Coraz więcej dzieci i młodzieży zgłasza przeżywanie kryzysów psychicznych, a w sytuacji pandemicznej ta tendencja stale rośnie, dlatego ważne jest jak najszybsze udzielanie profesjonalnego wsparcia. Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na istotną rolę współpracy terapeutów środowiskowych, szkoły, rodziny i instytucji w procesie leczenia dziecka będącego w kryzysie.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2022/2
Na podstawie danych statystycznych rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych w wieku rozwojowym prognozuje się na poziomie 10% w populacji ogólnej dzieci i młodzieży, co pozwala przypuszczać, że w Polsce ok. 650 tys. osób w wieku rozwojowym potrzebuje lub będzie potrzebowało pomocy psychologiczno-psychiatrycznej (Janas-Kozik, 2017). Prognoza ta powstała przed pandemią koronawirusa i nie uwzględniała jej wpływu na dobrostan psychiczny, tymczasem badania przeprowadzone m.in. przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę (2020), Fundację Szkoła z Klasą (2020) oraz Instytut Profilaktyki Zintegrowanej (2021) wskazują jednoznacznie, że obecna sytuacja znacząco przyczynia się do pogorszenia stanu psychicznego zarówno dzieci, jak i dorosłych. Wśród uczniów nasiliły się stany lękowe, uzależnienie od telefonu i zachowania autoagresywne oraz zaburzenia depresyjne, odżywiania i koncentracji uwagi. Wraz z przedłużającą się izolacją społeczną dzieci i nastolatkowie zgłaszali coraz większe poczucie osamotnienia i braku osoby, do której mogliby się zwrócić w trudnej sytuacji, doświadczali też braku akceptacji ze strony rówieśników i presji z ich strony.
Z raportu Fundacji Szkoła z Klasą wynika, że nauczyciele jako problemy uczniów najczęściej wskazywali problemy z rówieśnikami (58% badanych), zaburzenia koncentracji (54%), uzależnienie od telefonu (47%), agresję (35%) i depresję (31%). Zwracali też uwagę na małe angażowanie zewnętrznych instytucji takich jak: poradnie profilaktyki środowiskowej, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, organizacje wspierające młodych ludzi w kryzysach czy ośrodki interwencji kryzysowych. O ich wsparcie szkoły zwracały się tylko w przypadkach bardzo trudnych typu deklarowane myśli samobójcze, samookaleczenia lub wysoki poziom agresji. Tymczasem specjaliści nie mają wątpliwości, że pomoc jest najbardziej efektywna, gdy – poza rodzicami i środowiskiem szkolnym – dzieciom pomagają zewnętrzni specjaliści pozostający w stałym kontakcie z pozostałymi stronami (Instytut Profilaktyki Zintegrowanej, 2021).
