asesor sądowy w Sądzie Rejonowym w Kielcach, absolwent studiów doktoranckich w Katedrze Postępowania Karnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0929-6093
Artykuł dotyczy problematyki związanej z wprowadzeniem w 2020 r. do Kodeksu karnego przepisu art. 57b. Na jego podstawie sąd jest zobowiązany do wymierzenia surowszej kary za czyn popełniony w ramach czynu ciągłego. Nie jest to rozwiązanie nowe w polskim prawie karnym, ponieważ było już znane Kodeksowi karnemu z 1969 r.; również w doktrynie postulowano zmiany w tym zakresie już po uchwaleniu Kodeksu karnego z 1997 r. Niemniej jednak pod adresem omawianej regulacji zgłoszono wiele uwag krytycznych. Jedynie część z nich jest zasadna, co zostało przedstawione w artykule.
Słowa kluczowe: czyn ciągły, przestępstwo ciągłe, wymiar kary, nadzwyczajne obostrzenie
dr Jan Kluza
court assessor at the District Court in Kielce, PhD graduate of the Department of Criminal Procedure, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Cracow, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0929-6093
The article deals with issues related to the introduction of the provision of Article 57b to the Polish Penal Code in 2020. Based on this provision, the court is obliged to impose a harsher punishment for an act committed as part of a continuous act. This is not a new solution in Polish criminal law, as it was already known to the Penal Code of 1969; also in the doctrine, changes in this regard were postulated already after the enactment of the Penal Code of 1997. Nevertheless, many critical remarks were made to the regulation in question. Only some of them being well-founded, as presented in the article.
Keywords: continuous act, continuous crime, sentencing, extraordinary restriction
Bibliografia / References
Andrejew I. [w:] I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973.
Banaszak P., Burdziak K., Pohl Ł., Problem jednorodnego/niejednorodnego charakteru zachowań statuujących pojęcie czynu ciągłego w polskim prawie karnym (studium teoretyczno-empiryczne), Warszawa 2019.
Gądzik Z. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2021.
Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2014.
Jaworski D.R., Wpływ regulacji art. 57b k.k. na dopuszczalność zastosowania instytucji „zamiany kary” z art. 37a k.k. oraz „kary sekwencyjnej” z art. 37b k.k., „Prokuratura i Prawo” 2021/9.
Kluza J., Nowelizacja art. 37a k.k. na mocy ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. w świetle racjonalnych celów karania, „Problemy Prawa Karnego” 2022/6.
Kluza J., Zmiany w kodeksie karnym z 2020 r. w oparciu o tzw. ustawy covidowe w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 14 lipca 2020 r., sygn. akt Kp 1/19, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022/4.
Kluza J., Znaczenie wprowadzania art. 12 § 2 k.k. i art. 57b k.k. dla praktyki wymiaru sprawiedliwości, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2021/LXI.
Kmąk K., Kilka uwag o propozycji nowelizacji art. 12 i 115 Kodeksu karnego, „Prawo w Działaniu” 2020/43.
Konarska-Wrzosek V. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R. Stefański, Warszawa 2020.
Kukuła Z., Czyn ciągły w świetle praktyki orzeczniczej, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2014/4.
Kulik M. [w:] Prawo karne materialne. Część ogólna, red. M. Mozgawa, Warszawa 2020.
Łabuda G. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2021.
Małecki M. [w:] Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz, red. W. Wróbel, Kraków 2015.
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2019.
Opinia do projektu ustawy o zmianie ustawy kodeks karny i niektórych innych ustaw. Treść dostępna na stronie Rządowego Centrum Legislacji: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12320403/12565609/12565612/dokument383428.pdf (dostęp: 11.02.2023 r.).
Opinia w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustawy (z dnia 25.01.2019 r.). Treść dostępna na stronie Rządowego Centrum Legislacji: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12320403/12565609/12565612/dokument383430.pdf (dostęp: 11.02.2023 r.).
Pismo Prezesa Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, IV W-022-3/19.
Pismo Wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, Wiz-020-3/19/K.
Pohl Ł., Propozycja nowelizacji art. 12 Kodeksu karnego i sprzężona z nią propozycja nowelizacji art. 115 k.k., „Prawo w Działaniu” 2019/37.
Słownik gramatyki języka polskiego, red. J. Bralczyk, W. Gruszczyński, Warszawa 2002.
Warylewski J., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa 2020.
Wróbel W., A. Zoll, Polskie prawo karne, Kraków 2013.
Zgoliński I. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2020.
Żółtek S. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do artykułów 1–116, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2021.
Jarosław Dolny
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6477-8186
Autor przedstawia instytucję naruszenia stosunków wodnych, zwaną zakłóceniem stosunków wodnych, w okresie od 1922 r. do czasów współczesnych. Analizuje rozwiązania prawne w tym zakresie funkcjonujące w minionym stuleciu. Celem artykułu jest wskazanie na ewolucję instytucji prawnej, przede wszystkim przy użyciu metody historyczno-prawnej, oraz przedstawienie zalet i wad przyjętych rozwiązań. Następnie, po dokonanej analizie, autor sformułował postulaty de lege ferenda w zakresie obecnie obowiązujących rozwiązań.
