Znaczenie wpisu do księgi akcyjnej
dr hab. Artur Nowacki
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz radcą prawnym.
Znaczenie wpisu do księgi akcyjnej
Przedmiotem artykułu jest ocena skutków wpisu do księgi akcyjnej. Zgodnie z art. 343 § 1 Kodeksu spółek handlowych wobec spółki uważa się za akcjonariusza tylko tę osobę, która jest wpisana do księgi akcyjnej, lub posiadacza akcji na okaziciela, z uwzględnieniem przepisów o obrocie instrumentami finansowymi. Z mocy art. 343 § 2 Kodeksu spółek handlowych przepis ten stosuje się odpowiednio do zastawnika lub użytkownika akcji. W szczególności celem artykułu jest obrona stanowiska, zgodnie z którym 1) wpis akcjonariusza do księgi akcyjnej tworzy dla niego legitymację formalną z tym skutkiem, że spółka akcyjna, nawet jeżeli jest ona w złej wierze (tj. wie lub może z łatwością dowiedzieć się o niezgodności legitymacji formalnej i legitymacji materialnej, a tym samym o braku legitymacji materialnej u osoby legitymowanej formalnie) może przy wykonywaniu swojego obowiązku wynikającego ze stosunku spółki skutecznie (tj. należycie wykonując ten obowiązek) potraktować jako akcjonariusza osobę legitymowaną formalnie, tj. wpisaną do księgi akcyjnej, a ponadto 2) jeżeli potraktuje ona jako akcjonariusza osobę legitymowaną materialnie, a niemającą legitymacji formalnej, również należycie wykona swój obowiązek wynikający ze stosunku spółki.
Słowa kluczowe: akcje, księga akcyjna, legitymacja, papier wartościowy
dr hab. Artur Nowacki
The author is an assistant professor at the Chair of Commercial Law of the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw and an attorney at law.
Importance of Entry in the Share Register
Abstract: This subject of this article is an assessment of the effects of an entry in the share register. Pursuant to Article 343(1) of the Code of Commercial Partnerships and Companies, a person is only considered a shareholder of a company if the person is entered in the share register or holds bearer shares, taking due account of the provisions on trading in financial instruments. Article 343(2) CCPC provides that this provision applies mutatis mutandis to a pledgee or usufructuary of shares. In particular, this article aims to defend the standpoint that (1) the entry of a shareholder into the share register establishes that shareholder’s formal entitlement with the result that a joint-stock company, even if the formal entitlement is in bad faith (i.e. the company knows or may easily find out that the formal entitlement does not match the substantive one, thus that the person with the formal entitlement does not have the substantive entitlement), may when discharging its duty under the shareholder-company relationship effectively (i.e. duly discharging the duty) treat the shareholder as a formally entitled person, i.e. one entered into the share register, and moreover (2) if the company treats a person with the substantive entitlement but without the formal one as a shareholder, it will also duly discharge its duty under the shareholder-company relationship.
Keywords: shares, share register, entitlement (from a share), securities
Bibliografia:
Frąckowiak J. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Kidyba A., Komentarz aktualizowany do art. 301–633 Kodeksu spółek handlowych, LEX 2018.
Kurnicki T., Wpis do księgi akcyjnej a uzyskanie legitymacji formalnej i materialnej z akcji imiennej, „Prawo Spółek” 2005/9.
Michalski M., Reżim legitymacyjny w spółce akcyjnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011/2.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3a, Spółka akcyjna. Komentarz do art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2015.
Pyzioł W., Kilka refleksji na temat akcji w formie dokumentowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/9.
Siemiątkowski T., Potrzeszcz R. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 3, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział II Spółka akcyjna, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2012.
Sołtysiński S. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Spółka akcyjna. Komentarz do art. 301–490, Warszawa 2013.
Wosiak K., Księga akcyjna a porządek legitymacyjny w spółce akcyjnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/6.
Adrian Rycerski
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Cenotwórczość i precyzyjność informacji o sporze sądowym – rozważania na gruncie art. 7 rozporządzenia MAR
W niniejszym artykule dokonano krytycznej analizy upublicznianych przez emitentów informacji o sporach sądowych w trybie przewidzianym w art. 17 ust. 1 rozporządzenia MAR. Autor przybliżył kryteria cenotwórczości i precyzyjności informacji poufnej, wskazując jednocześnie na istotne trudności teoretyczne i praktyczne w ich stosowaniu. Celem artykułu jest uwrażliwienie na kwestie prawne, które powinny zostać uwzględnione przy świadomej i rzetelnej ocenie informacji, która pojawiła się w otoczeniu emitenta, a także zwrócenie uwagi na znaczenie określonej kategorii informacji dla funkcjonowania emitenta i wyceny instrumentów finansowych.
Słowa kluczowe: postępowanie sądowe, informacja poufna, cenotwórczość, emitent
Adrian Rycerski
The author is a doctoral student at the Chair of European Law of the Faculty of Law and Administration of the Adam Mickiewicz University in Poznań.
