Nadużycie prawa w podatku od wartości dodanej – uwagi na tle wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 25.05.2023 r., C-114/22dr hab. Hanna Filipczyk
Autorka jest sędzią Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie
Nadużycie prawa w podatku od wartości dodanej – uwagi na tle wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 25.05.2023 r., C-114/22
Celem artykułu jest przedstawienie – w nawiązaniu do ubiegłorocznego wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 25.05.2023 r., C-114/22, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie przeciwko W. sp. z o.o. – dalej wyrok TS C-114/22, W. sp. z o.o. – i treści art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. c ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u. – przemyśleń na temat nadużycia prawa w podatku od wartości dodanej (VAT), pojmowanego zarówno samoistnie, jak i w ramach repertuaru działań podatników, które w ujęciu TS nie zasługują na ochronę i skutkują odmową prawa do odliczenia podatku naliczonego. Swoista inwentaryzacja takich działań przeprowadzona przez TS we wspomnianym wyroku dostarcza okazji do uporządkowania tego pola zagadnień.
Słowa kluczowe: nadużycie prawa, VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego, korzyść podatkowa, pozorność, orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
dr hab. Hanna Filipczyk
The author is a judge of the Provincial Administrative Court in Warsaw
Abuse of a Right in Value Added Tax: Remarks Against the Background of Judgment of the Court of Justice of 25 May 2023, C-114/22
The purpose of this article is to present some reflections on the abuse of rights in value added tax. referring to the judgment issued by the Court of Justice on 25 May 2023, C-114/22, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie v. W. sp. z o.o., and Article 88(3a)(4)(c) of the VAT Act of 11 March 2004. Such abuse is conceived both in isolation and as part of the repertoire of taxpayers’ actions which, in the view of the CJ, do not deserve protection and result in loss of the right to deduct input tax. The sort of inventory of such actions taken by the CJ in the aforementioned judgment provides an opportunity to sort out this field.
Keywords: abuse of a right, VAT, right to deduct input tax, tax advantage, ostensible character, case law of the Court of Justice of the European Union
Bibliografia / References
Adamczyk-Kaczmara S., Nadużycie prawa a zasada neutralności VAT, LEX/el. 2022
Gajewski D.J., Grzybowski T., Nadużycie prawa w podatku od wartości dodanej, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2018/5 (80)
Lasiński-Sulecki K., Przeciwdziałanie nadużyciu prawa w podatku od wartości dodanej [w:] Międzynarodowe unikanie opodatkowania. Wybrane zagadnienia, red. D. Gajewski, Warszawa 2017
Lasiński-Sulecki K., Morawski W., Zakaz nadużycia unijnego prawa podatkowego zasadą ogólną prawa UE?, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2013/2
Mączyński D., Karuzela podatkowa – oszustwo czy nadużycie podatkowe? [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 1, red. J. Głuchowski, Warszawa 2019
Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Stosowanie klauzuli nadużycia prawa w VAT, „Przegląd Podatkowy” 2018/1
Szymczyk J., Ewolucja koncepcji nadużycia prawa w dziedzinie VAT, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2022/2
Zalasiński A., Nadużycie prawa do odliczenia podatku naliczonego we wspólnotowym systemie VAT, „Europejski Przegląd Sądowy” 2006/7
Zalasiński A., Nieadekwatność środków przeciwdziałania nadużyciom podatkowym (unikaniu opodatkowania) dla zapobiegania i zwalczania uchylania się od opodatkowania [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 1, red. J. Głuchowski, Warszawa 2019
Adam Wacławczyk
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w zespole CIT Deloitte Doradztwo Podatkowe Dąbrowski i Wspólnicy sp.k.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4530-8140
Aleksandra Janik
Autorka jest konsultantką w zespole CIT Deloitte Doradztwo Podatkowe Dąbrowski i Wspólnicy sp.k.
