Nabycie w drodze zasiedzenia nieruchomości leśnej stanowiącej własność Skarbu Państwa. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 10 maja 2019 r., I CSK 207/18
dr hab. Małgorzata Balwicka-Szczyrba
profesor Uniwersytetu Gdańskiego
ORCID:0000-0002-7981-5602
Nabycie w drodze zasiedzenia nieruchomości leśnej stanowiącej własność Skarbu Państwa. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 10 maja 2019 r., I CSK 207/18
W niniejszej glosie przytoczono argumenty pozwalające uznać za trafne zapatrywanie Sądu Najwyższego, że nieruchomość leśna stanowiąca własność Skarbu Państwa może stać się przedmiotem zasiedzenia. W szczególności przepis art. 2 ustawy z 6.07.2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju nie stanowi podstawy do wyłączenia jej nabycia w taki właśnie sposób, a zasiedzenie odbywa się na ogólnych zasadach z art. 172 Kodeksu cywilnego.
Przyjęto jednocześnie, iż specyfika przesłanki posiadania samoistnego nieruchomości leśnej stanowi swoisty filtr, który skutecznie ogranicza pozyskiwanie tychże nieruchomości przez zasiedzenie. Samoistne posiadanie nieruchomości leśnej będzie bowiem się objawiać w specyficznych czynnościach gospodarowania lasem takich jak: dokonywanie wyrębu drzewostanu oraz czynności pielęgnacyjnych związanych z dbaniem o substancję lasu, np. usuwanie wiatrołomów, czy też dokonywanie przecinek, ponadto także w czynnościach związanych z dokarmieniem zwierzyny. Czynności te powinny być powtarzalne, regularne, z uwagi na konieczność spełnienia przesłanki ciągłości posiadania.
Słowa kluczowe: rzeczowe prawo, nieruchomość leśna, zasiedzenie nieruchomości Skarbu Państwa
dr hab. Małgorzata Balwicka-Szczyrba
professor of the University of Gdansk
ORCID:0000-0002-7981-5602
Acquisition by Usucaption of a Forest Property Owned by the State Treasury. Commentary on Supereme Court Judgment of 10 May 2019, I CSK 207/18
This commentary presents arguments in support of the Supreme Court’s decision whereby a forest property owned by the State Treasury may be acquired by usucaption (acquisitive prescription). Specifically, Article 2 of the Polish Act on the Preservation of the National Character of Strategic Natural Resources of 6 July 2001, does not form any grounds for excluding acquisition of such land through usucaption (acquisitive prescription), with the provisions under Article 172 of the Polish Civil Code applicable as normal.
At the same time, the Court decided that the specific nature of the condition of owner-like possession acts as a filter to effectively curb the acquisition of this kind of real estate through usucaption. This is because owner-like possession of a forest property will be demonstrated through specific forestry management activities, such as: clearcutting, tree care (clearing fallen trees and branches broken by the wind), pruning, as well as feeding animals. These activities should be repetitive and regular due to the need to meet the condition of continuity of possession.
Keywords: right in rem, forest property, usucaption (acquisitive prescription) of State Treasury’s property
Bibliografia:
Janeczko E., Zasiedzenie, Warszawa-Zielona Góra 1996.
Radecki W., Ustawa o lasach. Komentarz, Warszawa 2017.
Rakoczy B., Gospodarka leśna i trwale zrównoważona gospodarka w prawie polskim, Warszawa 2018.
Słownik Języka Polskiego PWN, t. I, A-K, red. M. Szymczak, Warszawa 1999.
Słownik Języka Polskiego PWN, t. II, L-P, red. M. Szymczak, Warszawa 1999.
System Prawa Cywilnego. Część ogólna, S. Grzybowski red., Wrocław-Łódź 1985.
System Prawa Prywatnego. Prawo rzeczowe, t. 4, red. E. Gniewek, Warszawa 2012.
Wasilkowski J., Nabycie własności przez zasiedzenie, „Nowe Prawo” 1968/7–8.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk J., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2001.