Price Sensitivity and Precise Nature of Information on Litigation: Discussion Based on Article 7 MAR
This article contains a critical analysis of information about litigation published by issuers in accordance with Article 17(1) MAR. The author explains the criteria of price sensitivity and precise nature of the inside information, while indicating significant theoretical and practical difficulties in their application. The aim of the article is to sensitize the reader to the legal issues which should be taken into account when consciously and reliably evaluating information that appeared in the issuer’s environment, as well as to draw attention to the importance of a specific category of information for the issuer's operations and for valuation of financial instruments.
Keywords: litigation, inside information, price sensitivity, issuer
Bibliografia:
Avgouleas E., The Mechanics and Regulation of Market Abuse, Oxford 2005.
Feldhaus H., Die Eignung zur erheblichen Kursbeeinflussung bei der Ad-hoc-Publizität, Frankfurt am Main 2003.
Glicz M. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2014.
Glicz M., Cechy precyzyjności informacji poufnej w obrocie instrumentami finansowymi. Glosa do wyroku TSUE z dnia 28 czerwca 2012 r., C-19/11 (Geltl vs Daimler AG), „Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa” 2012/4.
Glicz M., Obowiązki publikacyjne emitentów w zakresie informacji poufnych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005/10.
Hansen J.L., Moalem D., The MAD disclosure regime and the twofold notion of inside information: the available solution, „Capital Markets Law Journal” 2009/3.
Hazen T.L., The Law of Securities Regulation, New York 2006.
Kachniewski M., Teoria behawioralnej racjonalności rynków, „Parkiet” z 17.10.2013 r.
Krause H., Brellochs M., Insider trading and the disclosure of inside information after Geltl v. Daimler, „Capital Markets Law Journal” 2013/3.
Lin T.C.W., Reasonable Investor (s), 95 Boston University Law Review, 2015.
Martysz C.B., Manipulacje instrumentami finansowymi i insider trading. Analiza prawno-ekonomiczna, Warszawa 2015.
Oplustil K., Hotel M., Zasady postępowania z informacjami poufnymi na rynku kapitałowym w przypadku transakcji M&A, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2015/3.
Pachucki M., Plutecki A., Jak prawidłowo wypełniać obowiązki informacyjne. Poradnik dla emitentów, Warszawa 2014.
Pawilik Ch. [w:] Kölner Kommentar zum WpHG, red. H. Hirte, T.M.J. Möllers, Köln-Berlin-München 2007.
Rogucki T., W poszukiwaniu nowego modelu regulacji stałych obowiązków informacyjnych spółek giełdowych w perspektywie zmian regulacji Unii Europejskiej. Ujęcie prawno-ekonomiczne z uwzględnieniem ekonometrycznej analizy wpływu realizacji obowiązków informacyjnych na ceny akcji emitentów, „Internetowy Przegląd Prawniczy Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2014/4.
Romanowska A., Informacje poufne w świetle nowych regulacji prawnych insider trading, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/9.
Sójka T., Etap zdarzenia rozciągniętego w czasie jako informacja poufna w prawie rynku kapitałowego, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2014/1.
Sójka T., Obowiązki informacyjne spółek publicznych i odpowiedzialność cywilna za ich naruszenie, Warszawa 2008.
Stout L.A., Why the Law Hates Speculators: Regulation and Private Ordering in the Market for OTC Derivatives, „Duke Law Journal” 1999/4.
Woźniak R., Definicja informacji poufnej w prawie europejskim. Uwagi na tle prawa amerykańskiego, Warszawa 2017.
dr Paweł Janda
Autor jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz sędzią Sądu Rejonowego w Rzeszowie.
Legitymacja do złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w trybie przygotowanej likwidacji
W opracowaniu przedstawiono stanowisko w zakresie przyznania legitymacji do złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w trybie przygotowanej likwidacji. Instytucja przygotowanej likwidacji zwana także w literaturze „pre-pack” regulowana jest w art. 56a–56h Prawa upadłościowego. Asumpt do napisania przedmiotowego artykułu stanowi niejednorodna praktyka orzecznicza oraz nieprecyzyjne wypowiedzi doktryny odnośnie do ustalenia kręgu podmiotów, którym należy przyznać legitymację do złożenia wniosku w procedurze przygotowanej legitymacji. Problemy z tym związane wyrażają się po pierwsze w pytaniu, czy omawiany wniosek może złożyć tylko podmiot, który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości, po drugie, czy w przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez wierzyciela, dłużnik w reakcji na wniosek o ogłoszenie jego upadłości jest uprawniony do złożenia wniosku o pre-pack i po trzecie, czy podmiot niebędący uczestnikiem postępowania o ogłoszenie upadłości jest uprawniony do złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w trybie przygotowanej likwidacji.
Słowa kluczowe: legitymacja, przygotowana likwidacja, pre-pack, ogłoszenie upadłości, sąd upadłościowy, warunki sprzedaży, przedsiębiorstwo, niewypłacalny dłużnik
dr Paweł Janda
The author is an assistant professor at the Faculty of Law and Administration of the University of Rzeszów and a judge of the District Court in Rzeszów.