Wybrane skutki podatkowe wejścia w życie ustawy z 16.08.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw i ich wpływ na dynamikę reorganizacji krajowych i transgranicznych
Nowelizacja ustawy z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych – dalej k.s.h. – która weszła w życie 15.09.2023 r., wprowadziła do polskiego porządku prawnego kilka nieznanych dotąd instrumentów umożliwiających przeprowadzenie reorganizacji krajowych i transgranicznych w nowej formule. W związku ze zmianą przepisów w tym przedmiocie wprowadzono także instrument w postaci opinii Szefa KAS w zakresie transgranicznego przekształcenia, połączenia albo podziału spółki. Konsekwencje podatkowe nowych form reorganizacji w podatku dochodowym od osób prawnych opierają się w znacznej mierze na regulacjach wprowadzonych do ustawy z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – dalej u.p.d.o.p. – m.in. 1.01.2022 r. Tym samym, analizując potencjalne opodatkowanie po stronie spółki przejmującej, przejmowanej lub dzielonej, aktualne pozostają wątpliwości powstałe na gruncie poprzednich nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w tym ich zgodności z dyrektywą Rady 2009/133/WE z 19.10.2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego – dalej dyrektywa 2009/133/WE. Autorzy niniejszego artykułu skupiają swoją uwagę na wybranych skutkach przeprowadzania niektórych, nowych form reorganizacji na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych. Przyglądają się również ww. opinii Szefa KAS z perspektywy jej wpływu na dynamikę przeprowadzania transgranicznych reorganizacji.
Słowa kluczowe: transgraniczna reorganizacja, opodatkowanie połączeń, opodatkowanie podziałów, przekształcenie transgraniczne, podział przez wyodrębnienie, połączenie bez przyznania udziałów albo akcji spółki przejmującej, spółka przejmująca, spółka przejmowana, spółka dzielona, dyrektywa 2009/133/WE
Adam Waclawczyk
The author is a tax adviser, a partner in the CIT team at Deloitte Doradztwo Podatkowe Dąbrowski i Wspólnicy sp.k.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-4530-8140
Aleksandra Janik
The author is a consultant in the CIT team of Deloitte Doradztwo Podatkowe Dąbrowski i Wspólnicy sp.k.
Selected Tax Consequences of the Entry into Force of the Act of 16 August 2023 Amending the Act – Code of Commercial Partnerships and Companies and Certain Other Acts, and Their Impact on the Dynamics of Domestic and Cross-Border Reorganizations
The amendments to the Act of 15 September 2000 – Code of Commercial Partnerships and Companies (CCPC) which entered into force on 15 September 2023 introduced into the Polish legal order several previously unknown instruments enabling domestic and cross-border reorganizations in a new formula. As a result of amendments to provisions on this subject, a new instrument was also introduced: opinion of the Head of the National Revenue Administration on the cross-border transformation, merger or division of a company. The corporate income tax consequences of the new forms of reorganization are largely based on regulations introduced into the Corporate Income Tax Act of 15 February 1992, including on 1 January 2022. Thus, when analysing the potential taxation on the part of the acquiring, acquired or divided company, doubts arising against the background of earlier amendments to the Corporate Income Tax Act remain valid, including doubts about their compliance with Council Directive 2009/133/EC of 19 October 2009 on the common system of taxation applicable to mergers, divisions, partial divisions, transfers of assets and exchanges of shares concerning companies of different Member States and to the transfer of the registered office of an SE or SCE between Member States. The authors of this article focus on selected consequences of carrying out certain new forms of reorganization for corporate income tax and tax on civil law transactions. They also look at the aforementioned opinion of the Head of the National Revenue Administration from the perspective of its impact on the dynamics of carrying out cross-border reorganizations.
