Co takiego dzieje się między rówieśnikami, że w ich relacjach może dojść do największych tragedii, w których wszyscy są przegrani? Aby zaplanować skuteczne metody profilaktyczne i interwencyjne, trzeba dobrze zrozumieć istotę przemocy rówieśniczej, bo błędne założenia na jej temat mogą prowadzić nie tylko do niekonstruktywnych, ale wręcz przeciwskutecznych i krzywdzących działań.
Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2022/5
W Kiełpinie Górnym 14-letnia Ania powiesiła się w swoim domu na skakance. Jak ustaliła policja, wcześniej kilkoro kolegów z klasy zaczepiało dziewczynkę, naśmiewało się i nagrało telefonem komórkowym nieprzyzwoite zachowania skierowane wobec niej (Mazuś, 2014). Głośno było również o Dominiku, gimnazjaliście z Bieżunia, który powiesił się na sznurówkach. Po tragedii wskazywano, że część uczniów wyśmiewała jego sposób bycia, ubiór i fryzurę, wyzywała chłopca i szarpała (rsr/PAP, 2021).
Te drastyczne w skutkach sytuacje nękania rówieśniczego przypominają nam, że szkolne dręczenie może prowadzić nawet do tragedii. Takie sprawy przyciągają uwagę opinii publicznej i są monitorowane przez media, policję, prokuraturę. Jedyną konstruktywną konsekwencją jest uruchomienie programów edukacyjnych, profilaktycznych, naprawczych. Sposób reagowania na przemoc rówieśniczą ujawnia powszechne przekonania o sprawcach, w których opinia publiczna widzi bezdusznych katów, bestialskich napastników. Dziennikarka Marta Mazuś kilka lat po śmierci Ani napisała: Uznanym za winnych chłopcom kończy się właśnie dozór kuratorski. Wygląda, jakby na osiedlu zostały same ofiary (2014).
Zatem kiedy i jak reagować na przemoc, by przerwać błędne koło agresji i nie dopuścić ani do utrwalenia negatywnych wzorców zachowań, ani tym bardziej tragedii? Aby dobrać najskuteczniejsze metody, trzeba pochylić się nad istotą przemocy w szkole.