Right to File an Application to Have Terms of Sale Approved in the Procedure of Pre-Pack Liquidation
The paper presents a position concerning granting the right to file an application to have terms of sale approved in the procedure of pre-pack liquidation. Pre-pack liquidation is regulated in Articles 56a–56h of the Insolvency Law. The inspiration for writing this article has come from the differences in case law and vague statements in literature concerning the entities that should be granted the right to file an application in the pre-pack procedure. The related problems can be expressed, firstly, in the question whether the application in point can only be filed by the entity that filed the motion for insolvency; secondly, whether - if it is a creditor that files for insolvency - the debtor can respond to the motion by filing an application for pre-pack liquidation; and thirdly, whether an entity which is not a participant in the insolvency proceedings has the right to file an application to have terms of sale approved in the procedure of pre-pack liquidation.
Keywords: right (to file application), pre-pack liquidation, declaration of insolvency, insolvency court, terms of sale, enterprise, insolvent debtor
Bibliografia:
Adamus R., Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2019.
Gurgul S., Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2016.
Jakubecki A. [w:] A. Jakubecki, F. Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Warszawa 2010.
Janda P., Kubiczek M., Pilitowski B., Pyzik-Waląg M., Tatara K., Nowe instytucje prawa upadłościowego w dwóch pierwszych latach obowiązywania, Warszawa 2018.
Janda P., Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2017.
Kruczalak-Jankowska J. [w:] System Prawa Handlowego, t. 6, Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Hrycaj, A. Jakubecki, A. Witosz, Warszawa 2016, s. 737; A.J. Witosz, Przygotowana likwidacja w postępowaniu upadłościowym – wybrane uwagi, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2017/329.
Kruczalak-Jankowska J., Sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w ramach przygotowanej likwidacji (tzw. Pre-pack), „Gdańskie Studia Prawnicze” 2018/1.
Kubiczek M., Tatara K., Przygotowana likwidacja (pre-pack) – wstępne uwagi na temat funkcjonowania instytucji, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2016/4.
Machowska (red.) M., Geronim M., Gnys A., Groele B., Ludwiczyńska A., Malmuk-Cieplak A., Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne. Zagadnienia praktyczne, Warszawa 2016.
Piłat W., Tryb przygotowanej likwidacji w nowym prawie upadłościowym, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2015/1.
Zimmerman P., Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2016.
Chrystian Poszwiński
Autor jest prawnikiem w kancelarii Baker McKenzie.
Risk based approach w ochronie danych osobowych a ryzyka w transakcjach
Założeniem artykułu jest przedstawienie, jak koncepcja podejścia opartego na ryzyku wpływa na potencjalne ryzyka wynikające z transakcji. Podejście oparte na ryzyku obliguje administratorów i podmioty przetwarzające do przeprowadzenia analizy ryzyka (wspartej w określonych sytuacjach oceną skutków dla ochrony danych), której wyniki należy uwzględnić przy tworzeniu środków technicznych i organizacyjnych na potrzeby odpowiedniego zabezpieczenia procesów gromadzenia i przetwarzania danych osobowych oraz zminimalizowania ryzyka naruszenia praw i wolności osób, których dane dotyczą. Prawodawca nie określa jednak, jakie są to środki oraz jakie techniki i narzędzia należy użyć, żeby ochrona danych osobowych była zapewniona. Niedookreślony charakter koncepcji podejścia opartego na ryzyku ma z jednej strony służyć elastyczności przepisów, z drugiej strony wprowadza wątpliwości interpretacyjne. Powyższe stanowi podstawę do wnioskowania o wpływie koncepcji na przebieg transakcji (np. M&A). Artykuł ma stanowić przyczynek do dyskusji na temat możliwych ujęć i uwarunkowań, czym dla konkretnej organizacji jest koncepcja podejścia opartego na ryzyku.
Słowa kluczowe: transakcje, M&A, dane osobowe, ryzyko, podejście oparte na ryzyku, administrator, podmiot przetwarzający, naruszenie praw osób fizycznych, prawo do prywatności
Chrystian Poszwiński
The author is a lawyer at Baker McKenzie law firm.
Risk-Based Approach in Personal Data Protection and Transactions Risks
The idea behind the article is to present how the concept of risk-based approach influences the potential risks resulting from the transaction. The risk-based approaches obliges data controllers and processors to conduct a risk analysis (supported, in specific situations, by an assessment of effects for data protection), whose results should be taken into account when setting up technical and organisational measures to properly safeguard the processes of gathering and processing personal data and to minimise the risk of infringement of the rights and freedoms of data subjects. Yet the legislator does not specify what measures these are and what techniques or tools should be used to ensure protection of personal data. The vague character of the concept of risk-based approach is meant to make the provisions more flexible, but at the same time it introduces interpretive doubts. The above provides grounds for conclusions as to how the concept influences the course of transactions (such as M&A). This article is meant as a contribution in the discussion about the possible approaches and determinants of what, for a given organisation, the concept of risk-based approach is.
Keywords: transactions, M&A, personal data, risk, risk-based approach, (data) controller, (data) processor, violation of rights of individuals, right to privacy
Bibliografia:
Szydłowski M., Szydlik A., Ryzyka prawne związane z ochroną danych osobowych [w:] Ryzyka prawne w transakcjach fuzji i przejęć, red. P. Ciećwierz, I. Zielińska-Barłożek, Warszawa 2013.