Keywords: cross‑border reorganization, taxation of mergers, taxation of divisions, cross‑border conversion, division by spin‑off, merger without granting shares in the bidding company, bidding company, target company, divided company, Directive 2009/133/EC
Bibliografia / References
Bogucki S., Winiarski K., Komentarz do art. 1 [w:] A. Wacławczyk, S. Bogucki, K. Winiarski, Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz, LEX/el. 2021
Brzeziński B., Prawo podatkowe: zagadnienia teorii i praktyki, Toruń 2017
Dmowski A., Ewolucja modelu opodatkowania zdarzeń restrukturyzacyjnych w podatkach dochodowych, „Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych” 2021/9(301)
Kondej M., Wicher M., Opodatkowanie połączeń po 1.01.2022 r., „Przegląd Podatkowy” 2022/7
Majkowski W., Michna M., Neutralność podatkowa połączeń spółek kapitałowych po nowelizacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – zasada czy już jedynie wyjątek?, „Przegląd Podatkowy” 2019/7
Mirek I., Kwestia gospodarczego sposobu rozpatrywania prawa podatkowego i nadużycia możliwości kształtowania stosunków w prawie podatkowym Austrii, Szwajcarii i Niemiec, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2004/4
Oplustil K., Połączenie horyzontalne („siostrzane”) jako nowy uproszczony tryb połączenia spółek kapitałowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2024/1
Strzelec D., Dyrektywa o podatku kapitałowym a regulacje krajowe. Komentarz, LEX/el. 2017, komentarz do art. 5
Adrian Stępień
Autor jest doradcą podatkowym i starszym menadżerem w zespole postępowań podatkowych i sądowoadministracyjnych w Crido.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5249-3837
Michał Wielec
Autor jest doradcą podatkowym i starszym konsultantem w zespole postępowań podatkowych i sądowych Crido, a także doktorantem w Katedrze Prawa Finansowego Uniwersytetu Łódzkiego.
ORCID: https://orcid.org/0009-0000-3372-9381
Podmiot joint venture jako rzeczywisty właściciel płatności opodatkowanych podatkiem u źródła
Artykuł porusza problem badania statusu spółek zawiązywanych w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia (joint venture) na gruncie koncepcji rzeczywistego właściciela otrzymywanych należności. Z uwagi bowiem na specyficzny charakter oraz cel funkcjonowania tych podmiotów w obrocie gospodarczym, ich status może niekiedy budzić wątpliwości. Dlatego też, w ocenie autorów, jego badanie musi odbywać się ze szczególnym uwzględnieniem charakteru prowadzonej przez nie działalności gospodarczej, celu powstania, a także incydentalnego charakteru ich funkcjonowania.
Słowa kluczowe: podatek u źródła, rzeczywisty właściciel, joint venture, treść ekonomiczna
Adrian Stępień
The author is a tax adviser and a senior manager at the Tax and Administrative Court Proceedings Team at Crido Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5249-3837
Michał Wielec
The author is a tax adviser and a senior consultant at the Tax and Administrative Court Proceedings Team at Crido, as well as a PhD student at the Department of Financial Law, University of Lodz, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0009-0000-3372-9381
A Joint Venture Entity as the Beneficial Owner of Payments Liable to Withholding Tax
The article concerns the problem of examining the status of joint venture companies in the context of the beneficial owner clause. Due to the specific nature and purpose of operation of this kind of entities, their status may sometimes give rise to significant doubts. Therefore, in the authors’ opinion, any examination of their status as beneficial owners has to consider the economic objectives of joint venture entities, the purpose of their creation, and their incidental nature (related to a specific investment).
Keywords: withholding tax, beneficial owner, joint venture, economic substance
Bibliografia / References
Artwich-Więckowska M., Stępień A., Badanie statusu beneficial owner w podatku u źródła w zakresie weryfikacji przesłanki prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej, „Przegląd Podatkowy” 2023/11
Herbert A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16, Prawo spółek, red. A. Szajkowski, Warszawa 2016
Kaczorowska I., Zwolnienie dywidend od podatku u źródła. Wyrok NSA z 31.01.2023 r., II FSK 1588/20, „Przegląd Podatkowy” 2023/7
Kondej M., Wicher M., Projekt dyrektywy o zapobieganiu nadużywaniu przedsiębiorstw fasadowych do celów podatkowych, „Przegląd Podatkowy” 2022/12
Kuźniacki B., Błędność i zbędność badania treści ekonomicznej dla ustalania statusu rzeczywistego beneficjenta [w:] B. Kuźniacki, Rzeczywisty beneficjent a podatek u źródła , Warszawa 2022
Kuźniacki B., Ewolucja krajowej definicji koncepcji beneficial ownership w podatku u źródła: Quo vadis, Domine?, „Przegląd Podatkowy” 2022/2
Lewandowska M., Stępień A., Trybunał Sprawiedliwości o nadużyciu zwolnienia z podatku u źródła: zaskakujące rozczarowanie czy przewidywalny kierunek interpretacji? Polskie regulacje niezgodne z prawem UE?, „Przegląd Podatkowy” 2019/8
Majdowski F., Aktualności z Brukseli, „Przegląd Podatkowy” 2023/4
Majdowski F., Instytucja rzeczywistego beneficjenta – prawdziwe i urojone cele klauzuli dotyczącej pasywnych płatności na gruncie traktatów podatkowych, „Przegląd Podatkowy” 2020/9
Model Tax Convention on Income and on Capital: Condensed Version 2017, https://www.oecd.org/tax/treaties/model-tax-convention-on-income-and-on-capital-condensed-version-20745419.htm (dostęp: 10.06.2024 r.)
