Rozgraniczenie kompetencji organów jednostki samorządu terytorialnego dotyczących tworzenia spółek oraz wyposażania ich w majątekdr hab. Michał Bitner
Katedra Prawa Finansowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3856-5141
Rozgraniczenie kompetencji organów jednostki samorządu terytorialnego dotyczących tworzenia spółek oraz wyposażania ich w majątek
Spółki kontrolowane przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym przede wszystkim jednoosobowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, pełnią istotne funkcje w systemie finansów samorządowych. Choć ich znaczenie, jako operatorów ważnych usług publicznych, stale rośnie, zaś regulacje dotyczące ich powiązań z budżetami samorządów pozostają względnie stabilne, to jednak zarówno w judykaturze, jak i piśmiennictwie utrzymują się w tym zakresie istotne rozbieżności. Celem artykułu jest przedstawienie spójnej koncepcji podziału między organy stanowiące i organy wykonawcze kompetencji dotyczących tworzenia spółek i wyposażania ich w składniki majątkowe. Kluczem do osiągnięcia takiej spójności jest ustalenie dopuszczalnej treści uchwały w sprawie utworzenia spółki oraz uchwały w sprawie określenia zasad wnoszenia wkładów.
Słowa kluczowe: spółka samorządowa, zasady wnoszenia wkładów, kompetencje organu stanowiącego, akt prawa miejscowego, akt o utworzeniu spółki
Dr Hab. Michał Bitner
Department of Financial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3856-5141
The demarcation of the powers of the bodies of local authority units regarding the establishment of companies and the provision of assets to them
Companies controlled by local authority units, including primarily single-member limited liability companies, perform important functions in the system of local authority finance. However, although their importance, as operators of important public services, is steadily increasing and the regulations regarding their connections with local authority budgets remain relatively stable, there are still significant differences in this respect both in the line of judgments and the literature. The objective of the article is to present a consistent concept of the demarcation of powers between the decision-making bodies and executive bodies regarding the formation of companies and the provision of assets to them. The key to achieving such consistency is the establishment of the acceptable content of the resolution on the establishment of the company and the resolution on the principles of making contributions.
Keywords: municipal company, principles of making contributions, powers of the decision-making body, act of local law, founding deed
Bibliografia / References
Andrews R., Clifton J., Ferry L., Corporatization of public services, “Public Administration” 2022/2, vol. 100.
Andrews R., Ferry L., Skelcher C., Wegorowski P., Corporatization in the Public Sector: Explaining the Growth of Local Government Companies, “Public Administration” 2020/3, vol. 80.
Augustyniak M., Moll T. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021.
Banasiński C., Jaroszyński K.M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2017.
Bitner M., Prawne ograniczenia długu publicznego i deficytu budżetowego jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2016.
Czarnow S., Cel i przedmiot przedsiębiorstwa spółki gminy w świetle ustawy o gospodarce komunalnej, „Rejent” 1998/1 (56).
Góreczny G., Zbycie przez województwo udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, „Samorząd Terytorialny” 2009/1–2.
Grossi G., Reichard Ch., Municipal corporatization in Germany and Italy, “Public Management Review” 2008/10 (5).
Jagoda J., Mienie samorządowe, Warszawa 2019.
Jagoda J., Podział kompetencji między organami jednostki samorządu terytorialnego w zakresie gospodarowania mieniem, „Samorząd Terytorialny” 2022/4.
Kommunale Gemeinschaftsstelle für Verwaltungsvereinfachung (KGSt) und Kommunalwissenschaftliches Institut (KWI) der Universität Potsdam (Hrsg.), Kommunale Betriebe in Deutschland – Ergebnisse einer empirischen Analyse der Beteiligungen deutscher Städte der GK 1–4, Abschlussbericht, Potsdam 2003.
Martysz C. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2010.
Nawara R., Problem podziału kompetencji pomiędzy organami gminy. Glosa do wyroku WSA z dnia 3 października 2016 r., II SA/Kr 613/16, LEX 2018.
Szydło M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2008.
Wlaźlak K. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013.
Zięty J.J., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2012.
Złakowski Ł. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Warszawa 2012.
