek Krystek
is a university professor at the Institute of General and Ecological Chemistry, Łódź University of Technology, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7251-9675
Audit motions of the environmental protection directorate authorities in the environmental impact assessment procedure
The Act on the provision of information on the environment and its protection, public participation in environmental protection and on environmental impact assessments introduces a control mechanism in matters of issuing environmental decisions. The regional director for environmental protection has the right to file a motion, the content of which may include, in particular, a request to annul the environmental decision. This tool has not worked effectively over the years. The administrative courts did not always acknowledge that the bodies of the environmental directorate had the power to file such motions. The article analyses the issue of audit motions and the line of judgments of the administrative courts that has evolved in these cases. After analysing the impact assessment procedure, it was found that the opinion submitted by the regional environmental protection director during administrative proceedings may be considered a motion, as referred to in Article 76, para. 1 of the Act on the provision of information on the environment and its protection, public participation in environmental protection and on environmental impact assessments.
Keywords: environmental impact assessment, regional director for environmental protection, motion, environmental decision, annulment of a decision
Bibliografia / References
Adamiak B., Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (postanowienia) [w:] B.
Adamiak, J. Borkowski, Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2009
Człowiekowska J., Zasada współdziałania organów administracji publicznej jako nowa zasada ogólna Kodeksu postępowania administracyjnego [w:] Cywilizacja administracji publicznej. Księga jubileuszowa z okazji 80-lecia urodzin prof. nadzw. UWr dra hab. Jana Jeżewskiego, red. J. Korczak, Wrocław 2018
Gruszecki K., Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Wrocław 2009
Jamiołkowski J., Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 20 lipca 2020 r., sygn. II SABd 54120, „Przedsiębiorstwo i Prawo” 2022/13
Jaśkowska M., Komentarz do art. 156 [w:] M. Jaśkowska, A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011
Jaśkowska M., Komentarz do art. 156 [w:] M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX 2022
Krystek J., Ocena oddziaływania na środowisko. Teoria i praktyka, Warszawa 2020
Przybysz P.M., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz aktualizowany, LEX 2022
Radecki W., Ochrona walorów turystycznych w prawie Polski, Warszawa 2011
Rakoczy B., Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Komentarz, Warszawa 2010
Wałkowski D., Nieprawidłowości w procesie inwestycyjnym [w:] D. Wałkowski (red.), I. Zielińska-Barłożek (red.), J. Grykiel, B. Kuraś, M. Szewczyk, Prawo ochrony środowiska w transakcjach fuzji i przejęć oraz nabycia nieruchomości, Warszawa 2014
dr Hubert Guz
jest adiunktem w Katedrze Polityki Publicznej i Administracji w Akademii Ignatianum w Krakowie, wieloletnim pracownikiem samorządowym, ekspertem samorządowym. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8230-6182
Operacjonalizacja zarządzania strategicznego na przykładzie Inteligentnego Centrum Zarządzania Energią w Gminie Pałecznica
Celem artykułu jest analiza działań gminy w świetle teorii zarządzania strategicznego. Autor, w ramach studium przypadku, zdefiniował wyróżniki zarządzania strategicznego: planowanie, działanie, organizacyjne uczenie się oraz partycypację i dbałość o środowisko. Następnie zbadał, czy występowały one w procesie zarządzania energią w Gminie Pałecznica. We wnioskach wskazano działania, które umożliwiają operacjonalizację zarządzania strategicznego oraz wspierają budowanie demokracji energetycznej.
Słowa kluczowe: zarządzanie strategiczne, strategia rozwoju, odnawialne źródła energii, zarządzanie energią, demokracja energetyczna.
Dr Hubert Guz
is an assistant professor at the Institute of Political and Administrative Sciences at the Jesuit University Ignatianum in Kraków, Poland, a long-time self-government employee, a self-government expert, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8230-6182
Operationalization of strategic management using the example of the Intelligent Energy Management Centre in the municipality of Pałecznica
The objective of the article is to analyse the activities of the municipality in the light of the theory of strategic management. The author uses a case study to define the distinctive features of strategic management: planning, implementation, organizational learning, participation and care for the environment. He then examines whether these features were present in the energy management process in the Municipality of Pałecznica. Actions were identified in the conclusions enabling the operationalization of strategic management and which support energy democracy.
