Zakres badania zarzutu poważnego ryzyka szkody w sprawie o nakazanie powrotu dziecka uprowadzonego za granicę. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 kwietnia 2021 r., I CSKP 109/21dr hab. Jacek Wierciński, profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1239-5762
Zakres badania zarzutu poważnego ryzyka szkody w sprawie o nakazanie powrotu dziecka uprowadzonego za granicę. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 kwietnia 2021 r., I CSKP 109/21
Sąd Najwyższy uznał, że powołanie się na zarzut poważnego ryzyka szkody w sprawie o nakazanie powrotu dziecka uprowadzonego za granicę powoduje konieczność jego „wnikliwej oceny”, której Sąd Apelacyjny zaniechał. Nie odniósł się on bowiem do tego, że uczestniczka może nie chcieć kontynuować dotychczasowego życia w Austrii ze względów emocjonalnych i zawodowych i nie zbadał też, jakie może tam uzyskiwać zarobki. Sąd Apelacyjny nie odniósł się również wnikliwie, do twierdzeń, że wnioskodawca miał dopuszczać się w dzieciństwie wykorzystywania seksualnego swej młodszej siostry. W glosie autor stara się przekonać, że na sądzie orzekającym w sprawie konwencyjnej nie spoczywa obowiązek „wnikliwej oceny” w rozumieniu, w jakim przedstawił to Sąd Najwyższy. Większość okoliczności, które nakazano ocenić Sądowi Apelacyjnemu, nie powinna mieć w ogóle znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy konwencyjnej, część zaś została oceniona zgodnie z prawidłowym standardem oceny.
Słowa kluczowe: uprowadzenie dziecka, wnikliwa ocena, analiza efektywna (effective examination), ciężar dowodu
dr hab. Jacek Wierciński, professor of the University of Warsaw
Department of Civil Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1239-5762
Scope of Examination of an Allegation of Serious Risk of Harm in International Child Abduction Cases. Commentary on Ruling of the Supreme Court – Civil Chamber of 28 April 2021, I CSKP 109/21
The Supreme Court held that an allegation of a serious risk of harm in a 1980 Hague Abduction Convention case requires an ‘in-depth examination’, which the Court of Appeal failed to perform. Notably, it failed to address the fact that the participant may not wish to continue her current life in Austria for emotional and professional reasons and also what income she may obtain there. Moreover, the Court of Appeal failed to address in-depth the allegations that the applicant, as a child, sexually abused his younger sister. In this comment, the author argues that a court deciding a 1980 Hague Abduction Convention case has no obligation to perform an ‘in-depth examination’ in the sense in which the Supreme Court described it. Most of the circumstances that the Court of Appeal was ordered to assess should not have been relevant at all to the determination of such a case, while some were assessed according to the correct standard of examination.
Keywords: child abduction, in-depth examination, effective examination, burden of proof
Bibliografia / References
Kvisberg T., Child Abduction Cases in the European Court Of Human Rights – Changing Views on the Child’s Best Interests, “Oslo Law Review” 2019/2, vol. 6.
Lowe N., A supra-national approach to interpreting the 1980 Hague Child Abduction Convention – a tale of two European Courts: Part 2: the substantive impact of the two European Courts' rulings upon the application of the 1980 Convention, “International Family Law” 2012/6.
Lowe N., Strasbourg in Harmony with The Hague and Luxembourg over Child Abduction [w:] K. Hilbig-Lugani i in. (red.), Zwischenbilanz, Festschrift für Dagmar Coester-Waltjen, Bielefeld 2015.
Osajda K., Haska Konferencja Prawa Prywatnego Międzynarodowego, „Monitor Prawniczy” 2005/19.
Paton J., The Correct Approach to the Examination of the Best Interests of the Child in Abduction Convention proceedings following the decision of the Supreme Court [w:] Re E (Children) (Abduction: Custody Appeal), “Journal of Private International Law” 2012/8.
Schulz A., The enforcement of child return orders in Europe: where do we go from here?, “International Family Law” 2012/3.
Silberman L., The Hague Convention on Child Abduction and Unilateral Relocations by Custodial Parents: A Perspective from the United States and Europe – Abbott, Neulinger, Zarraga, “Oklahoma Law Review” 2011/4, vol. 63.
Singer P., Habitual residence disputes, article 20 of the 1980 Convention and article 8 of the European Convention on Human Rights [w:] Przewlekłość postępowania sądowego, red. O.M. Piaskowska, P.F. Piesiewicz, Warszawa 2018.
Walker L., The Impact of the Hague Abduction Convention on the Rights of the Family in the Case-law of the European Court of Human Rights and the UN Human Rights Committee: The Danger of Neulinger, “Journal of Private International Law” 2010/5.
Wierciński J., Cywilne aspekty uprowadzenia dziecka za granicę w Unii Europejskiej, „Zeszyty Prawnicze” 2021/3, t. 21.
dr Daria Danecka
adiunkt, Zakład Prawa Karnego, Instytut Nauk Prawnych, Polska Akademia Nauk
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4682-2670
Postępowanie w sprawie szacowania szkód łowieckich. Skutki braku protokołów z oględzin oraz szacowania ostatecznego. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 6 lipca 2021 r., III CZP 48/20
Komentowana uchwała dotyczy kluczowego zagadnienia procedury, w wyniku której ma nastąpić wypłata odszkodowania za szkody łowieckie. Nie można zgodzić się z przedstawioną w niej tezą, z kolei argumenty, jakimi dla jej udowodnienia posłużył się Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę. Analiza komentowanej uchwały doprowadziło do wniosku, że niewykonanie przez dzierżawcę albo zarządcę obwodu łowieckiego obowiązków wynikających z art. 46–46c Prawa łowieckiego i niesporządzenie protokołu, o którym mowa w art. 46d ust. 1 w zw. z art. 46a ust. 4 albo art. 46c ust. 5 Prawa łowieckiego uniemożliwia wydanie decyzji na podstawie art. 46e ust. 1 Prawa łowieckiego. Z kolei brak decyzji nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe ustalającego wysokość odszkodowania uniemożliwia złożenie powództwa do sądu powszechnego właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody. Strony mają jednak możliwość skutecznego dochodzenia wydania wspomnianych protokołów na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego oraz Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Słowa kluczowe: szkody łowieckie, akty i czynności z zakresu administracji publicznej, kontrola sądu administracyjnego, droga sądowa
dr Daria Danecka
associate professor, Department of Criminal Law, Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4682-2670
Proceedings for the Estimation of Hunting Damage. Consequences of Lack of Visual Inspection Reports and Final Estimation Reports. Commentary on Resolution of the Supreme Court – Civil Chamber of 6 July 2021, III CZP 48/20
The commented resolution concerns a key issue of the procedure that should result in the payment of compensation for hunting damage. One cannot agree with the thesis presented in it, while the arguments used by the Supreme Court to prove it do not merit approval. An analysis of the commented resolution leads to the conclusion that the lessee’s or the hunting district manager’s failure to fulfil the obligations under Articles 46-46c of the Hunting Law and failure to draw up a report make it impossible to issue a decision pursuant to Article 46e(1) of the Hunting Law. On the other hand, lack of a decision of the National Forest Holding ‘State Forests’ forest inspector determining the amount of compensation makes it impossible to file an action with an ordinary court having jurisdiction over the place where the damage occurred. However, the parties have the option of effectively seeking the issuance of the aforementioned reports on the basis of provisions of the Code of Administrative Procedure and the Law on Proceedings Before Administrative Courts.
Keywords: hunting damage, acts and actions in the field of public administration, review by an administrative court, judicial path
Bibliografia / References
Adamiak B., [w:] Prawo procesowe administracyjne. System Prawa Administracyjnego, t. 9, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2020.
Celińska-Grzegorczyk K., Hauser R. [w:] Sądowa kontrola administracji publicznej. System Prawa Administracyjnego, t. 10, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2016.
Danecka, D., Postępowanie w sprawie szacowania szkód łowieckich jako postępowanie administracyjne, „Aura” 2021/2.
Danecka, D. Zmiana trybu postępowania ws. szacowania szkód, „Brać Łowiecka” 2021/3.
Danecka D., Radecki W., Prawo łowieckie z komentarzem do wybranych przepisów, Warszawa 2021.
Hauser R., Wierzbowski M. (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2021.
Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Wróbel A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Przybysz P., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2021.
Słomski M., Pązik A., Prawo łowieckie. Komentarz, Warszawa 2015.
Wierzbowski M., Wiktorowska A. [w:] Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2008.
dr Tomasz Jasiakiewicz
adiunkt, Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4679-0442
Zgoda małżonka na dokonywanie czynności określonego rodzaju w sferze zarządu majątkiem wspólnym. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 5 marca 2019 r., II CSK 43/18
Sąd Najwyższy uznał, że zgoda małżonka na dokonanie czynności zarządu majątkiem wspólnym (art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) może mieć charakter rodzajowy. Takie stanowisko budzi zasadnicze wątpliwości. Konstrukcja zgody rodzajowej nie została bowiem przewidziana w przepisach w sposób wyraźny. Ponadto brak jest jakichkolwiek podstaw do posłużenia się wykładnią rozszerzającą. Wbrew stanowisku Sądu Najwyższego należy przyjąć, że zgoda udzielana na podstawie art. 37 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może dotyczyć tylko ściśle określonej czynności prawnej, a treść zgody powinna obejmować essentialia negotii i accidentalia negotii. Treść dokonanej czynności prawnej pod rygorem sankcji bezskuteczności zawieszonej nie może być sprzeczna z treścią udzielonej zgody, choćby nawet niezgodność miała dotyczyć objętych zgodą naturalia negotii zamierzonej czynności.
Słowa kluczowe: ustroje małżeńskie majątkowe, ustrój małżeńskiej wspólności ustawowej, zarząd majątkiem wspólnym, zgoda na dokonanie czynności zarządu majątkiem wspólnym, odwołanie zgody, sprzeciw małżonka wobec czynności zarządu majątkiem wspólnym, odpowiedzialność małżonków za zobowiązania
dr Tomasz Jasiakiewicz
associate professor, Department of Civil Law, Faculty of Law and Administration, Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4679-0442
Spouse’s Consent for the Performance of a Specified Category of Acts in the Field of Management of Joint Property. Commentary on Judgment of the Supreme Court of 5 March 2019, II CSK 43/18
The Supreme Court found that the spouse’s consent for the performance of an act of management of joint property (Article 37(1)(1) of the Family and Guardianship Code) may concern a single category of acts. Such a position of the Supreme Court gives rise to substantial doubts. The structure of such a consent was not foreseen in the provisions expressly. Furthermore, there is no basis to apply extensive interpretation. Contrary to the position of the Supreme Court, it must be assumed that a consent granted on the basis of Article 37(1) of the Family and Guardianship Code may relate only to a strictly defined legal act, and the contents of the consent should include both essentialia negotii and accidentalia negotii. The contents of the performed legal act must not be contrary to the contents of the granted consent subject to the civil law sanction of suspended ineffectiveness, even when such inconsistency relates to naturalia negotii of the intended act.