Tobiasz Nowakowski
absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
Charakter prawny umowy kredytu denominowanego i skutki abuzywności mechanizmu przeliczenia zobowiązania na polskie złote. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 29 października 2019 r., IV CSK 309/18
Analizowane orzeczenie Sądu Najwyższego dotyczy kredytu denominowanego we franku szwajcarskim. W ocenie autora skład orzekający błędnie przyjął, że walutą zobowiązania był polski złoty. Jednocześnie sąd zaaprobował przy tym stanowisko, że przeliczenie zobowiązania na walutę polską stanowi wyłącznie dodatkowy element umowy, co trudno pogodzić z wcześniej przyjętą tezą. Ponadto autor krytycznie odnosi się do sposobu ustalenia wysokości zobowiązania w oparciu o abuzywne postanowienie umowne. W jego ocenie powyższa wykładnia jest niezgodna unormowaniami dyrektywy Rady 93/13 EWG z 5.04.1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Słowa kluczowe: cywilne prawo, zobowiązania, wzorce umowne, kredyt denominowany, abuzywność, ochrona konsumenta, prawo bankowe
Tobiasz Nowakowski
graduate of the Faculty of Law and Administration of the University of Lodz
The Legal Character of a Denominated Loan Agreement and the Results of an Abusive Mechanism of Converting Debt into the Polish Zloty. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Civil Chamber of 29 October 2019, IV CSK 309/18
The analysed judgment of the Supreme Court concerns a loan denominated in a Swiss franc. In the author's opinion, the adjudicating panel mistakenly assumed that the currency of the liability was the Polish zloty. At the same time, the court approved the position that the currency conversion into the Polish zloty was only an additional element of the contract, which is difficult to reconcile with the previously accepted thesis. In addition, the author criticizes the method of determining the amount of the liability based on the abusive contractual term. In his view, the above interpretation is incompatible with Council Directive 93/13 EEC of 5 April 1993 on unfair terms in consumer contracts.
Keywords: civil law, liabilities, standard contracts, denominated loan, abusiveness, consumer protection, banking law
Bibliografia:
Czabański J., Walutowe klauzule waloryzacyjne w umowach kredytów hipotecznych. Analiza problemu, Palestra 2016/6.
Czarnecki M., Bagińska L., Prawo czekowe i wekslowe – komentarz, Warszawa 2013.
Kaliński M. [w:] Prawo wekslowe i czekowe – Komentarz, M. Kaliński, J. Jastrzębski, Warszawa 2014.
Kawulski A., Prawo bankowe – komentarz, Warszawa 2013.
Krajewski D., Charakter prawny typowej umowy o kredyt denominowany do waluty innej niż waluta polska, część II, „Monitor Prawniczy” 2017/22.
Lemkowski M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. II, komentarz do artykułów 353–626, red. M. Gutowski, Warszawa 2019.
Molis J. [w:] Prawo bankowe – komentarz, t. 1, komentarz do art. 1–92, red. F. Zoll, Warszawa 2005.
Nowakowski T., Abuzywność klauzuli indeksacyjnej i jej wpływ na skuteczność bankowego tytułu egzekucyjnego. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 4.04.2019 r., III CSK 159/17, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2019/12.
Pisuliński J. [w:] System Prawa Prywatnego, Prawo zobowiązań – część szczegółowa, t. 8, red. J. Panowicz-Lipska, Warszawa 2011.
Przyborowski Ł., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 29.04.2015 r., V CSK 445/14, „Monitor Prawa Bankowego” 2017/12.
Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2011.
dr Jakub Kosowski
adiunkt, Katedra Postępowania Karnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie; radca prawny
ORCID: 0000-0001-6888-5771
Postępowanie karne – pouczenie skazanego o zasadach wnoszenia skargi nadzwyczajnej w świetle zasady informacji prawnej. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 14 czerwca 2018 r., II KZ 19/18
Glosa dotyczy zagadnienia skargi nadzwyczajnej jako nowego środka zaskarżenia w procesie karnym. Analizie poddano dwa zagadnienia. Po pierwsze, kwestię wynikającą z art. 118 k.p.k., tj. interpretowanie pisma procesowego przez jego treść, nie zaś tytuł/oznaczenie czynności. Drugim aspektem jest materia udzielenia skazanemu pouczenia o możliwości wniesienia skargi nadzwyczajnej. W tym względzie Autor formułuje stanowisko o charakterze abstrakcyjnym, a także odnosi te twierdzenia do stanu faktycznego niniejszej sprawy, tj. twierdzeń skazanego zawartych w treści pism kierowanych przez do sądu.
