Na działania służące tworzeniu optymalnych warunków realizacji działalności szkoły składa się m.in. współpraca z rodzicami i środowiskiem lokalnym. Jednym z formalizowanych pól tej kooperacji jest funkcjonowanie w placówce organów o charakterze społecznym. Świadomość ich zadań i uprawnień stanowi klucz do produktywnego zaangażowania tych organów w pracę dla dobra szkoły, tak aby nie były traktowane przez dyrektora jako przysłowiowa „kula u nogi”.Fragment artykułu z miesięcznika "Dyrektor Szkoły" 2021/1
Wewnętrzną strukturę organizacyjną szkoły tworzą: kierownik jednostki (dyrektor), ciała przedstawicielskie o charakterze społecznym (rada rodziców, samorząd uczniowski, rada szkoły) oraz zawodowym (rada pedagogiczna). Dyrektorom doskonale znane są role i zadania przypisane tym organom, nie ma zatem potrzeby ich omawiania. W tym artykule chciałbym jednak skupić się na funkcjach, jakie w społeczności szkolnej pełnią dwa organy: rada szkoły oraz rada rodziców.
Ze względu na skład radę szkoły można określić jako społeczno-zawodowy organ przedstawicielski. Jego wyjątkowość polega na tym, że:
- ustanowienie rady szkoły nie jest obligatoryjne nawet w jednostkach prowadzonych przez samorząd terytorialny (art. 80 ust. 1 pr. ośw.),
- ma niezwykle istotną kompetencję do uchwalania statutu szkoły (art. 80 ust. 2 pkt 1 pr. ośw.).
Te cechy wyróżniają radę szkoły na tle innych organów społecznych placówki, które mają zadania doradczo-opiniujące i wspomagające jej działalność. Jeżeli nie powołano rady szkoły, zadania tego organu wykonuje rada pedagogiczna (art. 82 ust. 2 pr. ośw.).
W praktyce rada szkoły jest zjawiskiem stosunkowo rzadko występującym. Przyczyny takiego stanu rzeczy to, po pierwsze, trudności organizacyjne związane z obsadzeniem i funkcjonowaniem organu, który w swoim składzie ma przedstawicieli wszystkich środowisk szkolnych (uczniów, nauczycieli, rodziców). Po drugie, jest to organ o istotnych kompetencjach, w którym z uwagi na występujące konflikty interesów i ambicje trudniej uzyskać kompromis.