Mirosław Paczocha
zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie, radca prawny, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2220-3442
Dopuszczalność zamieszczania w uchwale rady gminy, będącej aktem prawa miejscowego, przepisów mających wyłącznie charakter informacyjny. Glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 10.06.2021 r., III SA/Po 778/21
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 10.06.2021 r., III SA/Po 778/21, wyraził pogląd, że akty prawa miejscowego stanowione przez gminę mogą zawierać przepisy pełniące wyłącznie funkcję informacyjną, które nie mają wpływu na treść aktu organu gminy. Zaprezentowane przez sąd administracyjny stanowisko nie jest trafne. Przede wszystkim pozostaje w sprzeczności z przepisami określającymi charakter aktów prawa miejscowego jako źródeł prawa powszechnie obowiązującego (na obszarze działania organów, które je ustanowiły), a więc aktów normatywnych. W zależności od sposobu ujęcia, postanowienia „informacyjne” mogą wręcz prowadzić do dezinformowania adresatów aktów prawnych co do treści przepisów prawa. Oddzielenie postanowień normatywnych od mających wyłącznie informacyjny charakter, co jest konieczne do prawidłowego ustalenia treści obowiązujących norm prawnych, nastręcza trudności. Zamieszczenie w akcie prawa miejscowego przepisów „informacyjnych” narusza prawo w sposób istotny.
Słowa kluczowe: akt normatywny, akt prawa miejscowego, przepisy informacyjne, istotne naruszenie prawa
Mirosław Paczocha
Vice-President of the Regional Chamber of Audit in Rzeszów, legal counsel, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2220-3442
Admissibility of including provisions of a purely informative nature in a municipal council resolution, which is an act of local law. Critical commentary on the ruling of the Voivodship Administrative Court in Poznań of 10/06/2021 III SA/Po 778/21
In its judgment of 10/06/2021, III SA/Po 778/21, the Voivodship Administrative Court in Poznań, expressed the view that acts of local law enacted by a municipality may contain provisions that only have an informative function and do not affect the wording of the act of the municipality’s authority. The position presented by the administrative court is incorrect. It primarily contradicts the regulations specifying the nature of acts of local law as sources of the generally applicable law (regarding the area of activity of the bodies that enacted them), namely normative acts. Depending on how they are phrased, ‘informative’ provisions can even lead to the misinformation of the addressees of legal acts as to the wording of the provisions of the law. It is difficult to separate the normative provisions from purely informative provisions, which is necessary to correctly establish the wording of the applicable legal norms. The inclusion of ‘informative’ provisions in an act of local law constitutes a material breach of the law.
Keywords: normative act, act of local law, informative provisions, material breach of the law
Bibliografia / References
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2016.
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2005.
Kalina-Prasznic U. (red.), Encyklopedia prawa, Warszawa 2007.
Safjan M., Bosek L. (red.), Konstytucja RP, t. 2, Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016.
Wiliński P. (red.), Prawo wobec wyzwań współczesności, Poznań 2004.
Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Wydanie trzecie, poprawione i uzupełnione, Poznań 2005.
Luiza Budner-Iwanicka
doktorantka w Katedrze Prawa Finansowego i Gospodarki Narodowej Wydziału Prawa Uniwersytetu Masaryka w Brnie; prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku; zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych; przewodnicząca Komisji Analiz Budżetowych Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych; radca prawny, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7323-6140
Działalność regionalnych izb obrachunkowych w 2021 r. Omówienie Sprawozdania Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych złożonego do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
W opracowaniu omówiono działalność regionalnych izb obrachunkowych i Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych w 2021 r. Tekst powstał na podstawie pierwszej części Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2021 r., które w czerwcu 2022 r. zostało przedłożone Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Słowa kluczowe: regionalne izby obrachunkowe, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, nadzór, kontrola, opinie, wnioski de lege ferenda
Luiza Budner-Iwanicka
PhD student at the Department of Financial Law and National Economy of the Faculty of Law at Masaryk University in Brno; president of the Regional Chamber of Audit in Gdańsk, deputy chairperson of the National Council of the Regional Chambers of Audit, chairperson of the Budget Analyses Commission of the National Council of the Regional Chambers of Audit, legal counsel, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7323-6140
Activities of the regional chambers of audit in 2021. Overview of the Report of the National Council of the Regional Chambers of Audit submitted to the Sejm and the Senate of the Republic of Poland
The article discusses the activities of the regional chambers of audit and the National Council of the Regional Chambers of Audit in 2021. The text was based on the first part of the “Report on the activities of the regional chambers of audit and the achievement of the budget by local authority units in 2021,” which was submitted to the Sejm and the Senate of the Republic of Poland in June 2022.