Słowa kluczowe: naruszenie stosunków wodnych, zmiana stanu wody na gruncie, Prawo wodne
Jarosław Dolny
legal counsel, local government official, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6477-8186
Violation of water relations – evolution of the institution over the last 100 years
Keywords: violation of water relations, change of water status on land, Water Law
Bibliografia / References
Dolny J., Zmiana stanu wody na gruncie, „Gospodarka Wodna” 2020/6.
Kałużny M., Prawo wodne. Komentarz, LEX 2016.
Makuch J., Podlegający ochronie na podstawie art. 29 ust. 1 Prawa wodnego „stan wody na gruncie” będący następstwem wykonanych robót budowlanych (zagospodarowania terenu), LEX 2020
Prawo wodne. Komentarz, red. B. Rakoczy, LEX 2013.
Projekt rządowy ustawy Prawo wodne z 15.02.2000 r., Sejm III kadencji, druk sejmowy nr 1723.
Szachułowicz J., Prawo wodne. Komentarz, Warszawa 2010.
Tarkowski P., Prawo wodne – gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa. Własność wód i obowiązki ich właścicieli. Komentarz, Legalis 2017.
dr hab. Jerzy Paśnik, profesor Akademii Finansów i Biznesu „Vistula” w Warszawie, Polska.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7835-0321
Słowa kluczowe: konstytucyjne stany nadzwyczajne, ustawodawstwo covidowe, ustawodawstwo powodziowe, działania antyterrorystyczne, zarządzanie kryzysowe, zwalczanie chorób zakaźnych
dr hab. Jerzy Paśnik, Professor at the Vistula Academy of Finance and Business in Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7835-0321
At the beginning of the article, the author presented the views of the doctrine of constitutional law on the essence of states of emergency and the doubts expressed in this respect regarding each of these states. He then discussed the regulations in force in the Polish legal system defining the manner of action of state authorities in emergency situations, which some researchers assess as significantly similar to states of emergency, but without in-depth justification, thus creating a duality of legal bases. Consequently, on the basis of the constitutive elements common to all states of emergency, the author formulated criteria for evaluating these regulations, including the granting by an act to an authority of new powers that are reserved for a specific state of emergency, along with additional human and material resources, which were previously part of the armed forces or uniformed services, with the new powers granted by a given state of emergency temporarily limiting or suspending the rights and freedoms of an unspecified circle of addressees, and violations of the orders or prohibitions introduced on this basis giving rise to criminal liability. Following these criteria, the author included covid and flood legislation as well as legislation on crisis management, anti-terrorist activities and combating infectious diseases among regulated states of affairs, appropriate for constitutional states of emergency.
Keywords: constitutional states of emergency, covid legislation, flood legislation, anti-terrorist activities, crisis management, combating infectious diseases
Bibliografia / References
Brzeziński M., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Białystok 2005.
Brzeziński M., Stany nadzwyczajne w polskich konstytucjach, Warszawa 2007.
Cieszyński A., Witkowski Z., Instytucje stanów nadzwyczajnych w porządku prawnym Federacji Rosyjskiej (na tle genezy konstytucji z 1993 r. i w świetle ustawodawstwa okresu 2001–2002) [w:] Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje. Profesorowi Kazimierzowi Działosze na siedemdziesięciolecie urodzin, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
Complak K. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014, komentarz do art. 229 i 230.
Complak K., Stany nadzwyczajne w amerykańskiej i polskiej konstytucji, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014/XXXI.
Czernow S., Między stanem epidemii a stanem klęski żywiołowej – COVID-19 a niektóre prawa człowieka, „Radca Prawny” 2021/3.
Dobkowski J., Dzieliński W., Administracyjnoprawna regulacja stanów nadzwyczajnych w Polsce [w:] Wybrane problemy prawa publicznego w administracji, red. W. Bednarek, J. Dobkowski, Olsztyn 2006.
Dubicki A., Ewolucja postrzegania instytucji stanu nadzwyczajnego w państwie rumuńskim [w:] Stany nadzwyczajne jako trwały element bezpieczeństwa państwa. Od historycznych rozważań do współczesnych rozwiązań, red. S. Sanetra-Półgrabi, P. Skorut, Kraków 201.
Dzimińska-Mosio M., Instytucja stanów nadzwyczajnych a stan wojenny, „Przegląd Policyjny” 2017/3.
Eckhardt K., Stan nadzwyczajny jako instytucja polskiego prawa konstytucyjnego, Rzeszów 2012.
Gabriel-Węglowski M., Działania antyterrorystyczne. Komentarz, Warszawa 2018.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2017.
Karpiuk M., Kształtowanie się instytucji stanów nadzwyczajnych w Polsce, Warszawa 2013.