Keywords: matrimonial property regimes, statutory community matrimonial property, management of joint property, consent for performance of an act of management of joint property, withdrawal of consent, spouse’s objection to performing acts of management of joint property, spouses’ liability for obligations
Bibliografia / References
Dyoniak A., Ustawowy ustrój majątkowy małżeński, Ossolineum 1985.
Górecki W., Dopuszczalność udzielenia zgody rodzajowej przez małżonka. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 5 marca 2019 r., II CSK 43/18, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2022/1.
Justyński T., Nadużycie prawa podmiotowego w polskim prawie cywilnym, Kraków 2000.
Kabza E., Problem stosowania analogii w prawie cywilnym, „Forum Prawnicze” 2010/9.
Kozik M., Zgoda osoby trzeciej na dokonanie czynności prawnej w świetle art. 63 k.c. – zagadnienia wybrane (część II), „Rejent” 2007/4.
Morawski L., Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002.
Mróz T., Zgoda małżonka na dokonanie czynności prawnej w ustroju majątkowej wspólności ustawowej, Warszawa 2011.
Nazar M. [w:] System prawa prywatnego. Prawo rodzinne i opiekuńcze, t. 11, red. T. Smyczyński, Warszawa 2014.
Słyk J. [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2020.
prof. dr hab. Ryszard A. Stefański
Wydział Prawa i Administracji, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0995-9499
Wszczęcie śledztwa lub dochodzenia bez podjęcia na nowo sprawy, w której odmówiono wszczęcia śledztwa lub dochodzenia i skutki procesowe takiej decyzji. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 17 czerwca 2021 r., IV KK 633/19
Autor krytykuje pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w glosowanym wyroku, że prowadzenie postępowania przygotowawczego, którego wszczęcia uprzednio odmówiono, nie wymaga wydania przez prokuratora postanowienia o wznowieniu tego postępowania. Zdaniem autora jest to sprzeczne z art. 327 § 1 zd. 2 Kodeksu postępowania karnego, który przewiduje w takiej sytuacji uprzednie wydanie postanowienia o wznowieniu śledztwa. Glosator aprobuje jednak stanowisko tego organu, że zaniechanie w tym zakresie nie skutkuje skonsumowaniem skargi publicznej, a w przypadku skierowania do sądu aktu oskarżenia w takiej sprawie nie występuje brak skargi uprawnionego oskarżyciela (art. 17 § 1 pkt 9 Kodeksu postępowania karnego).
Słowa kluczowe: brak skargi uprawnionego oskarżyciela, konsumpcja skargi publicznej, podjęcie na nowo umorzonego postępowania przygotowawczego, odmowa wszczęcia śledztwa, postępowanie przygotowawcze, śledztwo, wszczęcie śledztwa
prof. dr hab. Ryszard A. Stefański
Faculty of Law and Administration, Lazarski University in Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0995-9499
Initiation of Investigation or Inquiry Without Reopening a Case in Which Initiation of Investigation or Inquiry Was Refused and Procedural Consequences of Such a Decision. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 17 June 2021, IV KK 633/19
The author criticizes the view expressed by the Supreme Court in the commented judgment whereby the conduct of preliminary proceedings, the initiation of which was previously refused, does not require the prosecutor to issue a decision on resumption of these proceedings. According to the author, it is contrary to Article 327(1) second sentence of the Code of Criminal Procedure, which, in such a situation, provides for the prior issuance of a decision to resume the investigation. However, the author approves the Court’s position that failure to do so does not result in the expiration of the right to file a public appeal, while in the event an indictment in such a case is submitted to court, the negative grounds of the authorized prosecutor failing to file an appeal do not occur (Article 17(1)(9) of the Code of Criminal Procedure).
Keywords: authorized prosecutor failing to file an appeal, investigation, expiration of the right to file a public appeal, resumption of discontinued preliminary proceedings, refusal to initiate an investigation, preliminary proceedings, investigation, initiation of an investigation
Bibliografia / References
Brodzisz Z. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Artykuły 1–467, t, I, Warszawa 2014.
Grzeszczyk W., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2012.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 297–467, t. II, red. P. Hofmański, Warszawa 2007.
Kmiecik R., Prawomocność postanowień prokuratora w świetle k.p.k. z 1997 r. [w:] Kodeks postępowania karnego. Zagadnienia węzłowe, Kraków 1998.
Kurowski M. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, t. I, red. D. Świecki, LEX 2021.
Łagodziński S., Przedmiot odmowy wszczęcia postępowania przygotowawczego, „Prokuratura i Prawo” 2003/9.
Łupiński J., Czas trwania postępowania sprawdzającego, „Prokuratura i Prawo” 2011/10.
Łupiński J., Podmioty uprawnione do złożenia wniosku o podjęcie na nowo postępowania przygotowawczego, „Prokuratura i Prawo” 2014/11–12.
Malinowski A., Redagowanie tekstu prawnego. Wybrane wskazania logiczno-językowe. Warszawa 2008.
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2014.
Nowacki J., „Odpowiednie" stosowanie przepisów prawa, „Państwo i Prawo” 1964/3.
Rogalski M. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Postępowanie przygotowawcze, red. R.A. Stefański, Warszawa 2016.
Skowron B. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2020.
Stachowiak S., Wszczęcie postępowania przygotowawcze a czynności sprawdzające, „Prokuratura i Prawo” 1999/9.
Stefański R.A. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 297–424, t. III, red R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2021.
Stefański R.A. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Postępowanie przygotowawcze, t. X, red. R.A. Stefański, Warszawa 2016.
Stefański R.A., Metodyka pracy prokuratora w sprawach karnych, Warszawa 2017.
Steinborn S. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. S. Steinborn, LEX 2016.
Steinborn S., Prawomocność części orzeczenia w procesie karnym, Warszawa 2011.
Tomaszewski P., Niektóre problemy związane z podjęciem na nowo prawomocnie umorzonego postępowania przygotowawczego, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1994/3–4.
Tylman J. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Postępowanie przygotowawcze, t. X, red. R.A. Stefański, Warszawa 2016.
Tylman J., Reforma modelu postępowania przygotowawczego [w:] Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesor Mariana Cieślaka, red. S. Waltoś, Kraków 1993.
Wróblewski J., Pisma wybrane, Warszawa 2015.
Wyciszczak S., Z problematyki wszczęcia postępowania przygotowawczego, „Problemy Praworządności” 1972/8.
dr Janusz Roszkiewicz
adiunkt, Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5055-2215
Zasady wykładni wyjątków od zakazu handlu w niedzielę. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 26 maja 2021 r., I KZP 15/20
Glosa dotyczy zasad wykładni przepisów ograniczających możliwość prowadzenia handlu w niedzielę. W obecnym stanie prawnym w niedzielę mogą być otwarte niektóre placówki handlowe, w których „przeważająca działalność” polega np. na handlu kwiatami, pamiątkami czy prasą. Ustawa nie definiuje, czym jest „przeważająca działalność”, wskazując, że podstawą oceny charakteru działalności przedsiębiorcy jest wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON). W praktyce jednak inspektorzy pracy wnioskują do sądów o ukaranie przedsiębiorców, którzy otworzyli placówki w niedzielę, jeżeli ich faktyczna działalność nie odpowiada treści wpisu do REGON. Sąd Najwyższy w komentowanym orzeczeniu stwierdził, że inspektorzy pracy nie mają podstaw prawnych do oceny, czy działalność zarejestrowana w REGON rzeczywiście ma charakter przeważający w rozumieniu ustawy.
Słowa kluczowe: zakaz handlu w niedzielę, wolność gospodarcza, konstytucyjne zasady wykładni
dr Janusz Roszkiewicz
associate professor, Human Rights Centre, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5055-2215
Rules of Interpretation of Exceptions to Sunday Trading Ban. Commentary on Ruling of the Supreme Court – Criminal Chamber of 26 May 2021, I KZP 15/20
This commentary concerns the rules for interpreting of regulations restricting trade on Sundays. In the current state of the law, some commercial outlets may be open on Sundays, if the ‘predominant activity’ is, for example, trade in flowers, souvenirs or press. The law does not define what ‘predominant activity’ is, indicating that the basis for assessing the nature of the entrepreneur's activity is the contents of the latter’s application for entry in the national official register of national economy entities (REGON). In practice, however, labour inspectors submit motions to courts to punish entrepreneurs who opened their facilities on Sunday if their actual activities do not correspond to the contents of the REGON entry. In the commented judgment, the Supreme Court stated that labour inspectors have no legal grounds to assess whether the activity registered in REGON is actually predominant within the meaning of statutory law.
Keywords: Sunday trade ban, economic freedom, constitutional rules of interpretation
Bibliografia / References
Banasiński C., Wolność gospodarcza [w:] Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne, red. H. Gronkiewicz-Waltz, M. Wierzbowski, Warszawa 2013.
Biernat S., Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej – wolność gospodarcza de lege lata i de lege ferenda, „Przegląd Prawa Handlowego” 1994/9.
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2018.
Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009.
Domańska A., Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego Polski, Warszawa 2001.
Garlicki L., Zubik M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Gwiazdowski R., Zakaz handlu w niedzielę, Warszawa 2018, https://zpp.net.pl/wp-content/uploads/2018/12/Memorandum-ZPP-Zakaz-handlu-w-niedziele-wersja-elektroniczna.pdf (dostęp: 11.11.2021 r.).
Kosikowski C., Zasada wolności działalności gospodarczej [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2010.
Szydło M. [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Legalis 2016.
Wiącek M., Zasada wyłączności ustawy przy ograniczaniu konstytucyjnych wolności i praw [w:] Konstytucjonalizm polski. Refleksje z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. A. Gajda, K. Grajewski, A. Rytel-Warzocha, P. Uziębło, M.M. Wiszowaty, Gdańsk 2020.