Morawski W., Właściciel (beneficial owner) dywidendy , „Przegląd Podatkowy” 2010/10
Opalski A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 9, Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2023
Oplustil K., Umowa o współpracę gospodarczą [w:] System Prawa Handlowego, t. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, Warszawa 2013
Spyra M., Włodyka S. [w:] System Prawa Handlowego, t. 5, Prawo umów handlowych, red. M. Stec, Warszawa 2017
Wilk M., Znaczenie przesłanki rzeczywistego właściciela (beneficial owner) dla zastosowania zwolnienia dywidend z podatku u źródła, „Przegląd Podatkowy” 2020/8
Damian Kłosowicz
Autor jest prawnikiem specjalizującym się w prawie podatkowym oraz Tax Consultant w zespole CIT w firmie doradczej Olesiński i Wspólnicy sp. k.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7621-1021
Fakturowanie własnych spółek przez wspólników i członków zarządu w praktyce interpretacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej i Szefa KAS
Tak zwane fakturowanie własnej spółki przez jej wspólników lub zarząd zawsze w jakimś stopniu było uznawane przez organy podatkowe za kontrowersyjne – jako działanie potencjalnie sztuczne i mające na celu unikanie opodatkowania. Aktualne tendencje w praktyce interpretacyjnej Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zdają się potwierdzać, że tego typu transakcje będą coraz częściej weryfikowane. W artykule autor przedstawia schemat sprzedaży usług własnej spółce jako model optymalizacji podatkowej oraz omawia coraz częstszą praktykę odmawiania wydawania interpretacji indywidualnych i opinii zabezpieczających dotyczących wdrożenia tego schematu. Dodatkowo autor podejmuje krytykę art. 14b § 5b pkt 1 ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa – dalej o.p. – jako podstawy prawnej odmowy wydania interpretacji indywidualnej w związku z „uzasadnionym przypuszczeniem”, że opisane we wniosku o jej wydanie czynności mogą podlegać klauzuli GAAR jako instrumentu godzącego w prawa podatnika.
Słowa kluczowe: unikanie opodatkowania, podatek dochodowy od osób prawnych, GAAR, interpretacja indywidualna, optymalizacja podatkowa
Damian Kłosowicz
The author is a lawyer specialising in tax law and a tax consultant in the CIT team at Olesiński i Wspólnicy sp. k. consultancy.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7621-1021
Invoices for Companies Issued by Their Shareholders and Management Board Members in the Interpretative Practice of the Director of National Tax and Customs Information Office and the Head of the National Revenue Administration
The practice of shareholders and management board members issuing invoices to their own companies has always been considered controversial to some extent by the tax authorities – as a potentially artificial measure aimed at tax avoidance. Current trends in the interpretative practice of the Head of the National Revenue Administration and the Director of the National Tax and Customs Information Office seem to confirm that such transactions will be verified more and more often. In this article, the author presents a scheme whereby one sells services to one’s own company as a model for tax optimisation and discusses the increasingly frequent refusals to issue tax rulings and advance (protective) tax opinions regarding the implementation of such a scheme. In addition, the author criticises Article 14b(5b)(1) of the Act of 29 August 1997 – Tax Ordinance as the legal basis for refusing to issue a tax ruling due to a ‘reasonable suspicion’ that the activities described in the application for its issue may be subject to the GAAR, as an instrument which interferes with the taxpayer’s rights.