Kaźmierczak D., Stany bezpieczeństwa państwa w społeczeństwie XXI wieku [w:] Stany nadzwyczajne jako trwały element bezpieczeństwa państwa. Od historycznych rozważań do współczesnych rozwiązań, red. S. Sanetra-Półgrabi, P. Skorut, Kraków 2019.
Kiczka K., Aspekty prawne bezpieczeństwa publicznego, „Przegląd Prawa i Administracji” 2016/106.
Kordik A., Regulacje stanów nadzwyczajnych w ustawie zasadniczej, „Przegląd Prawa i Administracji” 2016/106.
Krawiec G., Stany nadzwyczajne i zarządzanie kryzysowe a uprawnienia organów administracji publicznej [w:] Stany nadzwyczajne a szczególne zagrożenie państwa, red. T. Miłkowski, Sosnowiec 2015.
Kurzępa E., Stan epidemii a stan klęski żywiołowej – rozważania w kontekście bezpieczeństwa państwa, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021/5.
Kurzępa-Czopek E., Stany nadzwyczajne w porządku prawnym II Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Dylematy bezpieczeństwa współczesnego państwa. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Kazimierzowi Rajchelowi, red. M. Polinceusz, M. Pomykała, Rzeszów 2015.
Lis W., Bezpieczeństwo wewnętrzne i porządek publiczny jako sfera działania administracji publicznej, Lublin 2010.
Lisowski P., Pojęcie bezpieczeństwa w obowiązującym systemie prawa. Kilka refleksji na temat normatywizacji problematyki bezpieczeństwa, „Przegląd Prawa i Administracji” 2016/106.
Matczak M., Kompetencja organu administracji publicznej, Kraków 2004.
Mażewski L., Bezpieczeństwo publiczne. Stany nadzwyczajne w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1918–2009, Toruń 2010;
Mażewski L., O regulacji instytucji stanu nadzwyczajnego w konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. de lege ferenda, „Studia Prawnicze KUL” 2010/2–3.
Miłkowski T., Sytuacja kryzysowa a stan klęski żywiołowej – podobieństwa i różnice [w:] Bezpieczeństwo – powinność czy gwarancja?, t. 2, Stany nadzwyczajne a szczególne zagrożenia państwa, red. T. Miłkowski, Sosnowiec 2015.
Niczyporuk-Chudecka I., Instytucje stanów nadzwyczajnych jako gwarancja bezpieczeństwa państwa w sytuacji szczególnego zagrożenia – aspekt konstytucyjny [w:] Istota i perspektywy bezpieczeństwa w drugiej dekadzie XXI wieku, red. K. Sówka, D. Jarnicki, Siedlce 2018.
Paśnik J., Kilka refleksji o regulacjach stanu epidemii jako sui generis pozakonstytucyjnego stanu nadzwyczajnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020/11.
Polska ustawa antyterrorystyczna – odpowiedź na zagrożenia współczesnym terroryzmem, red. W. Zubrzycki, K. Jałoszyński, A. Babiński, Szczytno 2016.
Prokop K., Ewolucja problematyki stanu nadzwyczajnego w Kanadzie (do połowy XX wieku) [w:] Konstytucja, ustrój polityczny, system organów państwowych. Prace ofiarowane Profesorowi Marianowi Grzybowskiemu, red. S. Bożyk, Białystok 2010.
Prokop K., Instytucja stanu nadzwyczajnego w państwach Ameryki Łacińskiej [w:] Ustroje. Historia i współczesność. Polska – Europa – Ameryka Łacińska. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Jackowi Czajowskiemu, red. M. Grzybowski, G. Kuca, P. Mikuli, Kraków 2013.
Prokop K., Modele stanu nadzwyczajnego, Białystok 2012.
Prokop K., Stany nadzwyczajne [w:] Prawo konstytucyjne, red. S. Bożyk, Białystok 2014.
Radziewicz P. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, LEX 2021, komentarz do art. 228.
Roszkiewicz J., Czy Konstytucja RP jest przystosowana do czasów kryzysu? Wybrane problemy i postulaty de lege ferenda, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021/2.
Roszkiewicz J., Wybrane problemy związane z przystosowaniem Konstytucji RP do wojny i innych sytuacji kryzysowych, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021/6.
Słownik języka polskiego, t. III, red. J. Skorupka, Warszawa 1983.
Spasowska-Czarny H., Organy i inne podmioty państwowe właściwe z zakresu obrony narodowej [w:] System bezpieczeństwa i porządku publicznego. Organy i inne podmioty administracji, red. K. Sikora, J. Stelmasiak, M. Zdyb, Warszawa 2015.
Szewczyk Ł., Instytucja stanów nadzwyczajnych w polskim ustawodawstwie. Praktyczne uwagi, „Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Służby Pożarniczej” 2020/2 (74).
Szmulik B., Szymanek J., O możliwości wprowadzenia stanu nadzwyczajnego w kontekście epidemii koronawirusa, „Przegląd Legislacyjny” 2020/2.
Trociuk S., Prawa i wolności w stanie epidemii, Warszawa 2021.