Keywords: strategic management, development strategy, renewable energy sources, energy management, energy democracy
Bibliografia / References
Adamowicz M., The Potential for Innovative and Smart Rural Development in the Peripheral Regions of Eastern Poland, “Agriculture” 2021/3:188
Allio L., Design Thinking for Public Service Excellence, UNDP 2014
Belyi A., Piebalgs A., Towards Bottom-Up Approach to European Green Deal: Lessons Learned from the Baltic Gas Market, “Policy Brief” 2020/04
Brown T., Change by Design, How Design Thinking Transforms Organizations and Inspires Innovation, HarperCollins Publishers 2009
Fazlagić J., Smart City+: Jak wykorzystać koncepcję Smart Cities oraz pokrewną Smart Specialization do wsparcia rozwoju mniejszych miast w Polsce?, „Ekspertyzy i Opracowania” 2015/1
Gawroński H., Zarządzanie strategiczne w samorządach lokalnych, Warszawa 2010
Górniak J., Mazur S., Analiza polityk publicznych i programowanie w obszarze strategii rozwoju [w:] Zarządzanie strategiczne rozwojem, red. J. Górniak, S. Mazur, Warszawa 2012
Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 1996
Hałasiewicz A., Koncepcje ożywienia i wzmocnienia rozwoju wsi [w:] Polska wieś 2020.
Raport o stanie wsi, red. J. Wilkin, A. Hałasiewicz, Warszawa 2020
Kalinowski S., Komorowski Ł., Rosa A., Koncepcja Smart Villages, przykłady z Polski, Warszawa 2021
Kolb D., Experiential Learning. Experience as the Source of Learning and Development, New Jersey 1984
Markowski T., Marszał T., Funkcje i zarządzanie obszarami metropolitarnymi, „Samorząd Terytorialny” 2005/7–8
Mickiewicz A., Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie, Warszawa 1984
Mulgan G., The art of public strategy. Mobilizing power and knowledge for the common good, Oxford–New York 2009
Organizacje uczące się. Model dla administracji publicznej, red. K. Olejniczak, Warszawa 2012
Ospina S.M., Esteve M., Lee S., Assessing qualitative studies in public administration research, “Public Administration Review” 2017/78 (4)
Pawson R., Evidence-based Policy: A Realist Perspective, London 2006
Pink D.H., DRIVE Kompletnie nowe spojrzenie na motywację, Warszawa 2012
Ravanava G., Charantimath P., Strategic formulation using TOWS matrix – a case study, “International Journal of Research and Development” 2012/1(1)
Szlachta J., Strategiczne programowanie rozwoju regionalnego, w kierunku krajowego systemu myśli strategicznej w sferze polityki regionalnej [w:] Nowy paradygmat rozwoju – najnowsze trendy i perspektywy polityki regionalnej, red. M. Kolczyński, P. Żuber, Warszawa 2011
Sztando A., Does the Strategic Planning of Local Development Result from the Motives Indicated in Literature? Contemporary Motivation of Polish Small Towns’ Authorities for Strategic Planning of Local Development, “Transylvanian Review of Administrative Sciences” 2017, No. 51 E
Sztando A., Innowacje i innowacyjność lokalna w ponadlokalnej perspektywie zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym małych miast, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017/467
Sztando A., Model procedury budowy strategii rozwoju jednostki samorządu terytorialnego, „Biblioteka Regionalna” 2013/13
Sztando A., Współczesne bariery zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym w Polsce, „Nauki o Zarządzaniu” 2015/4/25
Szulecki K., Overland I., Energy democracy as a process, an outcome and a goal: A conceptual review, “Energy Research & Social Science” 2020/69
Yin R.K., Studium przypadku w badaniach naukowych. Projektowanie i metody, Kraków 2015
Ziółkowski M., Strategiczne zarządzanie rozwojem gminy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2015/77, z. 1
Ziółkowski M., Zarządzanie strategiczne w polskim samorządzie terytorialnym [w:] Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, red. A. Zalewski, Warszawa 2005
dr Dorota Kaniewska
jest adiunktem na Wydziale Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6926-1415
Sprawozdanie z VI Otwartego Seminarium Naukowego „100-lecie polskiej służby cywilnej”, organizowane przez Katedrę Teorii i Filozofii Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz Katedrę Prawa Ustrojowego i Porównawczego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie, 17 lutego 2022 r.
Report on the 6th Open Academic Seminar ‘100 years of the Polish Civil Service’ organized by the Department of Theory and Philosophy of the Law of the John Paul II Catholic University of Lublin and the Department of Constitutional and Comparative Law of the Jan Długosz University in Częstochowa on 17 February 2022