Słowa kluczowe: postępowanie karne, skarga nadzwyczajna, zasada informacji prawnej, pouczenie, kasacja
dr Jakub Kosowski
associate professor, Chair of Criminal Procedure, Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin; attorney at law
ORCID: 0000-0001-6888-5771
Criminal Procedure: Guidance for the Convict about the Principles of Filing Extraordinary Appeal in the Light of the Principle of Legal Information. Commentary on Decision of the Supreme Court – Criminal Chamber of 14 June 2018, II KZ 19/18
The commentary concerns extraordinary appeal as a new means of appeal in the criminal procedure. Two questions are analysed. The first one is the question resulting from Article 118 of the Code of Criminal Procedure, i.e. interpreting a procedural document on the basis of its contents, and not its title or identification of the [procedural] act. The second aspect is the question of providing the convicted person with guidance about the possibility of filing extraordinary appeal. In this regard, the author formulates an abstract standpoint and applies those statements to the facts of the case at hand, i.e. the claims of the convicted person contained in the documents sent to the court.
Keywords: criminal procedure, extraordinary appeal, principle of legal information, guidance, cassation (last resort) appeal
Bibliografia:
Cieślak M., Glosa do postanowienia SN z dnia 14 grudnia 1979 r., IV KZ 194/79, „Nowe Prawo” 1981/1.
Cieślak M., Polska procedura karna, Warszawa 1973.
Daszkiewicz W., Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. I, Bydgoszcz 1999.
Daszkiewicz W., Proces karny. Część ogólna, Poznań 1996.
Dudka K. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2018.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2014.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2011.
Jankowski M., Obowiązek udzielania informacji prawnej w procesie karnym, „Nowe Prawo” 1983/6.
Jankowski Z., Zasada lojalności i sprawność postępowania karnego, „Nowe Prawo” 1982/5–6.
Kluza J., Skarga nadzwyczajna w postępowaniu karnym, „Ius Novum” 2019/1.
Kosonoga J., Prawo do informacji w procesie karnym [w:] T. Gardocka (red.), Obywatelskie prawo do informacji, Warszawa 2008.
Kosowski J., Zasada informacji prawnej w polskim procesie karnym w świetle art. 16 k.p.k., Warszawa 2011.
Kotowski A., Skarga nadzwyczajna na tle modeli kontroli odwoławczej, „Prokuratura i Prawo” 2018/9.
Marszał K., Informowanie uczestników procesu karnego o ich obowiązkach i uprawnieniach, „Problemy Prawa Karnego” 1982/7.
Prusak F., Dyrektywa niezbędnej informacji prawnej w procesie karnym, „Problemy Praworządności” 1974/1.
Prusak F., Pociągniecie podejrzanego do odpowiedzialności w procesie karnym, Warszawa 1973.
Skorupka J. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2015.
Stefański R.A., Zabłocki S. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2018.
Świecki D. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. I, Warszawa 2017.
Wiliński P. (red.), System Prawa Karnego Procesowego, Zasady procesu karnego, t. III, cz. 1, Warszawa 2014.