Keywords: tax avoidance, corporate income tax, GAAR, tax ruling (individual interpretation), tax optimisation
Bibliografia / References
Dzwonkowski H., Kondratowska-Muszyńska J., Komentarz do art. 14b [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Legalis 2020
Kondej M., Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania, Warszawa 2024
Kubista B., Opinie zabezpieczające w zarządzaniu ryzykiem podatkowym, „Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne” 2020/33
Rutkowska-Barnaś K., Odmowa wydania interpretacji indywidualnej w kontekście klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, „Toruński Rocznik Podatkowy” 2017
Teszner K., Komentarz do art. 14b [w:] Ordynacja podatkowa, t. 1, Zobowiązania podatkowe. Art. 1–119zzk. Komentarz aktualizowany, red. L. Etel, LEX/el. 2023
Dariusz M. Malinowski
Autor jest doradcą podatkowym
Jakub Malinowski
Autor jest radcą prawnym
Status spadkobiercy wspólnika spółki osobowej w aspekcie podlegania ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym
Dariusz M. Malinowski
The author is a tax adviser (Sandomierz, Poland)
Jakub Malinowski
The author is an attorney at law (Sandomierz, Poland)
Status of the Heir of a Partner in a Partnership in the Aspect of Social Security and Health Insurance Coverage
Przemysław Pruszyński
Autor jest doradcą podatkowym, Dyrektorem Departamentu Podatkowego Konfederacji Lewiatan, sekretarzem Rady Podatkowej
VIII Kongres Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan – relacja
Przemysław Pruszyński
The author is a tax adviser, Director of the Tax Department of the Polish Confederation Lewiatan, the secretary of the Tax Council
Eighth Congress of the Tax Council of Lewiatan Confederation. A Report
Michał Mioduszewski
adwokat, członek Centrum Badań nad VAT-em Akademia Leona Kozmińskiego
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0288-8376
prof. dr hab. Artur Mudrecki
kierownik Zakładu Prawa Finansowego i Podatkowego, dyrektor Centrum Badań nad VAT-em Akademia Leona Kozmińskiego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3731-5271
Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „VAT w erze cyfrowej”
Michał Mioduszewski
Advocate, member of the VAT Research Centre, Kozminski University in Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0288-8376
Artur Mudrecki
Head of the Department of Financial and Tax Law, director of the VAT Research Centre, Kozminski University in Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3731-5271
Report on the International Academic Conference ‘VAT in the Digital Era’
Tomasz Janicki
Autor jest pracownikiem administracji skarbowej
Praktyczne problemy wyboru stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Tomasz Janicki
The author works for the fiscal administration (Torun, Poland)
Practical Problems in Choosing the Rate of Flat-Rate Tax on Recorded Revenue
Iwona Strzelec
Autorka jest redaktor naczelną „Przeglądu Podatkowego”
Przegląd orzecznictwa SA
Iwona Strzelec
The author is the editor-in-chief of „Przegląd Podatkowy” (Warsaw, Poland)
Administrative Courts’ rulings: review
dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, prof. UMK
Autor jest dyrektorem Ośrodka Studiów Fiskalnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, członkiem VAT Expert Group Komisji Europejskiej oraz doradcą podatkowym. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8380-8392
Przegląd orzecznictwa TS
dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, professor of the Nicolaus Copernicus University
The author is the Head of the Centre for Fiscal Studies at the Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland), a member of the VAT Expert Group of the European Commission and a tax adviser. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8380-8392
CoJ rulings: review
dr Ewa Prejs
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Finansów Publicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz radcą prawnym specjalizującym się w prawie podatkowym. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2784-2227
Przegląd orzecznictwa TS
dr Ewa Prejs
The author is an associate professor at the Head of the Chair of Public Finance Law of the Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) and a practising attorney at law, specializing in tax law. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2784-2227
CoJ rulings: review