Keywords: regional chambers of audit, National Council of the Regional Chambers of Audit, supervision, audit, opinions, de lege ferenda conclusions
Katedra Prawa Finansowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3856-5141
Rozgraniczenie kompetencji organów jednostki samorządu terytorialnego dotyczących tworzenia spółek oraz wyposażania ich w majątek
Spółki kontrolowane przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym przede wszystkim jednoosobowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, pełnią istotne funkcje w systemie finansów samorządowych. Choć ich znaczenie, jako operatorów ważnych usług publicznych, stale rośnie, zaś regulacje dotyczące ich powiązań z budżetami samorządów pozostają względnie stabilne, to jednak zarówno w judykaturze, jak i piśmiennictwie utrzymują się w tym zakresie istotne rozbieżności. Celem artykułu jest przedstawienie spójnej koncepcji podziału między organy stanowiące i organy wykonawcze kompetencji dotyczących tworzenia spółek i wyposażania ich w składniki majątkowe. Kluczem do osiągnięcia takiej spójności jest ustalenie dopuszczalnej treści uchwały w sprawie utworzenia spółki oraz uchwały w sprawie określenia zasad wnoszenia wkładów.
Słowa kluczowe: spółka samorządowa, zasady wnoszenia wkładów, kompetencje organu stanowiącego, akt prawa miejscowego, akt o utworzeniu spółki
Dr Hab. Michał Bitner
Department of Financial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3856-5141
The demarcation of the powers of the bodies of local authority units regarding the establishment of companies and the provision of assets to them
Companies controlled by local authority units, including primarily single-member limited liability companies, perform important functions in the system of local authority finance. However, although their importance, as operators of important public services, is steadily increasing and the regulations regarding their connections with local authority budgets remain relatively stable, there are still significant differences in this respect both in the line of judgments and the literature. The objective of the article is to present a consistent concept of the demarcation of powers between the decision-making bodies and executive bodies regarding the formation of companies and the provision of assets to them. The key to achieving such consistency is the establishment of the acceptable content of the resolution on the establishment of the company and the resolution on the principles of making contributions.
Keywords: municipal company, principles of making contributions, powers of the decision-making body, act of local law, founding deed
Bibliografia / References
Andrews R., Clifton J., Ferry L., Corporatization of public services, “Public Administration” 2022/2, vol. 100.
Andrews R., Ferry L., Skelcher C., Wegorowski P., Corporatization in the Public Sector: Explaining the Growth of Local Government Companies, “Public Administration” 2020/3, vol. 80.
Augustyniak M., Moll T. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021.
Banasiński C., Jaroszyński K.M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2017.
Bitner M., Prawne ograniczenia długu publicznego i deficytu budżetowego jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2016.
Czarnow S., Cel i przedmiot przedsiębiorstwa spółki gminy w świetle ustawy o gospodarce komunalnej, „Rejent” 1998/1 (56).
Góreczny G., Zbycie przez województwo udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, „Samorząd Terytorialny” 2009/1–2.
Grossi G., Reichard Ch., Municipal corporatization in Germany and Italy, “Public Management Review” 2008/10 (5).
Jagoda J., Mienie samorządowe, Warszawa 2019.
Jagoda J., Podział kompetencji między organami jednostki samorządu terytorialnego w zakresie gospodarowania mieniem, „Samorząd Terytorialny” 2022/4.
Kommunale Gemeinschaftsstelle für Verwaltungsvereinfachung (KGSt) und Kommunalwissenschaftliches Institut (KWI) der Universität Potsdam (Hrsg.), Kommunale Betriebe in Deutschland – Ergebnisse einer empirischen Analyse der Beteiligungen deutscher Städte der GK 1–4, Abschlussbericht, Potsdam 2003.
Martysz C. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2010.
Nawara R., Problem podziału kompetencji pomiędzy organami gminy. Glosa do wyroku WSA z dnia 3 października 2016 r., II SA/Kr 613/16, LEX 2018.
Szydło M., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2008.
Wlaźlak K. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013.
Zięty J.J., Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz, Warszawa 2012.
Złakowski Ł. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Warszawa 2012.