Zimoch S., Glosa do postanowienia SN z dnia 17 czerwca 1993 r., II KRN 91/93, OSP 1995/1.
dr Bartłomiej Gadecki
sędzia Sądu Okręgowego w Olsztynie
ORCID: 0000-0001-9542-3919
Możliwość stosowania przepisów części ogólnej kodeksu karnego do ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 2 kwietnia 2019 r., V KK 9/19
Autor, zgadzając się z rozstrzygnięciem Sądu Najwyższego, czyni istotne uwagi co do podanej przez Sąd Najwyższy podstawy prawnej rozstrzygnięcia i powołania artykułu 1 § 1 Kodeksu karnego (k.k.). Wskazano, że ustawa z 13.05.2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym nie zawiera przepisu przewidującego możliwość stosowania części ogólnej Kodeksu karnego. Przepisów części ogólnej Kodeksu karnego nie można również stosować do tej ustawy z mocy art. 116 k.k., bowiem ustawa o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym nie jest ustawą przewidującą „odpowiedzialność karną” w rozumieniu art. 116 k.k. (oczywiście istnieje możliwość z uwagi na treść artykułu 116 k.k. stosowania przepisów części ogólnej Kodeksu karnego do przestępstwa określonego w artykule 24 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym). Ustawa ta normuje odpowiedzialność typu represyjnego. Do reguł odpowiedzialności wskazanych w tej ustawie zatem można stosować przepisy części ogólnej Kodeksu karnego, lecz tylko w drodze analogii.
Słowa kluczowe: Kodeks karny, ustawa z 13.05.2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, odpowiedzialność karna, analogia
dr Bartłomiej Gadecki
judge of the Regional Court in Olsztyn
ORCID: 0000-0001-9542-3919
Possibility of Applying the General Part of the Criminal Code to the Act on Counteracting Threats of Sexual Crimes. Commentary on Supreme Court Decision of 2 April 2019, V KK 9/19
The author, while agreeing with the decision of the Supreme Court, formulates important remarks with respect to the legal grounds of the decision and invoking Article 1(1) of the Criminal Code. He points out that the Act on Counteracting Threats of Sexual Crimes of 13 May 2016 does not contain any provision that would make it possible to apply the general part of the Criminal Code. The provisions of the general part of the Criminal Code cannot be applied to this Act also under Article 116 of the Criminal Code as the Act on Counteracting Threats of Sexual Crimes is not an Act relating to ‘criminal liability’ within the meaning of Article 116 of the Criminal Code (of course, due to the contents of Article 116 of the Criminal Code, there is a possibility of applying the provisions of the general part of the Criminal Code to the crime defined in Article 24 of the Act). The Act on Counteracting Threats of Sexual Crimes of 13 May 2016 regulates liability of a repressive type. Therefore, the general part of the Criminal Code may be applied to the principles of liability indicated in the said Act, but only by analogy.
Keywords: Criminal Code, Act on Counteracting Threats of Sexual Crimes of 13 May 2016, criminal liability, analogy
Bibliografia:
Bojańczyk A., Z problematyki relacji między odpowiedzialnością dyscyplinarną i karną (na przykładzie odpowiedzialności dyscyplinarnej zawodów prawniczych), „Państwo i Prawo” 2004/9.
Bojarski T. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2006.
Filar M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2012.
Gardocki L., Glosa do uchwały Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 5 kwietnia 1973 r. VI KZP 80/72, OSPiKA 1973/10.
Grześkowiak A., Wiak K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2012.
Kalitowski M., Sienkiewicz Z., Szumski J., Tyszkiewicz L., Wąsek A., Kodeks karny. Komentarz. Tom II (art. 32–116), Gdańsk 2000.
Konarska-Wrzosek V. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2016.
Królikowski M., Zawłocki R. (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Tom II. Komentarz do artykułów 32–116, Warszawa 2010.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2005.
Mik B., Charakter prawny odpowiedzialności podmiotów zbiorowych w świetle ustawy z dnia 28 października 2002 r., „Przegląd Sądowy” 2003/7–8.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Mozgawa M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2015.
Nita-Światłowska B., Zakres czasowy ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, „Przegląd Sądowy” 2019/1.
Rabault H., Granice wykładni sędziowskiej, Warszawa 1997.
Raglewski J., Stosunek przepisów części ogólnej nowego kodeksu karnego do innych ustaw przewidujących odpowiedzialność karną, „Przegląd Sądowy” 1998/7–8.
Stefański R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2015.
Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1–116 k.k., Kraków 2004.
dr hab. Kamil Antonów
prof. Uniwersytetu Opolskiego – Katedra Prawa Prywatnego, Instytut Nauk Prawnych
ORCID: 0000-0001-5669-0272
Prawo do renty rodzinnej po zmarłym, który w chwili śmierci nie spełniał jednego z warunków wymaganych do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 maja 2018 r., II UK 151/17
Glosowany wyrok Sądu Najwyższego dotyczy przyznania renty rodzinnej w sytuacji zakwestionowania przez organ rentowy spełnienia przez zmarłego ojca wnioskodawcy jednego z warunków wymaganych do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, tj. posiadania 5-letniego okresu ubezpieczenia ze względu na nieuwzględnienie okresu zatrudnienia na podstawie umów o dzieło, od których nie były odprowadzane składki ubezpieczeniowe. Autor glosy podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że brakujący składkowy okres ubezpieczenia podlega uzupełnieniu na skutek zmiany kwalifikacji prawnej zawartej umowy (z umowy o dzieło na umowę zlecenia), a tym samym zmiany tytułu ubezpieczeń społecznych (z dobrowolnego na obowiązkowy). Przeszkodą w ustaleniu prawa do renty rodzinnej nie może być także nieopłacenie składek przez płatnika, gdyż w świetle treści i przyjętej wykładni przepisów prawa ubezpieczeń społecznych negatywne konsekwencje z tym związane mogą ponosić wyłącznie ubezpieczeni, którzy są zarazem płatnikami składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Słowa kluczowe: ubezpieczenie społeczne, renta rodzinna, okresy składkowe, umowa zlecenia, umowa o dzieło, swoboda kontraktowania stron a obowiązek podlegania ubezpieczeniom, płatnik składek
dr hab. Kamil Antonów
professor of the University of Opole – Chair of Private Law, Institute of Law Studies
ORCID: 0000-0001-5669-0272
Right to a Survivor’s Pension When the Deceased Did Not at the Time of Death Meet One of the Requirements for Disability Pension Due to Incapacity for Work. Commentary on Judgment of the Supreme Court - Labour Law, Social Security and Public Affairs Chamber of 16 May 2018, II UK 151/17
The commented judgment of the Supreme Court concerns the grant of a survivor’s pension in the case when the pension authority questioned whether the applicant’s deceased father met one of the requirements for grant of the right to a disability pension due to incapacity for work, i.e. having a 5-year period of insurance, since the authority did not take into account the period of employment under contracts of specific work on which no social security contributions were paid. The commentator shares the view of the Supreme Court that the missing contributory period can be supplemented by way of changing the legal classification of the contracts (from contract of specific work to contract of casual employment), with the resulting change of the grounds for payment of social security contributions (from optional to mandatory). Similarly, the fact that the remitter failed to pay the contributions cannot be an obstacle to determining the right to a survivor’s pension, because in the light of the contents and the accepted interpretation of the social security law, the negative consequences this causes apply only to those insured persons who are, at the same time, remitters of contributions for their own pension and disability insurance.
Keywords: social security, survivor’s pension, contributory periods, contract of casual employment, contract of specific work, parties’ freedom of contract and the obligation to pay social security contributions, remitter of contributions
Bibliografia:
Antonów K. [w:] Emerytury i renty z FUS. Emerytury pomostowe. Okresowe emerytury kapitałowe. Komentarz do trzech ustaw emerytalnych, red. K. Antonów, LEX/el. 2019.
Antonów K., Sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych. Pojęcie oraz właściwości postępowań przedsądowych i ochrony cywilnosądowej, Warszawa 2011.
Antonów K., The scope of risk community solidarity, „Ubezpieczenia społeczne. Teoria i praktyka” 2019/2.
Cicherska A., Związek prawa ubezpieczeń społecznych z prawem cywilnym w świetle orzecznictwa sądowego – wybrane zagadnienia, „Opolskie Studia Administracyjno-Prawne” 2018/XVI (3).