Michał Tutaj
doktorant, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4904-7876
Programy dobrowolnych odejść a zwolnienia grupowe. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 22 października 2019 r., I PK 141/18
Programy dobrowolnych odejść są zjawiskiem często spotykanym w praktyce obrotu, gdyż pozwalają na zmniejszenie zatrudnienia przez pracodawcę w sposób jak najmniej konfliktogenny. Mimo swojej popularności, programy dobrowolnych odejść nie są uregulowane przez przepisy powszechnie obowiązujące, a orzecznictwo dotyczące tego zagadnienia nie jest bogate. Glosowany wyrok pod tym względem jest wyjątkiem – zwłaszcza, że Sąd Najwyższy próbuje w uzasadnieniu określić, jaki jest prawny charakter programów dobrowolnych odejść. Właśnie z uwagi na ten fakt orzeczenie to zasługuje na szerszą analizę. Zdaniem autora, jej rezultat wypada jednak krytycznie, gdyż Sąd Najwyższy przedstawia programy dobrowolnych odejść jako dodatkowy, pozaustawowy sposób na przeprowadzenie zwolnień grupowych, do którego przepisy ustawowe stosuje się tylko odpowiednio. Taka interpretacja nie dość, że nie ma oparcia w przepisach polskich i europejskich, to w dodatku może tworzyć istotne problemy praktyczne, skutecznie zniechęcające pracodawców do korzystania z programów dobrowolnych odejść. Na krytykę zasługuje również ocena Sądu Najwyższego, jakoby rozwiązanie umowy za porozumieniem stron w ramach programu dobrowolnych odejść zawsze będzie stanowić zakończenie zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracownika. Pogląd ten, choć obecny w doktrynie, zdaniem autora jest chybiony, bo nie zwraca uwagi na to, że prawnie relewantna inicjatywa rozwiązania umowy leży po stronie pracownika.
Słowa kluczowe: zwolnienia grupowe, przyczyny niedotyczące pracowników, programy dobrowolnych odejść, porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę
Michał Tutaj
PhD student, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4904-7876
Voluntary Redundancy Programmes and Collective Redundancies. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Security Chamber of 22 October 2019, I PK 141/18
Voluntary redundancy programmes are fairly common in practice, because they allow employers to reduce headcount in the most amicable way. Despite their popularity, voluntary redundancy programmes are not regulated by law and they are rarely discussed in case law. In this regard, the commented judgment is exceptional, especially because it attempts to identify the legal nature of voluntary redundancy programmes. For this reason, the commented judgment deserves to be analysed in more detail. In the author’s view, the result of such analysis is rather negative, because the Supreme Court classified voluntary redundancy programmes as an additional, non-statutory method of carrying out collective redundancies, to which statutory law applies only mutatis mutandis. Such interpretation is not only contrary to Polish and European law, but it may also cause further practical problems that will discourage employers from establishing voluntary redundancy programmes. The Supreme Court also held that termination of employment due to agreement concluded within a voluntary redundancy programme is always tantamount to termination for reasons non-attributable to an employee. Such assessment also deserves criticism, even though the same opinion is met in legal writings. However, in the author’s view, this assessment is incorrect, because it does not take into account that a legally relevant initiative to terminate a given employment contract is vested with the employee.
Keywords: collective redundancies, reasons non-attributable to employees, voluntary redundancy programmes, settlement agreement on termination of employment contract
Bibliografia / References
Baran K., Lekston M., Komentarz do ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, red. K. Baran, Warszawa 2019.
Dzienisiuk D., Procedura zwolnień grupowych przy wypowiedzeniach zmieniających. Glosa do wyroków TS z dnia 21 września 2017 r., C-149/16 i C-429/16, LEX 2018.
Latos-Miłkowska M., Programy dobrowolnych odejść, „Monitor Prawa Pracy” 2016/2.
Latos-Miłkowska M., Pisarczyk Ł., Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika, Warszawa 2005.
Maniewska E., Jaśkowski K., Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy, LEX 2021.
Szypniewski M., Kwalifikacja prawna wypowiedzenia zmieniającego w kontekście przepisów o zwolnieniach grupowych. Glosa do wyroku SN z 10 października 2019 r., I PK 196/18, LEX 2020.
Szypniewski M., Programy dobrowolnych odejść a pojęcie „zwolnienia grupowego”, „Monitor Prawa Pracy” 2021/1.
Tutaj M., Kontrowersja wokół nabycia prawa do odprawy przy wypowiedzeniu zmieniającym w trybie zwolnień grupowych, „Monitor Prawa Pracy” 2020/8.
Wratny J., Walczak K. (red.), Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, Warszawa 2009.
dr Jakub Szmit
Katedra Prawa Pracy, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Gdański, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9079-4630
Normatywny charakter porozumień postrajkowych. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 lipca 2020 r., I PK 23/19
Glosowany wyrok dotyczy kwestii, która doczekała się już stosunkowo bogatego orzecznictwa sądowego oraz licznych wypowiedzi doktryny, a mianowicie oceny charakteru prawnego porozumienia postrajkowego. Kluczowe znacznie ma przy tym ocena, czy w przypadku tego aktu spełniony jest wynikający z art. 9 § 1 Kodeksu pracy wymóg „oparcia na ustawie”. Jest to bowiem niezbędne, żeby postanowienia porozumienia postrajkowego mogły być traktowane jako mające charakter normatywny. Skład orzekający przychylił się do stanowiska, które można określić jako dominujące i opowiedział się za przyznaniem porozumieniu zawartemu w konsekwencji rozpoczęcia strajku charakteru specyficznego źródła prawa pracy. Autor analizuje wskazane zagadnienie, zgadzając się ze stanowiskiem zajętym przez Sąd Najwyższy, przywołuje przy tym dodatkowe argumenty na jego uzasadnienie. Ponadto zwraca uwagę na inne problematyczne kwestie, które wyniknęły w stanie faktycznym analizowanej sprawy, a które mogą stać się przedmiotem dalszych analiz.
Słowa kluczowe: strajk, porozumienie postrajkowe, specyficzne źródła prawa pracy, porozumienie normatywne, zbiorowe prawo pracy
dr Jakub Szmit
Department of Labour Law, Faculty of Law and Administration, University of Gdansk, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9079-4630
The Normative Nature of Post-Strike Agreements. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Insurance Chamber of 16 July 2020, I PK 23/19
The commented judgment concerns an issue that has already been the subject of relatively rich case law and numerous statements in legal scholarship, that is, the assessment of the legal nature of a post-strike agreement. The key factor here is to assess whether this act complies with Article 9(1) of the Labour Code, the requirement to be ‘based on statutory law’. It is indispensable for the provisions of the post-strike agreement to be treated as normative. The adjudicating panel acceded to the position that can be described as dominant and opted for recognizing the agreement concluded as a consequence of the strike as a particular source of labour law. The author analyses the above-mentioned issue, agreeing with the position taken by the Supreme Court and providing additional arguments to justify it. Moreover, he draws attention to other problematic issues that have arisen in the facts of the analysed case and may become the subject of further analyses.
Keywords: strike, post-strike agreement, particular sources of labor law, normative agreement, collective labour law
Bibliografia / References
Baran K.W., Książek D., Pojęcie, systematyka i hierarchia źródeł prawa pracy [w:] System prawa pracy. Tom I. Część ogólna, red. K.W. Baran, Warszawa 2017.
Ciechorski J., Statut ZOZ jako źródło prawa pracy, „Prawo i Medycyna” 2006/3.
Cudowski B., Porozumienia zbiorowe [w:] Prawo pracy. Z aktualnych zagadnień, red. W. Sanetra, Białystok 1999.
Florek L., Ustawa i umowa w prawie pracy, Warszawa 2010.
Musiała A., Normatywny charakter porozumień zbiorowych zawartych w związku z rokowaniami, mediacją i strajkiem na tle ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, „Monitor Prawa Pracy” 2013/12.
Musiała A., Pojęcie porozumienia zbiorowego, jego rodzaje i funkcje [w:] System prawa pracy. Tom I. Część ogólna, red. K.W. Baran, Warszawa 2017.
Seweryński M., Porozumienia zbiorowe w prawie pracy [w:] Źródła prawa pracy, red. L. Florek, Warszawa 2000.
Sobczyk A., Zakład pracy jako zakład administracyjny. Z problematyki kontroli, prawa wewnętrznego i innych zadań publicznych pracodawcy (zakładu pracy), Kraków 2020.
Stelina J. [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. A. Sobczyk, Warszawa 2020.
Tomanek A. [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2019.
Uziak W., Źródła prawa pracy [w:] U. Jackowiak, W. Uziak, A. Wypych-Żywicka, Prawo pracy. Podręcznik dla studentów prawa, Warszawa 2012.
dr Paweł Dąbek
adiunkt, Katedra Prawa Nieruchomości i Prawa Podatkowego, Instytut Prawa, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8384-9354
Opodatkowanie przychodów osoby fizycznej z najmu nieruchomości. Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
W glosowanej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął ważną, a dotąd w orzecznictwie sporną kwestię rozgraniczenia w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (p.d.o.f.) i zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, do jakiego źródła przychodu powinno się kwalifikować czynsz uzyskiwany z tytułu najmu przez wynajmującego („przychody uzyskiwane z tytułu umowy najmu”). Odróżniając prowadzenie przez podatnika działalności gospodarczej z wykorzystaniem należącego do niego mienia od zarządzania przez podatnika należącym do niego mieniem, wysunął zasługujący w pełni na akceptację wniosek, że zasadą jest kwalifikowanie przychodów z najmu do źródła przychodu „najem” (wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f.), a wyjątkiem od tej zasady jest kwalifikowanie tych przychodów do przychodu z działalności gospodarczej (wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.) – w przypadku zakwalifikowania przez podatnika przedmiotu najmu do „składników majątkowych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą”. W ten sposób Naczelny Sąd Administracyjny zmaterializował zasadę in dubio pro tributario, oddając w ręce samych podatników dokonanie klasyfikacji najmu.
Słowa kluczowe: podatkowe prawo, źródło opodatkowania, źródło przychodów, podatek dochodowy od osób fizycznych, przychody z najmu (podnajmu), przychody z dzierżawy (poddzierżawy), opodatkowanie, klasyfikacja podatkowa przychodów osoby fizycznej, majątek związany z wykonywaniem działalności gospodarczej
dr Paweł Dąbek
associate professor, Department of Real Property Law and Tax Law, Institute of Law, Cracow University of Economics, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8384-9354
Taxation of a Natural Person’s Income from Lease of Real Property. Commentary on Resolution of the Supreme Administrative Court in Warsaw of 24 May 2021, II FPS 1/21
In the commented resolution the Supreme Administrative Court resolved a very important matter, which had been previously disputed in case law, namely that of delimitation – within personal income tax and flat-rate personal income tax – which income source category should include rent received by a landlord (‘income gained from leases’). Distinguishing between the taxpayer conducting a business activity using his/her property and the taxpayer managing his/her property, the Court put forward a fully acceptable conclusion that as a rule rent income should be classified as ‘rent’ source of income (listed in Article 10(1)(6) of the Personal Income Tax Act) and an exception to this rule is classifying such income as income from business activity (listed in Article10(1)(3) of the Personal Income Tax Act) – when the taxpayer classifies the object of rent as ‘an asset connected with the conducted business activity’. This way the Supreme Administrative Court applied the in dubio pro tributario principle, leaving the classification of rent to the taxpayers themselves.
Keywords: tax law, source of taxation, source of income, personal income tax, income from lease (sublease), income from tenancy (subtenancy), taxation, tax classification of a natural person's income, assets connected with the conduct of business activity
Bibliografia / References
Babiarz S., Wiącek M., Uchwała NSA w Warszawie z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2021/3–4 (96–97).