Trociuk S., Stan wyjątkowy przy granicy z Białorusią – konsekwencje prawne, LEX 2021.
Trubalski A., Stany nadzwyczajne w Konstytucji RP z 1997 roku jako mechanizm zapewnienia bezpieczeństwa państwa [w:] Dookoła Wojtek... Księga pamiątkowa poświęcona Doktorowi Arturowi Wojciechowi Preisnerowi, red. R. Balicki, M. Jabłoński, Wrocław 2018.
Tuleja P., Pandemia COVID-19 a konstytucyjne stany nadzwyczajne, „Palestra” 2020/9.
Tuleja P. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, LEX 2021, komentarz do art. 232.
Żerek E., Problematyka pojęcia sytuacji kryzysowej na gruncie ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, „Forum Prawnicze” 2012/1 (9).
prof. dr hab. Jerzy Menkes
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7744-8167
Sped-Pro S.A. przeciwko Komisji Europejskiej – studium przypadku i jego kontekst
Słowa kluczowe: Sped-Pro S.A., PKP Cargo S.A., europejski rynek wewnętrzny, sprawa T-791/19, wyrok Sądu (dziesiąta Izba w składzie powiększonym) z 9.02.2022 r., Polexit
prof. dr hab. Jerzy Menkes
Collegium of World Economy, Warsaw School of Economics, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7744-8167
Sped-Pro S.A. vs the European Commission – a case study and its context
The article presents a legal analysis of the judicial settlement of the dispute formally waged by Sped-Pro S.A. against the European Commission. In fact, it was a dispute of Sped-Pro S.A. against Poland, as the applicant filed against PKP Cargo S.A. – a company controlled by the State Treasury. The applicant accused PKP Cargo S.A. of distorting competition in the rail freight market by abusing its dominant position. The European Commission rejected the complaint, finding that the applicant had not exhausted the domestic route. Sped-Pro S.A. brought an action to the Court to annul the Commission's decision, justifying the failure to exhaust the domestic route by the violation of the rule of law in Poland and the interest of the European Union in handling the dispute. This was a dispute over the functioning of the market economy in Poland. The choice of the subject of the study was determined by the importance of the dispute assessed through the prism of Poland's membership in the European Union and the functioning of the market economy. The study was conducted as a case study and set in a broad context.
The court shared, in significant part, the applicant's position. The judgment is tantamount to saying that the violations in Poland of the rule of law mean that the market in Poland is neither free nor fair. With these violations, Poland is in fact eliminating itself from the European internal market. The judgment indicates that systemic and systematic violations of the rule of law in Poland concern not "only" basic human rights and freedoms, democracy, etc., but also the economy. This state of affairs threatens not "only" Polish citizens and those residing on its territory, but also the European internal market. It undermines the rules of the system under which the economy functions. The violations threaten, in a broader perspective, Poland's membership in the European Union. The consequence of the judgment is that this threat to European integration must be removed. Poland can either remove the violations – which it is not doing, or by passivity confirm Polexit.
Keywords: Sped-Pro S.A., PKP Cargo S.A., European internal market, case T-791/19, Judgment of the General Court (10th Chamber, Extended Composition) of 9 February 2022, Polexit
Bibliografia / References
Balcerowicz L., Socjalizm – Kapitalizm – Tranformacja. Szkice z przełomu epok, Warszawa 2007.
Barcz J., Grzelak A., Szyndlauer R., Problemy praworządności w Polsce w świetle dokumentów Komisji Europejskiej. Okres „dialogu politycznego” 2016–2017, Warszawa 2020.
Barcz J., Grzelak A., Szyndlauer R., Problemy praworządności w Polsce w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (2018–2020), Warszawa 2021.
Basic Principles on the Independence of the Judiciary, Adopted by the Seventh United Nations Congress on the Prevention of Crime and the Treatment of Offenders held at Milan from 26 August to 6 September 1985 and endorsed by General Assembly resolutions 40/32 of 29 November 1985 and 40/146 of 13 December 1985, https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/basic-principles-independence-judiciary (dostęp: 25.07.2022 r.).
Breyer S., The Court and the World: American Law ant the New Global Realities, New York 2003.
Bufford S., International rule of law and the market economy – an outline, „Southwestern Journal of Law and Trade in the Americas” 2006/12.
Bujalski R., Niezależność UOKiK jako organu ochronykonkurencji. Omówienie wyroku S(PI) z dnia 9 lutego 2022 r., T-791/19 (Sped-Pro p. Komisji), LEX 2022.
Copp S.F., The legal foundation of free markets [w:] The Legal Foundation of Free Markets, red. S.F. Copp, London 2008.
Decyzja C(2019) 6099 final. Sprawa AT.40459 – Kolejowe przewozy towarowe w Polsce – PKP Cargo.
Dylus A., Arthura Richa koncepcja integracji ekonomii i etyki [w:] Etyka i ekonomia, red. E. Mączyńska, J. Sójka, Warszawa 2017.