Bartłomiej Kowalczyk
Autor jest radcą prawnym i doktorantem w Katedrze Prawa Gospodarczego Prywatnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Wpływ wniosku o udzielenie zabezpieczenia na bieg terminów do zaskarżenia uchwał spółek kapitałowych – możliwość stosowania per analogiam przepisów o przedawnieniu
Praktyka pokazuje, że wytoczenie powództwa, którego przedmiotem jest zaskarżenie uchwały spółki kapitałowej, często poprzedzone jest złożeniem wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Przyczyną tego jest to, że do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia powództwa uchwała jest wiążąca i skuteczna. W związku z tym nasuwa się pytanie, czy wniosek o udzielenie zabezpieczenia ma jakikolwiek wpływ na bieg terminów do zaskarżenia uchwał spółek kapitałowych określonych w art. 251 i 252 § 3 k.s.h. (w przypadku spółek z o.o.), a także w art. 424 oraz art. 425 § 2 i 3 k.s.h. (w przypadku spółek akcyjnych). Ponieważ terminy określone w tych przepisach mają charakter zawity (prekluzyjny), zagadnienie to stanowi egzemplifikację szerszego problemu stosowania przepisów o przedawnieniu per analogiam do terminów zawitych. O ile jednak ogólny problem analogicznego stosowania przepisów o przedawnieniu do terminów zawitych jest szeroko dyskutowany w doktrynie i orzecznictwie, o tyle samo zagadnienie wpływu wniosku o udzielenie zabezpieczenia na bieg terminów do zaskarżenia uchwał spółek kapitałowych nie doczekało się bliższej analizy. Celem niniejszego artykułu jest analiza tego zagadnienia oraz przedstawienie stanowiska autora.
Słowa kluczowe: wniosek, zabezpieczenie, przedawnienie, termin zawity, zaskarżenie, uchwała
Bartłomiej Kowalczyk
The author is an attorney at law and a doctoral student at the Chair of Private Commercial Law of the Faculty of Law and Administration of the Jagiellonian University in Krakow.
Influence of an Application for Interim Relief on the Running of Time Limits for Challenging Company Resolutions. Possibility of Applying Provisions on Limitation of Claims Per Analogiam
Practice shows that bringing a claim challenging a company resolution is often preceded by an application for interim relief. The reason is that until a valid judgment is issued in the case initiated by the claim, the resolution remains binding and effective. Consequently, a question arises whether the application for interim relief has any influence on the running of the time limits for challenging company resolutions specified in Article 251 and Article 252(3) of the Code of Commercial Partnerships and Companies (for limited liability companies) and in Article 424 and Article 425(2) and (3) of the Code (for joint-stock companies). Since the time limits specified in these provisions are preclusive ones, this issue is an example of a broader problem of applying provisions on limitation of claims per analogiam to preclusive time limits. But whereas the general problem of applying provisions on limitation of claims per analogiam to preclusive time limits is broadly discussed in literature and case law, the question of the influence of an application for interim relief on the running of time limits for challenging company resolutions has not yet been thoroughly analysed. The aim of this paper is to analyse the issue and to present the author’s views.
Keywords: application, interim relief, limitation of claims, preclusive time limit, challenging, resolution
Bibliografia:
Chomiuk M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Legalis 2018.
Ereciński T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 4, Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, LEX 2016.
Fras M., M. Habdas, Zakrzewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz do art. 117–125, red. M. Fras, M. Habdas, LEX 2019.
Frąckowiak J., Kidyba A., Kidyba S., Popiołek W., Spyra M. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2B, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2018.
Jakubecki A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, t. 2, Art. 730–1217, LEX 2018.
Kidyba A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, Legalis 2005.
Kordasiewicz B. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J. Bieniak i in., Legalis 2019.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, LEX 2018.
dr Paweł Zdanikowski
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Podział udziałów w spółce z o.o. po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej
Przedmiotem artykułu jest analiza regulacji podziału majątku wspólnego, w skład którego wchodzą udziały w spółce z o.o., po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej. Autor prezentuje sposoby i tryby podziału oraz omawia jego ograniczenia i wyłączenia. W konkluzji autor stwierdza, że regulacja podziału majątku wspólnego obejmującego udziały zapewnia wystarczający poziom ochrony interesów obojga byłych małżonków (współuprawnionych). Każdy z nich może bowiem otrzymać przynajmniej część udziałów w naturze, a jeżeli nie jest to możliwe, to otrzyma ekonomiczny ekwiwalent udziałów w postaci spłaty. Regulacja ta nie jest jednak optymalna z punktu widzenia interesów spółki. Nie zapewnia ona bowiem pewnych i bezpiecznych instrumentów wpływu spółki na jej strukturę korporacyjną w przypadku podziału majątku wspólnego obejmującego udziały. Autor postuluje, aby ustawodawca w sposób jednoznaczny i niebudzący tak poważnych wątpliwości ujednolicił zasady wpływu spółki na sposób podziału udziałów w wyniku ustania ich wspólności, na wzór rozwiązania przyjętego w przypadku działu spadku obejmującego prawa udziałowe, i zastosowanie tych zasad rozciągnął także na podział udziałów po ustaniu wspólności ustawowej oraz zniesienie wspólności ułamkowej udziałów.