Wajda D. [w:] Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red. B. Gudowska, J. Strusińska-Żukowska, Warszawa 2014.
dr hab. Katarzyna Roszewska
profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego – Wydział Prawa i Administracji
ORCID: 0000-0002-1452-2497
Warunek nieposiadania składek niepodlegających umorzeniu w rozumieniu ustawy abolicyjnej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 21 lutego 2019 r., I UK 439/17
Glosowane orzeczenie zapadło na podstawie ustawy z 9.11.2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (ustawa abolicyjna). Jej celem było złagodzenie skutków zachowań płatników składek, polegających na nieopłaceniu w ogóle bądź też opłaceniu w niewłaściwej wysokości czy z opóźnieniem składek na ubezpieczenie społeczne. Omawiany wyrok dotyczy rozumienia warunku nieposiadania na dzień wydania decyzji umarzającej przewidzianej w art. 1 ust. 13 pkt 1 ustawy abolicyjnej składek niepodlegających umorzeniu.
Słowa kluczowe: ubezpieczenie społeczne, umorzenie zaległości składkowych
dr hab. Katarzyna Roszewska
professor of the Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw, Faculty of Law and Administration, Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw
ORCID: 0000-0002-1452-2497
The Condition of Not Having Any Overdue Contributions That Cannot Be Annulled within the Meaning of the Abolition Act. Commentary on Judgment of the Supreme Court - Labour Law and Social Security Chamber of 21 February 2019, I UK 439/17
The commented judgment was issued on the basis of the Act of 9 November 2012 on Annulment of Receivables in Respect of Unpaid Social Security Contributions Due from Persons Pursuing Non-Farming Business Activity (the abolition act). The act aimed to alleviate the effects of behaviours of remitters of social security contributions, namely failing to pay them, paying incorrect amounts of contributions or paying them late. The discussed judgment concerns the understanding of the condition of not having, on the day when the annulment decision is issued under Article 1(13)(1) of the abolition act, any overdue contributions that cannot be annulled.
Keywords: social security, annulment of overdue social security contributions
Bibliografia:
Gomułowicz A., Małecki J., Wykładnia prawa podatkowego. Reguły systemowe [w:] Podatki i prawo podatkowe, Część pierwsza Zarys teorii podatku, LEX/el. 2013 (dostęp: 30.09.2019 r.).
Słownik Języka Polskiego, red. W. Doroszewski, https://sjp.pwn.pl/szukaj/spłata.html (dostęp: 21.02.2020).
Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, t. 4, red. S. Dubisz, Warszawa 2003.
dr hab. Magdalena Fedorowicz
profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza – Katedra Prawa Finansowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
ORCID: 0000-0002-5578-5170
Zadatek wpłacony przez spadkodawcę jako podstawa ulgi mieszkaniowej na rzecz spadkobiercy. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 stycznia 2018 r., II FSK 3634/15
Przedmiotem analizy w niniejszej glosie jest aprobata stanowisk Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, w których sądy określiły, że praw do zwolnienia od podatku dochodowego od dochodu ze sprzedaży nieruchomości, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ma wymiar majątkowy i jako taki może podlegać dziedziczeniu na podstawie art. 97 § 1 ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa. W glosie przychylono się również do stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym wydatkowanie przez spadkodawcę przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na podstawie umowy przedwstępnej zawartej przez spadkodawcę korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli następnie doszło do zawarcia umowy przyrzeczonej przenoszącej własność nieruchomości.
Słowa kluczowe: podatkowe prawo, podatek dochodowy od osób fizycznych, zwolnienie od podatku dochodu ze sprzedaży nieruchomości, interpretacje indywidualne, prawo majątkowe, dziedziczenie
dr hab. Magdalena Fedorowicz
professor of the Adam Mickiewicz University in Poznan – Chair of Financial Law, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan
ORCID: 0000-0002-5578-5170
Deposit Paid by the Deceased as Grounds for Housing Tax Relief for the Heir. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 18 January 2018, II FSK 3634/15
This commentary approves the positions of the Provincial Administrative Court and the Supreme Administrative Court: these courts stated that the right to exemption from income tax on proceeds from the sale of real property, as referred to in Article 21(1)(131) of the Act of 26 July 1991 on Personal Income Tax, has a financial dimension and as such can be inherited under Article 97(1) of the Act of 29 August 1997 – Tax Ordinance. The commentary also approves the position of the Supreme Administrative Court that if the deceased expends the proceeds from the sale of a residential unit received under a preliminary agreement made by the deceased, this is covered by the exemption referred to in Article 21(1)(131) of the PIT Act if, subsequently, the final agreement transferring the ownership of the property is made.