Elias N., The Civilizing Process. The Sociogenetic and Psychogenetic Investigations, Oxford 2000.
Fallon jr. R.H., Three symmetries between textualist and purposivist theories of statutory interpretation – and the irreducible roles of values and judgment within both, „Cornell Law Review” 2014/99 (4).
Friedman M., Capitalism and Freedom, Chicago–London 2002.
ISBnews, Eurocash miał 51,71 mln zł straty netto, 151,02 mln zł zysku EBITDA w I kw. 2022 r., Forsal.pl z 12.05.2022 r.
Kałduński M.M., Targi i wystawy międzynarodowe. Studium prawne poprzedzone wstępem historycznym, Toruń 2002.
Kauper T.E., The Report of the Attorney General's National Committee to Study the Antitrust Laws: A Retrospective, „Michigan Law Review” 2002/100 (7).
Keynes J.M., The General Theory of Empolyment, Interest, and Money, 1936, https://www.files.ethz.ch/isn/125515/1366_KeynesTheoryofEmployment.pdf (dostęp: 11.08.2022 r.).
Komisja Europejska, Uzasadniony wniosek zgodnie z art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej dotyczący praworządności w Polsce, Bruksela, 20.12.2017 r., COM(2017) 835 final, dotyczący decyzji Rady w sprawie stwierdzenia wyraźnego ryzyka naruszenia przez Rzeczpospolitą Polską zasady praworządności.
Komisja Nadzoru Finansowego, Komunikat z 223. posiedzenia Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 24.07.2014 r., https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/KNF_24_07_2014_A.pdf (dostęp: 25.07.2022 r.).
Komisja Nadzoru Finansowego, Podmioty sektora bankowego, https://www.knf.gov.pl/podmioty/Podmioty_sektora_bankowego (dostęp: 25.07.2022 r.).
Krupa-Dąbrowska R., Po wyroku sądu UE niezależność UOKiK pod znakiem zapytania, Prawo.pl z 23.02.2022 r.
Lesson P.T., Do markets need government? [w:] The Legal Foundation of Free Markets, red. S.F. Copp, London 2008.
Lewicka-Strzelecka A., Rynek a charakter moralny [w:] Etyka i ekonomia, red. E. Mączyńska, J. Sójka, Warszawa 2017.
Mankiw N.G., Principles of Microeconomics, Mason, OH 2009.
Meade J.E., Planning and the Price Mechanism. The Liberal Socialist Solution, London 1948.
Murrill B.J., Modes of Constitutional Interpretation, Congressional Research Service (CRS), Report, 15.03.2018 r.
Paine T., Common Sense [w:] The Writings of Thomas Paine, 1776, http://www.calhum.org/files/uploads/program_related/TD-Thomas-Paine-Common-Sense.pdf (dostęp: 26.07.2022 r.).
PAP, Kolejka na Kasprowy z nowym właścicielem. PFR zakupiło 99,77 proc. akcji Polskich Kolei Linowych, Forsal.pl z 1.04.2017 r.
Raport nr 28 z 30.06.2022 r., https://www.pkpcargo.com/pl/relacje-inwestorskie/akcje/akcjonariat/ (dostęp: 26.07.2022 r.).
Report and Recommendations, April 2007, rozdział IV, https://govinfo.library.unt.edu/amc/report_recommendation/amc_final_report.pdf (dostęp: 11.08.2022 r.).
Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Microeconomics. A Version of Economics, New York 1989.
Sąd Unii Europejskiej, Komunikat prasowy nr 25/22, 9.02.2022 r., https://curia.europa.eu/jcms/upload/docs/application/pdf/2022-02/cp220025pl.pdf (dostęp: 9.08.2022 r.).
Sąsiada T., Kolejka na Kasprowy znów w polskich rękach. Morawiecki chwali repolonizację, Money.pl z 9.10.2018 r.
Słomski D., Orlen zapłacił 210 mln zł za Polska Press. Wartość firmy oszacował na 131 mln zł, Money.pl z 19.04.2021 r.
Sobczak K., Dr Dobosz: Sąd UE nie podważył niezależności UOKiK, ale sprawa będzie badana, Prawo.pl z 24.02.2022 r.
Sobczak K., Prof. Adamski: Sąd UE podważył niezależność polskich organów ochrony konkurencji, Prawo.pl z 16.02.2022 r.
Sójka J., Etyka i ekonomia. Rozważania o instytucjonalnym modelu etyki gospodarczej [w:] Etyka i ekonomia, red. E. Mączyńska, J. Sójka, Warszawa 2017.
Stiglitz J.E., Globalizacja, tł. H. Simbierowicz, Warszawa 2004.
TOS, Śledztwo ws. prywatyzacji kolejki na Kasprowy Wierch przedłużone, Money.pl z 26.12.2021 r.
tw, Orlen obniżył wartość inwestycji w Polska Press o 15 proc., Wirtualne Media, 11.08.2022 r., https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/orlen-obnizyl-wartosc-inwestycja-w-polska-press-o-15-proc-dlaczego-utrata-wartosci-jaki-przyczyna (dostęp: 12.08.2022 r.).