Słowa kluczowe: udział w spółce z o.o., majątek wspólny małżonków, podział majątku wspólnego, sposoby podziału udziałów
dr Paweł Zdanikowski
The author is an assistant professor at the Chair of Commercial Law of the John Paul II Catholic University of Lublin.
Division of Shares in a Limited Liability Company after Termination of Statutory Community Property Regime
This paper analyses the regulations concerning division of community property, including shares in a limited liability company, after termination of statutory community property regime. The author presents the methods and procedures of division, pointing out the limitations and exclusions. In conclusion, the author states that regulations concerning division of community property including shares ensures sufficient level of protection for the interests of both ex-spouses (co-holders). Either of them can receive at least part of the shares in kind or, where this is impossible, an economic equivalent of shares in the form of payment. But this regulation is not optimal from the perspective of the company’s interests. It does not give the company any certain and safe instruments to influence the corporate structure in case of division of community property including shares. The author suggests that the legislator should systematize, in an unequivocal manner so as to remove any serious doubts, the principles of the company’s influence on the division of shares in case they cease to be part of community property, following the solution adopted in case of division of inheritance covering shares and extending the application of these principles also to division of shares upon termination of community property regime and dissolution of fractional co-ownership of shares.
Keywords: share in a limited liability company, community property, division of community property, methods of dividing shares
Bibliografia:
Biernat J., Umowa o dział spadku, Warszawa 2008.
Bilewska K., Prawa udziałowe w spółkach kapitałowych a majątek wspólny małżonków – wybrane zagadnienia, „Palestra” 2006/9–10.
Dumkiewicz M., Wspólność udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2011.
Dworek S., Udziały/akcje w majątku wspólnym małżonków, komentarz do postanowienia SN z 31.01.2013 r., II CSK 349/12, „Monitor Prawniczy” 2014/1.
Dyoniak A., Przynależność do majątków małżonków udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością i akcji, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1991/3.
Gniewek E. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 3, Prawo rzeczowe, red. T. Dybowski, Warszawa 2003.
Habdas M., Fras M., Kodeks cywilny. Komentarz, Tom VI Spadki (art. 922-1087), Warszawa 2019. Herbet A., Obrót udziałami w spółce z o.o., Warszawa 2004.
Herbet A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 17A, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2010.
Ignatowicz J., Prawo rzeczowe, Warszawa 1998.
Jędrejek G. [w:] G. Jędrejek, P. Pogonowski, Działalność gospodarcza małżonków, Warszawa 2002.
Kidyba A., Atypowe spółki handlowe, Kraków 2001.
Kidyba A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Suplement, Warszawa 2004.
Kondracka A., T. Mróz, Glosa do wyroku SN z 20.05.1999 r., I CKN 1146/97, „Monitor Prawniczy” 2001/10.
Kopaczyńska-Pieczniak K., Ustanie członkostwa w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, Kraków 2002.
Kremis J. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 10, Prawo spadkowe, red. B. Kordasiewicz, Warszawa 2009.
Kubas A., Udział w spółce handlowej jako składnik majątku wspólnego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011/4.
Kułak K., Nabycie udziału kapitałowego ze środków pochodzących z majątku wspólnego małżonków w orzecznictwie Sądu Najwyższego [w:] Kodeks spółek handlowych po dziesięciu latach, red. J. Frąckowiak, Wrocław 2013.
Kuniewicz Z., Wybrane problemy dotyczące objęcia małżeńską wspólnością majątkową praw udziałowych w spółkach kapitałowych [w:] Status prawny małżonków w spółkach cywilnych i handlowych, red. Z. Kuniewicz, K. Malinowska-Woźniak, Warszawa 2016.
Malarewicz-Jakubów A., Wspólność majątkowa małżeńska a udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością [w:] Status prawny małżonków w spółkach cywilnych i handlowych, red. Z. Kuniewicz, K. Malinowska-Woźniak, Warszawa 2016.
Nazar M., Komercjalizacja majątkowych stosunków małżeńskich w spółkach kapitałowych [w:] Współczesne problemy prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Marii Poźniak-Niedzielskiej, red. A. Kidyba, R. Skubisz, Kraków 2007.
Nazar M., Małżeńskie reżimy majątkowe a pozycja prawna małżonków w spółce cywilnej i handlowej [w:] Status prawny małżonków w spółkach cywilnych i handlowych, red. Z. Kuniewicz, K. Malinowska-Woźniak, Warszawa 2016.
Niezbecka E. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 4, Spadki, red. A. Kidyba, LEX 2015.
Nowakowski Z.K., Prawo rzeczowe. Zarys wykładu, Warszawa 1980.
Nowakowski Z.K. [w:] System prawa cywilnego, t. 2, Prawo własności i inne prawa rzeczowe, red. I. Ignatowicz, Ossolineum 1977.
Pazdan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 450–1088. Przepisy wprowadzające, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2013.