Keywords: tax law, personal income tax, exemption from tax on proceeds from sale of real property, tax rulings (individual interpretations), property law, succession
Bibliografia:
Babiarz S., komentarz do art. 97 o.p., pkt 4 [w:] Ordynacja podatkowa, Komentarz, LEX/el. 2019.
Babiarz S., Majątkowe i niemajątkowe prawa i obowiązki w systemie praw, cz. II. Majątkowe i niemajątkowe prawa i obowiązki w prawie podatkowym, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2006/2.
Babiarz S., Następstwo prawne spadkobierców i zapisobierców zwykłych w prawie podatkowym, Warszawa 2013.
Babiarz S., O sposobie rozwiązywania kontrowersji w zakresie następstwa prawnego spadkobierców w polskim prawie podatkowym, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2010/1.
Różycki K., Groettel A., Odpowiedzialność spadkobierców i zapisobierców za zobowiązania podatkowe podatnika, Komentarz praktyczny, LEX.
Bartosz Wilk
Zakład Nauki Administracji, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
ORCID: 0000-0002-8073-9061
Udostępnienie informacji, uzyskanej wcześniej z archiwum (wyodrębnionego). Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 września 2016 r., I OSK 371/15
Ustawy o dostępie do informacji publicznej nie stosuje się wówczas, gdy inne ustawy regulują odmiennie zasady i tryb dostępu do określonych informacji. Taką regulacją jest ustawa o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach w zakresie, w jakim dotyczy informacji znajdujących się w archiwach państwowych i archiwach wyodrębnionych. Niniejsza glosa dotyczy sprawy, w której wniosek o udostępnienie informacji publicznej został skierowany do organizacji pozarządowej. Wniosek dotyczył udostępnienia informacji, które organizacja ta wcześniej uzyskała z archiwum wyodrębnionego. Przedmiotem glosy jest krytyczna ocena stanowiska sądu, zgodnie z którym „pierwszeństwo stosowania odmiennych – od ustawy o dostępie do informacji publicznej – zasad i trybu dostępu do informacji publicznej w postaci ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach oraz wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych obejmuje także ewentualne dalszego udostępniania materiałów pozyskanych z archiwum wyodrębnionego”.
Słowa kluczowe: dostęp do informacji, archiwum wyodrębnione, archiwum zakładowe, zasób archiwalny, archiwalia
Bartosz Wilk
Department of Studies on Administration, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw
ORCID: 0000-0002-8073-9061
Providing Information Obtained Earlier from a (Separate) Archive. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 22 September 2016, I OSK 371/15
The Act on Access to Public Information does not apply when other laws regulate differently the rules and mode of access to specific information. One of such regulations is the Act on the National Archival Resources and on Archives, to the extent to which it concerns information contained in state archives and separate archives. This commentary refers to a case in which an application for disclosure of public information was submitted to a non-governmental organization. The application concerned disclosure of information that this organization had previously obtained from a separate archive. The commentator criticizes the court's position, according to which ‘the priority of applying the different rules and mode of access to public information than those laid down in the Act on National Archival Resources and on Archives and the implementing instruments issued on its basis, also applies to any further sharing of materials obtained from a separate archive’.
Keywords: access to information, separate extracted, company archives, archival resources, archival materials
Bibliografia:
Pietrzak B., Dostęp do dokumentów zgromadzonych w archiwach zakładowych lub składniach akt w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, „Informacja w Administracji Publicznej” 2015/3.
Tomaszewska K., Dostęp do informacji publicznej jako kategoria ochrony interesu prawnego jednostki w regulacjach prawa administracyjnego, Warszawa 2015.