Brzeziński B., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka rozwiązana..., „Przegląd Podatkowy” 2015/2.
Brzeziński B., Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika jako zasada wykładni prawa podatkowego. Próba analizy [w:] Ex iniuria non oritur ius. Księga ku czci profesora Wojciecha Łączkowskiego, Poznań 2003.
Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1995.
Hauser R., Kabat W., Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w nowych regulacjach procesowych, „Państwo i Prawo” 2004/2.
Hauser R., Wierzbowski M. (red), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Legalis 2020.
Jamroży M., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka nie do rozwiązania?, „Przegląd Podatkowy” 2014/10.
Jamroży M., Główka A., Kwalifikacja przychodów z najmu prywatnego do źródła przychodów, „Monitor Podatkowy” 2017/6.
Janczukowicz K., Źródło przychodu z najmu, linia orzecznicza, LEX 2021.
Kidyba A. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część szczegółowa, LEX 2014.
Radwański Z., Panowicz-Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 1996.
Skoczylas A., Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2004.
dr Edgar Krzysztof Drozdowski
adiunkt, Zakład Prawa Finansowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4029-0562
Pierwszeństwo kwalifikacji przychodu z najmu i dzierżawy oraz umów o podobnym charakterze do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Komentowany uchwała prawidłowo przyznaje pierwszeństwo kwalifikacji przychodu z najmu i dzierżawy oraz umów o podobnym charakterze do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.). Naczelny Sąd Administracyjny trafnie uznał, że – co do zasady – na gruncie art. 5a pkt 6 in fine u.p.d.o.f. dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej powinien ustępować dochodom z pozostałych źródeł, a odmienne zastrzeżenia dotyczące działalności gospodarczej poczynione na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 6 i 8 u.p.d.o.f. powinny prowadzić do odmiennych wniosków interpretacyjnych. Sąd słusznie zauważył, że ustanowione kryterium wyłączające nie odnosi się do charakteru aktywności podatnika (jak w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f.), lecz ma charakter przedmiotowy odnoszący się do składnika majątkowego i dlatego powinno być interpretowane w węższy sposób. Naczelny Sąd Administracyjny wzmocnił rezultaty wykładni językowej za pomocą wykładni systemowej, odwołując się do ulg i preferencyjnych sposobów opodatkowania najmu. Wnioski Sądu potwierdzają również materiały legislacyjne z prac nad ustawą, która wprowadziła art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. w nowym brzmieniu. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego ma szansę zakończyć długoletnie spory na temat poprawnej kwalifikacji przychodów z najmu, choć w glosie zostały zasygnalizowane pewne obszary niepewności w zakresie wykładni zaprezentowanej prze sąd.
Słowa kluczowe: podatkowe prawo, źródło przychodów, podatek dochodowy od osób fizycznych, przychody z najmu (podnajmu) opodatkowanie, klasyfikacja podatkowa przychodów osoby fizycznej, składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, pozarolnicza działalność gospodarcza
dr Edgar Krzysztof Drozdowski
associate professor, Chair of Financial Law, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4029-0562
Priority of Classification of Income from Lease, Tenancy and Similar Contracts to the Source of Income Referred to in Article 10(1)(6) of the Act of 26 July 1991 on Personal Income Tax. Commentary on Resolution of the Supreme Administrative Court of 24 May 2021, II FPS 1/21
The commented resolution correctly gives priority to classifying income from lease, tenancy and similar contracts to the source of income listed in Article 10(1)(6) of the Personal Income Tax Act (PITA). The Supreme Administrative Court rightly found that, as a rule, under Article 5a(6) in fine PITA, income from non-agricultural business activity should come second to income from other sources. Moreover, different reservations regarding business activity made on the basis of Article 10(1)(6) and (8) PITA should lead to different interpretative conclusions. The Court rightly noted that the established exclusion criterion does not refer to the nature of the taxpayer's activity (as in Article 10(1)(6) PITA), but relates to the object, that is, the asset and therefore should be interpreted more narrowly. The Supreme Administrative Court strengthened the results of the linguistic interpretation by means of systemic interpretation, referring to tax credits and preferential methods of taxation of leases. The conclusions of the Court are also confirmed by the materials from legislative work on the statute that introduced Article 5a(6) PITA in the new wording. The resolution of the Supreme Administrative Court has a chance of ending long-standing disputes on the correct classification of lease income, although this commentary indicates some areas of uncertainty as to the interpretation presented by the Court.
Keywords: tax law, source of taxation, source of income, personal income tax, income from lease (sublease), income from tenancy (subtenancy), taxation, tax classification of a natural person's income, assets connected with business activity, non-agricultural business activity
Bibliografia / References
Brzeziński B., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka rozwiązana..., „Przegląd Podatkowy” 2015/2.
Jamroży M., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka nie do rozwiązania?, „Przegląd Podatkowy” 2014/10.
Janczukowicz K., Źródło przychodu z najmu, LEX 2021.
Janczukowicz K., Źródło przychodu z najmu prowadzonego przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą, Legalis 2020.
Kulicki J., Zasady opodatkowania przychodów (dochodów) z najmu długoterminowego mieszkań, „Zeszyty Prawnicze BAS” 2019/3.
dr hab. Jan Chmielewski, profesor Akademii Leona Koźmińskiego
Katedra Prawa Administracyjnego i Publicznego Gospodarczego, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5818-7339
Niedopuszczalność drogi sądowej w przypadku zaskarżenia czynności polegającej na wydaniu świadectwa legalności pozyskania drewna w lesie niestanowiącym własności Skarbu Państwa. Glosa do postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 3 kwietnia 2019 r., II SA/Lu 178/19
Glosa dotyczy problematyki nadzoru nad gospodarką leśną prowadzoną przesz starostów w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa. Glosator, aprobując tezę wyrażoną w komentowanym postanowieniu, opowiada się za możliwością wniesienia przez właściciela lasu skargi do sądu administracyjnego na czynność polegającą na odmowie ocechowania drewna oraz niedopuszczalnością drogi sądowej w przypadku zaskarżenia przez właściciela lasu dokumentu stwierdzającego legalność jego pozyskania.
Słowa kluczowe: gospodarka leśna, cechowanie drewna, pozyskiwanie drewna, skarga do sądu administracyjnego
dr hab. Jan Chmielewski, professor of the Kozminski University
Department of Administrative and Public Business Law, Kozminski University in Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5818-7339
Inadmissibility of Appeal to an Administrative Court to Challenge the Issue of a Certificate of Legality of Timber Harvesting in a Forest Not Owned by the State Treasury. Commentary on Ruling of the Provincial Administrative Court in Lublin of April 2019, II SA/Lu 178/19
The commentary concerns supervision over forest management carried out by poviat (county) governors in forests not owned by the State Treasury. The commentator, while approving the thesis expressed in the ruling, supports the possibility of the forest owner lodging an appeal to the administrative court against the act of refusing to mark timber and inadmissibility of judicial path when the forest owner challenges a certificate of legality of timber harvesting.
Keywords: forest management, timber marking, timber harvesting, appeal to an administrative court
Bibliografia / References
Geszprych M., Specyfika nadzoru i sfera wartości w prawie leśnym, „Studia Lubuskie” 2009, t. V.
Habuda A., Radecki W., Zarządzanie lasami [w:] D. Danecka, A. Habuda, W. Radecki, J. Rotko, Polskie prawo leśne, red. D. Danecka, A. Habuda, Warszawa 2016.
Masternak M., Czynności materialno-techniczne jako prawna forma działania administracji publicznej, Toruń 2018.
Woś T. [w:] H. Knysiak-Sudyka, M. Romańska, T. Woś, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2016.
Paweł Szecówka
Wydział Prawa i Ekonomii, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0478-4725
Zwolnienie przedmiotowe w podatkach i opłatach lokalnych na przykładzie opłaty od posiadania psa. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 22 września 2016 r., I SA/Ol 613/16
Ustalanie podatków jest w Rzeczypospolitej Polskiej domeną ustawy, tak stanowi Konstytucja. Co za tym idzie, wszystkie najważniejsze elementy konstrukcyjne podatku muszą być określone w akcie prawnym rangi ustawowej. W art. 217 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej określa, jakie elementy w tych ustawach muszą zostać zawarte, a wśród nich brakuje np. zwolnień przedmiotowych, które – jak wynika z Konstytucji – mogą być regulowane w aktach prawnych niższego rzędu. Okazuje się jednak, że określenie, z jakim typem zwolnienia mamy do czynienia, nie jest takie proste. W glosie autor analizuje, z jakim typem zwolnienia zmierzył się Wojewódzki Sąd Administracyjny w omawianym wyroku. Glosator nie zgadza się z zapadłym rozstrzygnięciem i twierdzi, że Rada Miasta Działdowo zastosowała zwolnienie przedmiotowe, z którego skorzystać może hipotetycznie każda osoba, w efekcie nieważność uchwały nie powinna zostać stwierdzona.
Słowa kluczowe: prawo podatkowe, podatki i opłaty lokalne, opłata od posiadania psów, sąd administracyjny, zwolnienia od opłat, naruszenie prawa
Paweł Szecówka
Faculty of Law and Economics, Jan Dlugosz University in Czestochowa, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0478-4725
Object-Related Exemptions in Local Taxes and Charges on the Example of Dog Tax. Commentary on Judgment of the Provincial Administrative Court in Olsztyn of 22 September 2016, I SA/Ol 613/16
In the Republic of Poland, levying taxes is a matter regulated by statutory law, as stated by the Constitution. Consequently, all the most important structural elements of a tax must be specified in a statute. Article 217 of the Constitution specifies which elements must be included in statutes, but this catalogue does not include object-related exemptions, which, according to the Constitution, may be regulated in legal acts of a lower level. However, it appears that determining what type of exemption we are dealing with is by no means simple. This commentary analyses a judgment of the Provincial Administrative Court in Olsztyn, examining what type of exemption the Court faced. The author disagrees with the Court's decision and claims that the Działdowo City Council applied an object-related exemption, which can hypothetically be used by any person, so the resolution should not be held invalid.
Keywords: tax law, local taxes and charges, dog tax, administrative court, tax exemption, violation of law
Bibliografia / References
Borszowski P., Stelmaszczyk K., Komentarz do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych [w:] Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, Warszawa 2016.
Dowgier R., Etel L., Liszewski G., Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, Warszawa 2020.
Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka, Warszawa 2017.
Stahl M., Kmieciak Z., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny, „Samorząd Terytorialny” 2001/1–2.
Wołowiec T., Zwolnienia przedmiotowe versus podmiotowe w uchwałach podatkowych na przykładzie lokalnych podatków majątkowych, „Samorząd Terytorialny” 2018/12.
Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1239-5762
Zakres badania zarzutu poważnego ryzyka szkody w sprawie o nakazanie powrotu dziecka uprowadzonego za granicę. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 kwietnia 2021 r., I CSKP 109/21
Sąd Najwyższy uznał, że powołanie się na zarzut poważnego ryzyka szkody w sprawie o nakazanie powrotu dziecka uprowadzonego za granicę powoduje konieczność jego „wnikliwej oceny”, której Sąd Apelacyjny zaniechał. Nie odniósł się on bowiem do tego, że uczestniczka może nie chcieć kontynuować dotychczasowego życia w Austrii ze względów emocjonalnych i zawodowych i nie zbadał też, jakie może tam uzyskiwać zarobki. Sąd Apelacyjny nie odniósł się również wnikliwie, do twierdzeń, że wnioskodawca miał dopuszczać się w dzieciństwie wykorzystywania seksualnego swej młodszej siostry. W glosie autor stara się przekonać, że na sądzie orzekającym w sprawie konwencyjnej nie spoczywa obowiązek „wnikliwej oceny” w rozumieniu, w jakim przedstawił to Sąd Najwyższy. Większość okoliczności, które nakazano ocenić Sądowi Apelacyjnemu, nie powinna mieć w ogóle znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy konwencyjnej, część zaś została oceniona zgodnie z prawidłowym standardem oceny.
Słowa kluczowe: uprowadzenie dziecka, wnikliwa ocena, analiza efektywna (effective examination), ciężar dowodu
dr hab. Jacek Wierciński, professor of the University of Warsaw
Department of Civil Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1239-5762
Scope of Examination of an Allegation of Serious Risk of Harm in International Child Abduction Cases. Commentary on Ruling of the Supreme Court – Civil Chamber of 28 April 2021, I CSKP 109/21
The Supreme Court held that an allegation of a serious risk of harm in a 1980 Hague Abduction Convention case requires an ‘in-depth examination’, which the Court of Appeal failed to perform. Notably, it failed to address the fact that the participant may not wish to continue her current life in Austria for emotional and professional reasons and also what income she may obtain there. Moreover, the Court of Appeal failed to address in-depth the allegations that the applicant, as a child, sexually abused his younger sister. In this comment, the author argues that a court deciding a 1980 Hague Abduction Convention case has no obligation to perform an ‘in-depth examination’ in the sense in which the Supreme Court described it. Most of the circumstances that the Court of Appeal was ordered to assess should not have been relevant at all to the determination of such a case, while some were assessed according to the correct standard of examination.
Keywords: child abduction, in-depth examination, effective examination, burden of proof
Bibliografia / References
Kvisberg T., Child Abduction Cases in the European Court Of Human Rights – Changing Views on the Child’s Best Interests, “Oslo Law Review” 2019/2, vol. 6.
Lowe N., A supra-national approach to interpreting the 1980 Hague Child Abduction Convention – a tale of two European Courts: Part 2: the substantive impact of the two European Courts' rulings upon the application of the 1980 Convention, “International Family Law” 2012/6.
Lowe N., Strasbourg in Harmony with The Hague and Luxembourg over Child Abduction [w:] K. Hilbig-Lugani i in. (red.), Zwischenbilanz, Festschrift für Dagmar Coester-Waltjen, Bielefeld 2015.
Osajda K., Haska Konferencja Prawa Prywatnego Międzynarodowego, „Monitor Prawniczy” 2005/19.
Paton J., The Correct Approach to the Examination of the Best Interests of the Child in Abduction Convention proceedings following the decision of the Supreme Court [w:] Re E (Children) (Abduction: Custody Appeal), “Journal of Private International Law” 2012/8.
Schulz A., The enforcement of child return orders in Europe: where do we go from here?, “International Family Law” 2012/3.
Silberman L., The Hague Convention on Child Abduction and Unilateral Relocations by Custodial Parents: A Perspective from the United States and Europe – Abbott, Neulinger, Zarraga, “Oklahoma Law Review” 2011/4, vol. 63.
Singer P., Habitual residence disputes, article 20 of the 1980 Convention and article 8 of the European Convention on Human Rights [w:] Przewlekłość postępowania sądowego, red. O.M. Piaskowska, P.F. Piesiewicz, Warszawa 2018.
Walker L., The Impact of the Hague Abduction Convention on the Rights of the Family in the Case-law of the European Court of Human Rights and the UN Human Rights Committee: The Danger of Neulinger, “Journal of Private International Law” 2010/5.
Wierciński J., Cywilne aspekty uprowadzenia dziecka za granicę w Unii Europejskiej, „Zeszyty Prawnicze” 2021/3, t. 21.
dr Daria Danecka
adiunkt, Zakład Prawa Karnego, Instytut Nauk Prawnych, Polska Akademia Nauk
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4682-2670
Postępowanie w sprawie szacowania szkód łowieckich. Skutki braku protokołów z oględzin oraz szacowania ostatecznego. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 6 lipca 2021 r., III CZP 48/20
Komentowana uchwała dotyczy kluczowego zagadnienia procedury, w wyniku której ma nastąpić wypłata odszkodowania za szkody łowieckie. Nie można zgodzić się z przedstawioną w niej tezą, z kolei argumenty, jakimi dla jej udowodnienia posłużył się Sąd Najwyższy nie zasługują na aprobatę. Analiza komentowanej uchwały doprowadziło do wniosku, że niewykonanie przez dzierżawcę albo zarządcę obwodu łowieckiego obowiązków wynikających z art. 46–46c Prawa łowieckiego i niesporządzenie protokołu, o którym mowa w art. 46d ust. 1 w zw. z art. 46a ust. 4 albo art. 46c ust. 5 Prawa łowieckiego uniemożliwia wydanie decyzji na podstawie art. 46e ust. 1 Prawa łowieckiego. Z kolei brak decyzji nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe ustalającego wysokość odszkodowania uniemożliwia złożenie powództwa do sądu powszechnego właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody. Strony mają jednak możliwość skutecznego dochodzenia wydania wspomnianych protokołów na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego oraz Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Słowa kluczowe: szkody łowieckie, akty i czynności z zakresu administracji publicznej, kontrola sądu administracyjnego, droga sądowa
dr Daria Danecka
associate professor, Department of Criminal Law, Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4682-2670
Proceedings for the Estimation of Hunting Damage. Consequences of Lack of Visual Inspection Reports and Final Estimation Reports. Commentary on Resolution of the Supreme Court – Civil Chamber of 6 July 2021, III CZP 48/20
The commented resolution concerns a key issue of the procedure that should result in the payment of compensation for hunting damage. One cannot agree with the thesis presented in it, while the arguments used by the Supreme Court to prove it do not merit approval. An analysis of the commented resolution leads to the conclusion that the lessee’s or the hunting district manager’s failure to fulfil the obligations under Articles 46-46c of the Hunting Law and failure to draw up a report make it impossible to issue a decision pursuant to Article 46e(1) of the Hunting Law. On the other hand, lack of a decision of the National Forest Holding ‘State Forests’ forest inspector determining the amount of compensation makes it impossible to file an action with an ordinary court having jurisdiction over the place where the damage occurred. However, the parties have the option of effectively seeking the issuance of the aforementioned reports on the basis of provisions of the Code of Administrative Procedure and the Law on Proceedings Before Administrative Courts.
Keywords: hunting damage, acts and actions in the field of public administration, review by an administrative court, judicial path
Bibliografia / References
Adamiak B., [w:] Prawo procesowe administracyjne. System Prawa Administracyjnego, t. 9, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2020.
Celińska-Grzegorczyk K., Hauser R. [w:] Sądowa kontrola administracji publicznej. System Prawa Administracyjnego, t. 10, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2016.
Danecka, D., Postępowanie w sprawie szacowania szkód łowieckich jako postępowanie administracyjne, „Aura” 2021/2.
Danecka, D. Zmiana trybu postępowania ws. szacowania szkód, „Brać Łowiecka” 2021/3.
Danecka D., Radecki W., Prawo łowieckie z komentarzem do wybranych przepisów, Warszawa 2021.
Hauser R., Wierzbowski M. (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2021.
Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Wróbel A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2020.
Przybysz P., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2021.
Słomski M., Pązik A., Prawo łowieckie. Komentarz, Warszawa 2015.
Wierzbowski M., Wiktorowska A. [w:] Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2008.
dr Tomasz Jasiakiewicz
adiunkt, Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4679-0442
Zgoda małżonka na dokonywanie czynności określonego rodzaju w sferze zarządu majątkiem wspólnym. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 5 marca 2019 r., II CSK 43/18
Sąd Najwyższy uznał, że zgoda małżonka na dokonanie czynności zarządu majątkiem wspólnym (art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) może mieć charakter rodzajowy. Takie stanowisko budzi zasadnicze wątpliwości. Konstrukcja zgody rodzajowej nie została bowiem przewidziana w przepisach w sposób wyraźny. Ponadto brak jest jakichkolwiek podstaw do posłużenia się wykładnią rozszerzającą. Wbrew stanowisku Sądu Najwyższego należy przyjąć, że zgoda udzielana na podstawie art. 37 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może dotyczyć tylko ściśle określonej czynności prawnej, a treść zgody powinna obejmować essentialia negotii i accidentalia negotii. Treść dokonanej czynności prawnej pod rygorem sankcji bezskuteczności zawieszonej nie może być sprzeczna z treścią udzielonej zgody, choćby nawet niezgodność miała dotyczyć objętych zgodą naturalia negotii zamierzonej czynności.
Słowa kluczowe: ustroje małżeńskie majątkowe, ustrój małżeńskiej wspólności ustawowej, zarząd majątkiem wspólnym, zgoda na dokonanie czynności zarządu majątkiem wspólnym, odwołanie zgody, sprzeciw małżonka wobec czynności zarządu majątkiem wspólnym, odpowiedzialność małżonków za zobowiązania
dr Tomasz Jasiakiewicz
associate professor, Department of Civil Law, Faculty of Law and Administration, Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4679-0442
Spouse’s Consent for the Performance of a Specified Category of Acts in the Field of Management of Joint Property. Commentary on Judgment of the Supreme Court of 5 March 2019, II CSK 43/18
The Supreme Court found that the spouse’s consent for the performance of an act of management of joint property (Article 37(1)(1) of the Family and Guardianship Code) may concern a single category of acts. Such a position of the Supreme Court gives rise to substantial doubts. The structure of such a consent was not foreseen in the provisions expressly. Furthermore, there is no basis to apply extensive interpretation. Contrary to the position of the Supreme Court, it must be assumed that a consent granted on the basis of Article 37(1) of the Family and Guardianship Code may relate only to a strictly defined legal act, and the contents of the consent should include both essentialia negotii and accidentalia negotii. The contents of the performed legal act must not be contrary to the contents of the granted consent subject to the civil law sanction of suspended ineffectiveness, even when such inconsistency relates to naturalia negotii of the intended act.