Policzkiewicz J. [w:] F. Błahuta, J. Pietrzykowski, J. Policzkiewicz, Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, Warszawa 1972.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2012.
Skowrońska-Bocian E., Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga czwarta. Spadki, Warszawa 2004.
Skowrońska-Bocian E., Rozliczenia majątkowe małżonków w stosunkach wzajemnych i wobec osób trzecich, Warszawa 2006.
Stefanicki R., Przynależność i wykonywanie – nabytych z majątku wspólnego – praw udziałowych w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (spójność prawa handlowego i rodzinnego w zakresie statusu małżonka wspólnika), „Państwo i Prawo” 2017/10.
Szajkowski A., Majątkowy charakter praw wspólnika osobowej spółki handlowej, „Monitor Prawniczy” 2015/7 – dodatek.
Szajkowski A., Wyłączenie wstąpienia do spółki z o.o. współmałżonka wspólnika (uwagi na tle nowelizacji k.s.h. z 2003 r.) [w:] Księga pamiątkowa ku czci Profesora Janusza Szwaji, Kraków 2004.
Szajkowski A., Tarska M. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2005.
Szumański A., Status prawny małżonka wspólnika w spółce kapitałowej w sytuacji gdy objęcie albo nabycie praw udziałowych w spółce jest finansowane z majątku wspólnego małżonków, „Monitor Prawniczy” 2015/7 – dodatek.
Śledzikowski M., Wpływ podziału majątku wspólnego małżonków na status akcjonariusza spółki akcyjnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/8.
Wójcik S. [w:] System prawa cywilnego, t. 4, Prawo spadkowe, red. J.St. Piątowski, Ossolineum 1985.
Wręczycka K., Udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością a wspólność majątkowa małżeńska, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/8.
Zdanikowski P., O niektórych konsekwencjach przynależności udziałów w spółce z o.o. do majątku wspólnego małżonków, „Monitor Prawniczy” 2015/7 – dodatek.
Zdanikowski P., Prawo udziałowe w spółce kapitałowej jako przedmiot majątku wspólnego małżonków, „Palestra” 2006/9–10.
Zdanikowski P., Prawo udziałowe w spółce z o.o., Warszawa 2011.
Zdanikowski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 4, Spadki (art. 922–1087), red. M. Habdas, M. Fras, Warszawa 2019.
Maciej Tąkiel
Autor jest uczestnikiem Prawniczego Seminarium Doktorskiego Akademii Leona Koźmińskiego.
Pojęcie spółki publicznej w świetle proponowanych zmian legislacyjnych
Aktualna definicja spółki publicznej jest przedmiotem krytyki w polskiej doktrynie ze względu na powiązanie jej z czynnością techniczną jaką jest dematerializacja akcji. Artykuł ten poddaje ocenie nowe brzmienie definicji spółki publicznej w świetle proponowanych zmian legislacyjnych, które słusznie zrywają z dotychczasowym kryterium dematerializacji akcji jako cechy konstytutywnej spółki publicznej, na rzecz powiązania tej definicji z dopuszczeniem akcji do obrotu na rynku regulowanym. Systemowa doniosłość powyższych zmian będzie kluczowa dla rynku kapitałowego w Polsce, przede wszystkim pod kątem praktyki rynkowej i wymaga komentarza już na etapie prac legislacyjnych.
Słowa kluczowe: spółka publiczna, prawo handlowe, prawo rynku kapitałowego, nowelizacja ustawy o ofercie publicznej, nowelizacja Kodeksu spółek handlowych
Maciej Tąkiel
The author is a participant of the Doctoral Legal Seminar at the Kozminski University.
The Notion of Public Company in the Light of the Proposed Legislative Changes
The current legal definition of a public company in Polish law has been the subject of criticism due to its reliance on a technical measure, i.e. the dematerialization of shares. This paper analyzes the new definition of public company, which revolve around the admission of shares to trading on the regulated market, as opposed to being determined by the fact of the dematerialization of shares, as before. The proposed legislative amendments will have a profound impact on the Polish capital market system. Due to their nature, these amendments require to be commented on at an early stage.
Keywords: public company, commercial law, capital market law, amendments to the Act on Public Offering, amendments to the Code of Commercial Partnerships and Companies
Bibliografia:
Chłopecki A., Regulacje spółki publicznej a kodeks spółek handlowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/4.
Chłopecki A., Dyl M., Prawo rynku kapitałowego, Warszawa 2017.
Chłopecki A., [w:] System prawa prywatnego, t. 19, red. A. Szumański, Warszawa 2006.
Glicz M., Spółka publiczna a spółka akcyjna. Analiza typologiczna, Warszawa 2018.
Grabowski K., Dyrektywa o niektórych prawach akcjonariuszy i jej konsekwencje dla spółek publicznych, „Czasopismo Kwartalne Całego Prawa Handlowego, Upadłościowego oraz Rynku Kapitałowego” 2008/4.
Jastrzębski J., Pojęcie papieru wartościowego wobec dematerializacji, Warszawa 2009.