Piotr Ostrowski
Zakład Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
ORCID: 0000-0003-4226-7259
Prawo pomocy w postępowaniu ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 stycznia 2017 r., II GZ 1235/16
Niniejsza glosa dotyczy postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym przyjęto, że prawo pomocy przyznane w postępowaniu zakończonym prawomocnym orzeczeniem nie obejmuje postępowania wywołanego skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem tegoż orzeczenia. Środek ten z jednej strony należy do grupy skarg o charakterze nadzwyczajnym, a z drugiej wykazuje wiele cech indywidualnych, ze względu na które uznaje się go za nadzwyczajny środek zaskarżenia w szerokim znaczeniu tego pojęcia. Na zarysowany problem składają się także problemy związane z konstrukcją i charakterem prawa pomocy, a także konstytucyjne zasady dostępu do sądu oraz powszechności i równości ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych. Wątpliwości te mają znaczenie praktyczne dla stosowania przepisów o prawie pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym zainicjowanym wniesieniem omawianego środka zaskarżenia. Autor glosy rozważa przywołane przez Naczelny Sąd Administracyjny motywy oraz sformułowane przez doktrynę poglądy na temat skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, a także przytacza argumenty popierające sformułowaną przez sąd tezę.
Słowa kluczowe: zwolnienie od kosztów sądowych, prawo pomocy, postępowanie sądowoadministracyjne, nadzwyczajne środki zaskarżenia, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
Piotr Ostrowski
Chair of Administrative and Administrative Judicial Procedure, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan
ORCID: 0000-0003-4226-7259
Right to Assistance in Proceedings Initiated by an Appeal Aimed at Finding a Valid Judgment Inconsistent with the Law. Commentary on Decision of the Supreme Administrative Court of 31 January 2017, II GZ 1235/16
This commentary concerns a decision of the Supreme Administrative Court where the Court assumed that the right to assistance, granted in proceedings ended with a valid judgment, does not apply in proceedings initiated by an appeal aimed at finding said judgment inconsistent with the law. On the one hand, this appeal belongs to the group of appeals of extraordinary character, while on the other hand, it has many individual features due to which it is classified as an extraordinary means of appeal in the broad sense of this notion. The outlined problem comprises also the problems relating to the construction and character of the right to assistance, as well as the constitutional principles of access to justice and the public nature and equality in the payment of public duties. These doubts have a practical importance for the application of the provisions that regulate the right to assistance in proceedings before administrative courts initiated by the means of appeal in point. The commentator considers the reasons referred to by the Supreme Administrative Court and the views formulated by legal scholars about the appeal aimed at finding a valid judgment inconsistent with the law, as well as provides arguments in support of the statement formulated by the Court.
Keywords: exemption from court costs, right to assistance, proceedings before administrative courts, extraordinary means of appeal, appeal aimed at finding a valid judgment inconsistent with the law
Bibliografia:
Bagińska L., Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, Warszawa 2012.
Dauter B., Hauser R., Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego, „Materiały Szkoleniowe Naczelnego Sądu Administracyjnego” 2010/9.
Grzymisławska-Cybulska M., Prawo pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym jako element realizacji prawa do sądu, Warszawa 2013.
Gudowski J., Węzłowe problemy skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, „Przegląd Sądowy” 2006/1.
Hauser R., Piątek W., Weryfikacja prawomocnego wyroku sądu administracyjnego [w:] System Prawa Administracyjnego. Tom 10. Sądowa kontrola administracji publicznej, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2016.
Knysiak-Molczyk H., Glosa do postanowienia NSA z dnia 6 kwietnia 2011 r., FNP 1/11, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2012/1, poz. 10.
Piątek W., Ogólne założenia systemu zaskarżania orzeczeń sądowych [w]: Środki zaskarżenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym, red. R. Hauser, W. Piątek, A. Skoczylas, Warszawa 2013.
Tarno J.P., Uprawnienie doradcy podatkowego do sporządzenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, „Przegląd Podatkowy” 2011/7.