Weber M., The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism, Los Angeles 1996.
Wrona A., Nowy prezes Eurocash. Kim jest Paweł Surówka?, Portal Spożywczy, 19.12.2021 r., https://www.portalspozywczy.pl/handel/wiadomosci/nowy-prezes-eurocash-kim-jest-pawel-surowka,206386.html (dostęp: 9.08.2022 r.).
Wyrok sądu UE dotyczący Sped-Pro – stanowisko Urzędu, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta, 24.02.2022 r., https://uokik.gov.pl/komentarze_wyjasnienia_i_stanowiska.php?news_id=18339&news_page=2 (dostęp: 9.08.2022 r).
Zuzanna Maj
studentka IV roku kierunku Prawo na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7663-9025
W artykule zostały omówione warunki ponownego przesłuchania małoletniego pokrzywdzonego. Autorka skupia się szczególnie na przepisach Kodeksu postępowania karnego dotyczących przesłuchania małoletniego pokrzywdzonego wraz z wymaganymi przesłankami tej instytucji, a także na orzecznictwie Sądu Najwyższego. Poddaje również analizie spostrzeżenia i wnioski przyjęte w doktrynie. Szuka odpowiedzi na pytanie, czy wniosek dowodowy o ponowne przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego jest szczególnie konieczny i dopuszczalny w każdej sytuacji.
Słowa kluczowe: ponowne przesłuchanie, małoletni, pokrzywdzony, postępowanie karne, wniosek dowodowy
Zuzanna Maj
4th-year student of law at the Faculty of Law and Administration of the Kazimierz Pułaski University of Technology and Humanities in Radom, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7663-9025
Re-examination of a minor victim as a special evidentiary motion in criminal proceedings
Keywords: re-examination, minor, victim, criminal proceedings, evidentiary motion
Bibliografia / References
Antoniak-Drożdż A., Przesłuchanie dziecka w procesie karnym – uwagi praktyczne, „Prokuratura i Prawo” 2006/6.
Falandysz L., Pokrzywdzony w prawie karnym i wiktymologii, Warszawa 1980.
Grajewski J., Paprzycki L.K., Steinborn S., Kodeks postępowania karnego, t. I, Komentarz do art. 1-424, red. J. Grajewski, Kraków 2006.
Gruza E., Psychologia sądowa dla prawników, Warszawa 2009.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego, t. I, Artykuły 1–467. Komentarz, LEX 2014.
Hofmański P., Sadzik E. Zgryzek, K., Kodeks postępowania karnego, t. I, Komentarz do art. 1–296, red. P. Hofmański, Warszawa 2008.
Jarocki P., Prawa ofiar przestępstw, „Prokuratura i Prawo” 2002/10.
Kaczmarska D., Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego w świetle nowelizacji kodeksu postępowania karnego, „Prokuratura i Prawo” 2014/1.
Kornak M., Małoletni świadek w procesie karnym, Warszawa 2009.
Lewandowski B., Czy na pewno żądanie oskarżonego złożone w trybie art. 185a § 1 k.p.k. należy rozpoznawać jak zwykły wniosek dowodowy? – głos polemiczny, „Palestra” 2016/7–8.
Mierzwińska-Lorencka J., Karnoprawna ochrona dziecka przed wykorzystywaniem seksualnym, Warszawa 2012.
Słownik języka polskiego, t. III, red. M. Szymczak, Warszawa 1999.
Stefański R.A., Przesłuchanie pokrzywdzonego poniżej lat 15 w procesie karnym [w:] Współczesne problemy procesu karnego i jego efektywności. Księga pamiątkowa profesora Andrzeja Bulsiewicza, red. A. Marek, Toruń 2004.
Stefański R.A., Szczególny tryb przesłuchania w postępowaniu karnym świadka małoletniego, który nie ukończył 15 lat, „Woskowy Przegląd Prawniczy” 2005/4.
Sydor P., Wniosek o ponowne przesłuchanie małoletniej pokrzywdzonej. Glosa do wyroku SN z 16 marca 2011 r., III KK 278/10, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2012/1.
Świerk P., Przesłuchanie małoletniego pokrzywdzonego na podstawie art. 185a kodeksu postępowania karnego, „Prokuratura i Prawo” 2004/5.
Tylman J. [w:] Grzegorczyk T., Tylman J., Polskie postępowanie karne, Warszawa 2011.
Wesołowska A., Regulacje prawne dotyczące ochrony małoletnich w toku postępowania karnego, „Dziecko Krzywdzone” 2007/20.