Keywords: matrimonial property regimes, statutory community matrimonial property, management of joint property, consent for performance of an act of management of joint property, withdrawal of consent, spouse’s objection to performing acts of management of joint property, spouses’ liability for obligations
Bibliografia / References
Dyoniak A., Ustawowy ustrój majątkowy małżeński, Ossolineum 1985.
Górecki W., Dopuszczalność udzielenia zgody rodzajowej przez małżonka. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 5 marca 2019 r., II CSK 43/18, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2022/1.
Justyński T., Nadużycie prawa podmiotowego w polskim prawie cywilnym, Kraków 2000.
Kabza E., Problem stosowania analogii w prawie cywilnym, „Forum Prawnicze” 2010/9.
Kozik M., Zgoda osoby trzeciej na dokonanie czynności prawnej w świetle art. 63 k.c. – zagadnienia wybrane (część II), „Rejent” 2007/4.
Morawski L., Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz, Toruń 2002.
Mróz T., Zgoda małżonka na dokonanie czynności prawnej w ustroju majątkowej wspólności ustawowej, Warszawa 2011.
Nazar M. [w:] System prawa prywatnego. Prawo rodzinne i opiekuńcze, t. 11, red. T. Smyczyński, Warszawa 2014.
Słyk J. [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2020.
prof. dr hab. Ryszard A. Stefański
Wydział Prawa i Administracji, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0995-9499
Wszczęcie śledztwa lub dochodzenia bez podjęcia na nowo sprawy, w której odmówiono wszczęcia śledztwa lub dochodzenia i skutki procesowe takiej decyzji. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 17 czerwca 2021 r., IV KK 633/19
Autor krytykuje pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w glosowanym wyroku, że prowadzenie postępowania przygotowawczego, którego wszczęcia uprzednio odmówiono, nie wymaga wydania przez prokuratora postanowienia o wznowieniu tego postępowania. Zdaniem autora jest to sprzeczne z art. 327 § 1 zd. 2 Kodeksu postępowania karnego, który przewiduje w takiej sytuacji uprzednie wydanie postanowienia o wznowieniu śledztwa. Glosator aprobuje jednak stanowisko tego organu, że zaniechanie w tym zakresie nie skutkuje skonsumowaniem skargi publicznej, a w przypadku skierowania do sądu aktu oskarżenia w takiej sprawie nie występuje brak skargi uprawnionego oskarżyciela (art. 17 § 1 pkt 9 Kodeksu postępowania karnego).
Słowa kluczowe: brak skargi uprawnionego oskarżyciela, konsumpcja skargi publicznej, podjęcie na nowo umorzonego postępowania przygotowawczego, odmowa wszczęcia śledztwa, postępowanie przygotowawcze, śledztwo, wszczęcie śledztwa
prof. dr hab. Ryszard A. Stefański
Faculty of Law and Administration, Lazarski University in Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0995-9499
Initiation of Investigation or Inquiry Without Reopening a Case in Which Initiation of Investigation or Inquiry Was Refused and Procedural Consequences of Such a Decision. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 17 June 2021, IV KK 633/19
The author criticizes the view expressed by the Supreme Court in the commented judgment whereby the conduct of preliminary proceedings, the initiation of which was previously refused, does not require the prosecutor to issue a decision on resumption of these proceedings. According to the author, it is contrary to Article 327(1) second sentence of the Code of Criminal Procedure, which, in such a situation, provides for the prior issuance of a decision to resume the investigation. However, the author approves the Court’s position that failure to do so does not result in the expiration of the right to file a public appeal, while in the event an indictment in such a case is submitted to court, the negative grounds of the authorized prosecutor failing to file an appeal do not occur (Article 17(1)(9) of the Code of Criminal Procedure).
Keywords: authorized prosecutor failing to file an appeal, investigation, expiration of the right to file a public appeal, resumption of discontinued preliminary proceedings, refusal to initiate an investigation, preliminary proceedings, investigation, initiation of an investigation
Bibliografia / References
Brodzisz Z. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2020.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Artykuły 1–467, t, I, Warszawa 2014.
Grzeszczyk W., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2012.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 297–467, t. II, red. P. Hofmański, Warszawa 2007.
Kmiecik R., Prawomocność postanowień prokuratora w świetle k.p.k. z 1997 r. [w:] Kodeks postępowania karnego. Zagadnienia węzłowe, Kraków 1998.
Kurowski M. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, t. I, red. D. Świecki, LEX 2021.
Łagodziński S., Przedmiot odmowy wszczęcia postępowania przygotowawczego, „Prokuratura i Prawo” 2003/9.
Łupiński J., Czas trwania postępowania sprawdzającego, „Prokuratura i Prawo” 2011/10.
Łupiński J., Podmioty uprawnione do złożenia wniosku o podjęcie na nowo postępowania przygotowawczego, „Prokuratura i Prawo” 2014/11–12.
Malinowski A., Redagowanie tekstu prawnego. Wybrane wskazania logiczno-językowe. Warszawa 2008.
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Toruń 2014.
Nowacki J., „Odpowiednie" stosowanie przepisów prawa, „Państwo i Prawo” 1964/3.
Rogalski M. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Postępowanie przygotowawcze, red. R.A. Stefański, Warszawa 2016.
Skowron B. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2020.
Stachowiak S., Wszczęcie postępowania przygotowawcze a czynności sprawdzające, „Prokuratura i Prawo” 1999/9.
Stefański R.A. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 297–424, t. III, red R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2021.
Stefański R.A. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Postępowanie przygotowawcze, t. X, red. R.A. Stefański, Warszawa 2016.
Stefański R.A., Metodyka pracy prokuratora w sprawach karnych, Warszawa 2017.
Steinborn S. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. S. Steinborn, LEX 2016.
Steinborn S., Prawomocność części orzeczenia w procesie karnym, Warszawa 2011.
Tomaszewski P., Niektóre problemy związane z podjęciem na nowo prawomocnie umorzonego postępowania przygotowawczego, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1994/3–4.
Tylman J. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Postępowanie przygotowawcze, t. X, red. R.A. Stefański, Warszawa 2016.
Tylman J., Reforma modelu postępowania przygotowawczego [w:] Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesor Mariana Cieślaka, red. S. Waltoś, Kraków 1993.
Wróblewski J., Pisma wybrane, Warszawa 2015.
Wyciszczak S., Z problematyki wszczęcia postępowania przygotowawczego, „Problemy Praworządności” 1972/8.
dr Janusz Roszkiewicz
adiunkt, Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5055-2215
Zasady wykładni wyjątków od zakazu handlu w niedzielę. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 26 maja 2021 r., I KZP 15/20
Glosa dotyczy zasad wykładni przepisów ograniczających możliwość prowadzenia handlu w niedzielę. W obecnym stanie prawnym w niedzielę mogą być otwarte niektóre placówki handlowe, w których „przeważająca działalność” polega np. na handlu kwiatami, pamiątkami czy prasą. Ustawa nie definiuje, czym jest „przeważająca działalność”, wskazując, że podstawą oceny charakteru działalności przedsiębiorcy jest wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON). W praktyce jednak inspektorzy pracy wnioskują do sądów o ukaranie przedsiębiorców, którzy otworzyli placówki w niedzielę, jeżeli ich faktyczna działalność nie odpowiada treści wpisu do REGON. Sąd Najwyższy w komentowanym orzeczeniu stwierdził, że inspektorzy pracy nie mają podstaw prawnych do oceny, czy działalność zarejestrowana w REGON rzeczywiście ma charakter przeważający w rozumieniu ustawy.
Słowa kluczowe: zakaz handlu w niedzielę, wolność gospodarcza, konstytucyjne zasady wykładni
dr Janusz Roszkiewicz
associate professor, Human Rights Centre, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5055-2215
Rules of Interpretation of Exceptions to Sunday Trading Ban. Commentary on Ruling of the Supreme Court – Criminal Chamber of 26 May 2021, I KZP 15/20
This commentary concerns the rules for interpreting of regulations restricting trade on Sundays. In the current state of the law, some commercial outlets may be open on Sundays, if the ‘predominant activity’ is, for example, trade in flowers, souvenirs or press. The law does not define what ‘predominant activity’ is, indicating that the basis for assessing the nature of the entrepreneur's activity is the contents of the latter’s application for entry in the national official register of national economy entities (REGON). In practice, however, labour inspectors submit motions to courts to punish entrepreneurs who opened their facilities on Sunday if their actual activities do not correspond to the contents of the REGON entry. In the commented judgment, the Supreme Court stated that labour inspectors have no legal grounds to assess whether the activity registered in REGON is actually predominant within the meaning of statutory law.
Keywords: Sunday trade ban, economic freedom, constitutional rules of interpretation
Bibliografia / References
Banasiński C., Wolność gospodarcza [w:] Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne, red. H. Gronkiewicz-Waltz, M. Wierzbowski, Warszawa 2013.
Biernat S., Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej – wolność gospodarcza de lege lata i de lege ferenda, „Przegląd Prawa Handlowego” 1994/9.
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2018.
Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009.
Domańska A., Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego Polski, Warszawa 2001.
Garlicki L., Zubik M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Gwiazdowski R., Zakaz handlu w niedzielę, Warszawa 2018, https://zpp.net.pl/wp-content/uploads/2018/12/Memorandum-ZPP-Zakaz-handlu-w-niedziele-wersja-elektroniczna.pdf (dostęp: 11.11.2021 r.).
Kosikowski C., Zasada wolności działalności gospodarczej [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2010.
Szydło M. [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Legalis 2016.
Wiącek M., Zasada wyłączności ustawy przy ograniczaniu konstytucyjnych wolności i praw [w:] Konstytucjonalizm polski. Refleksje z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. A. Gajda, K. Grajewski, A. Rytel-Warzocha, P. Uziębło, M.M. Wiszowaty, Gdańsk 2020.
Michał Tutaj
doktorant, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4904-7876
Programy dobrowolnych odejść a zwolnienia grupowe. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 22 października 2019 r., I PK 141/18
Programy dobrowolnych odejść są zjawiskiem często spotykanym w praktyce obrotu, gdyż pozwalają na zmniejszenie zatrudnienia przez pracodawcę w sposób jak najmniej konfliktogenny. Mimo swojej popularności, programy dobrowolnych odejść nie są uregulowane przez przepisy powszechnie obowiązujące, a orzecznictwo dotyczące tego zagadnienia nie jest bogate. Glosowany wyrok pod tym względem jest wyjątkiem – zwłaszcza, że Sąd Najwyższy próbuje w uzasadnieniu określić, jaki jest prawny charakter programów dobrowolnych odejść. Właśnie z uwagi na ten fakt orzeczenie to zasługuje na szerszą analizę. Zdaniem autora, jej rezultat wypada jednak krytycznie, gdyż Sąd Najwyższy przedstawia programy dobrowolnych odejść jako dodatkowy, pozaustawowy sposób na przeprowadzenie zwolnień grupowych, do którego przepisy ustawowe stosuje się tylko odpowiednio. Taka interpretacja nie dość, że nie ma oparcia w przepisach polskich i europejskich, to w dodatku może tworzyć istotne problemy praktyczne, skutecznie zniechęcające pracodawców do korzystania z programów dobrowolnych odejść. Na krytykę zasługuje również ocena Sądu Najwyższego, jakoby rozwiązanie umowy za porozumieniem stron w ramach programu dobrowolnych odejść zawsze będzie stanowić zakończenie zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracownika. Pogląd ten, choć obecny w doktrynie, zdaniem autora jest chybiony, bo nie zwraca uwagi na to, że prawnie relewantna inicjatywa rozwiązania umowy leży po stronie pracownika.