Mazgaj M., Dematerializacja akcji w spółkach niepublicznych – przyszłe perspektywy, [w:] Ewolucja instytucji polskiego prawa papierów wartościowych. W 80-lecie Prawa wekslowego z dnia 28 kwietnia 1936 r., red. J. Mojak, J. Widło, A. Żywicka, Lublin 2016.
Michalski M., O pojęciu i zakresie regulacji spółki publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/1.
Michalski M., [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2019.
Nowosad W., Nowe rozporządzenie prospektowe – analiza wybranych zmian legislacyjnych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/10.
Okolski J., Opalska D. [w:] Prawo handlowe, red. J. Okolski, M. Modrzejewska, Warszawa 2016.
Pietrancosta A., Grottes A., Has the notion of „private offerings” been abolished by the Prospectus Regulation of 14 June 2017?, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3124225 (dostęp: 13.02.2019 r.).
Romanowski M., W sprawie pojęcia i natury spółki publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/3.
Romanowski M., Wpływ dematerializacji papierów wartościowych na podstawowe konstrukcje prawa papierów wartościowych, „Państwo i Prawo” 1999/10.
Szumański A., Nowelizacje Kodeksu spółek handlowych w okresie od 2013 do 2017 r. z uwzględnieniem planowanej nowelizacji przewidującej obowiązkową dematerializację wszystkich akcji [w:] Kodeks spółek handlowych po 15 latach obowiązywania, red. J. Frąckowiak, Warszawa 2018.
Wajda P., Efektywność informacyjna rynku giełdowego, Warszawa 2011.
Wierzbowski M., Wajda P. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2019.
Wierzbowski M, Wajda P., Zaradkiewicz K. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2019.
Zacharzewski K., Głos w dyskusji na temat istoty zdematerializowanych papierów wartościowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/9.
dr hab. Rafał Adamus
Autor jest profesorem nadzwyczajnym w Zakładzie Prawa Gospodarczego, Handlowego i Upadłościowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego.
Dopuszczalność przejęcia przedmiotu zastawu rejestrowego na własność w toku postępowania sanacyjnego prowadzonego wobec zastawcy
Przedmiotem niniejszego opracowania jest zagadnienie dopuszczalności przejęcia przedmiotu zastawu rejestrowego na własność przez zastawnika w toku postępowania sanacyjnego prowadzonego wobec zastawcy (tzw. klauzula samodzielnego zaspokojenia się zastawnika). Umowa zastawnicza może, w niektórych przypadkach, przewidywać uproszczone zaspokojenie zastawnika przez przejęcie przez niego na własność przedmiotu zastawu rejestrowego. Przepisy ustawy z 15.05.2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne i ustawy z 6.12.1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów – inaczej niż art. 327–330 ustawy z 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe – nie odnoszą się wprost do tego zagadnienia. Analiza przedstawionego problemu prawnego ogranicza się do przypadku, w którym dłużnik osobisty zastawnika jest jednocześnie zastawcą zastawu rejestrowego.
Słowa kluczowe: zastaw rejestrowy, przejęcie na własność przedmiotu zastawu rejestrowego, postępowanie sanacyjne
dr hab. Rafał Adamus
The author is a professor extraordinarius at the Department of Commercial and Insolvency Law at the Faculty of Law and Administration of the University of Opole.
Permissibility of Taking Ownership of the Object of Registered Pledge in the Course of Enterprise Revitalization Proceedings against the Pledgor
This paper discusses the question of permissibility of the pledgee taking ownership of the object of registered pledge in the course of enterprise revitalization proceedings against the pledgor (the so-called clause of pledgee’s self-satisfaction of debt). A pledge agreement may in some cases provide for simplified satisfaction of the debt owed to the pledgee by means of the latter taking ownership of the object of registered pledge. The Act of 15 May 2015 – Restructuring Law and the Act of 6 December 1996 on Registered Pledges and Pledge Register, unlike Articles 327–330 of the Act of 28 February 2003 – Insolvency Law, do not explicitly mention this issue. The analysis of the presented legal problem is limited to the case when the personal debtor of the pledgee is at the same time the pledgor of a registered plegde.
Keywords: registered pledge, taking ownership of the object of registered pledge, enterprise revitalization proceedings
Bibliografia:
Adamus R., Układ częściowy obejmujący wierzytelności zabezpieczone rzeczowo a zawieszenie egzekucji z mocy prawa, „Monitor Prawniczy” 2018/2.
Adamus R., Zaspokojenie wierzyciela rzeczowego w upadłości konsumenckiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/2.
Arnold S., Prawo o postępowaniu układowem wraz z przepisami związkowymi z uwzględnieniem motywów Komisji Kodyfikacyjnej, Kraków 1936.
Bartosiewicz P., Odpowiedzialność odszkodowawcza banku za wadliwe wypowiedzenie umowy kredytu udzielonego przedsiębiorcy, Warszawa 2017.
Jakubecki A., Zaspokojenie wierzyciela rzeczowego po ogłoszeniu upadłości dłużnika w świetle nowelizacji prawa upadłościowego, „Przegląd Sądowy” 1998/1.
Leśniak M., Zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych prawem zastawu w sytuacji upadłości zastawcy, „Rejent” 1998/5.