Rafał Chybiński
asystent, Katedra Prawa Gospodarczego i Finansowego, Instytut Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Opolski, Polska.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0243-8722
Innowacyjne papiery wartościowe – nowe spojrzenie na problem finansowania banków komercyjnych
Słowa kluczowe: bank, prawo bankowe, Contingent Convertible
Rafał Chybiński
assistant, Department of Economic and Financial Law, Institute of Legal Sciences, Faculty of Law and Administration, Opole University, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0243-8722
Innovative securities – a new look at the problem of financing commercial banks
The problem of how banks raise funds in an era of increasing capital requirements is becoming an increasingly interesting research issue. Taking into account the upcoming changes, in the context of the introduction of the bond redemption option in the Bond Law, there is an opportunity to expand the types of instruments through which entities operating in Poland can meet regulatory capital requirements. However, it should be emphasised that the pace of creation of innovative instruments in the capital market is often ahead of the technological possibilities of issuing them or, more importantly, the perception of the risks that investing in such assets entails.
Keywords: bank, banking law, Contingent Convertible
Bibliografia / References
European Commission, Wykaz instrumentów w kapitale podstawowym Tier I (CET1), https://data.europa.eu/data/datasets/list-of-common-equity-tier-1-cet1-instruments?locale=pl (dostęp: 5.07.2022 r.).
Komisja Nadzoru Finansowego, Historia i założenia projektu CRD IV/CRR, 4.04.2014 r., https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/pakiet_crd4/historia_zalozenia (dostęp: 9.03.2023 r.).
Liberadzki M., CoCo – obligacja „warunkowo zamienna”. Rozmowa z profesorem Wimem Schoutensem z Uniwersytetu w Leuven, „Gazeta SGH” z 3.02.2020 r., https://gazeta.sgh.waw.pl/konferencje-debaty-spotkania/coco-obligacja-warunkowo-zamienna (dostęp: 5.07.2022 r.).
Liberadzki M., Liberadzki K., Konstrukcja, zasady emisji i wycena hybrydowych papierów wartościowych na eurorynku, Warszawa 2016.
Narodowy Bank Polski, Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2018 r., Warszawa 2019, https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rozwoj2018.pdf (dostęp: 5.07.2022 r.).
Narodowy Bank Polski, Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2020 r., Warszawa 2021, https://www.nbp.pl/systemfinansowy/rozwoj2020.pdf (dostęp: 5.07.2022 r.).
Rosik P., MREL – rewolucja w polskich bankach, „Gazeta Bankowa” z 27.02.2020 r., https://www.szkolenia-bdo.pl/o-nas/aktualnosci/832-mrel-rewolucja-w-polskich-bankach.html (dostęp: 5.07.2022 r.).
Sejm VIII kadencji, Uzasadnienie, druk sejmowy 2877, https://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/CBA6D148BBFEB0E6C125831A0034AFE3/%24File/2877-uzas.docx (dostęp: 5.07.2022 r.).
dr Dawid Daniluk
Katedra Prawa Finansowego i Prawa Podatkowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Polska.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3901-8764
Otwarte konkursy ofert na powierzenie prowadzenia punktów nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda
Otwarte konkursy ofert mają wiele słabych stron. Przede wszystkim cechuje je nadmierny formalizm. Warunkiem udziału w otwartych konkursach ofert jest wpis na listę organizacji pozarządowych uprawnionych do prowadzenia punktów na obszarze województwa (lista wojewody). Mimo to w ogłoszeniach konkursowych wymaga się na ogół od organizacji spełnienia wielu warunków formalnych, tożsamych z kryteriami warunkującymi wpis na listę wojewody. Interpretacja przepisów prawa przez organy administracji publicznej jest niejednolita, co powoduje, że analogiczne oferty są odrzucane z przyczyn formalnych w jednym powiecie, natomiast podlegają ocenie merytorycznej w innym. Pewne nadzieje na poprawę obecnej sytuacji można wiązać z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym wynik konkursu podlega zaskarżeniu na drodze sądowoadministracyjnej. Rozpatrywanie tego rodzaju skarg przez wojewódzkie sądy administracyjne pozwoli na kontrolę postępowań konkursowych pod względem zgodności z przepisami prawa.
Słowa kluczowe: otwarty konkurs ofert, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, nieodpłatna pomoc prawna, powiat, wojewoda, organizacja pozarządowa
dr Dawid Daniluk
Department of Financial Law and Tax Law, Faculty of Law and Administration, University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland.
Open tenders for entrusting the operation of points of free legal aid or free civic counselling. Comments de lege lata and postulates de lege ferenda
Keywords: open bid tender, free civic counselling, free legal aid, district, voivode, non-governmental organisation
Bibliografia / References
Bandarzewski K., Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej jako zadanie zlecone powiatowi [w:] Charakter i konstrukcja zadań samorządu terytorialnego, red. M. Stec, S. Płażek, Warszawa 2017.
Bartnik A.S., Kowalska K.J., Nieodpłatna pomoc prawna, Warszawa 2019.
Czarnow S., Dopuszczalność zaskarżania do sądu rozstrzygnięcia konkursu w sprawie wykonywania zadań publicznych oraz bezczynności organu w sprawie. Glosa aprobująca do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 grudnia 2020 r. (SK 12/20), „Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych” 2021/4.