Słowa kluczowe: zwolnienia grupowe, przyczyny niedotyczące pracowników, programy dobrowolnych odejść, porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę
Michał Tutaj
PhD student, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4904-7876
Voluntary Redundancy Programmes and Collective Redundancies. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Security Chamber of 22 October 2019, I PK 141/18
Voluntary redundancy programmes are fairly common in practice, because they allow employers to reduce headcount in the most amicable way. Despite their popularity, voluntary redundancy programmes are not regulated by law and they are rarely discussed in case law. In this regard, the commented judgment is exceptional, especially because it attempts to identify the legal nature of voluntary redundancy programmes. For this reason, the commented judgment deserves to be analysed in more detail. In the author’s view, the result of such analysis is rather negative, because the Supreme Court classified voluntary redundancy programmes as an additional, non-statutory method of carrying out collective redundancies, to which statutory law applies only mutatis mutandis. Such interpretation is not only contrary to Polish and European law, but it may also cause further practical problems that will discourage employers from establishing voluntary redundancy programmes. The Supreme Court also held that termination of employment due to agreement concluded within a voluntary redundancy programme is always tantamount to termination for reasons non-attributable to an employee. Such assessment also deserves criticism, even though the same opinion is met in legal writings. However, in the author’s view, this assessment is incorrect, because it does not take into account that a legally relevant initiative to terminate a given employment contract is vested with the employee.
Keywords: collective redundancies, reasons non-attributable to employees, voluntary redundancy programmes, settlement agreement on termination of employment contract
Bibliografia / References
Baran K., Lekston M., Komentarz do ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, red. K. Baran, Warszawa 2019.
Dzienisiuk D., Procedura zwolnień grupowych przy wypowiedzeniach zmieniających. Glosa do wyroków TS z dnia 21 września 2017 r., C-149/16 i C-429/16, LEX 2018.
Latos-Miłkowska M., Programy dobrowolnych odejść, „Monitor Prawa Pracy” 2016/2.
Latos-Miłkowska M., Pisarczyk Ł., Zwolnienia z przyczyn niedotyczących pracownika, Warszawa 2005.
Maniewska E., Jaśkowski K., Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy, LEX 2021.
Szypniewski M., Kwalifikacja prawna wypowiedzenia zmieniającego w kontekście przepisów o zwolnieniach grupowych. Glosa do wyroku SN z 10 października 2019 r., I PK 196/18, LEX 2020.
Szypniewski M., Programy dobrowolnych odejść a pojęcie „zwolnienia grupowego”, „Monitor Prawa Pracy” 2021/1.
Tutaj M., Kontrowersja wokół nabycia prawa do odprawy przy wypowiedzeniu zmieniającym w trybie zwolnień grupowych, „Monitor Prawa Pracy” 2020/8.
Wratny J., Walczak K. (red.), Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, Warszawa 2009.
dr Jakub Szmit
Katedra Prawa Pracy, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Gdański, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9079-4630
Normatywny charakter porozumień postrajkowych. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 lipca 2020 r., I PK 23/19
Glosowany wyrok dotyczy kwestii, która doczekała się już stosunkowo bogatego orzecznictwa sądowego oraz licznych wypowiedzi doktryny, a mianowicie oceny charakteru prawnego porozumienia postrajkowego. Kluczowe znacznie ma przy tym ocena, czy w przypadku tego aktu spełniony jest wynikający z art. 9 § 1 Kodeksu pracy wymóg „oparcia na ustawie”. Jest to bowiem niezbędne, żeby postanowienia porozumienia postrajkowego mogły być traktowane jako mające charakter normatywny. Skład orzekający przychylił się do stanowiska, które można określić jako dominujące i opowiedział się za przyznaniem porozumieniu zawartemu w konsekwencji rozpoczęcia strajku charakteru specyficznego źródła prawa pracy. Autor analizuje wskazane zagadnienie, zgadzając się ze stanowiskiem zajętym przez Sąd Najwyższy, przywołuje przy tym dodatkowe argumenty na jego uzasadnienie. Ponadto zwraca uwagę na inne problematyczne kwestie, które wyniknęły w stanie faktycznym analizowanej sprawy, a które mogą stać się przedmiotem dalszych analiz.
Słowa kluczowe: strajk, porozumienie postrajkowe, specyficzne źródła prawa pracy, porozumienie normatywne, zbiorowe prawo pracy
dr Jakub Szmit
Department of Labour Law, Faculty of Law and Administration, University of Gdansk, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9079-4630
The Normative Nature of Post-Strike Agreements. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Insurance Chamber of 16 July 2020, I PK 23/19
The commented judgment concerns an issue that has already been the subject of relatively rich case law and numerous statements in legal scholarship, that is, the assessment of the legal nature of a post-strike agreement. The key factor here is to assess whether this act complies with Article 9(1) of the Labour Code, the requirement to be ‘based on statutory law’. It is indispensable for the provisions of the post-strike agreement to be treated as normative. The adjudicating panel acceded to the position that can be described as dominant and opted for recognizing the agreement concluded as a consequence of the strike as a particular source of labour law. The author analyses the above-mentioned issue, agreeing with the position taken by the Supreme Court and providing additional arguments to justify it. Moreover, he draws attention to other problematic issues that have arisen in the facts of the analysed case and may become the subject of further analyses.
Keywords: strike, post-strike agreement, particular sources of labor law, normative agreement, collective labour law
Bibliografia / References
Baran K.W., Książek D., Pojęcie, systematyka i hierarchia źródeł prawa pracy [w:] System prawa pracy. Tom I. Część ogólna, red. K.W. Baran, Warszawa 2017.
Ciechorski J., Statut ZOZ jako źródło prawa pracy, „Prawo i Medycyna” 2006/3.
Cudowski B., Porozumienia zbiorowe [w:] Prawo pracy. Z aktualnych zagadnień, red. W. Sanetra, Białystok 1999.
Florek L., Ustawa i umowa w prawie pracy, Warszawa 2010.
Musiała A., Normatywny charakter porozumień zbiorowych zawartych w związku z rokowaniami, mediacją i strajkiem na tle ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, „Monitor Prawa Pracy” 2013/12.
Musiała A., Pojęcie porozumienia zbiorowego, jego rodzaje i funkcje [w:] System prawa pracy. Tom I. Część ogólna, red. K.W. Baran, Warszawa 2017.
Seweryński M., Porozumienia zbiorowe w prawie pracy [w:] Źródła prawa pracy, red. L. Florek, Warszawa 2000.
Sobczyk A., Zakład pracy jako zakład administracyjny. Z problematyki kontroli, prawa wewnętrznego i innych zadań publicznych pracodawcy (zakładu pracy), Kraków 2020.
Stelina J. [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. A. Sobczyk, Warszawa 2020.
Tomanek A. [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2019.
Uziak W., Źródła prawa pracy [w:] U. Jackowiak, W. Uziak, A. Wypych-Żywicka, Prawo pracy. Podręcznik dla studentów prawa, Warszawa 2012.
dr Paweł Dąbek
adiunkt, Katedra Prawa Nieruchomości i Prawa Podatkowego, Instytut Prawa, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8384-9354
Opodatkowanie przychodów osoby fizycznej z najmu nieruchomości. Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
W glosowanej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął ważną, a dotąd w orzecznictwie sporną kwestię rozgraniczenia w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (p.d.o.f.) i zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, do jakiego źródła przychodu powinno się kwalifikować czynsz uzyskiwany z tytułu najmu przez wynajmującego („przychody uzyskiwane z tytułu umowy najmu”). Odróżniając prowadzenie przez podatnika działalności gospodarczej z wykorzystaniem należącego do niego mienia od zarządzania przez podatnika należącym do niego mieniem, wysunął zasługujący w pełni na akceptację wniosek, że zasadą jest kwalifikowanie przychodów z najmu do źródła przychodu „najem” (wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f.), a wyjątkiem od tej zasady jest kwalifikowanie tych przychodów do przychodu z działalności gospodarczej (wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.) – w przypadku zakwalifikowania przez podatnika przedmiotu najmu do „składników majątkowych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą”. W ten sposób Naczelny Sąd Administracyjny zmaterializował zasadę in dubio pro tributario, oddając w ręce samych podatników dokonanie klasyfikacji najmu.
Słowa kluczowe: podatkowe prawo, źródło opodatkowania, źródło przychodów, podatek dochodowy od osób fizycznych, przychody z najmu (podnajmu), przychody z dzierżawy (poddzierżawy), opodatkowanie, klasyfikacja podatkowa przychodów osoby fizycznej, majątek związany z wykonywaniem działalności gospodarczej
dr Paweł Dąbek
associate professor, Department of Real Property Law and Tax Law, Institute of Law, Cracow University of Economics, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8384-9354
Taxation of a Natural Person’s Income from Lease of Real Property. Commentary on Resolution of the Supreme Administrative Court in Warsaw of 24 May 2021, II FPS 1/21
In the commented resolution the Supreme Administrative Court resolved a very important matter, which had been previously disputed in case law, namely that of delimitation – within personal income tax and flat-rate personal income tax – which income source category should include rent received by a landlord (‘income gained from leases’). Distinguishing between the taxpayer conducting a business activity using his/her property and the taxpayer managing his/her property, the Court put forward a fully acceptable conclusion that as a rule rent income should be classified as ‘rent’ source of income (listed in Article 10(1)(6) of the Personal Income Tax Act) and an exception to this rule is classifying such income as income from business activity (listed in Article10(1)(3) of the Personal Income Tax Act) – when the taxpayer classifies the object of rent as ‘an asset connected with the conducted business activity’. This way the Supreme Administrative Court applied the in dubio pro tributario principle, leaving the classification of rent to the taxpayers themselves.
Keywords: tax law, source of taxation, source of income, personal income tax, income from lease (sublease), income from tenancy (subtenancy), taxation, tax classification of a natural person's income, assets connected with the conduct of business activity
Bibliografia / References
Babiarz S., Wiącek M., Uchwała NSA w Warszawie z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2021/3–4 (96–97).