Merczyński B., Murawska M., Objęcie układem zabezpieczonej rzeczowo wierzytelności kredytowej bez zgody banku – uwagi na tle projektu Prawa restrukturyzacyjnego, „Monitor Prawa Bankowego” 2015/5.
Mucha J., Udział zastawnika zastawu rejestrowego w postępowaniu upadłościowym prowadzonym przeciwko zastawcy, „Przegląd Sądowy” 2006/4.
Mucha J., Zaspokojenie zastawnika zastawu rejestrowego w wypadku ogłoszenia upadłości zastawcy, „Przegląd Sądowy” 2005/11–12.
Pałys J., Wierzyciele rzeczowi w postępowaniu upadłościowym dłużnika, „Przegląd Sądowy” 1999/2.
Pukszto A., Zaspokojenie zastawnika w drodze przejęcia na własność przedmiotu zastawu rejestrowego, „Rejent” 1999/6–7.
Roman A., Umowa o przepadek na tle ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, „Rejent” 1998/9.
Sierakowski B., Pozycja wierzyciela rzeczowego w postępowaniu sanacyjnym – wybrane zagadnienia, „Monitor Prawa Handlowego” 2017/4.
Szczurowski T., Wpływ ogłoszenia upadłości na byt prawny zabezpieczeń wierzytelności, cz. III, „Monitor Prawniczy” 2011/5.
Świeboda Z., Pierwszeństwo zaspokojenia z masy upadłości wierzytelności zabezpieczonych zastawem lub hipoteką, „Przegląd Sądowy” 1993/9.
Wiśniewski T., Postępowanie upadłościowe a zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych prawami zastawu, „Przegląd Prawa Handlowego” 1993/10.
Zalewski C., Układ częściowy, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2017/4.
Magdalena Kropiwnicka
Autorka jest doktorantką w Katedrze Prawa Własności Intelektualnej na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.
Indywidualny charakter jako przesłanka ochrony wzoru niezarejestrowanego
Artykuł dotyczy problematyki indywidulanego charakteru jako przesłanki ochrony wzoru niezarejestrowanego. Na początku artykułu Autorka skupiła się na przyczynach wprowadzenia ochrony w postaci niezarejestrowanego wzoru wspólnotowego. Było to podyktowane chęcią ułatwienia ochrony w sektorach przemysłu tworzących wzory produktów wchodzących i funkcjonujących na rynku przez krótki czas, tzw. short term products. Warto zauważyć, że przesłanki ochrony dla wzoru niezarejestrowanego nie różnią się od przesłanek przewidzianych dla wzorów zarejestrowanych. Należy bowiem ocenić, czy dany wzór cechuje się nowością oraz czy ma indywidualny charakter. W artykule skupiono się na jednej z przesłanek – indywidualnym charakterze. W artykule zawarto również odwołania do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, który w wyrokach rozstrzygał sporne kwestie związane z przyznawaniem ochrony niezarejestrowanemu wzorowi wspólnotowemu.
Słowa kluczowe: niezarejestrowany wzór wspólnotowy, indywidualny charakter, przesłanka ochrony, ochrona krótkoterminowa
Magdalena Kropiwnicka
The author is a doctoral student at the Chair of Intellectual Property at the Faculty of Law of the University of Białystok.
Individual Character as a Condition for Protection of an Unregistered Design
Keywords: unregistered Community design, individual character, condition for protection, short-term protection
Abstract: The article concerns the question of individual character as a condition for protection of an unregistered design. In the first part of the article, the author focuses on the reasons why protection in the form of unregistered Community design was introduced. This resulted from the intention to facilitate protection in those sectors of industry which make designs of products that enter and exist on the market for a very short time, called short-term products. It is worthwhile to observe that the conditions for protection of unregistered designs are the same as those pertaining to registered designs. What is evaluated is whether the given design has the features of novelty and individual character. The article focuses on one of the conditions: individual character. Case law of the Court of Justice is also referred to in the article. The Court’s judgments resolved some disputable issues relating to protection granted to unregistered Community designs.
Keywords: unregistered Community design, individual character, condition for protection, short-term protection
Bibliografia:
Brancusi L., Wzór wspólnotowy i jego zakres ochrony, Warszawa 2012.
Kępiński J., Wzór wspólnotowy i jego ochrona w prawie polskim i wspólnotowym, Warszawa 2010.
Musker D.C., Community Design Law: Principles and Practice, Sweet& Maxwell, 2002.
Poźniak-Niedzielska M., Europejskie prawo wzorów przemysłowych, Warszawa 2015.
Poźniak-Niedzielska M., Ochrona wzorów przemysłowych w prawie europejskim, „Europejski Przegląd Sądowy” 2007/1.
Sieńczyło-Chlabicz J., Ochrona niezarejestrowanego wzoru wspólnotowego, „Europejski Przegląd Sądowy” 2008/2.
Tischner A., Niezarejestrowany wzór wspólnotowy, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/7.
Wernicka K., Nowość i indywidualny charakter wzoru przemysłowego w praktyce Urzędu ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, „Europejski Przegląd Sądowy” 2008/8.