Daniluk D., Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w świetle ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Wymiar teoretyczny i praktyczny, „Przegląd Prawa Publicznego” 2022/10.
Daniluk D., Realizacja zadań publicznych polegających na prowadzeniu punktów nieodpłatnej pomocy prawnej lub/i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego przez kościelne osoby prawne, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022/5.
Fill W., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15.12.2020 r., sygn. akt SK 12/20, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2022/6.
Hałub-Kowalczyk O., Sformalizowany model dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej na etapie przedsądowym w Polsce, Wrocław 2019.
Kaczocha M., Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Komentarz, LEX 2016.
Lach D.E., Nieodpłatna pomoc prawna jako instrument zabezpieczenia społecznego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016/3.
Paxford B., Rynkun-Werner R., Wasylkowska-Michór M., Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Komentarz, Warszawa 2016.
Płażek S., Nowe usługi powiatu w zakresie nieodpłatnej pomocy prawnej [w:] Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego. Dopuszczalność i granice prowadzenia, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2016.
Rogacka-Łukasik A., Zakres zastosowania regulacji prawnej o nieodpłatnej pomocy prawnej, „Roczniki Administracji i Prawa” 2016/16.
Staszczyk P., Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, LEX 2022.
Wilk B., Zakres kognicji sądów administracyjnych w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15.12.2020 r., SK 12/20 [w:] Dylematy wokół prawa do sądu, red. J. Ciapała, R. Piszko, A. Pyrzyńska, Legalis 2022.
prof. dr hab. Zbigniew Kmieciak
kierownik Zakładu Komparatystyki Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki; sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego w stanie spoczynku, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1297-4940
Skuteczność prawna nieostatecznego postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego. Zawisłość sprawy jako przesłanka rozpatrzenia wniosku organizacji społecznej o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30.08.2022 r., II OZ 440/22
Słowa kluczowe: postępowanie administracyjne, międzynarodowa ochrona cudzoziemców, zawisłość sprawy w postępowaniu administracyjnym, skutek prawny postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania, odmowa dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu, procesowa funkcja formularzy urzędowych
prof. dr hab. Zbigniew Kmieciak
Head of the Department of Comparative Administrative Procedure, Faculty of Law and Administration, University of Lodz, retired judge of the Supreme Administrative Court, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1297-4940
Legal effectiveness of a non-final decision to refuse to initiate administrative proceedings. Pendency of the case as a prerequisite for consideration of the application of a social organisation to participate in proceedings. Gloss to the decision of the Supreme Administrative Court of 30 August 2022, II OZ 440/22
Keywords: administrative proceedings, international protection of foreigners, pendency in administrative proceedings, legal effect of a decision to refuse to initiate proceedings, refusal to allow a social organisation to participate in proceedings, procedural function of official forms
Bibliografia / References
della Cananea G., Ferrari Zumbini A., Thirty Years with the Administrative Procedure Act: A View from Italy [w:] Contemporary Concepts of Administrative Procedure. Between Legalism and Pragmatism, red. Z. Kmieciak, Łódź–Warszawa 2023.
Geburczyk F., Aspekty prawne w pełni zautomatyzowanego wydawania decyzji administracyjnych. Doświadczenia Francji i Niemiec [w:] Kierunki rozwoju jurysdykcji administracyjnej, red. M. Szewczyk, L. Staniszewska, M. Kruś, Warszawa 2022.
Klat-Wertelecka L., Wykonalność aktu administracyjnego [w:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane, 24–27 września 2006 r., red. J. Zimmermann, Warszawa 2007.
Kmieciak Z., Introduction: The Evolvement and the Current Condition of Administrative Procedure Law in European Countries [w:] Contemporary Concepts of Administrative Procedure. Between Legalism and Pragmatism, red. Z. Kmieciak, Łódź–Warszawa 2023.
Kmieciak Z. [w:] Z. Kmieciak, J. Wegner, M. Wojtuń, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2023.
Łaszczyca G., Postanowienie administracyjne w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2011.
Łętowska E., Spylandum est vs prawo do sądu, „Dziennik Gazeta Prawna” z 4.11.2022 r.
Matczak M., Summa iniuria. O błędzie formalizmu w stosowaniu prawa, Warszawa 2007.
Miączyński A., Skuteczność orzeczeń w postępowaniu cywilnym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1974/67.
Romańska M., Skuteczność orzeczeń sądów administracyjnych, Warszawa 2010.
Sawuła R., Wstrzymanie wykonania rozstrzygnięć wydanych w postępowaniu administracyjnym, Przemyśl–Rzeszów 2008.
Vernile S., L’adozione delle decisioni amministrative tramite formule algoritmiche [w:] Dialoghi di diritto amministrativo, red. F. Aperio Bella, A. Carbone, E. Zampetti, Università degli Studi Roma Tre, 28 L’Unità del Diritto, Roma 2020.
Zimmermann J., Aksjomaty postępowania administracyjnego, Warszawa 2017.