Brzeziński B., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka rozwiązana..., „Przegląd Podatkowy” 2015/2.
Brzeziński B., Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika jako zasada wykładni prawa podatkowego. Próba analizy [w:] Ex iniuria non oritur ius. Księga ku czci profesora Wojciecha Łączkowskiego, Poznań 2003.
Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1995.
Hauser R., Kabat W., Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w nowych regulacjach procesowych, „Państwo i Prawo” 2004/2.
Hauser R., Wierzbowski M. (red), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Legalis 2020.
Jamroży M., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka nie do rozwiązania?, „Przegląd Podatkowy” 2014/10.
Jamroży M., Główka A., Kwalifikacja przychodów z najmu prywatnego do źródła przychodów, „Monitor Podatkowy” 2017/6.
Janczukowicz K., Źródło przychodu z najmu, linia orzecznicza, LEX 2021.
Kidyba A. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część szczegółowa, LEX 2014.
Radwański Z., Panowicz-Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 1996.
Skoczylas A., Działalność uchwałodawcza Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2004.
dr Edgar Krzysztof Drozdowski
adiunkt, Zakład Prawa Finansowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4029-0562
Pierwszeństwo kwalifikacji przychodu z najmu i dzierżawy oraz umów o podobnym charakterze do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2021 r., II FPS 1/21
Komentowany uchwała prawidłowo przyznaje pierwszeństwo kwalifikacji przychodu z najmu i dzierżawy oraz umów o podobnym charakterze do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.). Naczelny Sąd Administracyjny trafnie uznał, że – co do zasady – na gruncie art. 5a pkt 6 in fine u.p.d.o.f. dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej powinien ustępować dochodom z pozostałych źródeł, a odmienne zastrzeżenia dotyczące działalności gospodarczej poczynione na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 6 i 8 u.p.d.o.f. powinny prowadzić do odmiennych wniosków interpretacyjnych. Sąd słusznie zauważył, że ustanowione kryterium wyłączające nie odnosi się do charakteru aktywności podatnika (jak w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f.), lecz ma charakter przedmiotowy odnoszący się do składnika majątkowego i dlatego powinno być interpretowane w węższy sposób. Naczelny Sąd Administracyjny wzmocnił rezultaty wykładni językowej za pomocą wykładni systemowej, odwołując się do ulg i preferencyjnych sposobów opodatkowania najmu. Wnioski Sądu potwierdzają również materiały legislacyjne z prac nad ustawą, która wprowadziła art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. w nowym brzmieniu. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego ma szansę zakończyć długoletnie spory na temat poprawnej kwalifikacji przychodów z najmu, choć w glosie zostały zasygnalizowane pewne obszary niepewności w zakresie wykładni zaprezentowanej prze sąd.
Słowa kluczowe: podatkowe prawo, źródło przychodów, podatek dochodowy od osób fizycznych, przychody z najmu (podnajmu) opodatkowanie, klasyfikacja podatkowa przychodów osoby fizycznej, składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, pozarolnicza działalność gospodarcza
dr Edgar Krzysztof Drozdowski
associate professor, Chair of Financial Law, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4029-0562
Priority of Classification of Income from Lease, Tenancy and Similar Contracts to the Source of Income Referred to in Article 10(1)(6) of the Act of 26 July 1991 on Personal Income Tax. Commentary on Resolution of the Supreme Administrative Court of 24 May 2021, II FPS 1/21
The commented resolution correctly gives priority to classifying income from lease, tenancy and similar contracts to the source of income listed in Article 10(1)(6) of the Personal Income Tax Act (PITA). The Supreme Administrative Court rightly found that, as a rule, under Article 5a(6) in fine PITA, income from non-agricultural business activity should come second to income from other sources. Moreover, different reservations regarding business activity made on the basis of Article 10(1)(6) and (8) PITA should lead to different interpretative conclusions. The Court rightly noted that the established exclusion criterion does not refer to the nature of the taxpayer's activity (as in Article 10(1)(6) PITA), but relates to the object, that is, the asset and therefore should be interpreted more narrowly. The Supreme Administrative Court strengthened the results of the linguistic interpretation by means of systemic interpretation, referring to tax credits and preferential methods of taxation of leases. The conclusions of the Court are also confirmed by the materials from legislative work on the statute that introduced Article 5a(6) PITA in the new wording. The resolution of the Supreme Administrative Court has a chance of ending long-standing disputes on the correct classification of lease income, although this commentary indicates some areas of uncertainty as to the interpretation presented by the Court.
Keywords: tax law, source of taxation, source of income, personal income tax, income from lease (sublease), income from tenancy (subtenancy), taxation, tax classification of a natural person's income, assets connected with business activity, non-agricultural business activity
Bibliografia / References
Brzeziński B., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka rozwiązana..., „Przegląd Podatkowy” 2015/2.
Jamroży M., Działalność gospodarcza czy inne źródło przychodów – łamigłówka nie do rozwiązania?, „Przegląd Podatkowy” 2014/10.
Janczukowicz K., Źródło przychodu z najmu, LEX 2021.
Janczukowicz K., Źródło przychodu z najmu prowadzonego przez osobę fizyczną niebędącą przedsiębiorcą, Legalis 2020.
Kulicki J., Zasady opodatkowania przychodów (dochodów) z najmu długoterminowego mieszkań, „Zeszyty Prawnicze BAS” 2019/3.
dr hab. Jan Chmielewski, profesor Akademii Leona Koźmińskiego
Katedra Prawa Administracyjnego i Publicznego Gospodarczego, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5818-7339
Niedopuszczalność drogi sądowej w przypadku zaskarżenia czynności polegającej na wydaniu świadectwa legalności pozyskania drewna w lesie niestanowiącym własności Skarbu Państwa. Glosa do postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 3 kwietnia 2019 r., II SA/Lu 178/19
Glosa dotyczy problematyki nadzoru nad gospodarką leśną prowadzoną przesz starostów w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa. Glosator, aprobując tezę wyrażoną w komentowanym postanowieniu, opowiada się za możliwością wniesienia przez właściciela lasu skargi do sądu administracyjnego na czynność polegającą na odmowie ocechowania drewna oraz niedopuszczalnością drogi sądowej w przypadku zaskarżenia przez właściciela lasu dokumentu stwierdzającego legalność jego pozyskania.
Słowa kluczowe: gospodarka leśna, cechowanie drewna, pozyskiwanie drewna, skarga do sądu administracyjnego
dr hab. Jan Chmielewski, professor of the Kozminski University
Department of Administrative and Public Business Law, Kozminski University in Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5818-7339
Inadmissibility of Appeal to an Administrative Court to Challenge the Issue of a Certificate of Legality of Timber Harvesting in a Forest Not Owned by the State Treasury. Commentary on Ruling of the Provincial Administrative Court in Lublin of April 2019, II SA/Lu 178/19
The commentary concerns supervision over forest management carried out by poviat (county) governors in forests not owned by the State Treasury. The commentator, while approving the thesis expressed in the ruling, supports the possibility of the forest owner lodging an appeal to the administrative court against the act of refusing to mark timber and inadmissibility of judicial path when the forest owner challenges a certificate of legality of timber harvesting.
Keywords: forest management, timber marking, timber harvesting, appeal to an administrative court
Bibliografia / References
Geszprych M., Specyfika nadzoru i sfera wartości w prawie leśnym, „Studia Lubuskie” 2009, t. V.
Habuda A., Radecki W., Zarządzanie lasami [w:] D. Danecka, A. Habuda, W. Radecki, J. Rotko, Polskie prawo leśne, red. D. Danecka, A. Habuda, Warszawa 2016.
Masternak M., Czynności materialno-techniczne jako prawna forma działania administracji publicznej, Toruń 2018.
Woś T. [w:] H. Knysiak-Sudyka, M. Romańska, T. Woś, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2016.
Paweł Szecówka
Wydział Prawa i Ekonomii, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0478-4725
Zwolnienie przedmiotowe w podatkach i opłatach lokalnych na przykładzie opłaty od posiadania psa. Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 22 września 2016 r., I SA/Ol 613/16
Ustalanie podatków jest w Rzeczypospolitej Polskiej domeną ustawy, tak stanowi Konstytucja. Co za tym idzie, wszystkie najważniejsze elementy konstrukcyjne podatku muszą być określone w akcie prawnym rangi ustawowej. W art. 217 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej określa, jakie elementy w tych ustawach muszą zostać zawarte, a wśród nich brakuje np. zwolnień przedmiotowych, które – jak wynika z Konstytucji – mogą być regulowane w aktach prawnych niższego rzędu. Okazuje się jednak, że określenie, z jakim typem zwolnienia mamy do czynienia, nie jest takie proste. W glosie autor analizuje, z jakim typem zwolnienia zmierzył się Wojewódzki Sąd Administracyjny w omawianym wyroku. Glosator nie zgadza się z zapadłym rozstrzygnięciem i twierdzi, że Rada Miasta Działdowo zastosowała zwolnienie przedmiotowe, z którego skorzystać może hipotetycznie każda osoba, w efekcie nieważność uchwały nie powinna zostać stwierdzona.
Słowa kluczowe: prawo podatkowe, podatki i opłaty lokalne, opłata od posiadania psów, sąd administracyjny, zwolnienia od opłat, naruszenie prawa
Paweł Szecówka
Faculty of Law and Economics, Jan Dlugosz University in Czestochowa, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0478-4725
Object-Related Exemptions in Local Taxes and Charges on the Example of Dog Tax. Commentary on Judgment of the Provincial Administrative Court in Olsztyn of 22 September 2016, I SA/Ol 613/16
In the Republic of Poland, levying taxes is a matter regulated by statutory law, as stated by the Constitution. Consequently, all the most important structural elements of a tax must be specified in a statute. Article 217 of the Constitution specifies which elements must be included in statutes, but this catalogue does not include object-related exemptions, which, according to the Constitution, may be regulated in legal acts of a lower level. However, it appears that determining what type of exemption we are dealing with is by no means simple. This commentary analyses a judgment of the Provincial Administrative Court in Olsztyn, examining what type of exemption the Court faced. The author disagrees with the Court's decision and claims that the Działdowo City Council applied an object-related exemption, which can hypothetically be used by any person, so the resolution should not be held invalid.
Keywords: tax law, local taxes and charges, dog tax, administrative court, tax exemption, violation of law
Bibliografia / References
Borszowski P., Stelmaszczyk K., Komentarz do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych [w:] Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, Warszawa 2016.
Dowgier R., Etel L., Liszewski G., Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, Warszawa 2020.
Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka, Warszawa 2017.
Stahl M., Kmieciak Z., Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny, „Samorząd Terytorialny” 2001/1–2.
Wołowiec T., Zwolnienia przedmiotowe versus podmiotowe w uchwałach podatkowych na przykładzie lokalnych podatków majątkowych, „Samorząd Terytorialny” 2018/12.