Mirosław Paczocha
zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie, radca prawny, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2220-3442
Dopuszczalność zamieszczania w uchwale rady gminy, będącej aktem prawa miejscowego, przepisów mających wyłącznie charakter informacyjny. Glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 10.06.2021 r., III SA/Po 778/21
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 10.06.2021 r., III SA/Po 778/21, wyraził pogląd, że akty prawa miejscowego stanowione przez gminę mogą zawierać przepisy pełniące wyłącznie funkcję informacyjną, które nie mają wpływu na treść aktu organu gminy. Zaprezentowane przez sąd administracyjny stanowisko nie jest trafne. Przede wszystkim pozostaje w sprzeczności z przepisami określającymi charakter aktów prawa miejscowego jako źródeł prawa powszechnie obowiązującego (na obszarze działania organów, które je ustanowiły), a więc aktów normatywnych. W zależności od sposobu ujęcia, postanowienia „informacyjne” mogą wręcz prowadzić do dezinformowania adresatów aktów prawnych co do treści przepisów prawa. Oddzielenie postanowień normatywnych od mających wyłącznie informacyjny charakter, co jest konieczne do prawidłowego ustalenia treści obowiązujących norm prawnych, nastręcza trudności. Zamieszczenie w akcie prawa miejscowego przepisów „informacyjnych” narusza prawo w sposób istotny.
Słowa kluczowe: akt normatywny, akt prawa miejscowego, przepisy informacyjne, istotne naruszenie prawa
Mirosław Paczocha
Vice-President of the Regional Chamber of Audit in Rzeszów, legal counsel, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2220-3442
Admissibility of including provisions of a purely informative nature in a municipal council resolution, which is an act of local law. Critical commentary on the ruling of the Voivodship Administrative Court in Poznań of 10/06/2021 III SA/Po 778/21
In its judgment of 10/06/2021, III SA/Po 778/21, the Voivodship Administrative Court in Poznań, expressed the view that acts of local law enacted by a municipality may contain provisions that only have an informative function and do not affect the wording of the act of the municipality’s authority. The position presented by the administrative court is incorrect. It primarily contradicts the regulations specifying the nature of acts of local law as sources of the generally applicable law (regarding the area of activity of the bodies that enacted them), namely normative acts. Depending on how they are phrased, ‘informative’ provisions can even lead to the misinformation of the addressees of legal acts as to the wording of the provisions of the law. It is difficult to separate the normative provisions from purely informative provisions, which is necessary to correctly establish the wording of the applicable legal norms. The inclusion of ‘informative’ provisions in an act of local law constitutes a material breach of the law.
Keywords: normative act, act of local law, informative provisions, material breach of the law
Bibliografia / References
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2016.
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2005.
Kalina-Prasznic U. (red.), Encyklopedia prawa, Warszawa 2007.
Safjan M., Bosek L. (red.), Konstytucja RP, t. 2, Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016.
Wiliński P. (red.), Prawo wobec wyzwań współczesności, Poznań 2004.
Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Wydanie trzecie, poprawione i uzupełnione, Poznań 2005.
Luiza Budner-Iwanicka
doktorantka w Katedrze Prawa Finansowego i Gospodarki Narodowej Wydziału Prawa Uniwersytetu Masaryka w Brnie; prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku; zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych; przewodnicząca Komisji Analiz Budżetowych Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych; radca prawny, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7323-6140
Działalność regionalnych izb obrachunkowych w 2021 r. Omówienie Sprawozdania Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych złożonego do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
W opracowaniu omówiono działalność regionalnych izb obrachunkowych i Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych w 2021 r. Tekst powstał na podstawie pierwszej części Sprawozdania z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2021 r., które w czerwcu 2022 r. zostało przedłożone Sejmowi i Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Słowa kluczowe: regionalne izby obrachunkowe, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, nadzór, kontrola, opinie, wnioski de lege ferenda
Luiza Budner-Iwanicka
PhD student at the Department of Financial Law and National Economy of the Faculty of Law at Masaryk University in Brno; president of the Regional Chamber of Audit in Gdańsk, deputy chairperson of the National Council of the Regional Chambers of Audit, chairperson of the Budget Analyses Commission of the National Council of the Regional Chambers of Audit, legal counsel, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7323-6140
Activities of the regional chambers of audit in 2021. Overview of the Report of the National Council of the Regional Chambers of Audit submitted to the Sejm and the Senate of the Republic of Poland
The article discusses the activities of the regional chambers of audit and the National Council of the Regional Chambers of Audit in 2021. The text was based on the first part of the “Report on the activities of the regional chambers of audit and the achievement of the budget by local authority units in 2021,” which was submitted to the Sejm and the Senate of the Republic of Poland in June 2022.
Keywords: regional chambers of audit, National Council of the Regional Chambers of Audit, supervision, audit, opinions, de lege ferenda conclusions
